Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy - Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw

28

Wprowadzenie zasady pełnej kontynuacji postępowania w e.p.u. z zacho-
waniem rozwiązania, że pobrana opłata w wysokości ¼ opłaty stosunkowej
nie jest uzupełniana do zakończenia postępowania spowoduje co prawda,
że w pewnej ilości spraw, które nie zakończoną się uprawomocnieniem na-
kazu zapłaty ostatecznie pobrana opłata będzie mniejsza niż, gdyby sprawa
została rozpoznawana w zwykłym postępowaniu upominawczym. Dokładne
oszacowanie zmniejszenia wysokości wpływów do budżetu wynikających
z tego tytułu nie jest obecnie możliwe, ponieważ nie gromadzi się danych
statystycznych, jaka część spraw w postępowaniu upominawczym kończy
się prawomocnym nakazem zapłaty, jaka jest struktura wartości przedmiotu
sporu w tych sprawach i co za tym idzie, jaka jest struktura wysokości opłat
w tych sprawach. Szacuje się, że ponad 90 % spraw w postępowaniu upo-
minawczym kończy się prawomocnym nakazem zapłaty bez dalszej konty-
nuacji postępowania. Można prognozować, że odsetek ten będzie większy
w e.p.u., ponieważ posługiwać się będą tym postępowaniem tzw. „powodo-
wie masowi”, dochodzący niespornych wierzytelności. Zauważyć też trzeba,
że w e.p.u. wyłączona jest możliwość ubiegania się o zwolnienie od kosz-
tów sądowych, co implikuje konieczność uiszczenia opłaty wraz z wniesie-
niem pozwu. W każdym razie można sformułować tezę, że korzyści wynika-
jące z tytułu wprowadzenia systemu e-sądu powinny przeważyć nad ewen-
tualnymi negatywnymi skutkami dla budżetu z tytułu zmniejszenia opłat są-
dowych w e.p.u. i wydatkami na jego powstanie oraz funkcjonowanie już
w pierwszym roku działania e-sądu.
Jednocześnie przewiduje się obniżenie kosztów funkcjonowania wymiaru
sprawiedliwości. Zmniejszą się zasadniczo wydatki sądownictwa związane
z obsługą pozwów. Zastosowanie walidacji danych przy wypełnianiu pozwu
zredukuje praktycznie do zera koszty wezwań do uzupełnienia jego braków,
a wprowadzenie dla powoda obowiązku elektronicznej komunikacji z sądem
oraz dokonywanie mu doręczeń w tej formie obniży znacząco wydatki na
korespondencję (doręczenia papierowe). Przyjęcie zasady prowadzenia akt
w formie elektronicznej wyeliminuje koszty ich funkcjonowania w formie pa-
pierowej, ze wszystkimi tego konsekwencjami finansowymi (w tym kosztami
archiwizacji). Szacuje się, że całkowity koszt obsługi 400 000 pozwów, któ-


29
rych wpłynięcie w e.p.u. jest możliwe już w pierwszym roku funkcjonowania
sytemu, powodowałoby wydatki sądownictwa na koszt ich rozpoznania w
tradycyjnym postępowaniu rzędu 21 400 000 zł Odpowiednio szacowany
koszt obsługi takiej ilości pozwów w e.p.u. nie powinien przekroczyć
6 400 000 zł, co daje oszczędność na poziomie 15 000 000 zł. Uzyskana
kwota to redukcja kosztów funkcjonowania sądownictwa w wysokości
ok. 70 %.
Oznacza
to,
że całkowite nakłady na system powinny skompensować się
z oszczędnościami już w pierwszym roku jego funkcjonowania, a dalsze la-
ta przyniosą już istotne oszczędności.

Istotny jest także fakt, że przez zastosowanie sytemu teleinformatycznego
osiągnięta zostanie ok. 70 % redukcja kosztów ponoszonych przez powo-
dów, którzy skorzystają z proponowanej drogi e.p.u. Umożliwienie powodo-
wi złożenia pozwu przez wypełnienie formularza internetowego ułatwi mu
dostęp do sądu, uprości czynności, które zmuszony będzie podjąć
i istotnie skróci ich czas. Poza niewątpliwie korzystnymi dla powoda skut-
kami finansowymi wyboru tej drogi postępowania sądowego oraz oszczęd-
nością jego czasu związaną z kierowaniem korespondencji do sądu, znacz-
nie (do kilku dni) skrócić się powinien okres oczekiwania przez powoda na
rozstrzygnięcie jego żądania.

