Rządowy projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w związku z wdrażaniem funduszy strukturalnych i Funduszu Spójności

Szwajcarsko-Polski Program Współpracy. Zaproponowana nazwa jest
zgodna z ww. umową międzynarodową.
2) Dot. art. 106 ust. 2 pkt 3a – zgodnie ze znowelizowanym przepisem,
w formie dotacji rozwojowej będą finansowane zarówno wydatki w ra-
mach programów i projektów NSRO 2007-2013, jak i w przypadku pro-
gramów i projektów współfinansowanych ze środków pomocy udzielo-
nej przez państwa członkowskie Europejskiego Porozumienia o Wolnym
Handlu (EFTA), o których mowa w art. 5 ust. 3 pkt 3a ustawy o finan-
sach publicznych, tj. Mechanizmów Finansowych Norweskiego i EOG
oraz Szwajcarsko-Polskiego Programu Współpracy.
3) Dot. art. 106a – dodawany przepis wynika z potrzeby uwzględnienia
wymogów wynikających z rozporządzenia Rady (WE) nr 1605/2002
z dnia 25 czerwca 2002 r. w sprawie rozporządzenia finansowego mają-
cego zastosowanie do budżetu ogólnego Wspólnot Europejskich (Dz.
Urz. UE L 248 z 16.09.2002, s.1). Jednocześnie z uwagi na potrzebę za-
pewnienia Ministrowi Finansów czasu na wykształcenie instrumentów
umożliwiających wykonywanie nałożonych na niego tym przepisem
obowiązków, w przepisach końcowych zaproponowano, aby zmiana
powyższa wchodziła w życie z dniem 1 stycznia 2009 r.
4) Dot. art. 117 ust. 6 – wprowadza się obowiązek zaopiniowania przez
ministra właściwego do spraw rozwoju regionalnego programów wielo-
letnich pod względem zgodności ze średniookresową strategią rozwoju
kraju – zgodnie z art. 19 ust. 1 ustawy o zasadach prowadzenia polityki
rozwoju. Zamierzeniem jest, aby wszystkie programy rozwoju w rozu-
mieniu art. 15 ust. 4 pkt 2 ustawy o zasadach prowadzenia polityki roz-
woju podlegały zaopiniowaniu pod kątem zgodności ze średniookresową
strategią rozwoju kraju, z wyłączeniem tych programów, które odnoszą
się do obronności i bezpieczeństwa państwa.
5) Dot. art. 125 ust. 1 pkt 3 – w związku z wprowadzeniem nowej katego-
rii dotacji – dotacji rozwojowej – istnieje konieczność informowania
6
przez dysponentów części budżetowych o wysokości kwot dotacji roz-
wojowej przewidzianych w projekcie ustawy budżetowej tak, aby było
możliwe ujęcie ich w projektach uchwał budżetowych samorządów wo-
jewództw.
Przepis uzupełnia regulacje ustawowe w zakresie informowania samo-
rządów o środkach, jakie otrzymają z budżetu państwa na realizację pro-
gramów operacyjnych, dla których są Instytucjami Zarządzającymi
(16 RPO) lub Instytucjami Pośredniczącymi (komponent regionalny
PO KL). W obowiązującym stanie prawnym istniały wątpliwości, czy
MRR, (w którego części budżetowej zostały ujęte środki na realizację
ww. programów) jest uprawniony do informowania samorządów woje-
wództw o środkach na realizację programów na podstawie obowiązują-
cego art. 125 ust. 1 pkt 2 ustawy o finansach publicznych.
Informacja ta pozwala samorządom na ujęcie przekazywanych środków
dotacji rozwojowej we własnym budżecie.
Przekazanie powyższej informacji w terminie wynikającym z art. 125
ust. 1 pozwoli samorządowi województwa na uwzględnienie dotacji
w uchwale budżetowej jednostki samorządu terytorialnego.
6) Dot. art. 157 ust. 8a i 8b – w związku z koniecznością zwrotu przez be-
neficjentów niewykorzystanych środków dotacji z upływem roku bu-
dżetowego na rachunki budżetu państwa, zgodnie z postanowieniami
art. 144 ustawy o finansach publicznych, a następnie ich ponownego
przekazywania przez Instytucje Pośredniczące beneficjentom w kolej-
nym roku budżetowym i w celu zminimalizowania negatywnych skut-
ków wielokrotnego zwracania środków przez beneficjentów w trakcie
realizacji projektu na rachunek budżetu państwa, konieczna jest noweli-
zacja art. 157 ust. 8a i 8b. Zmiana ta sprowadza się do wskazania, że
obowiązek przekazania niewykorzystanych środków nie dotyczy pro-
jektów realizowanych z udziałem wszystkich środków, o których mowa
w art. 5 ust. 3 pkt 2 – 3a ustawy, podobnie jak ma to obecnie miejsce
7
w przypadku programów realizowanych z udziałem EFS. To rozwiąza-
nie pozwoli uniknąć fizycznego przekazywania środków, a także będzie
korzystne dla zapewnienia płynności finansowej realizowanych projek-
tów.
Zmiana w zakresie sformułowania delegacji do wydania rozporządzenia,
określonej obecnie w art. 157 ust. 8a w związku z ust. 8b, zmierza do
umożliwienia bardziej elastycznego dysponowania środkami przezna-
czonymi na realizację programów operacyjnych, w kontekście reguł do-
tyczących tzw. „wydatków niewygasających”. Obecne regulacje w tym
zakresie utrudniają płynną realizację projektów w ramach programów
operacyjnych.
