Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach rodzinnych

Druk nr 1443

Warszawa, 3 kwietnia 2013 r.
SEJM
RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
VII kadencja






Pani

Ewa
Kopacz
Marszałek Sejmu
Rzeczypospolitej
Polskiej




Na podstawie art. 118 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia
2 kwietnia 1997 r. i na podstawie art. 32 ust. 2 regulaminu Sejmu niżej podpisani
posłowie wnoszą projekt ustawy:



- o zmianie ustawy o świadczeniach
rodzinnych.


Do reprezentowania wnioskodawców w pracach nad projektem ustawy
upoważniamy pana posła Henryka Smolarza.



(-) Andrzej Dąbrowski; (-) Marek Gos; (-) Eugeniusz Tomasz Grzeszczak;
(-) Stanisław Kalemba; (-) Mieczysław Kasprzak; (-) Mieczysław Marcin
Łuczak; (-) Krystyna Ozga; (-) Mirosław Pawlak; (-) Józef Racki;
(-) Marek
Sawicki;
(-) Henryk
Smolarz;
(-) Zbigniew
Sosnowski;
(-) Franciszek Jerzy Stefaniuk; (-) Andrzej Sztorc; (-) Genowefa Tokarska;
(-) Piotr Walkowski; (-) Zbigniew Włodkowski; (-) Piotr Zgorzelski;
(-) Stanisław elichowski.

U S T A W A
z dnia ………………………... 2013 r.
o zmianie ustawy o świadczeniach rodzinnych

Art. 1. W ustawie z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz. U. z 2006
r. Nr 139, poz. 992, z późn. zm.1)), wprowadza się następujące zmiany:
1) w art. 16a:
a) ust 1 otrzymuje brzmienie:
„1. Specjalny zasiłek opiekuńczy przysługuje osobom, na których zgodnie

z przepisami ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2012 r.
poz. 788 i 1529) ciąży obowiązek alimentacyjny, w tym także małżonkom, jeżeli rezygnują
z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w związku z koniecznością sprawowania stałej
opieki nad osobą legitymującą się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności albo
orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub
długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością
samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka
w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji.”,
b) po ust. 1 dodaje się ust. 1a w brzemieniu:

„1a. Przez rezygnację z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, o której mowa
w ust. 1, należy rozumieć także niewykonywanie pracy w gospodarstwie rolnym potwierdzone
oświadczeniem złożonym pod rygorem odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych
zeznań. Składający oświadczenie jest obowiązany do zawarcia w nim klauzuli następującej
treści: "Jestem świadomy odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia.".
Klauzula ta zastępuje pouczenie organu o odpowiedzialności karnej

za składanie fałszywych zeznań.”,

c) w ust. 8 w pkt 1 uchyla się lit. b;

1) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2006 r. Nr 222, poz. 1630, z 2007 r. Nr 64,
poz. 427, Nr 105, poz. 720, Nr 109, poz. 747, Nr 192, poz. 1378 i Nr 200, poz. 1446, z 2008 r. Nr 70, poz. 416, Nr 138, poz. 872 i
2) w art. 17 po ust. 1 dodaje się ust. 11 w brzmieniu:
„11. Przez niepodejmowanie lub rezygnację z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej,
o której mowa w ust. 1, należy rozumieć także niewykonywanie pracy w gospodarstwie rolnym
potwierdzone oświadczeniem złożonym pod rygorem odpowiedzialności karnej

za składanie fałszywych zeznań. Składający oświadczenie jest obowiązany do zawarcia
w nim klauzuli następującej treści: "Jestem świadomy odpowiedzialności karnej za złożenie
fałszywego oświadczenia.". Klauzula ta zastępuje pouczenie organu o odpowiedzialności
karnej za składanie fałszywych zeznań.”;
Art. 2. Ustawa wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2014 r.
























875, Nr 223, poz. 1456 i Nr 237, poz. 1654, z 2009 r. Nr 97, poz. 800 i Nr 219, poz. 1706, z 2010 r. Nr 50, poz. 301, z 2011 r. Nr

UZASADNIENIE


Projektowana ustawa zmierza do ujednolicenia zasad przyznawania osobom
prowadzącym gospodarstwo/pracującym w gospodarstwie rolnym świadczenia
pielęgnacyjnego i specjalnego zasiłku opiekuńczego na podstawie ustawy z dnia 28 listopada
2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz. U. z 2006 r. Nr 139, poz. 992, z późn. zm), zwanej
dalej „ustawą”.
Zgodnie z art. 16a ustawy o świadczeniach rodzinnych, specjalny zasiłek opiekuńczy
przysługuje osobom, na których zgodnie z przepisami ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks
rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2012 r. poz. 788 i 1529) ciąży obowiązek alimentacyjny, jeżeli
rezygnują z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej z uwagi na konieczność sprawowania
stałej opieki nad osobą legitymującą się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności
albo orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub
długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością
samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka
w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji.

