Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz ustawy o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz o zmianie niektórych innych ustaw

Maksymalne wydatki będą dotyczyły roku budżetowego 2017 – jest to pierwszy rok,
w którym będą objęte finansowaniem pełne trzy lata (klasy I–III). W kolejnych latach
dzieci rozpoczynające naukę od dnia 1 września 2014 r. i 1 września 2015 r. będą
przechodziły do klasy IV i następnych. W związku z tym łączna liczba uczniów
w klasach I–III zmniejszy się, a w ślad za nią zmniejszy się liczba oddziałów,
stabilizując się na poziomie nieprzekraczającym 3500 dodatkowych oddziałów łącznie
dla klas I–III.
Szacunki te zakładają bierne zachowanie się jednostek samorządu terytorialnego,
jednak aktywne zarządzanie siecią szkolną przez gminy może je znacząco pomniejszyć.
Szacując skutki realizacji scenariusza aktywnego zarządzania siecią szkolną przez
gminy, należy zauważyć, że w części z nich istnieje tylko jedna publiczna szkoła
podstawowa. W takim wypadku nie będzie możliwa zmiana obwodu szkolnego. W roku
szkolnym 2012/2013 dotyczyło to 224 gmin, w których w 26 szkołach podstawowych
liczebność oddziałów klas I przekracza 25 uczniów. Od dnia 1 września 2014 r. można
oczekiwać wzrostu liczby tych szkół do 37, a od września 2016 r. – stabilizacji na
poziomie zbliżonym (nieco wyższym) do obecnego. Natomiast dla jednostek samorządu
terytorialnego, w których funkcjonuje więcej niż jedna szkoła podstawowa, można
założyć, że w przypadku 20% obwodów szkolnych (ze zbioru zdecydowanej
mniejszości obwodów, w których ta operacja będzie w ogóle potrzebna) nie będzie
możliwa skuteczna zmiana ich zasięgu. Wtedy wzrost wydatków w budżetach jednostek
samorządu terytorialnego można szacować w stosunku do poprzedniego roku
budżetowego odpowiednio na poziomie 10 mln zł w 2014 r., 34 mln zł w 2015 r.,
34 mln zł w 2016 r., 13 mln zł w 2017 r. Natomiast w roku 2018 i 2019 nastąpi spadek
wydatków w stosunku do roku poprzedniego odpowiednio o 11 mln zł i 12 mln zł.
Od roku 2020 przewiduje się stabilizację wydatków na poziomie roku 2019.
Zmiany w wydatkach jednostek samorządu terytorialnego z tytułu realizacji obowiązku
szkolnego przez dzieci sześcioletnie nie będą wymagały corocznego podwyższania
części oświatowej subwencji ogólnej o wyliczone kwoty na dany rok. Część oświatowa
subwencji ogólnej, zgodnie z art. 28 ustawy z dnia 13 listopada 2003 r. o dochodach
jednostek samorządu terytorialnego (Dz. U. z 2010 r. Nr 80, poz. 526, z późn. zm.), na
dany rok jest bowiem korygowana o kwotę innych wydatków z tytułu realizacji zadań
oświatowych. Zmiana realizowanych zadań oświatowych przez jednostki samorządu
18

terytorialnego, w związku z mniejszą liczbą uczniów i nauczycieli, pozwoli na
skierowanie środków na finansowanie ewentualnych, stosunkowo niedużych wydatków
związanych z wprowadzonym limitem liczby uczniów w oddziałach w klasach I–III
szkoły podstawowej. Nie będzie więc zwiększonych wydatków z budżetu państwa oraz
zwiększonej ogólnej puli wydatków jednostek samorządu terytorialnego z tego tytułu.
Zatem w projekcie ustawy nie określa się limitu wydatków ani też mechanizmu
korygującego, o którym mowa w art. 50 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach
publicznych (Dz. U. Nr 157, poz. 1240, z późn. zm.). W szczególności wysokość części
oświatowej subwencji ogólnej na rok 2013 uwzględniała rozpoczęcie nauki w klasie I
szkoły podstawowej od dnia 1 września 2013 r. przez 2/3 populacji dzieci
sześcioletnich, natomiast zgodnie z projektem ustawy od dnia 1 września 2014 r.
przewiduje się rozpoczęcie spełniania obowiązku szkolnego przez około połowę dzieci
sześcioletnich.
Podział części oświatowej subwencji ogólnej pomiędzy jednostki samorządu
terytorialnego będzie uwzględniał kierowanie odpowiednich dodatkowych środków dla
jednostek samorządu terytorialnego prowadzących szkoły podstawowe.

4. Wpływ projektowanej ustawy na rynek pracy
Projektowana ustawa nie będzie miała zasadniczego wpływu na rynek pracy
w horyzoncie wieloletnim. Można oczekiwać między innymi złagodzenia procesu
związanego ze zmianą liczby nauczycieli zatrudnionych w szkołach w poszczególnych
latach, w porównaniu do sytuacji, gdyby nie wprowadzono fakultatywnego
rozpoczynania spełniania obowiązku szkolnego przez dzieci urodzone w drugim
półroczu 2008 r. W wyniku projektowanej regulacji docelowy poziom skumulowanych
zmian w zatrudnieniu nauczycieli w szkołach podstawowych, związanych z objęciem
obowiązkiem szkolnym wszystkich dzieci sześcioletnich, zostanie osiągnięty w roku
szkolnym 2015/2016, czyli o rok później niż to wynika z obecnego stanu prawnego.
Jednocześnie w wyniku rozłożenia procesu obejmowania obowiązkiem szkolnym dzieci
sześcioletnich na dwa lata szkolne, zmiany w liczbie zatrudnionych nauczycieli
w szkołach podstawowych w stosunku do roku poprzedniego będę łagodniejsze.
Podobny proces wystąpi w przyszłości w odniesieniu do nauczycieli gimnazjów oraz
szkół ponadgimnazjalnych.
19

5. Wpływ projektowanej ustawy na konkurencyjność gospodarki i przedsiębiorczość,
w tym na funkcjonowanie przedsiębiorstw
Projektowana ustawa nie wpłynie bezpośrednio na konkurencyjność gospodarki
i przedsiębiorczość, w tym na funkcjonowanie przedsiębiorstw.
6. Wpływ projektowanej ustawy na sytuację i rozwój regionalny
Projektowana ustawa nie będzie miała wpływu na sytuację i rozwój regionalny






























06/16rch
20