Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o rachunkowości

31
certyfikatu, która nie musi stanowić ostatniego etapu w procesie ubiegania się
o certyfikat.
Art. 76f reguluje zagadnienia związane z organizacją Komisji Egzaminacyjnej,
zasadami procedowania oraz wynagradzania członków Komisji. Przewidziano
również przesłanki odwołania członka i sekretarza Komisji ze sprawowanej
funkcji. Proponowana liczba członków wynika z dotychczasowych doświadczeń,
które wskazują na duże zainteresowanie egzaminem. Obejmuje on wiele
dziedzin tematycznych – dlatego dla sprawnego działania Komisji w jej skład
powinna wchodzić wystarczająco duża liczba specjalistów z każdej dziedziny
objętej egzaminem Komisja stanowiąc pewnego rodzaju pulę osób,
swoje podstawowe zadanie (przeprowadzanie egzaminu) wykonuje w ramach
6-osobowych składów egzaminacyjnych. Określono również zasady
wynagradzania członków Komisji, które mają na celu zapewnienie
adekwatności wynagrodzenia – w stosunku do wysiłku, jaki zostanie poniesiony
na wykonanie określonych czynności. Określenie górnych limitów
ma zagwarantować, że stawki wynagrodzenia nie będą przekraczały
umiarkowanego poziomu – proporcjonalnego do zakresu wiedzy,
odpowiedzialności i kompetencji przewodniczącego, członków i sekretarzy
Komisji. Równocześnie większość wynagrodzeń (poza miesięcznym
wynagrodzeniem przewodniczącego) jest uzależniona od faktycznego działania
– z czego wynika, że samo powołanie w skład Komisji nie wiąże się
z dodatkowym uposażeniem.
Art. 76g określa zasady prowadzenia wykazu osób, które uzyskały certyfikat
księgowy.
W art. 76h uregulowano obowiązek zawierania umowy ubezpieczenia OC
z tytułu prowadzenia działalności w zakresie usługowego prowadzenia ksiąg
rachunkowych oraz niektórych czynności doradztwa podatkowego przez
przedsiębiorców wykonujących tego typu działalność. Rozporządzenie
wykonawcze określi szczegóły tego obowiązku. Doprecyzowano natomiast, że
biegli rewidenci i doradcy podatkowi, którzy zawarli na mocy odrębnych
przepisów umowę ubezpieczenia OC obejmującą swoim zakresem usługowe
prowadzenie ksiąg rachunkowych, nie będą zobowiązani do powtórnego

32
zawierania takiej umowy. Regulacja ta wyeliminuje problemy interpretacyjne
istniejące na gruncie obecnie funkcjonującego rozwiązania.
Art. 76i stanowi zbiór delegacji wraz z wytycznymi dla ministra właściwego do
spraw finansów publicznych do określenia w drodze rozporządzenia
szczegółowych zagadnień dotyczących usługowego prowadzenia ksiąg
rachunkowych, w tym wykazu dokumentów składanych przez osoby ubiegające
się o wydanie certyfikatu księgowego oraz o zakwalifikowanie do egzaminu,
wzoru certyfikatu księgowego oraz sposobu postępowania przy wydawaniu
duplikatu certyfikatu księgowego w przypadku ich utraty, wysokości opłaty za
wydanie duplikatu, wysokości wynagrodzeń członków Komisji Egzaminacyjnej,
wysokości i sposobu wnoszenia opłaty egzaminacyjnej oraz tryb jej zwrotu,
regulaminu działania Komisji Egzaminacyjnej, sposobu organizowania
i regulaminu przeprowadzania egzaminu sprawdzającego kwalifikacje osób
ubiegających się o certyfikat księgowy, szczegółowego zakresu tematycznego
egzaminu, wykazu dokumentów będących podstawą do dokonania zmian
danych w wykazie osób posiadających certyfikat księgowy. Wysokość opłaty
ma kształtować się na poziomie zapewniającym pokrycie kosztów działalności
Komisji i przeprowadzania egzaminu, zaś jej wysokość ma nie stanowić bariery
dla osób zainteresowanych egzaminem i ma być niższa niż obecnie
obowiązująca.
Art. 1 pkt 44 projektu (art. 81 ust. 2 pkt 2, 3, 5, 6 lit. a, pkt 8b ustawy)
Ujednolicono przepisy upoważniające do wydania rozporządzeń wykonawczych
w zakresie szczegółowych i szczególnych zasad rachunkowości niektórych
jednostek, w tym skonsolidowanych sprawozdań finansowych:
1) domów i biur maklerskich;
2) jednostek innych niż banki i zakłady ubezpieczeń;
3) zakładów ubezpieczeń.
Jednocześnie usunięte zostało upoważnienie do wydania rozporządzenia
w sprawie zasad sporządzania skonsolidowanych sprawozdań finansowych dla
potrzeb wykonywania nadzoru skonsolidowanego, w tym skonsolidowanych

