Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz o zmianie niektórych innych ustaw

8

Zmiana w ust. 19 art. 86 związana jest z propozycją zawartą w art. 87 umożliwienia
podatnikom, którzy w okresie rozliczeniowym nie wykonali żadnych czynności opo-
datkowanych, otrzymania zwrotu podatku w terminie 180 dni. Tym samym w ust. 19
pozostawiono podatnikowi możliwość zadecydowania, czy kwotę podatku naliczo-
nego podatnik przeniesie do rozliczenia na następny okres, czy też wystąpi o jej
zwrot.
Propozycje zmian w art. 87 mają na celu ustalenie jednego 50-dniowego podstawo-
wego terminu zwrotu podatku. Skrócenie terminu zwrotu pozwoli podatnikom na
szybsze otrzymanie kwot podatku z tytułu nabycia towarów i usług. Z drugiej jednak
strony aparat skarbowy musi dysponować odpowiednim czasem na dokonanie zwro-
tów oraz zweryfikowania ich zasadności. Terminu 50-dniowego nie będzie można co
do zasady zastosować do podatników, którzy wykonują czynności opodatkowane
krócej niż rok, jak również do podatników, którzy w danym okresie rozliczeniowym
nie dokonali czynności opodatkowanych. W ich przypadku termin na dokonanie
zwrotu wynosi 180 dni.
Oprócz zasadniczego 50-dniowego terminu zwrotu w proponowanym przepisie po-
zostawiono możliwość uzyskania przez podatnika zwrotu w terminie przyspieszo-
nym, tj. 25 dni.
Rozwiązania zaproponowane w art. 87 zakładają możliwość skrócenia do 50 dni
wydłużonych terminów zwrotu pod warunkiem złożenia przez podatnika w urzędzie
skarbowym zabezpieczenia majątkowego w kwocie odpowiadającej kwocie wnio-
skowanego zwrotu podatku. Zabezpieczenie to może być złożone w formie gwaran-
cji bankowej lub ubezpieczeniowej, poręczenia banku, weksla, czeku, papierów war-
tościowych na okaziciela czy depozytu w gotówce. Projektowane przepisy określają
te zabezpieczenia, pozostawiając ministrowi właściwemu do spraw finansów pu-
blicznych możliwość określenia, w drodze rozporządzenia, szczegółowego sposobu
przyjmowania zabezpieczeń, jak również możliwość określenia innych form zabez-
pieczeń.
Proponowane zmiany w art. 87 mają również na celu umożliwienie podatnikom uzy-
skania zwrotu podatku, w sytuacji gdy wydłużono termin zwrotu. Podatnik jest
wówczas zobowiązany do złożenia zabezpieczenia majątkowego w kwocie odpo-
wiadającej kwocie wnioskowanego zwrotu podatku.

9

Istotną zmianą jest również wprowadzenie możliwości uzyskania zwrotu podatku
przez podatników, którzy w danym okresie nie wykonali czynności opodatkowa-
nych. Dotychczas byli oni uprawnieni jedynie do przenoszenia kwoty podatku nali-
czonego na następne okresy rozliczeniowe. Jak zaznaczono wyżej, w przypadku tych
podatników termin zwrotu podatku został ustalony na 180 dni. Zmiana ta skutkuje
uchyleniem w ustawie art. 93 (zwrot podatku w formie zaliczki) oraz związanych
z nim art. 94 i 95.
W art. 88 i art. 90 w związku ze zmianą w art. 87 konieczna była zmiana referencji
w art. 88 w ust. 1 pkt 3 i art. 90 ust. 5.
Zmiany do art. 91 odnoszą się do korekt rozliczenia podatku naliczonego i polegają
na jednoznacznym określeniu sposobu korekty podatku naliczonego od zakupów
środków trwałych o wartości do 15 000 zł oraz ujednoliceniu nomenklatury. Ponadto
w celu doprecyzowania przepisów, w ust. 4 wprowadzono przepis, z którego jasno
będzie wynikało, że korekta podatku naliczonego przysługuje również, gdy towary
objęte tzw. spisem likwidacyjnym zostaną opodatkowane. Doprecyzowano też prze-
pisy w sposób pozwalający na jednoznaczne określenie, za który okres rozliczenio-
wy ma być dokonana korekta, w przypadku opodatkowania remanentu likwidacyjne-
go (ust. 4) oraz w przypadku zmiany prawa do odliczenia (ust. 7).
Propozycja uchylenia w art. 97 ust. 5-8 jest związana z likwidacją kaucji gwarancyj-
nej, w przypadku gdy podatnik rozpoczynający wykonywanie czynności opodatko-
wanych lub podatnik, który wykonuje te czynności w okresie nie dłuższym niż
12 miesięcy, występuje o zwrot nadwyżki podatku naliczonego nad należnym,
w przypadku gdy zwrot podatku jest związany z dokonywaniem wewnątrzwspólno-
towych dostaw towarów. Zgodnie z obecnie obowiązującymi przepisami podatnik,
który prowadzi działalność opodatkowaną w okresie krótszym niż 12 miesięcy,
otrzymuje zwrot podatku w związku z dokonywaniem wewnątrzwspólnotowych do-
staw towarów w terminie 180 dni. Jeżeli chciałby uzyskać zwrot w terminie 60 dni,
musi on złożyć kaucję gwarancyjną w wysokości 250 000 zł. Przedmiotowy przepis
znosi ten wymóg. Jednocześnie w celu zabezpieczenia wyłudzeń podatku w przed-
miotowych sytuacjach, jak wskazano powyżej, w art. 87 proponuje się dodanie ust.
4b-4f wprowadzających zabezpieczenie majątkowe, w przypadku gdy podatnik,
o którym mowa powyżej, wystąpi o zwrot podatku. Proponuje się ustalenie zabez-
pieczenia w wysokości kwoty odpowiadającej kwocie wnioskowanego zwrotu po-

10

datku, przekraczającej wartość podatku naliczonego związanego z nabyciem środ-
ków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji
oraz gruntów i praw wieczystego użytkowania gruntów zaliczanych do środków
trwałych nabywcy.
Uchylenie w art. 97 ust. 12 jest konsekwencją zmiany w art. 13 ust. 6.
Zmiana w art. 98 ust. 1 jest konsekwencją zmiany art. 42 ust. 7.
Propozycja uchylenia w art. 98 ust. 3 związana jest z likwidacją kaucji gwarancyjnej.
W art. 99 proponuje się wprowadzenie zmian umożliwiających dokonywanie
wszystkim podatnikom rozliczeń kwartalnych. Propozycje przepisów związane
z nowymi rozliczeniami kwartalnymi dotyczą również zmian w art. 103, 104 i 114.
Proponowane przepisy umożliwiają składanie przez podatników deklaracji kwartal-
nych, przy czym pozostawiono podatnikom możliwość wyboru miesięcznego okresu
rozliczeniowego. W przypadku gdy podatnik nie dokona takiego wyboru, będzie
składać deklaracje kwartalne i równocześnie będzie obowiązany do wpłaty zaliczek
na poczet podatku w wysokości 1/3 kwoty należnego zobowiązania podatkowego
wynikającego z deklaracji z poprzedniego kwartału w terminie do 25 dnia miesiąca
następującego po miesiącu, za który wpłacana jest zaliczka. Obowiązek wpłacania
zaliczek nie dotyczy małych podatników oraz tych, u których nie wystąpiło zobo-
wiązanie podatkowe w poprzednim kwartale. Podatnik, który zrezygnuje z rozliczeń
kwartalnych, ponownie będzie mógł skorzystać z tej formy składania deklaracji do-
piero po upływie 24 miesięcy od dnia rezygnacji.
Zmiany polegające na nadaniu nowego brzmienia art. 109 ust. 2 oraz uchylenie
ust. 4-8 tego artykułu eliminuje funkcjonowanie w przepisach o podatku od towarów
i usług tzw. sankcji. Zgodnie z obecnym brzmieniem ust. 2 w przypadku stwierdze-
nia, że podatnik nie prowadzi ewidencji, organ podatkowy oszacowuje przychody
i dokonuje ich opodatkowania według stawki 22% bez prawa do odliczenia podatku
naliczonego. Propozycja zmiany regulacji w ust. 2 przywraca prawo do odliczenia,
jak również nakłada na organ podatkowy obowiązek wyliczenia podatku wg odpo-
wiednich stawek podatku. Skreślenie ust. 4-8 w art. 109 stanowi natomiast elimina-
cję 30% sankcji w przypadku zaniżenia zobowiązania podatkowego przez podatnika.

