Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o usługach płatniczych

swobodnego świadczenia usług w odniesieniu do obywateli państw
członkowskich mających swe przedsiębiorstwo w państwie członkowskim
innym niż państwo odbiorcy świadczenia. Na podstawie art. 62 TfUE powyższy
zakaz znajduje zastosowanie również wobec osób prawnych.

Norma wynikająca z art. 56 TfUE nakłada na państwo obowiązki
w zakresie niepodejmowania działań faktycznych jak i prawnych, które
mogłyby utrudnić usługodawcom pochodzącym z innych państw członkowskich
świadczenie usług na terytorium państwa, w którym usługa jest świadczona.

W zakresie wyłączeń od zakazu dyskryminacji ze względu na
pochodzenie, zgodnie z art. 62 TfUE, należy stosować przepisy art. 51 i 52
TfUE. Zostały one już omówione w części opinii dotyczącej swobody
przedsiębiorczości.

Zakazane są ponadto wszelkie ograniczenia swobody świadczenia usług
o charakterze niedyskryminacyjnym. W sprawie C-76/90 Manfred Säger
przeciwko Dennemeyer & Co. Ltd, TSUE wyraził pogląd, iż zgodnie z art. 56
TfUE nie można wprowadzać dyskryminujących regulacji ze względu
na obywatelstwo bądź przynależność usługodawcy do określonego państwa.
W orzeczeniu tym stwierdzono również, iż powyższy przepis nakłada na
państwo obowiązek zniesienia ograniczeń uniemożliwiających lub
utrudniających działalność osoby świadczącej usługi na terytorium innego
państwa członkowskiego. W wyroku C-279/80 Webb, TSUE stwierdził,
iż zakazane są wszelkie ograniczenia w zakresie swobody świadczenia usług,
chyba że mają na celu ochronę interesu ogólnego, są proporcjonalne do
zamierzonego celu oraz respektują kontrolę sprawowaną nad usługodawcą w
państwie pochodzenia.


W oparciu o utrwalone orzecznictwo TSUE można sformułować wymogi,
których spełnienie pozwala na wprowadzenie ograniczenia zgodnego z prawem
UE. Charakterystyka wyłączeń jest analogiczna wobec tych, wskazanych dla
swobody przedsiębiorczości.

3. Analiza przepisów projektu pod kątem ustalonego stanu prawa
Unii Europejskiej
3.1. Na wstępie należy podnieść, że projekt ustawy nie jest objęty
zakresem normowania dyrektywy 2006/123/WE. Artykuł 2 dyrektywy
2006/123/WE wyłącza z zakresu jej stosowania m.in. usługi wymienione
w załączniku I do dyrektywy 2006/48/WE Parlamentu Europejskiego i Rady
z dnia 14 czerwca 2006 r. w sprawie podejmowania i prowadzenia działalności
przez instytucje kredytowe (Dz. Urz. UE L 177 z 30.6.2006, s. 1, ze zm.), w tym
usługi płatnicze objęte definicją art. 4 ust. 3 ww. dyrektywy w sprawie usług

4 Wyrok TSUE z dnia 25 lipca 1991 r. w sprawie C-76/90 Manfred Säger przeciwko Dennemeyer & Co. Ltd.
5 Wyrok TSUE z dnia 17 gudnia 1981 r. w sprawie C-279/80 postępowanie karne przeciwko Alfred John Webb.
6 Wyrok TSUE z dnia 25 lipca 1991 r., op.cit.; Wyrok TSUE z dnia 5 czerwca 1997 r. w sprawie C-398/95
SETTG; wyrok TSUE z dnia 5 grudnia 2006 r. w sprawach połączonych C-94/04 Cipolla i C-202/04 Macrino
i Capodarte.

5
płatniczych. W konsekwencji, do projektu ustawy nie ma zastosowania zawarte
w art. 15 ust. 2 lit. g dyrektywy 2006/123/WE ograniczenie co do określania
minimalnej lub maksymalnej taryfy, do których usługodawca musi się stosować.



3.2. Dyrektywa 2007/64/WE nie reguluje problematyki ustalania opłat
będących przedmiotem analizowanego projektu ustawy.


3.3. Odnosząc się do regulacji zawartych w art. 49 oraz 56 TfUE, należy
stwierdzić, że rozpatrywane przepisy projektu ustawy nie różnicują sytuacji
prawnej przedsiębiorców albo usługodawców w zależności od kraju
pochodzenia. Nie naruszają zatem zakazu dyskryminacji bezpośredniej w
zakresie swobody przedsiębiorczości, bądź swobody świadczenia usług. Nie ma
również podstaw do wskazania wystąpienia dyskryminacji pośredniej.

3.4. Wprowadzenie omawianych przepisów należy jednak rozpatrywać
w odniesieniu do zawartego w swobodach przedsiębiorczości oraz świadczenia
usług zakazu ograniczeń o charakterze niedyskryminacyjnym.

Należy w pierwszej kolejności rozstrzygnąć czy w omawianym
przypadku wystąpi ograniczenie wskazanych swobód. Istotną kwestią z punku
widzenia tej oceny jest możliwość wyłączenia zastosowania wprowadzanych
przepisów przez strony umowy o usługę płatniczą.

