Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o Policji, ustawy o Straży Granicznej, ustawy o Państwowej Straży Pożarnej, ustawy o Biurze Ochrony Rządu, ustawy o Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego oraz Agencji Wywiadu, ustawy o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych, ustawy o Centralnym Biurze Antykorupcyjnym, ustawy o Służbie Kontrwywiadu Wojskowego oraz Służbie Wywiadu Wojskowego, ustawy o służbie funkcjonariuszy Służby Kontrwywiadu Wojskowego oraz Służby Wywiadu Wojskowego, ustawy o Służbie Więziennej oraz niektórych innych ustaw

6
niektórzy mogą traktować zwolnienie lekarskie jako formę dodatkowego urlopu.
Stanowiłoby to nie tylko złamanie zasad etyki zawodowej, ale wpływałoby również na
wzrost obciążeń pozostałych funkcjonariuszy i żołnierzy, którzy zastępują nieobecnych
z powodu zwolnienia lekarskiego.
Projektowana ustawa ogranicza uposażenia funkcjonariuszy i żołnierzy w okresie
przebywania na zwolnieniu lekarskim na zasadach zbliżonych do obowiązujących
w systemie powszechnym, co w konsekwencji powinno doprowadzić do optymalizacji
wydatków na uposażenia funkcjonariuszy i żołnierzy poprzez zmniejszenie liczby
zwolnień lekarskich.
Zgodnie z powyższym, podczas absencji chorobowej funkcjonariusze i żołnierze
otrzymywać będą co do zasady 80% uposażenia zasadniczego wraz z dodatkami
o charakterze stałym, tak jak inne osoby wykonujące pracę odpłatnie. Analogicznie jak
w systemie powszechnym, zmniejszeniu ulegnie również dodatkowe uposażenie
roczne/nagroda roczna.
Zmiana warunków wypłat uposażenia w związku z absencją chorobową spowoduje, iż
środki finansowe pochodzące z ograniczenia uposażeń funkcjonariuszy i żołnierzy
pozostających na zwolnieniach lekarskich będą przeznaczane na fundusz nagród
i zapomóg dla tych, którzy będą faktycznie wykonywać zajęcia służbowe w zastępstwie
nieobecnych z powodu choroby. Źródłem tego zwiększenia będą środki stanowiące
20% uposażeń funkcjonariuszy i żołnierzy przebywających na zwolnieniach lekarskich,
o które uposażenia te zostaną zmniejszone.
Podkreślenia wymaga, że w krajach Unii Europejskiej istnieją różne sposoby
postępowania wprezentowanym obszarze.
II. W Wielkiej Brytanii nie ma odrębnych zasad wydawania zwolnień lekarskich dla
policjantów. Obowiązujące policjantów zasady są takie same, jak w przypadku osób
ubezpieczonych. Nie ma też określonego druku „zwolnienia lekarskiego”, a są
stosowane tzw. wypisy z ogólnokrajowej elektronicznej bazy danych. W przypadku
przebywania policjanta na zwolnieniu lekarskim w okresie do 6 miesięcy, wypłata
uposażenia następuje w niezmienionej wysokości 100%. Gdy zwolnienie przedłuża się
ponad okres 6 miesięcy, następuje automatyczne zmniejszenie wypłaty uposażenia do
50%. W przypadku występowania nadużyć w zakresie zwolnień lekarskich, policjanci
podlegają odpowiedzialność dyscyplinarnej.


