Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy - Kodeks wykroczeń oraz niektórych innych ustaw

Proponując tę zmianę, miano na względzie do wiadczenie sądów grodzkich
w orzekaniu oraz fakt znacznej liczby spraw umarzanych z powodu przedawnienia.
Natomiast wydłużenie okresu przedawnienia wykonania rodka karnego – zakazu
wstępu na imprezy masowe do lat 6 – od daty uprawomocnienia się rozstrzygnięcia
jest podyktowane wprowadzeniem tego wła nie rodka karnego orzekanego na
okres od 2 do 6 lat.
Konsekwencją zmiany polegającej na wydłużeniu okresu przedawnienia jest zmiana
art. 51 i 52 Kodeksu karnego skarbowego (art. 14 projektu ustawy).
Następne zmiany wprowadza się do przepisów czę ci szczególnej Kodeksu
wykroczeń.
Zmiany te dotyczą obostrzenia sankcji grożących za popełnienie wykroczeń
polegających na zakłóceniu porządku (art. 51 K.w.), wywołaniu fałszywego alarmu
(art. 66 K.w.), uszkadzaniu ogłoszeń i niszczeniu znaków (art. 67 i 69 K.w.).
Dodatkowo w art. 51 wyraźnie odróżniono zakłócenie spokoju lub spoczynku
nocnego innej osoby od spokoju lub spoczynku nocnego innej osoby przy
jednoczesnym zakłóceniu spokoju i porządku publicznego. Poprawnie też okre lono
w tym przepisie, że charakter chuligański występku można odnosić wyłącznie do
zakłócenia spokoju i porządku publicznego.
Jako dodatkową represję przy tego rodzaju wykroczeniach sąd będzie mógł orzec
przepadek urządzeń lub przedmiotów emitujących dźwięk, jeżeli służyły do ich
popełnienia, chociażby nie stanowiły własno ci sprawcy.
Proponuje się również zaostrzenie sankcji za nieostrożne obchodzenie się
z materiałami wybuchowymi, łatwo zapalnymi lub substancjami promieniotwórczymi
(art. 83 K.w.), za prowadzenie pojazdu mechanicznego w stanie po użyciu alkoholu
lub podobnie działającego rodka (art. 87 K.w.) oraz za wykroczenia przeciwko
osobie, okre lone w art. 105, 106 i 107 K.w.
Jednocze nie odpowiedzialno ć za prowadzenie innego pojazdu niż pojazd
mechaniczny poszerzono na prowadzenie takiego pojazdu w ruchu drogowym,
wodnym lub powietrznym (w miejsce prowadzenia pojazdu na drodze publicznej lub
w sferze zamieszkania). Celem tej zmiany jest objęcie odpowiedzialno cią za to
wykroczenie zwłaszcza rowerzystów „górskich” stanowiących realne zagrożenie na

9
wszystkich nie tylko publicznych drogach, np. rezerwaty przyrody, parki narodowe, w
których wytyczono trasy rowerowe. Podobnie okre lono też znamiona wykroczeń z
art. 86 K.w. oraz art. 96 § 1 pkt 3 K.w.
Uznano, że zło liwe wprowadzanie w błąd lub niepokojenie innej osoby w celu
dokuczenia jej (art. 107 K.w.) jest tak niebezpieczne, że wymaga rozszerzenia
katalogu kar za jego popełnienie o możliwo ć orzekania kary aresztu. Wykroczenie z
art. 107 K.w. jest czynem popełnionym umy lnie z zamiarem bezpo rednim, z
wyjątkowo niskich pobudek, jedynie „w celu dokuczenia” innej osobie. Takie
działania sprawcze podejmowane zwykle w dłuższej perspektywie są dla
pokrzywdzonego rzeczywistym utrapieniem i dlatego muszą spotkać się ze
zdecydowaną reakcją prawnokarną. Zaproponowano też dodanie w tym przepisie §
2 dającego możliwo ć orzeczenia nawiązki na rzecz pokrzywdzonego w wysoko ci
do 2 500 zł.
Natomiast zaostrzenie kary grzywny zaproponowano w wykroczeniach przeciwko
obyczajno ci publicznej oraz wyeliminowano z katalogu kar za te wykroczenia
naganę (art. 140 i 141 K.w.).
Ponadto zaproponowano zmianę w art. 52 K.w., dotyczącym naruszenia przepisów o
zgromadzeniach przez wyłączenie w odrębną jednostkę redakcyjną
– § 2 – zachowania polegającego na posiadaniu przy sobie przez uczestnika
zgromadzenia wyrobów pirotechnicznych lub materiałów pożarowo niebezpiecznych.
Za popełnienie tego czynu przewidziano karę aresztu bez ograniczania górnego
progu tej kary, jak to ma miejsce w obowiązującym art. 52 § 1 K.w. Natomiast
dotychczasowe wykroczenie stypizowane w art. 52 § 1 pkt 5 K.w. okre lono jako
występek i wprowadzono do Kodeksu karnego, po niewielkiej korekcie znamion,
wynikającej z odmiennego definiowania w Kodeksie karnym „niebezpiecznych
narzędzi”. Projekt ustawy o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz niektórych innych
ustaw wprowadzający między innymi powyższe zmiany jest w końcowej fazie
uzgodnień międzyresortowych.
W art. 52a K.w. poza wprowadzeniem w § 2 rodka karnego – zakazu wstępu na
imprezy masowe (o czym była już mowa wcze niej) zaproponowano zmianę pkt 1 w
§ 1 przez wprowadzenie odpowiedzialno ci za nawoływanie do popełnienia
wykroczenia lub wykroczenia skarbowego albo publicznego ich pochwalania,

