Komisyjny projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych

Druk nr 781

Warszawa, 20 maja 2008 r.
SEJM
RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
VI kadencja
Komisja Nadzwyczajna "Przyjazne

Państwo" do spraw związanych
z ograniczaniem biurokracji
NPP-020-19-2008



Pan

Bronisław Komorowski
Marszałek Sejmu
Rzeczypospolitej
Polskiej



Na podstawie art. 32 ust. 2 regulaminu Sejmu, Komisja Nadzwyczajna
"Przyjazne Państwo" do spraw związanych z ograniczaniem biurokracji wnosi
projekt ustawy:


- o zmianie ustawy o podatku
dochodowym od osób fizycznych oraz
ustawy o podatku dochodowym od osób
prawnych.

Do reprezentowania Komisji w pracach nad projektem ustawy został
upoważniony poseł Adam Abramowicz .

Przewodniczący Komisji

(-) Janusz Palikot






projekt
USTAWA
z dnia 2008 r.

o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych
oraz ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych


Art. 1.
W ustawie z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000
r. Nr 14, poz. 176, z późn. zm.1)) wprowadza się następujące zmiany:
1) w art. 22 po ust. 5d dodaje się ust. 5e w brzmieniu:
„5e. Koszty zaniechanych inwestycji są potrącalne w dacie zbycia inwestycji lub
ich likwidacji, poprzez wyzbycie, zniszczenie lub rozbiórkę, uniemożliwiające
dalsze wykorzystanie.”;
2) w art. 23 w ust. 1 uchyla się pkt. 35.


Art. 2.
W ustawie z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych ( Dz. U. z
2000 r. Nr 54, poz. 654, z późn. zm.2)) wprowadza się następujące zmiany:

1) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz.U. z 2000 r. Nr 22, poz. 270, Nr 60, poz.
703, Nr 70, poz. 816, Nr 104, poz. 1104, Nr 117, poz. 1228, Nr 122, poz. 1324, z 2001 r. Nr 4, poz. 27, Nr 8, poz. 64, Nr
52, poz. 539, Nr 73, poz. 764, Nr 74, poz. 784, Nr 88, poz. 961, Nr 89, poz. 968, Nr 102, poz. 1117, Nr 106, poz. 1150, Nr
110, poz. 1190, Nr 125, poz. 1363 i 1370, Nr 134, poz. 1509, z 2002 r. Nr 19, poz. 199, Nr 25, poz. 253, Nr 74, poz. 676,
Nr 78, poz. 715, Nr 89, poz. 804, Nr 135, poz. 1146, Nr 141, poz. 1182, Nr 169, poz. 1384, Nr 181, poz. 1515, Nr 200,
poz. 1679, Nr 240, poz. 2058, z 2003 r. Nr 7, poz. 79, Nr 45, poz. 391, Nr 65, poz. 595, Nr 84, poz. 774, Nr 90, poz. 844.
Nr 96, poz. 874, Nr 122, poz. 1143, Nr 135, poz. 1268, Nr 137, poz. 1302, Nr 166, poz. 1608, Nr 202, poz. 1956, Nr 222,
poz. 2201, Nr 223, poz. 2217, Nr 228, poz. 2255, z 2004 r. Nr 29, poz. 257, Nr 54, poz. 535, Nr 93, poz. 894, Nr 99, poz.
1001, Nr 109, poz. 1163, Nr 116, poz. 1203, 1205 i 1207, Nr 120, poz. 1252, Nr 123, poz. 1291, Nr 151, poz. 1596, Nr
162, poz. 1691, Nr 210, poz. 2135, Nr 263, poz. 2619, Nr 281, poz. 2779 i 2781, z 2005 r. Nr 25, poz. 202, Nr 30, poz.
262, Nr 85, poz. 725, Nr 86, poz. 732, Nr 90, poz. 757, Nr 102, poz. 852, Nr 143, poz. 1199 i 1202, Nr 155, poz. 1298, Nr
164, poz. 1365 i 1366, Nr 169, poz. 1418 i 1420, Nr 177, poz. 1468, Nr 179, poz. 1484, Nr 180, poz. 1495, Nr 183, poz.
1538, z 2006 r. Nr 46, poz. 328, Nr 104, poz. 708 i 711, Nr 107, poz. 723, Nr 136, poz. 970, Nr 157, poz. 1119, Nr 183,
poz. 1353 i 1354, Nr 217, poz. 1588, Nr 226, poz. 1657, Nr 249, poz. 1824, z 2007 r. Nr 35, poz. 219, Nr 99, poz. 658,
Nr 115, poz. 791 i 793, Nr 176, poz. 1243, Nr 181, poz. 1288, Nr 191, poz. 1361 i 1367, Nr 192, poz. 1378, Nr 211, poz.
1549.

2) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz.U. z 2000 r. Nr 60, poz. 700 i 703, Nr
86, poz. 958, Nr 103, poz. 1100, Nr 117, poz. 1228, Nr 122, poz. 1315 i 1324, z 2001 r. Nr 106, poz. 1150, Nr
110, poz. 1190, Nr 125, poz. 1363, z 2002 r. Nr 25, poz. 253, Nr 74, poz. 676, Nr 93, poz. 820, Nr 141, poz.
1179, Nr 169, poz. 1384, Nr 199, poz. 1672, Nr 200, poz. 1684, Nr 230, poz. 1922, 2003 r. Nr 7, poz. 79, Nr
45, poz. 391, Nr 96, poz. 874, Nr 137, poz. 1302, Nr 180, poz. 1759, Nr 202, poz. 1957, Nr 217, poz. 2124, Nr
223, poz. 2218, z 2004 r. Nr 6, poz. 39, Nr 29, poz. 257, Nr 54, poz. 535, Nr 93, poz. 894, Nr 116, poz. 1203,
Nr 121, poz. 1262, Nr 123, poz. 1291, Nr 146, poz. 1546, Nr 171, poz. 1800, Nr 210, poz. 2135, Nr 254, poz.
2533, z 2005 r. Nr 25, poz. 202, Nr 57, poz. 491, Nr 78, poz. 684, Nr 143, poz. 1199, Nr 155, poz. 1298, Nr
1) w art. 15 po ust. 4e dodaje się ust. 4f w brzmieniu:
„4f. Koszty zaniechanych inwestycji są potrącalne w dacie zbycia inwestycji lub ich
likwidacji, poprzez wyzbycie, zniszczenie lub rozbiórkę, uniemożliwiające
dalsze wykorzystanie.”;
2) w art. 16 w ust. 1 uchyla się pkt. 41.

Art. 3.
Podatnicy podatku dochodowego od osób prawnych, u których rok podatkowy jest inny niż
rok kalendarzowy i rozpoczął się przed dniem 1 stycznia 2009 r., stosują do końca przyjętego
przez siebie roku podatkowego przepisy ustawy zmienianej w art. 2, w brzmieniu
obowiązującym do dnia 31 grudnia 2008 r.

Art. 4.
Ustawa wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2009 r.




169, poz. 1419 i 1420, Nr 179, poz. 1484, Nr 180, poz. 1495, Nr 183, poz. 1538, z 2006 r. Nr 94, poz. 651, Nr
107, poz. 723, Nr 136, poz. 970, Nr 157, poz. 1119, Nr 183, poz. 1353, Nr 217, poz. 1589, Nr 251, poz. 1847,
z 2007 r. Nr 165, poz. 1169, Nr 171, poz. 1208, Nr 176, poz. 1238.




UZASADNIENIE

1.Wyjaśnienie celu ustawy.
Celem ustawy jest usunięcie nieuzasadnionej dyskryminacji przedsiębiorców ponoszących
określone koszty w związku z wytworzeniem środków trwałych, które ostatecznie nie zostały
przekazane do używania.