Natomiast, zgodnie z art. 17 ustawy, świadczenie pielęgnacyjne z tytułu rezygnacji
z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej przysługuje:
1) matce albo ojcu,
2) opiekunowi faktycznemu dziecka,
3) osobie będącej rodziną zastępczą spokrewnioną w rozumieniu ustawy z dnia 9 czerwca 2011
r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej,
4) innym osobom, na których zgodnie z przepisami ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks
rodzinny i opiekuńczy ciąży obowiązek alimentacyjny, z wyjątkiem osób o znacznym stopniu
niepełnosprawności
- jeżeli nie podejmują lub rezygnują z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w celu
sprawowania opieki nad osobą legitymującą się orzeczeniem o znacznym stopniu
niepełnosprawności albo orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami:
konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie
ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na
co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji.

106, poz. 622, Nr 149, poz. 887, Nr 171, poz. 1016 i Nr 205, poz. 1212 oraz z 2012 r. poz. 1255 i poz. 1548.


Zgodnie z art. 3 pkt 22 ustawy przez zatrudnienie lub inną pracę zarobkową, rozumie
się wykonywanie pracy na podstawie stosunku pracy, stosunku służbowego, umowy o pracę
nakładczą oraz wykonywanie pracy lub świadczenie usług na podstawie umowy agencyjnej,
umowy zlecenia, umowy o dzieło albo w okresie członkostwa w rolniczej spółdzielni
produkcyjnej, spółdzielni kółek rolniczych lub spółdzielni usług rolniczych, a także
prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczej.

Posiadanie gospodarstwa rolnego, w myśl dotychczasowych przepisów, co do zasady,
nie stanowiło przesłanki uniemożliwiającej przyznanie specjalnego zasiłku opiekuńczego
i świadczenia pielęgnacyjnego, o ile wykazały one, że nie są one aktywne zawodowo
w rozumieniu definicji zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej zawartej w art. 3 pkt 22
ustawy.
Jednakże, w uchwale z dnia 11 grudnia 2012 r. (sygn. akt. I OPS 5/12), Naczelny Sąd
Administracyjny, dokonując wykładni przepisów ustawy, stwierdził, że prowadzenie
gospodarstwa rolnego, pomimo że nie mieści się w definicji zatrudnienia lub innej pracy
zarobkowej zawartej w art. 3 pkt 22 ww. ustawy, jest równoznacznie z prowadzeniem
działalności i wykonywaniem pracy w tym gospodarstwie.
W konsekwencji, zdaniem NSA, okoliczność ta przesądza, że rolnikowi nie przysługuje
świadczenie pielęgnacyjne z tytułu rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w
związku z koniecznością sprawowania opieki nad niepełnosprawnym członkiem rodziny.
Na skutek ww. uchwały, nawet pomimo tego, że nie ma ona mocy wiążącej
w stosunku do organów właściwych realizujących świadczenia rodzinne, wiele z tych organów,
odmawia obecnie rolnikom przyznania świadczenia pielęgnacyjnego, pomimo,

że przepisy ustawy o świadczeniach rodzinnych tego nie zabraniają.
Prowadzi to do sytuacji, że w jednej gminie świadczenie pielęgnacyjne rolnikowi
przysługuje, gdyż ustawa o świadczeniach rodzinnych na to pozwala, a w innej rolnik
znajdujący się w identycznej sytuacji świadczenia nie otrzyma, gdyż gmina ta kieruje się
uchwałą NSA.

Mając na uwadze powyższe, powstała konieczność wprowadzenia w ustawie zapisów,
które w sposób jednoznaczny uregulują kwestie prawa rolników do świadczenia
pielęgnacyjnego i specjalnego zasiłku opiekuńczego.
Dlatego
też, proponuje się wprowadzenie zapisu w art. 16a i art. 17 ustawy,
jednoznacznie wskazującego, że także niewykonywanie pracy w gospodarstwie rolnym,