Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz niektórych innych ustaw

35


z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej, w brzmieniu nadanym
niniejszą ustawą. Zgodnie z projektem ustawy wniosek o udzielenie pomocy
mającej na celu wspieranie procesu integracji powinien być złożony
w terminie 3 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy.
Projektodawca po dokonaniu analizy aktów wykonawczych wydanych na
podstawie dotychczasowych przepisów utrzymał w mocy te, które nie są
sprzeczne z rozwiązaniami przyjętymi w projektowanej ustawie.
Jako datę wejścia w życie projektowanej ustawy zaproponowano 30 dni od
dnia wejścia w życie ustawy. Konieczne jest dostosowanie przepisów
ustawy do prawa Unii Europejskiej w jak najszybszym możliwym czasie,
przy jednoczesnym zachowaniu stosownego vacatio legis, niezbędnego na
zapoznanie się z nowymi regulacjami i przygotowanie do ich stosowania.
Projekt ustawy jest zgodny z prawem Unii Europejskiej.
Projekt ustawy nie zawiera przepisów technicznych, a zatem nie podlega
notyfikacji, zgodnie z trybem przewidzianym w przepisach rozporządzenia
Rady Ministrów z dnia 23 grudnia 2002 r. w sprawie sposobu
funkcjonowania krajowego systemu notyfikacji norm i aktów prawnych
(Dz. U. Nr 239, poz. 2039 oraz z 2004 r. Nr 65, poz. 597).
Projekt ustawy nie wymaga przedłożenia właściwym instytucjom i organom
Unii Europejskiej lub Europejskiemu Bankowi Centralnemu w celu
uzyskania opinii, dokonania konsultacji lub uzgodnienia.

36


OCENA SKUTKÓW REGULACJI

1. Podmioty
objęte ustawą
Przepisy ustawy o zmianie ustawy o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na
terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz niektórych innych ustaw, będą
oddziaływać na następujące podmioty:
1) cudzoziemców poszukujących ochrony na terytorium Rzeczypospolitej
Polskiej, w tym zwłaszcza ubiegających się o nadanie statusu uchodźcy,
2) organy właściwe w sprawach udzielania ochrony na terytorium
Rzeczypospolitej Polskiej:
a) Szefa Urzędu do Spraw Cudzoziemców,
b) Radę do Spraw Uchodźców,
c) Komendanta Głównego Straży Granicznej i komendantów oddziałów
i placówek Straży Granicznej,
d) Komendanta Głównego Policji,
e) wojewodów,
f) Szef Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego,
3) organy zobowiązane do wydania aktów wykonawczych do ustawy
o
udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium Rzeczypospolitej
Polskiej:
a) ministra właściwego do spraw wewnętrznych,
b) ministra właściwego do spraw zdrowia,
c) Prezesa Rady Ministrów,
4) ministra właściwego do spraw zabezpieczenia społecznego,
5) ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania,
6) jednostki samorządu terytorialnego,
7) powiatowe centra pomocy rodzinie,


37


8) Urząd Wysokiego Komisarza Narodów Zjednoczonych do Spraw
Uchodźców oraz inne instytucje i organizacje społeczne, w których
zakresie działania znajdują się w szczególności sprawy cudzoziemców.

2. Konsultacje
Projekt ustawy został opracowany w resorcie spraw wewnętrznych
i administracji i w procesie uzgodnień międzyresortowych został przed-
stawiony do zaopiniowania członkom Rady Ministrów, Radzie do Spraw
Uchodźców, Prezesowi Rządowego Centrum Legislacji i wojewodom.
Projekt ustawy został przedstawiony do zaopiniowania przez Komisję
Wspólną Rządu i Samorządu Terytorialnego, która zaopiniowała projekt
pozytywnie.
W ramach konsultacji społecznych i w celu wykonania obowiązku
wynikającego z art. 5 ustawy z dnia 7 lipca 2005 r. o działalności
lobbingowej w procesie stanowienia prawa (Dz. U. Nr 169, poz. 1414)
projekt ustawy został zamieszczony na stronie internetowej Ministerstwa
Spraw Wewnętrznych i Administracji. Wnioskodawca nie otrzymał zgłoszeń
podmiotów zainteresowanych pracami nad projektem ustawy w trybie
przepisów tej ustawy.
Projekt ustawy był konsultowany z Biurem Wysokiego Komisarza Narodów
Zjednoczonych do Spraw Uchodźców, Helsińską Fundacją Praw Człowieka,
Stowarzyszeniem Praw Człowieka im. Haliny Nieć, Sekcją Praw Człowieka
Uniwersyteckiej Poradni Prawnej UJ i Stowarzyszeniem Uchodźców
w Rzeczypospolitej Polskiej.
Zgłoszone przez ww. podmioty spostrzeżenia dały podstawę do weryfikacji
niektórych pierwotnie proponowanych rozwiązań. Wprowadzone do
projektu ustawy poprawki polegają na pełniejszym dostosowaniu projektu
do regulacji zawartej w przepisach dyrektywy Rady 2004/83/WE z dnia 29
kwietnia 2004 r. w sprawie minimalnych norm dla kwalifikacji i statusu
obywateli państw trzecich lub bezpaństwowców jako uchodźców lub jako
osoby, które z innych względów potrzebują międzynarodowej ochrony oraz