7
We Francji funkcjonariusze Policji przebywający na zwolnieniu lekarskim otrzymują co
do zasady 100% uposażenia. W praktyce wypłacane 100% odnosi się do uposażenia
podstawowego, np. podczas zwolnienia lekarskiego funkcjonariusze nie otrzymują
premii za wyniki w pracy, bo de facto nie realizują w tym czasie zadań. Policjanci
w zakresie zwolnień lekarskich podlegają administracyjnej kontroli. Jeżeli odmawiają
poddania się kontrolnej lekarskiej wizycie domowej bądź są nieobecni w miejscu
określonego pobytu lub poza dozwolonymi godzinami jego opuszczenia, narażają się na
sankcje dyscyplinarne.
W Niemczech policjanci posiadają status urzędników państwowych i w obszarze
ochrony zdrowotnej podlegają takim samym przepisom, jak wszyscy urzędnicy.
Oznacza to, że zasady wydawania zwolnień lekarskich są takie same dla policjantów,
jak dla innych urzędników oraz osób z sektora prywatnego. Policjant jest zobowiązany
przedłożyć zwolnienie lekarskie pracodawcy na warunkach powszechnych, tak jak
każdy urzędnik. W czasie zwolnienia lekarskiego otrzymuje podobnie jak urzędnicy
państwowi 100% uposażenia. Nie ma żadnych komórek weryfikujących zwolnienia
lekarskie policjantów czy urzędników państwowych.
Żołnierze w Belgii i Luksemburgu otrzymują podczas zwolnienia lekarskiego 100%
uposażenia, ale potrąca im się część dodatku żywnościowego. W Danii, Grecji,
Niemczech, Włoszech, Portugalii i Rumunii żołnierze otrzymują 100% należnego
uposażenia. Na Litwie żołnierze otrzymują 100% uposażenia za 2 pierwsze dni
zwolnienia, 40% uposażenia za 3 do 7 dni zwolnienia i 80% powyżej 7 dni zwolnienia.
Na Łotwie żołnierz otrzymuje 100% uposażenia do 10 dni zwolnienia i 80% od 11. dnia
zwolnienia lekarskiego. W Czechach żołnierze otrzymują 60% uposażenia za pierwsze
3 dni zwolnienia lekarskiego oraz 100% za kolejne dni.
Powyższe dane wykazują, iż rozwiązania w przedmiotowym zakresie w największych
krajach Unii Europejskiej nie są jednolite. Istotne różnice wynikają przede wszystkim
z wieloletnich doświadczeń i praktyk oraz różnorodności kulturowej poszczególnych
regionów. Podkreślenia wymaga, że w ukształtowanych przez dziesięciolecia systemach
społeczeństwa obywatelskiego, pozycja ustrojowa służb mundurowych miała inny
charakter niż w krajach, które przeszły transformację po roku 1989, gdzie obowiązujące
zasady tylko w niewielkim stopniu odbiegają od systemów powszechnych.


8
Wprowadzane niniejszym projektem zmiany wpisują się w oczekiwania przełożonych
funkcjonariuszy i żołnierzy różnych szczebli kierowania oraz samych funkcjonariuszy
i żołnierzy, którzy wykonują zadania służbowe w zastępstwie nieobecnych z powodu
zwolnień lekarskich. Ponadto spowodują one wzrost motywacji do służby
funkcjonariuszy i żołnierzy, którzy zastępują przebywających na zwolnieniach
lekarskich. Powinny one również przyczynić się bezpośrednio do wzrostu
bezpieczeństwa państwa i obywateli poprzez zwiększenie liczby funkcjonariuszy
i żołnierzy realnie pełniących codzienną służbę.
III. Zasady wynagradzania pracowników w systemie powszechnym w okresie czasowej
niezdolności do pracy lub niemożności wykonywania pracy (w czasie zwolnienia
lekarskiego) regulują przepisy ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy oraz
ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia
społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U. z 2010 r. Nr 77, poz. 512, z późn.
zm.).
Zgodnie z art. 92 Kodeksu pracy za czas niezdolności pracownika do pracy wskutek
choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną trwającą łącznie do 33 dni
w ciągu roku kalendarzowego, a w przypadku pracownika, który ukończył 50 rok życia
trwającą łącznie do 14 dni w ciągu roku kalendarzowego – pracownik zachowuje prawo
do 80% wynagrodzenia.
Za czas niezdolności pracownika do pracy wskutek wypadku w drodze do pracy lub
z pracy, choroby przypadającej w czasie ciąży, poddania się niezbędnym badaniom
lekarskim przewidzianym dla kandydatów na dawców komórek, tkanek i narządów oraz
poddania się zabiegowi ich pobrania – w okresie wskazanym powyżej pracownik
zachowuje prawo do 100% wynagrodzenia.
Za czas niezdolności do pracy, trwającej łącznie dłużej niż 33 dni w ciągu roku
kalendarzowego, a w przypadku pracownika, który ukończył 50. rok życia, trwającej
łącznie dłużej niż 14 dni w ciągu roku kalendarzowego, pracownikowi przysługuje
zasiłek chorobowy z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych na zasadach określonych
w ustawie o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby
i macierzyństwa.
Zasiłek chorobowy przysługuje przez okres trwania niezdolności do pracy z powodu
choroby lub niemożności wykonywania pracy nie dłużej jednak niż przez 182 dni,