2. Przedstawienie stanu obecnego.
W obecnym stanie prawnym nie zalicza się do kosztów uzyskania przychodów kosztów
zaniechanych inwestycji. Przez „inwestycje”, zgodnie z definicją przyjętą przez Ustawę o
podatku dochodowym od osób prawnych i przez Ustawę o podatku dochodowym od osób
fizycznych, należy rozumieć środki trwałe w budowie w rozumieniu ustawy o rachunkowości.
Oznacza to, że jeżeli przedsiębiorca poniósł określone nakłady na wytworzenie środka
trwałego, lecz przed oddaniem środka trwałego do używania podatnik zaniechał tejże
inwestycji, to koszt poniesionych nakładów nie będzie potrącalny podatkowo.
Przepis ten nie znajduje uzasadnienia. Ryzyko jest nieodłącznym elementem działalności
gospodarczej. Nie wszystkie decyzje przedsiębiorcy są trafne. Swoboda prowadzenia
działalność gospodarczej wyraża się m.in. w prawie przedsiębiorcy do wycofania się z
podjętych działań w imię określonych korzyści, czy też w celu minimalizacji strat. W takich
sytuacjach przedsiębiorca traci poniesione koszty, powinien wypełnić podjęte wcześniej
zobowiązania względem osób trzecich i nie ma powodu, dla którego miałby się spotkać z
dodatkową sankcją fiskalną w postaci braku możliwości zaliczenia tychże kosztów do
kosztów uzyskania przychodów.
Niezasadność tej regulacji podkreśla fakt, że co do zasady przedsiębiorca może zaliczyć do
kosztów uzyskania przychodów wydatki na środki trwałe oddane do używania w przypadku
ich likwidacji, chyba że środki te utraciły przydatność gospodarczą na skutek zmiany rodzaju
działalności. Oznacza to, że obecne przepisy dyskryminują przedsiębiorców którzy ponieśli
zlikwidowali (zbyli) środki trwałe, przed ich oddaniem do używania, w stosunku do
przedsiębiorców, którzy zlikwidowali (zbyli) środki trwałe po oddaniu ich do używania.

3. Różnice między dotychczasowym a przewidywanym stanem prawnym.
Projektowana zmiana polega na usunięciu zapisu mocą którego koszty zaniechanych
inwestycji nie stanowią kosztu uzyskania przychodu oraz uściśla moment, którym wydatki te
staną się kosztem uzyskania przychodu, na dzień ich likwidacji lub zbycia.

4. Oczekiwane skutki społeczne, gospodarcze, finansowe i prawne.
Uchylenie art. 16 ust. 1 pkt. 41 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych zawęzi
zakres wydatków nie stanowiących kosztu uzyskania przychodu. Zaliczenie do tej kategorii
kosztów zaniechanych inwestycji nie jest zasadne, przez co utrzymywanie tego stanu rzeczy
prowadzi do sztucznego zawyżenia podstawy opodatkowania (tj. przedsiębiorcy naliczają
podatek dochodowy od dochodu wyższego niż rzeczywisty, a w pewnych sytuacjach
uiszczają podatek dochodowy nawet gdy w rzeczywistości ponoszą stratę). Wejście w życie
proponowanej zmiany sprawi, iż konstrukcja podatku dochodowego stanie się bardziej spójna
i racjonalna.
Rozszerzenie zakresu wydatków stanowiących koszt uzyskania przychodu może spowodować
marginalny spadek wpływów z podatku dochodowego od osób prawnych. Jednakże, w
ogólnym rozrachunku korzyści wynikające z usprawnienia systemu podatkowego powinny
przeważyć nad kosztami dla budżetu Skarbu Państwa.
Nie wydaje się, aby uchylenie art. 16 ust. 1 pkt. 41 ustawy o podatku dochodowym od osób
prawnych otworzyło furtkę dla działań mających na celu ominięcie przepisów podatkowych.
Po pierwsze, celowe zaniechanie inwestycji i obniżenie podatku o 19% jej wartości nie
miałoby sensu. Po drugie, nierzetelni podatnicy, którzy chcieliby poprzez likwidację
inwestycji osiągnąć efekt jednorazowego odpisu podatkowego wydatków, które powinny
zostać rozliczone w drodze amortyzacji, i tak mają taką możliwość w odniesieniu do środków
trwałych oddanych do używania. Mimo to, brak jest sygnałów, że takie sytuacje miały
miejsce. Dlatego nie ma powodów aby przypuszczać, że proponowana zmiana wykorzystana
zostanie w celu sztucznego obniżenia podstawy opodatkowania.

5. Ocena zgodności z Prawem Unii Europejskiej
Przedmiot projektu ustawy nie jest objęty prawem Unii Europejskiej.