38


zawartości przyznawanej pomocy, oraz dyrektywy Rady 2005/85/WE z dnia
1 grudnia 2005 r. w sprawie ustanowienia minimalnych norm dotyczących
procedur nadawania i cofania statusu uchodźcy w Państwach Członko-
wskich. Ponadto zrezygnowano z:
–
dodatkowej klauzuli pozwalającej na odmowę nadania statusu
uchodźcy ze względu na zagrożenie dla bezpieczeństwa państwa lub
prawomocne skazanie za zbrodnię, jako sprzecznej z postanowieniami
Konwencji dotyczącej statusu uchodźców, sporządzonej w Genewie
dnia 28 lipca 1951 r.,
– wdrożenia art. 4 ust. 5 dyrektywy Rady 2004/83/WE, który ogranicza
prawa wnioskodawcy w postępowaniu dowodowym w stosunku do
zasad przewidzianych w art. 80 Kodeksu postępowania administracyj-
nego,
– niedopuszczalności uzyskania statusu uchodźcy w przypadku osoby
posiadającej zezwolenie na osiedlenie się.
Wprowadzono rozwiązania umożliwiające korzystanie z pomocy państwa
przez osoby ubiegające się o nadanie statusu uchodźcy po skorzystaniu
uprzednio z
pomocy w dobrowolnym wyjeździe z terytorium
Rzeczypospolitej Polskiej.
Korzystniej została ukształtowana pozycja małżonka wnioskodawcy w po-
stępowaniu o nadanie statusu uchodźcy. Odstąpiono od zasady, że nie jest
on stroną postępowania.

3. Wpływ regulacji na sektor finansów publicznych
Skutki finansowe związane z wejściem w życie projektowanej ustawy
obejmą:
– koszty związane z wydłużeniem o 30 dni czasu trwania orzekanych
wobec cudzoziemca środków przymusu skutkujących pozbawieniem
wolności


39


Koszt 1-dniowego pobytu cudzoziemca w strzeżonym ośrodku wynosi
ok. 25 zł, a w areszcie w celu wydalenia – ok. 40 zł, a zatem można
przyjąć, że średni koszt 1-dniowego pobytu cudzoziemca w strzeżonym
ośrodku i areszcie w celu wydalenia wynosi 32,50 zł. Nie da się
przewidzieć liczby cudzoziemców, którzy mogą zostać zatrzymani na
podstawie art. 86 ustawy z dnia 13 czerwca 2003 r. o udzielaniu
cudzoziemcom ochrony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
W 2005 r. zatrzymanych zostało 537 cudzoziemców, a w 2006 r. 309
cudzoziemców. Przy założeniu, że w 2007 r. zatrzymanych zostanie
500 cudzoziemców, koszty związane z umieszczeniem tych osób
w strzeżonym ośrodku lub areszcie w celu wydalenia na okres 60 dni,
czyli o 30 dni dłużej niż obecnie, wyniosą 4 875 000 zł (32,50 zł x 30 dni
x 500 osób),
– koszty związane z wprowadzeniem zasiłku pogrzebowego
Koszty te mogą wynieść w stosunku rocznym ok. 15 975 zł. Kwota ta
została wyliczona przy uwzględnieniu wysokości zasiłku pogrzebowego
wypłacanego przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych – 5 325,02 zł, tj.
200% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w IV kwartale 2006 r.,
oraz liczby możliwych zgonów cudzoziemców ubiegających się
o nadanie statusu uchodźcy, którzy posiadają świadczenia socjalne.
W 2005 r. odnotowano trzy przypadki zgonu takich cudzoziemców, zaś
w 2006 r. jeden przypadek,
– koszty związane z modernizacją Systemu Pobyt, której konieczność
wynika ze zmian przepisów dotyczących rejestrów spraw o nadanie
statusu uchodźcy i o udzielenie pomocy ubiegającym się o nadanie
statusu uchodźcy oraz zmian pochodnych, oraz ze zwiększeniem liczby
wydawanych dokumentów podróży przewidzianych w Konwencji
Genewskiej, wobec przyjęcia zasady, w myśl której dokumenty te będą
wydawane także osobom małoletnim
Łącznie koszty te wyniosą ok. 230 000 zł,