10
bowiem nawoływanie do popełnienia przestępstwa lub przestępstwa skarbowego
wyczerpuje znamiona występku z art. 255 § 1 K.k. Zaproponowano również zamianę
archaicznego już wyrażenia „prawne rozporządzenie organu państwowego”
wyrażeniem „aktowi stanowiącemu źródło powszechnie obowiązującego prawa
Rzeczypospolitej Polskiej” (pkt 2). Wprowadzone wyrażenie zostało zaczerpnięte z
normy konstytucyjnej (art. 87 ust. 1 Konstytucji RP).
W art. 601 § 1 K.w. proponuje się po wyrazie „koncesji” dodanie przecinka i wyrazu
„licencji”, bowiem zgodnie z art. 75 ust. 3 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie
działalno ci gospodarczej (Dz. U. Nr 173, poz. 1807) uzyskania licencji wymaga
wykonywanie działalno ci gospodarczej w zakresie okre lonym w przepisach ustawy
z dnia 6 wrze nia 2001 r. o transporcie drogowym (Dz. U. z 2004 r. Nr 204, poz.
2088). Dotyczyć to będzie przede wszystkim taksówkarzy wykonujących działalno ć
bez licencji.
Po art. 602 Kodeksu wykroczeń przewiduje się dodanie nowego przepisu

– art. 603, pozwalającego na karanie osób, które handlują towarami o łącznej
warto ci nie niższej niż 250 zł w okoliczno ciach, w których stanowi to utrudnienie w
ruchu lub postoju pojazdów lub w ruchu pieszych i możliwo ć orzeczenia wobec nich
przepadku towarów przeznaczonych do sprzedaży, chociażby nie stanowiły
własno ci sprawcy.
Zaproponowany przepis ma na celu ograniczenie powszechnego,

w szczególno ci w dużych miastach, zjawiska rozprzestrzeniania się handlu
ulicznego. Wpływa ono ujemnie na wizerunek miasta, jest uciążliwe dla otoczenia
oraz stanowi nieuczciwą konkurencję dla przedsiębiorców legalnie prowadzących
działalno ć handlową w sieci stacjonarnej i na targowiskach.
Ze względów społecznych zakres stosowania projektowanej normy ograniczono
jednak tylko do handlu towarami o łącznej warto ci nie niższej niż 250 zł, wyłączając
tym samym handel drobny, którym parają się zwykle osoby starsze i biedne, oferując
do sprzedaży produkty przeważnie spożywcze i do tego zebrane przez siebie
(grzyby, jagody) czy też wyhodowane na działkach pracowniczych.
Niemniej najistotniejszym z punktu widzenia założeń polityki kryminalnej wydaje się
być wprowadzenie do Kodeksu wykroczeń przepisów odnoszących się do imprez
masowych, dotychczas nieobecnych w tej kodyfikacji.