33
sprawozdań finansowych banków oraz skonsolidowanych sprawozdań
finansowych holdingu finansowego w rozumieniu ustawy - Prawo bankowe oraz
zakresu informacji wykazanych w tych sprawozdaniach finansowych (art. 81
ust. 2 pkt 8b ustawy).
Ponadto w ust. 2 został skreślony pkt 5 zawierający delegację upoważniającą
do wydania rozporządzenia regulującego warunki uprawniające do usługowego
prowadzenia ksiąg rachunkowych. Zbiór delegacji do określenia w drodze
rozporządzenia szczegółowych zagadnień dotyczących usługowego prowa-
dzenia ksiąg rachunkowych został zawarty w rozdziale 8a projektu, regulującym
przedmiotowe uprawnienia.
W przepisach ustępu 2 został skreślony pkt 8b zawierający delegację dla
ministra właściwego do spraw finansów publicznych do określenia, w drodze
rozporządzenia, zasad sporządzania skonsolidowanych sprawozdań finan-
sowych dla potrzeb wykonywania nadzoru skonsolidowanego, w tym skon-
solidowanych sprawozdań finansowych banków oraz skonsolidowanych
sprawozdań finansowych holdingu finansowego, ponieważ:
– banki zgodnie z art. 55 ust. 6a zmienianej ustawy (art. 55 ust. 5
projektowanej nowelizacji) zobowiązane są do sporządzania skonsoli-
dowanych sprawozdań finansowych zgodnie z MSR, co wydaje się czynić
bezprzedmiotowym utrzymywanie w mocy dotychczasowej delegacji;
elementy będące przedmiotem regulacji wydanego na podstawie delegacji
rozporządzenia są określone w MSR oraz w ustawie o rachunkowości,
w zakresie nieuregulowanym w MSR,
– w zakresie obowiązków informacyjnych na rzecz Komisji Nadzoru
Bankowego, określonych w § 15 w/w rozporządzenia wystarczający wydaje
się przepis art. 141g ustawy Prawo Bankowe.
Art. 1 pkt 45 projektu (art. 82 pkt 2 i 4 ustawy)
Ujednolicono przepisy upoważniające do wydania rozporządzeń wykonawczych
w zakresie szczegółowych i szczególnych zasad rachunkowości niektórych
jednostek, w tym skonsolidowanych sprawozdań finansowych:

34
1) Krajowego Depozytu Papierów Wartościowych oraz funduszu rozli-
czeniowego;
2) spółek prowadzących giełdy oraz rynek pozagiełdowy;
Art. 1 pkt 46 projektu (załącznik nr 1 do ustawy, część - „Zestawienie zmian
w kapitale (funduszu) własnym”)
Dostosowano zakres informacyjny „Zestawienia zmian w kapitale (funduszu)
własnym” do zmian wprowadzonych w art. 8 ust. 3 i art. 54 ust. 3 ustawy.
Art. 1 pkt 47 projektu (załącznik nr 1 do ustawy – „Dodatkowe informacje i
objaśnienia”, ustęp 4 i 5)
Zmiany w ust. 4 pkt 1 polegają na wprowadzeniu obowiązku wykazania
w sprawozdaniu finansowym jednostki charakteru i celu gospodarczego
zawartych przez nią umów nie uwzględnionych w bilansie w zakresie
niezbędnym do oceny ich wpływu na sytuację majątkową, finansową i wynik
finansowy.
W ust. 4 pkt 2 wprowadzono obowiązek wykazania w sprawozdaniu
finansowym transakcji zawartych z podmiotami (ze stronami) powiązanymi wraz
z ich kwotami, a także informacji określających charakter tych powiązań
w przypadku, gdy nie zostały one przeprowadzone na warunkach rynkowych.
Natomiast w ust. 4 pkt 6 wprowadzono obowiązek podania w sprawozdaniu
finansowym wynagrodzenia biegłego rewidenta lub firmy audytorskiej za
świadczone za rok obrotowy usługi w zakresie obowiązkowego badania
rocznego sprawozdania finansowego, inne usługi poświadczające, usługi
doradztwa podatkowego oraz pozostałe usługi.
Proponowane zmiany ust. 4 pkt 1, 2 i 6 „Dodatkowe informacje i objaśnienia”
są konieczne ze względu na dostosowanie do przepisów dyrektywy.
Art. 2 projektu
Art. 2 ustawy zmieniającej zawiera przepis przejściowy, wprowadzony dla osób,
które rozpoczęły naukę w odpowiednich formach z myślą m. in. o uzyskaniu

35
certyfikatu księgowego na dotychczasowych zasadach (bez konieczności
zdawania egzaminu). Osobom takim może zostać wydany certyfikat, pod
warunkiem, że wykażą spełnienie warunków obowiązujących obecnie i złożą
stosowny wniosek do dnia 31 grudnia 2009 r.
Wszelkie zagadnienia związane z procedurą ubiegania się o certyfikat,
wydawaniem certyfikatu, prowadzeniem wykazu osób posiadających certyfikat
oraz innych spraw właściwych dla certyfikatu i osób go posiadających, będą
stosowane odpowiednio.
Art. 3 projektu
Dotychczas kwalifikacje do usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych
potwierdzane były poprzez świadectwo kwalifikacyjne i certyfikat księgowy.
Projekt ustawy wprowadza w ust. 1 ujednoliconą terminologię „certyfikat
księgowy” na określenie tych uprawnień. Przepis ten gwarantuje, że
dotychczasowe uprawnienia zachowają swoją ważność.
Równocześnie zasady wydawania duplikatów certyfikatów księgowych będą
miały zastosowanie do duplikatów certyfikatów księgowych i świadectw
kwalifikacyjnych wydanych w poprzednich latach.
Przepisy regulujące wydawanie świadectw kwalifikacyjnych zostały uchylone
z dniem 31 grudnia 2001r. Upływ siedmioletniego okresu gwarantuje, że
wnioskodawcy nie poniosą uszczerbku na skutek powstania sytuacji zmiany
przepisów w trakcie rozpatrywania spraw w toku – nastąpi natomiast unifikacja
warunków przyznawania przedmiotowych uprawnień. Dla osób posiadających
świadectwa kwalifikacyjne zostały wprowadzone odmienne zasady prowa-
dzenia wykazu w zakresie prezentacji danych, niż ma to miejsce w przypadku
osób posiadających certyfikat księgowych. Zakres danych nawiązuje do
wykazów publikowanych na podstawie poprzednio obowiązujących przepisów.
Pozostałe zasady prowadzenia wykazu pozostaną bez zmian.
Natomiast zasady kwalifikowania na egzamin ulegają liberalizacji, stąd
umożliwienie kwalifikowania osób na nowych zasadach będzie dla nich
korzystniejsze.