Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym oraz o zmianie niektórych innych ustaw

ze względu na problemy ze zbieraniem zużytego sprzętu powstałego ze sprzętu
okre lonego w grupie 1.
Ponadto w art. 95 okre lono, że ujawniane koszty gospodarowania odpadami nie
mogą przekraczać faktycznie ponoszonych kosztów na ten cel.
Największą zmianą w ustawie jest nowe brzmienie art. 27. Wprowadzono
upoważnienie dla ministra wła ciwego do spraw rodowiska w porozumieniu
z ministrem wła ciwym do spraw gospodarki do wydania rozporządzenia
okre lającego obligatoryjne roczne poziomy zbierania zużytego sprzętu.
Wprowadzenie takiego obowiązku wynika z dyrektywy 2002/96/WE, która
okre liła, że państwa członkowskie mają zapewnić osiągnięcie poziomu
zbierania zużytego sprzętu pochodzącego z gospodarstw domowych
w wysoko ci 4 kg/mieszkańca/rok. Polska ma wywiązać się z nałożonego
obowiązku do końca 2008 r. Natomiast fakt wprowadzenia upoważnienia dla
wła ciwego ministra do wydania rozporządzenia w tej sprawie wynika
z charakterystyki rynku, który podlega ciągłym zmianom. Okre lono przy tym,
że poziom zbierania zużytego sprzętu nie może przewyższać rednio 60 % masy
wprowadzanego sprzętu. Należy zaznaczyć, że głównym wyznacznikiem przy
ustalaniu poziomów zbierania będzie okre lony przez dyrektywę 2002/96/WE
wskaźnik zbierania zużytego sprzętu pochodzącego z gospodarstw domowych
4 kg/mieszkańca/rok i wyznaczane rozporządzeniem poziomy nie będą
przekraczać tej wielko ci. Liczenie poziomów zbierania będzie odnosić się do
masy sprzętu wprowadzonego w poprzednim roku kalendarzowym. Wynika to
z faktu, że realne dane okre lające, ile sprzętu zostało wprowadzone
w konkretnym roku są dostępne dopiero w pierwszym kwartale następnego roku,
wobec czego łatwiej jest okre lić przedsiębiorcom własne obowiązki. Wyjątkiem
jest rozliczenie pierwszego roku przez wprowadzającego rozpoczynającego
swoją działalno ć, w tym przypadku podstawą do obliczenia jest masa sprzętu
wprowadzana w danym roku.
Okre lono również, że poziomy zbierania nie dotyczą opraw o wietleniowych,
w których łączna masa metali, minerałów, szkła lub drewna przekracza 90 %
8
masy wyrobu. Wynika to z faktu, że oprawy takie zwykle w ogóle nie są
wymieniane przez użytkowników.
W art. 29 dodano nowy ust. 2, który ustanawia obowiązek przekazywania
zużytego sprzętu do zbierającego zużyty sprzęt lub zakładu przetwarzania
wpisanego do rejestru GIO .
W art. 32 ust. 2 doprecyzowano, że wprowadzający sprzęt oblicza poziomy
zbierania, odzysku i recyklingu na podstawie dodatkowej ewidencji
i za wiadczeń o zużytym sprzęcie, przekazywanych mu przez prowadzącego
zakład przetwarzania.
W art. 33 połączono w ust. 1 uprzednie ust. 1 i 2 oraz zastąpiono obowiązek
zapewnienia sieci obowiązkiem zawarcia umów z zakładami przetwarzania,
wpisanymi do rejestru prowadzonego przez GIO , o zdolno ciach przetwórczych
umożliwiających przetworzenie zebranego zużytego sprzętu. Umowy te powinny
być zawierane w formie pisemnej pod rygorem stwierdzenia nieważno ci
umowy, która nie zostanie zawarta w formie pisemnej.
Rozdział 5 pozostał bez zmian.
Zmiany rozdziału 6
Zmiany dokonane w rozdziale 6, okre lającym obowiązki zbierającego zużyty
sprzęt, odnoszą się do rozszerzonej listy podmiotów zobowiązanych do zbierania
zużytego sprzętu.
Ze względu na fakt, że do zbierania zużytego sprzętu zostali zobowiązani
prowadzący punkty skupu złomu, a w praktyce płacą one osobom przynoszącym
odpady, zmieniono art. 37 pkt 2 w taki sposób, że zbierający zużyty sprzęt są
obowiązani do przyjmowania zużytego sprzętu pochodzącego z gospodarstw
domowych bez pobierania. Poprzednie brzmienie przepisu pozwalało wyłącznie
na nieodpłatne przyjmowanie zużytego sprzętu, nie uwzględniało natomiast
sytuacji, w której zbierający mógłby zapłacić użytkownikowi za przyniesione
odpady. Ponadto przepisy art. 37 pkt 2 oraz art. 44 ust. 1 odzwierciedlają
wymagania ustanowione w dyrektywie 2002/96/WE i dotyczą sytuacji, w której
9
zbierający zużyty sprzęt, w tym w szczególno ci sprzedawca detaliczny
i hurtowy, nie może żądać zapłaty od użytkowników końcowych za przyjęcie
zużytego sprzętu, natomiast sam może zapłacić.
Ponadto w art. 39 zwolniono sprzedawców detalicznych i hurtowych oraz punkty
serwisowe z obowiązku przekazywania informacji wójtowi, burmistrzowi lub
prezydentowi miasta o prowadzonej działalno ci. Mieszkańcy znają okoliczne
miejsca sprzedaży, jak i punkty, gdzie wykonywany jest serwis sprzętu, wobec
czego taka informacja nie jest niezbędna. Dostosowano również do zmian
w art. 25 i 95 przepisy art. 41. Do przepisów art. 41 dodano również obowiązek
dla sprzedawcy detalicznego i hurtowego sprzedaży sprzętu pochodzącego od
wprowadzającego sprzęt wpisanego do rejestru prowadzonego przez Głównego
Inspektora Ochrony rodowiska.
Dodano również art. 42a, który okre la przypadki, w których punkty serwisowe
są obowiązane odebrać od użytkownika zużyty sprzęt. Taka sytuacja miałaby
miejsce w momencie, gdy koszt naprawy przekraczałby warto ć nowego
urządzenia, lub gdy naprawa sprzętu byłaby niemożliwa ze względów
technicznych.
Zmiany rozdziału 7
W rozdziale 7, okre lającym obowiązki prowadzącego zakład przetwarzania,
dokonano jednej ważnej zmiany, dotyczącej sposobu wydawania za wiadczenia
o zużytym sprzęcie dla wprowadzającego sprzęt. Za wiadczenia te dotychczas
były wydawane co kwartał, obecnie proponuje się wydawanie za wiadczeń raz
na pół roku, gdyż taki okres rozliczeniowy obowiązuje wszystkie podmioty
wpisane do rejestru. Ponadto prowadzący zakłady przetwarzania będą mieli
możliwo ć wykazywania w za wiadczeniach o zużytym sprzęcie, wystawianych
za okres lipiec – grudzień, masy odpadów powstałych w wyniku przetwarzania
zużytego sprzętu, przyjętego przez zakład przetwarzania w danym roku
rozliczeniowym, a poddanych odzyskowi i recyklingowi w następnym roku
kalendarzowym, w okresie do 15 lutego. Z tego też względu przesunięto terminy
przekazywania za wiadczeń na koniec lutego, w przypadku prowadzących
10
recykling i inne niż recykling procesy odzysku, i do 10 marca, w przypadku
prowadzących zakłady przetwarzania. Ponadto okre lono w art. 44, że
prowadzący zakład przetwarzania, który podpisał umowę z organizacją odzysku,
ma obowiązek przyjąć zużyty sprzęt pochodzący z gospodarstw domowych od
zbierającego zużyty sprzęt bez pobierania opłaty. Zmiany te wynikały z faktu, że
zbierający zużyty sprzęt mieli obowiązek nieodpłatnego odbierania zużytego
sprzętu pochodzącego z gospodarstw domowych od użytkowników,
a jednocze nie zakłady przetwarzania miały możliwo ć pobierania opłaty za
przyjmowane odpady. W takiej sytuacji zbierający zużyty sprzęt ponosili koszty,
nie mając żadnych dochodów.