11
Ostatnie burzliwe wydarzenia podczas i bezpo rednio po zakończeniu imprez
masowych w postaci meczów piłkarskich skłoniły do bacznego przyjrzenia się
uregulowaniom prawnym zwalczającym te negatywne zjawiska.
Okazało się, że wiele groźnych zachowań tzw. pseudokibiców w ogóle nie zostało
spenalizowanych, za niektóre spenalizowano w stopniu niewystarczającym.
Bazując na dotychczasowych do wiadczeniach organów wymiaru sprawiedliwo ci
oraz na sprawdzonych wzorcach brytyjskich, proponuje się dodanie po rozdziale VIII
Kodeksu wykroczeń nowego rozdziału VIIIa, po więconego w cało ci tylko tej
problematyce.
Projektowany art. 64a § 1 K.w. penalizuje posiadanie i wnoszenie na teren, gdzie
odbywa się impreza masowa, wyrobów pirotechnicznych lub materiałów pożarowo
niebezpiecznych, a w § 2 także napojów alkoholowych. W takim przypadku sąd ma
możliwo ć orzeczenia tytułem rodka karnego przepadek wskazanych przedmiotów.
Uregulowania te zostały przejęte z ustawy o bezpieczeństwie imprez masowych (art.
21 ust. 3 (czę ciowo), 4 oraz 5). Szczegółową definicję tego, co należy rozumieć pod
pojęciem wyrobów/materiałów pirotechnicznych, zawiera art. 3 ust. 8 ustawy z 21
czerwca 2002 r. o materiałach wybuchowych przeznaczonych do użytku cywilnego
(Dz. U. Nr 117, poz. 1007, z późn. zm.), a zakres pojęciowy materiałów pożarowo
niebezpiecznych precyzuje § 2 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Spraw
Wewnętrznych i Administracji z dnia 21 kwietnia 2006 r. w sprawie ochrony
przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów (Dz. U. Nr 80,
poz. 563).
W związku z częstymi przypadkami czynów przeciwko porządkowi na terenie, gdzie
odbywa się impreza masowa, polegającymi na wkraczaniu osób na teren rozgrywek
lub teren do niego bezpo rednio przyległy, a nieprzeznaczony dla obecno ci widzów,
penalizacji poddano tego typu zachowania. Ma to zapobiec stwarzaniu
bezpo redniego zagrożenia dla uczestników gry ze strony grup kibiców
kontestujących wyniki rozgrywek. Jak pokazują do wiadczenia, do ć często wła nie
teren, na którym odbywa się impreza sportowa, staje się widownią starć pomiędzy
grupami chuliganów stadionowych. Konieczno ć bezwzględnej reakcji na tego typu
zachowania znalazła swoje odzwierciedlenie w tre ci projektowanego przepisu.

12
Równie niebezpiecznymi zachowaniami, które często prowadzą do poważnych
skutków, jest rzucanie przedmiotami podczas trwania imprezy masowej

– art.
64c § 1 K.w. Brak przepisów umożliwiających ukaranie za tego typu
chuligańskie zachowania stanowił odczuwalną lukę w regulacji prawnej. Projekt
ustawy wypełnia braki w tym zakresie. § 2 tego artykułu stanowi typ kwalifikowany
przez wzgląd na działanie sprawcy („rzuca w kierunku innej osoby”) oraz skutek
(„może spowodować uszkodzenie ciała lub rozstrój zdrowia innych osób”).
W efekcie działań chuligańskich może doj ć do istotnego zakłócenia przebiegu
imprezy masowej, co znalazło odzwierciedlenie w dyspozycji art. 64d K.w.,
przewidującym zaostrzony wymiar kary: areszt od 10 dni, ograniczenie wolno ci od
10 dni albo grzywnę od 3 000 zł.
Warunkiem nieodzownym skutecznej walki z zachowaniami chuligańskimi
na imprezach masowych o podwyższonym ryzyku jest możliwo ć szybkiej
i skutecznej identyfikacji osób naruszających porządek prawny. Podwyższone ryzyko
imprezy masowej oznacza większe niż na „zwykłych” imprezach masowych
niebezpieczeństwo zachowań agresywnych uczestników imprezy. Stąd potrzeba
wprowadzenia mechanizmów pozwalających na szybką reakcję karną na
zachowania agresywne konkretnych uczestników imprezy masowej
o podwyższonym ryzyku. Coraz powszechniejsza praktyka instalowania monitoringu
osób wchodzących i przebywających na terenie, gdzie odbywa się impreza masowa
o podwyższonym ryzyku, okazuje się jednak niewystarczająca. Chuligani coraz
czę ciej i skuteczniej podejmują bowiem działania zmierzające do utrudnienia, a
nawet uniemożliwienia ich identyfikacji. Proponowany przepis art. 64e K.w. wychodzi
naprzeciw potrzebom praktyki, penalizując tego rodzaju zachowania. Ułatwi to
niewątpliwie pracę organów cigania w zakresie skutecznego rozpoznania i
zidentyfikowania uczestników zaj ć podczas imprez masowych o podwyższonym
ryzyku. Do zrealizowania znamion tego wykroczenia nie potrzeba, aby sprawca
swoim zachowaniem całkowicie zapobiegł swojej identyfikacji – wystarczy już samo
utrudnianie identyfikacji przez działania wskazane w czę ci dyspozytywnej przepisu,
to jest używanie kominiarki lub innego elementu odzieży do zakrycia twarzy.
Szerokie zakre lenie sposobu działania sprawcy powinno umożliwić elastyczne
reagowanie sądów w indywidualnych przypadkach.

13