W obowiązującym stanie prawnym w rozporządzeniu Rady Ministrów
w sprawie wydatków niewygasających mogą być ujęte środki, które nie
muszą być przed upływem roku zwracane do budżetu państwa, lecz po-
zostają na rachunkach beneficjentów realizujących określone typy pro-
jektów w ramach programów operacyjnych współfinansowanych
z udziałem środków EFS. Nowelizowany przepis ust. 8a, przez dodanie
pkt 2, rozszerza tę możliwość na wszystkie programy operacyjne współ-
finansowane środkami EFS, EFRR i FS oraz środkami bezzwrotnej po-
mocy finansowej państw EFTA. rodki na ten cel, jako wydatki niewy-
gasające pozostają po zakończeniu roku budżetowego na rachunkach
beneficjentów realizujących projekty, a w przypadku programów współ-
finansowanych środkami pomocowymi z państw EFTA również na ra-
chunkach podmiotów realizujących określone zadania w ramach pro-
gramów (tj. operatorów programów) i mogą być wydatkowe w terminie
określonym w powołanym rozporządzeniu. Zaprojektowana zmiana po-
lega na tym, że na przełomie roku ww. środki pozostaną na rachunku
beneficjenta, który jednakże będzie musiał wydać je do dnia
30 czerwca.
8
7) Dot. art. 188 ust. 1a i 1b – nowelizowany przepis rozszerza możliwość
dokonywania zmian w planie dochodów i wydatków budżetu samorzą-
du województwa przez sam zarząd województwa (bez udziału sejmiku)
również w zakresie programów, dla których samorząd jest Instytucją
Pośredniczącą (PO KL). Obecnie zmiany takie mogą być dokonywane
tylko w przypadku programów, dla których samorząd jest Instytucją Za-
rządzającą – RPO. Propozycja wyłącza możliwości dokonywania zmian
w planie dochodów i wydatków budżetu samorządu województwa w za-
kresie środków na realizację programów przekazanych samorządowi
w formie dotacji rozwojowej, o ile takie przesunięcie miałoby dotyczyć
zmniejszenia lub zwiększenia wydatków majątkowych. Ograniczenie to
ma na celu zapobieżenie sytuacji, w której środki dotacji rozwojowej
przekazane samorządowi na wydatki bieżące będą wykorzystane na za-
kupy majątkowe i odwrotnie. Ograniczenie takie zapewni, że przekaza-
ne środki dotacji powinny być wykorzystane w klasyfikacji środków
(bieżących i majątkowych), w której zostały przekazane i tak też po-
winny zostać następnie rozliczone. Podobne ograniczenie istnieje rów-
nież w zakresie dokonywania zmian w wydatkach przez dysponentów
części budżetu państwa – art. 148 ust. 2 ustawy o finansach publicz-
nych. Ograniczenie nie dotyczy środków, które nie zostały jeszcze fi-
zycznie przekazane w formie dotacji rozwojowej, w zakresie których
dotacja już została udzielona.
Konieczność wprowadzenia zaproponowanego przepisu wynika z faktu,
że minister właściwy do spraw rozwoju regionalnego, jako dysponent
dotacji rozwojowej, nie może dokonywać przesunięć w zakresie wydat-
ków majątkowych i bieżących bez zgody ministra właściwego do spraw
finansów publicznych.
Zmiana ust. 1a ma na celu umożliwienie dokonywania przesunięć w pla-
nie wydatków oraz dochodów budżetu samorządu województwa przez
9
zarząd również w przypadku PO KL, w granicach wynikających z za-
wartej umowy dotacji rozwojowej.
8) Dot. art. 200 ust. 1 – konieczność zmiany w tym przepisie wynika z ko-
nieczności dostosowania mechanizmu z niego wynikającego do potrzeb
realizacji Szwajcarsko-Polskiego Programu Współpracy. Walutą obo-
wiązującą w Programie jest frank szwajcarski, w związku z czym
brzmienie obowiązującego art. 200 ust. 1, zgodnie z którym środki,
o których tam mowa są gromadzone na odrębnych rachunkach w euro
powoduje szereg komplikacji natury technicznej, związanych z ko-
niecznością kilkakrotnego przewalutowania środków przeznaczonych
na realizację ww. Programu.
9) Dot. art. 202
Art. 202 ust. 2 i 3 – w związku z wątpliwościami, co do możliwości fi-
nansowania wydatków państwowych jednostek budżetowych w ramach
programów EWT i EISP oraz Interreg IVc, gdzie środki EFRR przeka-
zane na realizację tych programów nie stanowią dochodów budżetu
państwa, w drodze przewalutowania środków zgromadzonych na ra-
chunku programowym, konieczne jest doprecyzowanie przepisu, że
państwowe jednostki budżetowe ponoszą wydatki również w ramach
programów, o których mowa powyżej.
Proponowany przepis doprecyzowuje, że dotacja rozwojowa jest prze-
kazywana, jako zaliczka lub zwrot wydatków na realizację programów
i projektów finansowanych z udziałem środków funduszy struktural-
nych i Funduszu Spójności oraz projektów i zadań w ramach progra-
mów finansowanych z udziałem środków Mechanizmów Finansowych
i Szwajcarsko-Polskiego Programu Współpracy, gdzie nie zawsze wy-
stępują projekty, a część środków przekazywana jest na realizację za-
dań, np. operatorom programów.
10