Rządowy projekt ustawy zmieniającej ustawę o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz o zmianie niektórych innych ustaw

Druk nr 102

Warszawa, 4 stycznia 2012 r.
SEJM
RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
VII kadencja
Prezes Rady Ministrów

RM 10-107-11



Pani

Ewa
Kopacz
Marszałek Sejmu
Rzeczypospolitej
Polskiej



Szanowna Pani Marszałek
Na podstawie art. 118 ust. 1 i art. 123 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej
Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. przedstawiam Sejmowi Rzeczypospolitej
Polskiej projekt ustawy

- zmieniającej ustawę o zmianie ustawy
o systemie oświaty oraz o zmianie
niektórych innych ustaw.

Rada Ministrów uznała wymieniony projekt ustawy za pilny, ze względu
na oczekiwania społeczne, związane z szybkim rozstrzygnięciem terminu objęcia
obowiązkiem szkolnym dzieci sześcioletnich.
W załączeniu przedstawiam także opinię dotyczącą zgodności
proponowanych regulacji z prawem Unii Europejskiej.
Ponadto uprzejmie informuję, że do prezentowania stanowiska Rządu w
tej sprawie w toku prac parlamentarnych został upoważniony Minister Edukacji
Narodowej.

Z poważaniem

(-) Donald Tusk
Projekt

U S T A W A
z dnia

zmieniająca ustawę o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz
o zmianie niektórych innych ustaw

Art. 1. W ustawie z dnia 19 marca 2009 r. o zmianie ustawy o systemie
oświaty oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 56, poz. 458 i Nr 219,
poz. 1705 oraz z 2011 r. Nr 205, poz. 1206) wprowadza się następujące zmiany:
1) po art. 13 dodaje się art. 13a – 13c w brzmieniu:
„Art. 13a. 1. W latach szkolnych 2012/2013 i 2013/2014, na
wniosek rodziców, obowiązkiem szkolnym
obejmuje się dziecko, które w danym roku
kalendarzowym kończy 6 lat.
2. Dziecko w wieku 6 lat, które w latach szkolnych
2012/2013 i 2013/2014 nie rozpocznie spełniania
obowiązku szkolnego, kontynuuje przygotowanie
przedszkolne w przedszkolu, oddziale przed-
szkolnym zorganizowanym w szkole podstawowej
lub w innej formie wychowania przedszkolnego.
Przepisy art. 14a ust. 2 – 4 ustawy, o której mowa
w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą,
stosuje się odpowiednio.
3. Zapewnienie warunków do kontynuowania przygo-
towania przedszkolnego, o którym mowa w ust. 2,
jest zadaniem własnym gminy.
Art. 13b. W latach szkolnych 2012/2013 i 2013/2014 w odnie-
sieniu do dzieci, o których mowa w art. 13a ust. 1, nie
stosuje się art. 16 ust. 1 i 2 ustawy, o której mowa
w art. 1.
Art. 13c. W ramach zajęć wychowania przedszkolnego nauczyciel
rozwija wiedzę i umiejętności dziecka, o którym mowa
w art. 13a ust. 2, uwzględniając jego potrzeby
rozwojowe.”;
2) w art. 26 pkt 4 otrzymuje brzmienie:
„4) art. 1 pkt 15 lit. a, pkt 19 oraz pkt 21 lit. a, które wchodzą
w życie z dniem 1 września 2014 r.;”.

Art. 2. Ustawa wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

12/62rch
2
 
 
UZASADNIENIE

Najważniejszym zadaniem w obszarze edukacji jest umożliwienie dzieciom jak
najwcześniejszego dostępu do edukacji wysokiej jakości, dostosowanej do ich wieku,
możliwości i umiejętności. Oznacza to m.in. upowszechnienie edukacji przedszkolnej
w grupie dzieci w wieku od 3 do 5 lat oraz obniżenie do 6 lat wieku rozpoczynania spełniania
obowiązku szkolnego. Ustawa z dnia 19 marca 2009 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty
oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 56, poz. 458, z pó n. zm.) wprowadziła od
dnia 1 września 2011 r. obowiązek odbycia rocznego przygotowania przedszkolnego przez
dzieci pięcioletnie oraz od dnia 1
września 2012 r. obowiązek szkolny dla dzieci
sześcioletnich. W trzyletnim okresie poprzedzającym wprowadzenie spełniania obowiązku
szkolnego przez dzieci sześcioletnie (tj. w latach 2009 – 2011), decyzję o rozpoczęciu
edukacji dziecka w wieku lat sześciu podejmowali rodzice.
W roku szkolnym 2011/2012 sześciolatki są w blisko 90 % szkół podstawowych
uczniami klas I lub wychowankami prowadzonych w tych szkołach oddziałów
przedszkolnych.
Tabela 1. Odsetek szkół podstawowych, w których dzieci sześcioletnie są uczniami klas I lub wychowankami oddziałów przedszkolnych (dane
według Systemu Informacji Oświatowej stan na dzień 30 września 2011 r.*)
Rok szkolny 
 
2008/2009 
2009/2010 
2010/2011 
2011/2012 
liczba szkół ogółem 
13 973
13 874
13 816 
13 673
liczba szkół, w których dzieci sześcioletnie są 
tylko wychowankami oddziałów 
7 643
5 328
3 789 
2 370
przedszkolnych 
% szkół, w których dzieci sześcioletnie są 
tylko wychowankami oddziałów 
54,70%
38,40%
27,42% 
17,33%
przedszkolnych 
liczba szkół, w których dzieci sześcioletnie są 
tylko uczniami klas I 
829
1 973
2 775 
3 419
% szkół, w których dzieci sześcioletnie są 
tylko uczniami klas I 
5,93%
14,22%
20,09% 
25,01%
liczba szkół, w których dzieci sześcioletnie są 
uczniami klas I i wychowankami oddziałów 
1 061
3 421
5 032 
6 410
przedszkolnych 
% szkół, w których dzieci sześcioletnie są 
uczniami klas I i wychowankami  oddziałów 
7,59%
24,66%
36,42% 
46,88%
przedszkolnych 
liczba szkół, w których dzieci sześcioletnie 
nie są uczniami klas I i wychowankami 
4 439
3 152
2 220 
1 474
oddziałów przedszkolnych 
 
% szkół, w których dzieci sześcioletnie nie są 
uczniami klas I i wychowankami oddziałów 
31,77%
22,72%
16,07% 
10,78%
przedszkolnych 
* Uwzględniono szkoły podstawowe dla dzieci i młodzieży oraz ogólnokształcące szkoły muzyczne I stopnia (z wyłączeniem szkół przy zakładach opieki
zdrowotnej i jednostkach pomocy społecznej)

W części gmin w roku szkolnym 2011/2012 naukę w klasach I szkół podstawowych
podjęło 100 % sześciolatków. Są jednak również takie gminy, w których żadne dziecko
sześcioletnie nie rozpoczęło nauki w I klasie lub odsetek tych dzieci jest znikomy.
W konsekwencji w tych gminach, z początkiem roku szkolnego 2012/2013, w szkołach
podstawowych spotkałyby się wszystkie dzieci sześcio- i siedmioletnie. Taka sytuacja
mogłaby znacznie utrudnić zapewnienie odpowiednich warunków kształcenia i opieki
uczniom klas I – III szkół podstawowych. Projekt ustawy pozwala na wydłużenie czasu
potrzebnego niektórym organom prowadzącym (przede wszystkim gminom) i dyrektorom
szkół podstawowych na odpowiednie przygotowanie szkół do obniżenia wieku rozpoczynania
spełniania obowiązku szkolnego do sześciu lat.
Celem projektu ustawy jest uelastycznienie procesu obniżania wieku rozpoczynania
obowiązku szkolnego. O dwa lata wydłużony zostanie okres, w którym o podjęciu nauki
w szkole podstawowej przez dziecko sześcioletnie decydują rodzice. Obowiązek szkolny dla
dzieci sześcioletnich zostanie wprowadzony od dnia 1 września 2014 r. (art. 1 pkt 2 projektu).
Oznacza to, że o rozpoczęciu edukacji szkolnej w wieku sześciu lat przez dzieci urodzone
w latach 2006 i 2007 w dalszym ciągu decydować będą rodzice (art. 1 pkt 1 projektu
w zakresie dotyczącym dodania art. 13a ust. 1 w ustawie z dnia 19 marca 2009 r.).
W przeciwieństwie jednak do rozwiązań obowiązujących w latach szkolnych 2009/2010 –
2011/2012, wniosek rodziców o objęcie dziecka sześcioletniego obowiązkiem szkolnym
będzie wiążący dla dyrektora szkoły podstawowej i nie przewiduje się dodatkowych
warunków w tym zakresie. Natomiast dzieci urodzone w roku 2008 i w kolejnych latach będą
rozpoczynały edukację szkolną obowiązkowo w wieku sześciu lat.
Wszystkie dzieci w wieku pięciu lat mają obowiązek odbycia rocznego przygotowania
przedszkolnego. Dzieci sześcioletnie urodzone w latach 2006 i 2007, które zgodnie z decyzją
rodziców nie rozpoczną nauki w klasie I szkoły podstawowej odpowiednio od dnia 1 września
2012 r. oraz dnia 1 września 2013 r., będą miały obowiązek kontynuowania edukacji
przedszkolnej (art. 1 pkt 1 projektu w zakresie dotyczącym dodania art. 13a ust. 2 w ustawie
z dnia 19 marca 2009 r.). Zapewnienie warunków do spełniania tego obowiązku przez dzieci
sześcioletnie będzie w latach szkolnych 2012/2013 i 2013/2014 zadaniem własnym gminy
2