9
a jeżeli niezdolność do pracy została spowodowana gruźlicą lub występuje w trakcie
ciąży – nie dłużej niż przez 270 dni. Do okresu „zasiłkowego”, wlicza się wszystkie
okresy nieprzerwanej niezdolności do pracy, jak również okresy niemożności
wykonywania pracy.
Pracownik nie nabywa prawa do zasiłku chorobowego:
1) w okresie pierwszych 30 dni zatrudnienia;
2) w razie powstania niezdolności do pracy w okresach urlopu bezpłatnego,
wychowawczego, tymczasowego aresztowania i odbywania kary pozbawienia
wolności;
3) jeżeli niezdolność ta spowodowana została w wyniku umyślnego przestępstwa lub
wykroczenia popełnionego przez tego ubezpieczonego;
4) za okres pierwszych 5 dni niezdolności do pracy spowodowanej nadużyciem
alkoholu.
Ubezpieczony wykonujący w okresie orzeczonej niezdolności do pracy pracę
zarobkową lub wykorzystujący zwolnienie od pracy w sposób niezgodny z celem tego
zwolnienia traci prawo do zasiłku chorobowego za cały okres tego zwolnienia. Zasiłek
chorobowy nie przysługuje w przypadku, gdy zaświadczenie lekarskie zostało
sfałszowane.
Wysokość zasiłku chorobowego wynosi:
1) 80% wynagrodzenia (lub podstawy wymiaru wynagrodzenia);
2) 70% wynagrodzenia za okres pobytu w szpitalu;
3) 100% podstawy wymiaru, jeżeli niezdolność do pracy:
a) przypada w okresie ciąży,
b) powstała wskutek poddania się niezbędnym badaniom lekarskim przewidzianym dla
kandydatów na dawców komórek tkanek i narządów lub poddania się zabiegowi
pobrania komórek, tkanek i narządów,
c) powstała wskutek wypadku w drodze do pracy lub z pracy.
IV. Zakres przedmiotowy projektu ustawy obejmuje regulacje dotyczące uposażenia
zasadniczego funkcjonariuszy/żołnierzy, dodatków do uposażenia i innych należności
przysługujących w okresie choroby uwzględniający zasady obowiązujące
w scharakteryzowanym powyżej systemie powszechnym.


10
1. W projekcie ustawy ustala się okres przebywania na zwolnieniu lekarskim jako
okres, przez który funkcjonariusz/żołnierz jest zwolniony od zajęć służbowych
z powodu:
1) choroby funkcjonariusza/żołnierza, w tym niemożności wykonywania zajęć
służbowych z przyczyn określonych w art. 6 ust. 2 ustawy z dnia 25 czerwca
1999 r. oświadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie
choroby i macierzyństwa (Dz. U. z 2010 r. Nr 77, poz. 512, z późn. zm.), tzn.:
a) w wyniku decyzji wydanej przez właściwy organ albo uprawniony podmiot na
podstawie przepisów o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób
zakaźnych u ludzi;
b) z powodu przebywania w:
– stacjonarnym zakładzie lecznictwa odwykowego w celu leczenia uzależnienia
alkoholowego,
– stacjonarnym zakładzie opieki zdrowotnej w celu leczenia uzależnienia od
środków odurzających lub substancji psychotropowych;
c) wskutek poddania się niezbędnym badaniom lekarskim przewidzianym dla
kandydatów na dawców komórek, tkanek i narządów;
2) oddawania krwi lub jej składników w jednostkach organizacyjnych publicznej
służby krwi lub z powodu okresowego badania lekarskiego dawców krwi;
3) konieczności osobistego sprawowania opieki nad chorym dzieckiem własnym
lub małżonka funkcjonariusza/żołnierza, dzieckiem przysposobionym,
dzieckiem obcym przyjętym na wychowanie i utrzymanie, do ukończenia przez
nie 14 lat;
4) konieczności osobistego sprawowania opieki nad chorym członkiem rodziny; za
członków rodziny uważa się małżonka, rodziców, teściów, dziadków, wnuki,
rodzeństwo oraz dzieci w wieku powyżej 14 lat, jeżeli pozostają we wspólnym
gospodarstwie domowym z
funkcjonariuszem/żołnierzem w okresie
sprawowania opieki nad nimi;
5) konieczności osobistego sprawowania opieki na dzieckiem własnym lub
małżonka funkcjonariusza/żołnierza, dzieckiem przysposobionym, dzieckiem
obcym przyjętym na wychowanie i utrzymanie, do ukończenia przez nie 8 lat
w przypadku: