Poselski projekt ustawy o rodzinnej opiece zastępczej

24
5) standard opieki i wychowania obowiązujący w rodzinnych domach dziecka,
6) kwalifikacje zatrudnianych pracowników i kwalifikacje dyrektora, kierownika,
pracowników pedagogicznych oraz innych pracowników o specjalistycznych
kwalifikacjach zawodowych zapewniających zaspokojenie potrzeb dziecka w
rodzinnym domu dziecka;
7) tryb kierowania i przyjmowania do rodzinnych domów dziecka dzieci
cudzoziemców;
8) wzór wniosku o wydanie zezwolenia na prowadzenie rodzinnego domu dziecka;
9) wykaz dokumentów potwierdzających spełnianie wymagań okre lonych odrębnymi
przepisami
- uwzględniając zadania rodzinnych domów dziecka oraz konieczno ć zapewnienia
kontaktów dziecka z rodziną naturalną.


Dział V
Usamodzielnianie wychowanków

Art. 57.

1. Osobą usamodzielniana zostaje objęta pomocą mającą na celu jej życiowe
usamodzielnienie i integrację ze rodowiskiem przez pracę socjalną, a także
pomocą:
1) pieniężną na usamodzielnienie;
2) pieniężną na kontynuowanie nauki;
3) w uzyskaniu odpowiednich warunków mieszkaniowych, w tym w mieszkaniu
chronionym;
4) w uzyskaniu zatrudnienia;
5) na zagospodarowanie - w formie rzeczowej.
2. Pomoc, o której mowa w ust. 1, przysługuje osobie usamodzielnianej, w
przypadku gdy umieszczenie w rodzinie zastępczej lub umieszczenie w rodzinnym
domu dziecka nastąpiło na podstawie orzeczenia sądu.
3. Pomoc pieniężna na usamodzielnienie i pomoc pieniężna na kontynuowanie
nauki przysługuje osobie, która przebywała w rodzinie zastępczej lub rodzinnym
domu dziecka co najmniej rok.
4. Warunkiem uzyskania pomocy, o której mowa w ust. 1, jest zobowiązanie się
osoby usamodzielnianej do realizacji indywidualnego programu usamodzielnienia,
opracowanego wspólnie z opiekunem usamodzielnienia, zatwierdzonego przez
kierownika powiatowego centrum pomocy rodzinie.
5. W
realizacji
indywidualnego
programu usamodzielnienia osobę
usamodzielnianą wspiera opiekun usamodzielnienia, którym może być, po wyrażeniu
zgody, jedno z rodziców zastępczych, dyrektor rodzinnego domu dziecka, pracownik
socjalny powiatowego centrum pomocy rodzinie, wychowawca, psycholog lub
pracownik socjalny albo inna osoba wskazana przez osobę usamodzielnianą.
Art. 58.


25
1. Wysoko ć pomocy pieniężnej na kontynuowanie nauki i pomocy pieniężnej na
usamodzielnienie oraz warto ć pomocy na zagospodarowanie w formie rzeczowej
ustala się od kwoty bazowej.
2. Pomoc pieniężna na kontynuowanie nauki w wysoko ci 30 % podstawy
miesięcznie przysługuje osobie usamodzielnianej kontynuującej naukę w gimnazjum,
szkole ponadpodstawowej, szkole ponadgimnazjalnej lub w szkole wyższej.
3. Pomoc, o której mowa w ust. 2, przyznaje się na czas nauki, do czasu jej
ukończenia, nie dłużej jednak niż do ukończenia przez osobę usamodzielnianą 25
lat.
4. Pomoc, o której mowa w ust. 2, przysługuje również osobie pełnoletniej
nieopuszczającej rodziny zastępczej lub rodzinnego domu dziecka i przebywającej w
nim na zasadach okre lonych przez starostę, kontynuującej naukę po ukończeniu
szkoły, w której rozpoczęła naukę przed osiągnięciem pełnoletno ci.
5. Pomoc pieniężna na usamodzielnienie i pomoc pieniężna na kontynuowanie
nauki przysługuje osobie usamodzielnianej:
1) samotnie gospodarującej, której dochód nie przekracza 200 % kwoty kryterium
dochodowego na osobę samotnie gospodarującą;
2) w rodzinie, w której dochód na osobę nie przekracza 200 % kwoty kryterium
dochodowego na osobę w rodzinie.
6. W przypadku gdy osoba usamodzielniana kontynuuje naukę, pomoc pieniężną
na usamodzielnienie wypłaca się po ukończeniu nauki. W uzasadnionych
przypadkach starosta lub wójt, burmistrz albo prezydent miasta może wypłacić
pomoc pieniężną na usamodzielnienie w trakcie trwania nauki.
7. Przyznania pomocy pieniężnej na usamodzielnienie i pomocy pieniężnej na
kontynuowanie nauki można odmówić w przypadku, gdy:
1) istnieje uzasadnione przypuszczenie, że pomoc pieniężna zostanie wykorzystana
niezgodnie z celem, na jaki została przyznana;
2) osoba usamodzielniana przed osiągnięciem pełnoletno ci opu ciła samowolnie
rodzinę zastępczą lub rodzinny dom dziecka.

3)
osoba usamodzielniana porzuci naukę umożliwiającą jej przygotowanie
zawodowe i nie podejmie zatrudnienia;
4) osoba usamodzielniana porzuci pracę i uchyla się od podjęcia proponowanego
jej zatrudnienia;
5) osoba usamodzielniana została skazana prawomocnym wyrokiem za popełnienie
przestępstwa z winy umy lnej.
8. Pomocy pieniężnej na kontynuowanie nauki zaprzestaje się udzielać w
przypadku, gdy osoba usamodzielniana:

1) osoba odbywa karę pozbawienia wolno ci,
2) kontynuuje naukę w szkole ponadgimnazjalnej, szkole ponadpodstawowej
lub szkole wyższej, która zapewnia nieodpłatną naukę i nieodpłatne pełne
utrzymanie,
1) bez uzasadnionych powodów zmieniła trzykrotnie na tym samym poziomie
kształcenia szkołę lub szkołę wyższą, o których mowa w pkt 2,
2) korzysta z urlopu dziekańskiego.
9. Pomoc pieniężną na usamodzielnienie i pomoc pieniężną na kontynuowanie
nauki można zawiesić w przypadku, gdy:
1) wystąpiły szczególne okoliczno ci związane z tokiem nauki, stanem zdrowia lub
zdarzeniem losowym dotyczącym osoby usamodzielnianej;

26
2) nastąpiła przerwa w kontynuowaniu nauki przez osobę usamodzielnianą w
okresie między ukończeniem przez nią szkoły niższego stopnia a rozpoczęciem
nauki w szkole wyższego stopnia;
3) stwierdzi się marnotrawienie przyznanej pomocy;
4) osoba usamodzielniana nie realizuje programu usamodzielnienia,
10. Pomoc pieniężną na usamodzielnienie i pomoc pieniężną na kontynuowanie
nauki zawiesza się, w przypadku gdy przeciwko osobie usamodzielnianej wszczęto
postępowanie karne o przestępstwo cigane z oskarżenia publicznego, do czasu
prawomocnego zakończenia postępowania.
11.
Jeżeli po upływie okresu zawieszenia pomocy pieniężnej na
usamodzielnienie i pomocy pieniężnej na kontynuowanie nauki przyczyny jej
zawieszenia nie ustąpiły, następuje odmowa udzielenia pomocy.

Art. 59.

Powiatowy urząd pracy wła ciwy ze względu na miejsce zamieszkania osoby, która
osiągnęła dzień usamodzielnienia w rodzinnej opiece zastępczej, jest obowiązany
udzielić tej osobie pomocy w uzyskaniu zatrudnienia na zasadach okre lonych w art.
34 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku
pracy (Dz. U. Nr 99, poz. 1001, z późn. zm.).

Art. 60.

1. Pomocy pieniężnej na usamodzielnienie i pomocy pieniężnej na kontynuowanie
nauki udziela starosta powiatu lub wójt, burmistrz albo prezydent miasta wła ciwego
ze względu na miejsce zamieszkania dziecka przed umieszczeniem w rodzinie
zastępczej lub skierowaniem do rodzinnego domu dziecka.
2. Pomocy w uzyskaniu odpowiednich warunków mieszkaniowych, w tym w
mieszkaniu chronionym, w uzyskaniu zatrudnienia oraz na zagospodarowanie w
formie rzeczowej udziela starosta lub wójt, burmistrz albo prezydent miasta wła ciwy
ze względu na miejsce osiedlenia się osoby usamodzielnianej.
3.
Osoba usamodzielniana zamieszkująca w mieszkaniu chronionym jest
obowiązana do ponoszenia czę ciowych kosztów utrzymania tego mieszkania
proporcjonalnie do swoich dochodów. W uzasadnionych przypadkach starosta może
ją zwolnić z ponoszenia opłat.
4. Minister wła ciwy do spraw zabezpieczenia społecznego w porozumieniu z
Ministrem Sprawiedliwo ci okre li, w drodze rozporządzenia:
1) warunki i tryb przyznawania pomocy pieniężnej na usamodzielnienie i pomocy
pieniężnej na kontynuowanie nauki, wysoko ć tej pomocy oraz warto ć i składniki
pomocy na zagospodarowanie;
2) sposób przygotowania i realizacji indywidualnego programu usamodzielnienia
oraz zadania opiekuna usamodzielnienia, biorąc pod uwagę konieczno ć
indywidualnej pracy z osobą usamodzielnianą;

3) tryb zawieszania pomocy na usamodzielnienie i pomocy pieniężnej na
kontynuowanie nauki.



2 Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2004 r. Nr 273, poz. 2703, z 2005 r. Nr 64, poz.
565, Nr 94, poz. 788 i Nr 164, poz. 1366, z 2006 r. Nr 94, poz. 651, Nr 104, poz. 708 i 711, Nr 144, poz. 1043,
Nr 149, poz. 1074, Nr 158, poz. 1121 i Nr 217, poz. 1588 oraz z 2007 r. Nr 89, poz. 589

27

Dział VI
Finansowanie rodzinnej opieki zastępczej

Art. 61.

1. Rodzinie zastępczej udziela się, w formie decyzji administracyjnej, pomocy
pieniężnej na czę ciowe pokrycie kosztów utrzymania każdego umieszczonego w
niej dziecka.
2. Podstawą ustalenia wysoko ci pomocy pieniężnej jest kwota 1.647 zł, zwana dalej
"kwotą bazową".
3. Kwota bazowa weryfikowana jest na zasadach okre lonych w art. 9 ustawy o
pomocy społecznej.
4. Starosta wła ciwy ze względu na miejsce zamieszkania rodziny zastępczej albo w
przypadku spokrewnionych rodzin zastępczych – wójt (burmistrz, prezydent miasta)
wła ciwy ze względu na miejsce zamieszkania tej rodziny udziela tej rodzinie pomocy
pieniężnej w wysoko ci 40 % kwoty bazowej, pomniejszonej o kwotę odpowiadającą
50 % dochodu tego dziecka, nie mniej jednak niż 10 % kwoty bazowej.
5. Starosta wła ciwy ze względu na miejsce zamieszkania rodziny zastępczej albo w
przypadku spokrewnionych rodzin zastępczych – wójt (burmistrz, prezydent miasta)
wła ciwy ze względu na miejsce zamieszkania tej rodziny udziela tej rodzinie pomocy
pieniężnej, uwzględniając:
1) wiek dziecka,
2) stan zdrowia dziecka,
3) niedostosowanie społeczne dziecka, jeżeli wykazuje ono przejawy demoralizacji
w rozumieniu przepisów o postępowaniu w sprawach nieletnich,
- w wysoko ci wyższej niż okre lona w ust. 4, lecz nieprzekraczającej 80 % kwoty
bazowej, pomniejszonej o kwotę odpowiadającą 50 % dochodu tego dziecka, nie
mniej jednak niż 20 % kwoty bazowej.
6. Rodzinie zastępczej przysługuje zwrot kosztów do zorganizowanej formy
wypoczynku dzieci w wysoko ci nieprzekracząjącej 30 % kwoty bazowej
7.
wiadczenie to wypłacane jest po przedłożeniu dokumentu potwierdzającego
udział w wypoczynku i poniesione koszty.
8. Rodzinie zastępczej przysługuje pomoc pieniężna z tytułu rozpoczęcia roku
szkolnego w wysoko ci nie niższej niż 6,1 % kwoty bazowej.
9.
Rodzinie, która sprawowała funkcję rodziny zastępczej, przysługuje pomoc
pieniężna w wysoko ci okre lonej w ust. 4-5 również po osiągnięciu przez dziecko
pełnoletno ci, do czasu ukończenia szkoły, w której rozpoczęło naukę przed
osiągnięciem pełnoletno ci, jeżeli nadal przebywa w tej rodzinie.
10. W okresie wypłacania pomocy pieniężnej na czę ciowe pokrycie kosztów
utrzymania pełnoletniego wychowanka rodziny zastępczej nie przysługuje pomoc, o
której mowa w art. 51 ust. 1.
11. Niespokrewniona z dzieckiem rodzina zastępcza i zawodowa niespokrewniona z
dzieckiem rodzina zastępcza otrzymują dodatkowo na każde umieszczone w niej
dziecko kwotę odpowiadającą 10 % kwoty bazowej z tytułu sprawowania osobistej
opieki nad dzieckiem i jego wychowania.
12. Starosta albo w przypadku spokrewnionych rodzin zastępczych – wójt (burmistrz,
prezydent miasta) może przyznać rodzinie zastępczej jednorazowe wiadczenie
pieniężne na pokrycie niezbędnych wydatków związanych z potrzebami
przyjmowanego do rodziny dziecka w wysoko ci do 150 % podstawy.