11

Konsekwencją zmian w art. 109 w zakresie tzw. sankcji jest zmiana art. 110.
Proponowane zmiany w art. 111 w zakresie regulacji dotyczących stosowania kas
fiskalnych dotyczą dwóch kwestii. Uchylenie ust. 2 powoduje wyeliminowanie sank-
cji, w przypadku gdy podatnik, mimo ciążącego na nim obowiązku, nie ewiden-
cjonuje przychodów za pomocą kas rejestrujących. Propozycja zmiany przepisu w
ust. 4 zmienia zasady rekompensowania podatnikom wydatków związanych z naby-
ciem kas rejestrujących, przez wprowadzenie nowej wysokości limitu rekompensaty
za zakupioną kasę. Projekt przewiduje zwrot 90% kwoty wydatkowanej nie więcej
niż 700 zł.
Projektowane przepisy (art. 114a) wprowadzają możliwość rozliczania się przez po-
datników osiągających roczne przychody w kwocie nie przewyższającej 50000 euro
w formie ryczałtu kwotowego. Celem wprowadzenia projektowanych przepisów jest
uproszczenie rozliczeń dla podatników podatku od towarów i usług prowadzących
działalność w niewielkim rozmiarze..
Podatnik podatku od towarów i usług będzie mógł wybrać opodatkowanie w formie
ryczałtu kwotowego po uprzednim pisemnym zawiadomieniu naczelnika urzędu
skarbowego w terminach wskazanych w projektowanych przepisach.

Podatnik, który wybrał opodatkowanie w formie ryczałtu kwotowego, będzie mógł
zrezygnować z tej formy rozliczeń, nie wcześniej jednak niż po upływie 8 kwarta-
łów, za które rozliczał się w ten sposób.
Podatnikowi, który wybrał rozliczanie się w formie ryczałtu, nie przysługuje prawo
do odliczenia podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług związanych
z prowadzoną działalnością gospodarczą.
Zmiana art. 116 ust. 9 – polega na umożliwieniu dokonywania przez podatnika po-
trąceń, wynikających również z tytułów egzekucyjnych oraz z innych tytułów, jeżeli
wynikają one z pisemnych umów zawartych z rolnikiem ryczałtowym. Zmiana ta
umożliwiłaby podatnikowi dokonującemu skupu od rolnika ryczałtowego odliczanie
podatku również wtedy, gdy kwotę należności dla rolnika potrącił o tzw. kwoty
mleczne (obowiązek dokonania takiego potrącenia wynika z innych ustaw).

12

Zmiana w art. 129 w ust. 1 pkt 2 wynika z wprowadzenia kwartalnych deklaracji
podatkowych, w związku z którymi zachodzi konieczność dostosowania do tych
rozwiązań przepisów, które obecnie odnoszą się do deklaracji miesięcznych.
Wprowadzana zmiana w art. 137 ust. 1 jest związana ze zmianą w art. 42 ust. 7.
Art. 2 zmieniający ustawę – Prawo o ruchu drogowym ma charakter doprecyzo-
wujący. Przepisy tego artykułu jednoznacznie stwierdzają, że w przypadku sprowa-
dzanych pojazdów z państw członkowskich UE dla celów rejestracyjnych jest wy-
magane zaświadczenie wydane przez właściwy organ (obecnie naczelnika urzędu
skarbowego), jeżeli obowiązek wydania takiego zaświadczenia wynika z przepisów
o podatku od towarów i usług.
Przepisy art. 3 zmieniające ustawę – Ordynacja podatkowa dostosowują przepisy tej
ustawy do proponowanych zmian w ustawie o podatku od towarów i usług. Art. 68
§ 3 ustawy – Ordynacja podatkowa zostaje uchylony w związku z likwidacją ustala-
nia dodatkowego zobowiązania w podatku od towarów i usług tzw. sankcji. W art.
70a § 1 ustawy – Ordynacja podatkowa skreśla się odesłanie do uchylanego ww. art.
68 § 3. Natomiast zmiana art. 73 § 2 pkt 4 ustawy – Ordynacja podatkowa wynika z
rozwiązania przyjętego w projektowanym art. 103 ust. 2a ustawy o podatku od towa-
rów i usług (zaliczki przy rozliczeniach kwartalnych).
W przepisach przejściowych w art. 4 i art. 5 z uwagi na zmiany zasad i terminów
zwrotów różnicy podatku określono kwestię dokonywania tych zwrotów w okresie
przejściowym. Generalnie nowe zasady zwrotów różnicy podatku określone
w zmienianym art. 87 będą stosowane od pierwszego rozliczenia (miesięcznego lub
kwartalnego) składanego za okres rozliczeniowy następujący po kwartale, w którym
wejdzie w życie projektowana nowela. Przepis ten odnosi się również do sposobu
postępowania z postępowaniami, które nie zostały zakończone ostateczną decyzją,
a dotyczyły ustalenia dodatkowego zobowiązania podatkowego. Jest to wynik likwi-
dacji sankcji w projektowanej zmianie.
Przepis art. 6 – w związku ze zmianą długości obowiązkowego okresu rozliczenio-
wego z miesiąca na kwartał (przy zachowaniu miesięcznego okresu rozliczeniowego
jako rozwiązania fakultatywnego) określono zasady składania tych rozliczeń w okre-
sie przejściowym. Generalnie składanie rozliczeń kwartalnych przez podatników,