W wyroku TSUE z dnia 29 marca 2011 r. w sprawie C-565/08
stwierdzono, iż pod pojęciem ograniczenia należy rozumieć przepisy
przyjmowane przez państwo członkowskie, które choć jednakowo stosowane,
mają wpływ na dostęp przedsiębiorstw z innych państw członkowskich
do rynku. W omawianym rozstrzygnięciu Trybunał oceniał zgodność z prawem
UE przepisów regulujących wysokość maksymalnych stawek adwokackich we
Włoszech. Przedmiotowe regulacje były wiążące dla stron, o ile wcześniej nie
uzgodniły one wynagrodzenia adwokata w drodze porozumienia. Ponadto,
w pewnych przypadkach, przepisy ustawowe dopuszczały odstępstwa
od wspomnianych stawek, pozwalając na podniesienie wysokości honorariów
adwokackich do podwójnych albo poczwórnych stawek maksymalnych.
Rozstrzygając powyższą sprawę, TSUE stwierdził, iż uregulowania państwa
członkowskiego nie stanowią ograniczenia w rozumieniu traktatu tylko z tej
przyczyny, że inne państwa członkowskie stosują do podmiotów świadczących
podobne usługi, mających swe przedsiębiorstwa na ich terytorium zasady mniej
rygorystyczne bądź bardziej interesujące z gospodarczego punktu widzenia.
Ograniczeniem nie jest sam fakt, iż celem obliczenia honorariów za usługi,
adwokaci z innych państw członkowskich muszą dostosować się do zasad
obowiązujących we Włoszech. Przez ograniczenie należałoby rozumieć
sytuację, w której adwokaci są pozbawienia możliwości przenikania do rynku

7 Wyrok TSUE z dnia 29 marca 2011 r. w sprawie C-565/08 Komisja Europejska przeciwko Republice
Włoskiej.

6
państwa członkowskiego w warunkach skutecznej i normalnej konkurencji.
Biorąc pod uwagę wskazane przepisy prawa włoskiego, w opinii TSUE taki
system wynagradzania adwokatów charakteryzowała elastyczność. Adwokaci
mogli pobierać odpowiednie wynagradzanie w zależności od rodzaju
świadczonych usług. Trybunał nie stwierdził w omawianej sprawie ograniczenia
swobody przedsiębiorczości ani swobody świadczenia usług.

Mając na uwadze powyższe rozstrzygnięcie, należy ocenić, iż omawiany
projekt ustawy nie wprowadza wobec podmiotów świadczących usługi płatnicze
ograniczeń w ramach swobody przedsiębiorczości oraz swobody świadczenia
usług. Analizowane przepisy pozwalają stronom umowy o świadczenie usług
płatniczych na wyłączenie regulacji ustawowej w zakresie wprowadzanych
opłat. Będą one mogły być ustalane w drodze umowy między dostawcą
a użytkownikiem usługi. W związku z powyższym, projektowane przepisy nie
mają wpływu na dostęp przedsiębiorstw świadczących usługi płatnicze z innych
państw członkowskich do polskiego rynku.


4. Konkluzja
Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o usługach płatniczych nie jest
sprzeczny z prawem Unii Europejskiej.



















Dyrektor

Biura Analiz Sejmowych



Zbigniew Wrona









7

Warszawa, 4 września 2012 r.
BAS-WAPEiM-1902/12





Pani
Ewa Kopacz
Marszałek Sejmu
Rzeczypospolitej Polskiej






Opinia prawna
w sprawie stwierdzenia – w trybie art. 95a ust. 3 regulaminu Sejmu – czy
poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o usługach płatniczych
(przedstawiciel wnioskodawców: poseł Andrzej Romanek) jest projektem
ustawy wykonującej prawo Unii Europejskiej


Projekt przewiduje dodanie art. 32a w ustawie z dnia 19 sierpnia
2011 r. o usługach płatniczych. Zgodnie z projektem, wysokość wszystkich
opłat pobieranych od akceptanta przez agentów rozliczeniowych bądź podmioty
inne niż agent rozliczeniowy z tytułu akceptacji płatności przy użyciu karty
płatniczej lub innego instrumentu płatniczego nie mogłaby przekraczać
każdorazowo 0,5% wartości takich transakcji. Powyższe ograniczenie nie
dotyczy opłat za dzierżawę terminalu płatniczego oraz za dostęp do systemu
obsługi terminalu.
Projekt ustawy upoważnia ministra właściwego do spraw instytucji
finansowych do wydania rozporządzenia określającego zasady ustalania oraz
maksymalną wysokość tego rodzaju opłat. Rozporządzenie powinno zostać
wydane w porozumieniu z wydawcami kart płatniczych, po zasięgnięciu opinii
Komisji Nadzoru Finansowego.
Przedmiot projektu ustawy jest objęty prawem Unii Europejskiej. Projekt
nie jest sprzeczny z prawem Unii Europejskiej.


1 Ustawa z dnia 19 sierpnia 2011 r. o usługach płatniczych (Dz. U. Nr 199, poz. 1175 ze zm.)
Projekt ustawy o zmianie ustawy o usługach płatniczych nie jest
projektem ustawy wykonującej prawo Unii Europejskiej.
















Dyrektor

Biura Analiz Sejmowych



Zbigniew Wrona







.




2