Dokonano również zmiany w art. 47, który uzupełniono o przepis mówiący, że
prowadzący zakład przetwarzania może dokonać eksportu odpadów w celu
poddania ich odzyskowi do instalacji spełniających wymagania nie niższe niż
okre lone dla instalacji eksploatowanych na terytorium kraju.
Zmiany rozdziału 8
W rozdziale 8 dokonano podobnych – jak w rozdziale 7 – zmian w terminach
przekazywania za wiadczeń potwierdzających recykling i inne niż recykling
formy odzysku.
Zmiany rozdziału 9
Najważniejszą zmianą w rozdziale 9 jest zrównanie organizacji odzysku sprzętu
elektrycznego i elektronicznego w prawach i obowiązkach z wprowadzającym
sprzęt w chwili, gdy zawierana jest pomiędzy nimi umowa. Umowa taka byłaby
podpisywana na wykonywanie obowiązków związanych z konkretną grupą
sprzętu umieszczaną na rynku przez danego przedsiębiorcę. Zmiana ta wynika
z faktu, że na podstawie dotychczasowych przepisów organizacje odzysku nie
miały takich samych obowiązków, jak ci przedsiębiorcy, którzy rozliczali się
samodzielnie.
Do art. 57 dodano m.in. ust. 6 i 7, które dokładnie okre lają, które ze sprawozdań
przekazywanych do GIO organizacje odzysku mogą składać łącznie za
11
wprowadzających sprzęt, z którymi podpisali umowy, a które z nich nadal muszą
być składane oddzielnie dla każdego wprowadzającego. Dodanie przepisu
wynika z wielu niejasno ci, które pojawiły się w przypadku przekazywania
sprawozdań przez organizacje odzysku.
Ponadto okre lono, że w przypadku podpisywania umowy z przedsiębiorcą
zagranicznym nie obowiązują przepisy ust. 3, gdyż wówczas organizacja
odzysku nie miałaby możliwo ci zarejestrowania takiego podmiotu.
Dodano również art. 57a, który okre la, co oznacza wyrażenie „publiczne
kampanie edukacyjne” używane w akcie prawnym. Dodanie takiej definicji jest
niezbędne, gdyż w wyniku zmian wprowadzonych do art. 58, okre lającego,
jakie rodki muszą przeznaczyć organizacje odzysku na publiczne kampanie
edukacyjne, należało okre lić, jak rozumiane są kampanie.
Ze względu na fakt, że do chwili obecnej organizacje odzysku nie po więcają
większej uwagi obowiązkowi prowadzenia edukacji ekologicznej, w art. 58
okre lono, że organizacja odzysku jest obowiązana przeznaczać na cele
prowadzonych publicznych kampanii edukacyjnych 5 % swoich przychodów,
które muszą być udokumentowane.
Zmiany art. 62 i art. 63 zostały wprowadzone w konsekwencji zmian
wprowadzonych w art. 57.
Zmiany rozdziału 10
W rozdziale 10, odnoszącym się do opłat produktowych, zmiany polegają
głównie na dodaniu opłat produktowych za nieosiągnięcie poziomu zbierania
oraz okre leniu, w jaki sposób rozlicza się wprowadzającego sprzęt, który
dokonał wcze niej wpłaty zabezpieczenia finansowego, niższej od należnej
opłaty produktowej. Zmiany te wynikają z wprowadzenia obowiązkowych
poziomów zbierania, jak i przeznaczania rodków z zabezpieczeń finansowych
na opłatę produktową.
Ponadto, aby zminimalizować skutki finansowe dla wprowadzających sprzęt
przeznaczony dla gospodarstw domowych, wynikające z okre lenia
12