28
13. W przypadku, gdy na skutek zdarzenia losowego dziecko umieszczone w
rodzinie zastępczej wymaga dodatkowej pomocy, starosta albo w przypadku
spokrewnionych rodzin zastępczych – wójt (burmistrz, prezydent miasta) może
przyznać rodzinie zastępczej na czę ciowe pokrycie skutków tego zdarzenia:
1) jednorazowe wiadczenie pieniężne w wysoko ci miesięcznie do 50 %
podstawy albo okresowe wiadczenie pieniężne w wysoko ci do 50 %
podstawy wypłacane przez okres trwania bezpo rednich skutków tego
zdarzenia;
2) pomoc w formie rzeczowej o warto ci do 50 % podstawy.
14. Rodzina zastępcza może zrezygnować z przysługującej pomocy pieniężnej.
15. W przypadku wykorzystywania pomocy pieniężnej o której mowa w ustępie 4-6 i
8 – 10, niezgodnie z przeznaczeniem lub jej marnotrawienia, pomoc ta może być
przyznana w czę ci lub cało ci w formie niepieniężnej.
16. Minister wła ciwy do spraw zabezpieczenia społecznego okre li w drodze
rozporządzenia:
1) sposób i zakres współdziałania powiatowego centrum pomocy rodzinie z
rodzinami zastępczymi,
2) tryb przygotowywania kandydatów do pełnienia funkcji i szkolenia rodzin
zastępczych ze szczególnym uwzględnieniem niespokrewnionych z dzieckiem rodzin
zastępczych oraz zawodowych niespokrewnionych z dzieckiem rodzin zastępczych,
3) zakres programowy szkolenia kandydatów do pełnienia funkcji rodzin zastępczych,
prowadzenia rodzinnych domów dziecka oraz rodzin zastępczych oraz tryb
zatwierdzania programów szkolenia rodzin zastępczych,
4) zakres współdziałania powiatowego centrum pomocy rodzinie z sądem,
5) wysoko ć oraz szczegółowe warunki przyznawania pomocy pieniężnej o której
mowa w ust. 4 i 5,
6) szczegółowe warunki finansowania dziecka umieszczonego w rodzinie zastępczej
w tym także przebywającego poza rodziną zastępczą,
7) szczegółowe warunki wynagradzania zawodowych niespokrewnionych z
dzieckiem rodzin zastępczych z dzieckiem,
8) warunki i szczegółową wysoko ć odpłatno ci rodziców za pobyt ich dzieci w
rodzinach zastępczych
- uwzględniając dobro dziecka pozbawionego całkowicie lub czę ciowo opieki
rodziców.

Art. 62.

1. Za pobyt dziecka w rodzinnej opiece zastępczej oraz osoby pełnoletniej, o której
mowa w art. 61 opłatę, do wysoko ci wiadczenia, o którym mowa w art. 61 wnoszą
rodzice biologiczni.
2. Przepisu nie stosuje się do rodziców dziecka pozostawionego przez matkę w
zakładzie opieki zdrowotnej bezpo rednio po urodzeniu.
3. Decyzję administracyjną o wysoko ci tej opłaty wydaje starosta wła ciwy ze
względu na miejsce zamieszkania dziecka przed umieszczeniem w rodzinnej opiece
zastępczej albo w przypadku spokrewnionych rodzin zastępczych – wójt (burmistrz,
prezydent miasta) wła ciwy ze względu na miejsce zamieszkania tej rodziny.
4. Starosta albo w przypadku spokrewnionych rodzin zastępczych – wójt (burmistrz,
prezydent miasta), ustalając wysoko ć opłaty, o której mowa w ust. 1, uwzględnia
sytuację rodzinną, zdrowotną, dochodową i majątkową rodziców biologicznych
dziecka.