Ze wskazanych wyżej względów proponowana regulacja może pośrednio
i tylko pozytywnie wpłynąć na warunki prowadzenia działalności gospodar-
czej przez umożliwienie podmiotom gospodarczym skorzystania z możliwo-
ści dochodzenia swoich roszczeń w e.p.u. ze wszystkimi jego dobrodziej-
stwami. Trzeba też zauważyć, że w sprawach gospodarczych podmioty
najczęściej występują z roszczeniami pieniężnymi, które będą mogły być
obecnie dochodzone w ramach e.p.u. Uzyskanie przez przedsiębiorcę
szybkiego rozstrzygnięcia w zakresie zgłoszonego przed e-sądem żądania
i bezzwłocznego zainicjowania postępowania zmierzającego do wyegze-
kwowania zasądzonej należności z pewnością pozytywnie wpłynie na wa-
runki funkcjonowania przedsiębiorczości w kraju.


30

Projekt nie wpływa bezpośrednio na konkurencyjność gospodarki, funkcjo-
nowanie przedsiębiorstw, rynek pracy i ochronę środowiska.
Wejście w życie projektowanej regulacji nie wpłynie negatywnie na bezpie-
czeństwo sytemu w związku z rezygnacją z obowiązku posługiwania się
przez powodów kwalifikowanym podpisem elektronicznym w rozumieniu
art. 3 pkt 2 ustawy z dnia 18 września 2001 r. o podpisie elektronicznym.
Wykorzystanie do celów identyfikacji loginu i hasła jest zdecydowanie wy-
starczającym i powszechnie stosowanym (choćby w bankowości elektro-
nicznej) rozwiązaniem, gdzie położono znaczny nacisk na wymogi bezpie-
czeństwa sytemu.

5. Wstępna opinia o zgodności projektu z prawem Unii Europejskiej

Materia projektu leży poza zakresem spraw regulowanych przez prawo Unii
Europejskiej.




07/09si

Projekt
ROZPORZĄDZENIE
MINISTRA SPRAWIEDLIWOŚCI

z dnia
w sprawie trybu zakładania konta w systemie teleinformatycznym oraz
sposobu posługiwania się podpisem elektronicznym w elektronicznym
postępowaniu upominawczym

Na podstawie art.126 § 6 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania
cywilnego (Dz. U. Nr 43, poz. 296, z późn. zm.1)) zarządza się, co następuje:


§ 1. Rozporządzenie określa:
1) tryb zakładania konta w systemie teleinformatycznym służącym do prowadzenia
elektronicznego postępowania upominawczego;
2) sposób
posługiwania się podpisem elektronicznym w elektronicznym
postępowaniu upominawczym.


1) Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 1965 r. Nr 15, poz. 113, z 1974 r. Nr 27, poz. 157
i Nr 39, poz. 231, z 1975 r. Nr 45, poz. 234, z 1982 r. Nr 11, poz. 82 i Nr 30, poz. 210, z 1983 r. Nr 5, poz. 33,
z 1984 r. Nr 45, poz. 241 i 242, z 1985 r. Nr 20, poz. 86, z 1987 r. Nr 21, poz. 123, z 1988 r. Nr 41, poz. 324,
z 1989 r. Nr 4, poz. 21 i Nr 33, poz. 175, z 1990 r. Nr 14, poz. 88, Nr 34, poz. 198, Nr 53, poz. 306, Nr 55,
poz. 318 i Nr 79, poz. 464, z 1991 r. Nr 7, poz. 24, Nr 22, poz. 92 i Nr 115, poz. 496, z 1993 r. Nr 12, poz. 53,
z 1994 r. Nr 105, poz. 509, z 1995 r. Nr 83, poz. 417, z 1996 r. Nr 24, poz. 110, Nr 43, poz. 189, Nr 73,
poz. 350 i Nr 149, poz. 703, z 1997 r. Nr 43, poz. 270, Nr 54, poz. 348, Nr 75, poz. 471, Nr 102, poz. 643,
Nr 117, poz. 752, Nr 121, poz. 769 i 770, Nr 133, poz. 882, Nr 139, poz. 934, Nr 140, poz. 940 i Nr 141,
poz. 944, z 1998 r. Nr 106, poz. 668 i Nr 117, poz. 757, z 1999 r. Nr 52, poz. 532, z 2000 r. Nr 22, poz. 269
i 271, Nr 48, poz. 552 i 554, Nr 55, poz. 665, Nr 73, poz. 852, Nr 94, poz. 1037, Nr 114, poz. 1191 i 1193
i Nr 122, poz. 1314, 1319 i 1322, z 2001 r. Nr 4, poz. 27, Nr 49, poz. 508, Nr 63, poz. 635, Nr 98, poz. 1069,
1070 i 1071, Nr 123, poz. 1353, Nr 125, poz. 1368 i Nr 138, poz. 1546, z 2002 r. Nr 25, poz. 253, Nr 26,
poz. 265, Nr 74, poz. 676, Nr 84, poz. 764, Nr 126, poz. 1069 i 1070, Nr 129, poz. 1102, Nr 153, poz. 1271,
Nr 219, poz. 1849 i Nr 240, poz. 2058, z 2003 r. Nr 41, poz. 360, Nr 42, poz. 363, Nr 60, poz. 535, Nr 109,
poz. 1035, Nr 119, poz. 1121, Nr 130, poz. 1188, Nr 139, poz. 1323, Nr 199, poz. 1939 i Nr 228, poz. 2255,
z 2004 r. Nr 9, poz. 75, Nr 11, poz. 101, Nr 68, poz. 623, Nr 91, poz. 871, Nr 93, poz. 891, Nr 121, poz. 1264,
Nr 162, poz. 1691, Nr 169, poz. 1783, Nr 172, poz. 1804, Nr 204, poz. 2091, Nr 210, poz. 2135, Nr 236, poz.
2356 i Nr 237, poz. 2384, z 2005 r. Nr 13, poz. 98, Nr 22, poz. 185, Nr 86, poz. 732, Nr 122, poz. 1024, Nr 143,
poz. 1199, Nr 150, poz. 1239, Nr 167, poz. 1398, Nr 169, poz. 1413 i 1417, Nr 172, poz. 1438, Nr 178,
poz. 1478, Nr 183, poz. 1538, Nr 264, poz. 2205 i Nr 267, poz. 2258, z 2006 r. Nr 12, poz. 66, Nr 66, poz. 466,
Nr 104, poz. 708 i 711, Nr 186, poz. 1379, Nr 208, poz. 1537 i 1540, Nr 226, poz. 1656 i Nr 235, poz. 1699 oraz
z 2007 r. Nr 7, poz. 58, Nr 47, poz. 319, Nr 50, poz. 331, Nr 61, poz. 418, Nr 106, poz. 731, Nr 112, poz. 766
i 769, Nr 115, poz. 794, Nr 121, poz. 831 i Nr 123, poz. 849;
§ 2. Ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o:
1) ustawie – rozumie się ustawę z dnia 17 listopada 1964 r.- Kodeks postępowania
cywilnego;
2) podpisie elektronicznym – rozumie się przez to podpis elektroniczny w rozumieniu
art. 3 pkt 1 ustawy z dnia 18 września 2001 r. o podpisie elektronicznym (Dz. U Nr
130, poz. 1450, z późn. zm.2));
3) systemie teleinformatycznym – rozumie się przez to system teleinformatyczny w
rozumieniu ustawy z dnia 18 lipca 2002 r. o świadczeniu usług drogą elektroniczną
(Dz. U. Nr 144, poz. 1204, z późn. zm.3)), obsługujący elektroniczne postępowanie
upominawcze, dostępny za pośrednictwem stron podmiotowych Ministerstwa
Sprawiedliwości;
4) sądzie – rozumie się przez to wydział sądu rejonowego lub okręgowego właściwy
do prowadzenia elektronicznego postępowania upominawczego;
5) użytkowniku – rozumie się przez to osobę fizyczną, która uwierzytelnia się w
elektronicznym postępowaniu upominawczym na właściwym koncie;
6) profesjonalnym pełnomocniku – rozumie się przez to użytkownika występującego
w sprawie jako radca prawny, adwokat, rzecznik patentowy lub radca prokuratorii
generalnej Skarbu Państwa;
7) użytkowniku kwalifikowanym – rozumie się przez to użytkownika
uwierzytelniającego się w imieniu powoda komunikującego się z sądem za pomocą
dedykowanego dla tego celu oprogramowania;
8) koncie – rozumie się przez to funkcjonalność systemu teleinformatycznego
umożliwiającą użytkownikowi uwierzytelnienie w systemie teleinformatycznym;
9) nazwie użytkownika - rozumie się przez to identyfikator nadany użytkownikowi w
systemie teleinformatycznym;
10) haśle - rozumie się przez to poufne dane do składania podpisu elektronicznego;
11) uwierzytelnieniu – rozumie się przez to uzyskanie przez użytkownika dostępu do
właściwego konta;

2) Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz.U. z 2002 r. Nr 153, poz. 1271, z 2003 r. Nr 124,
poz. 1152 i Nr 217, poz. 2125, z 2004 r. Nr 96, poz. 959, z 2005 r. Nr 64, poz. 565 oraz z 2006 r. Nr 145,
poz. 1050.
3) Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz.U. z 2004 r. Nr 96, poz. 959 i Nr 173, poz. 1808.
2