Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz o zmianie niektórych innych ustaw

• w przypadku, gdy rekrutacja takich pracowników nie powoduje wzrostu
netto liczby pracowników w danym przedsiębiorstwie w porównaniu ze
średnią za poprzednie 12 miesięcy, powodem zwolnienia zapełnionego w
ten sposób etatu lub etatów może być dobrowolne rozwiązanie stosunku
pracy, niepełnosprawność, przejście na emeryturę z powodu osiągnięcia
wieku emerytalnego, dobrowolne zmniejszenie wymiaru czasu pracy lub
zgodne z prawem zwolnienie za naruszenie obowiązków pracowniczych,
a nie redukcja etatu.
• z wyjątkiem przypadku zgodnego z prawem zwolnienia za naruszenie
obowiązków pracowniczych, pracownik znajdujący się w szczególnie
niekorzystnej sytuacji jest uprawniony do nieprzerwanego zatrudnienia
przez minimalny okres zatrudnienia zgodny z przepisami krajowymi lub
porozumieniami zbiorowymi regulującymi zawieranie umów o pracę;
Jeżeli okres ten jest krótszy niż 12 miesięcy, lub w danym przypadku 24
miesiące, wówczas pomoc jest proporcjonalnie zmniejszona.
Zgodnie z art. 2 pkt 18 rozporządzenia 800/2008, pracownikiem
znajdującym się w szczególnie niekorzystnej sytuacji jest każda osoba, która:
a) jest bez stałego zatrudnienia za wynagrodzeniem w okresie ostatnich sześciu
miesięcy lub
b) nie ma wykształcenia ponadgimnazjalnego lub zawodowego (ISCED 3) lub
c) jest w wieku ponad 50 lat lub
d) jest osobą dorosłą mieszkającą samotnie, mającą na utrzymaniu co najmniej
jedną osobę lub
e) pracuje w sektorze lub zawodzie w państwie członkowskim, w którym
dysproporcja kobiet i mężczyzn jest co najmniej o 25 % większa niż średnia
dysproporcja we wszystkich sektorach gospodarki w tym państwie
członkowskim i należy do tej grupy stanowiącej mniejszość lub
f) jest członkiem mniejszości etnicznej w państwie członkowskim, który w celu
zwiększenia szans na uzyskanie dostępu do stałego zatrudnienia musi poprawić
znajomość języka, uzupełnić szkolenia zawodowe lub zwiększyć doświadczenie
zawodowe.

Ustawa o systemie oświaty nie definiuje pojęcia pracownika
młodocianego. Należy wobec tego odwołać się do regulacji Kodeksu pracy.
Zgodnie z art. 190 § 1 Kp, młodocianym w rozumieniu kodeksu jest osoba,
która ukończyła 16 lat, a nie przekroczyła 18 lat. Co do zasady, dozwolone jest
zatrudnianie tylko tych młodocianych, którzy ukończyli gimnazjum (art. 191 § 1
pkt. 1 Kp). Wyjątki określa rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej
z dnia 5 grudnia 2002 r. w sprawie przypadków, w których wyjątkowo jest
dopuszczalne zatrudnianie młodocianych, którzy nie ukończyli gimnazjum, osób
niemających 16 lat, które ukończyły gimnazjum oraz osób niemających 16 lat,
które nie ukończyły gimnazjum (Dz. U. Nr 214, poz. 1808). Zgodnie z art. 194
Kp, do zawierania i rozwiązywania umów o pracę w celu przygotowania

4
zawodowego mają zastosowanie przepisy kodeksu dotyczące umów o pracę na
czas nieokreślony, ze zmianami wynikającymi z art. 195 i 196 (przepisy te
dotyczą treści umowy i dopuszczalności rozwiązania jej za wypowiedzeniem).

Z powyższego wynika, że prawo Unii Europejskiej (w szczególności
rozporządzenie Komisji 800/2008) nie wyodrębnia grupy młodocianych
pracowników jako grupy objętej zwolnieniem dotyczącym pomocy w formie
subsydiów płacowych na rekrutację pracowników znajdujących się w
szczególnie niekorzystnej sytuacjie oznacza to jednak niedopuszczalności
dofinansowania zatrudniania młodocianych pracowników. Należy ustalić, czy
można ich zakwalifikować do którejś z kategorii wymienionych w
rozporządzeniu. Analiza przepisów art. 9 ust. 1, art. 11a ust. 2, art. 15 i art. 16
ust. 1 ustawy o systemie oświaty oraz art. 1 pkt 19 i art. 26 pkt 4 ustawy z dnia
19 marca 2009 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz o zmianie
niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 56, poz. 458, ze zm.) pozwala na
zakwalifikowanie pracowników młodocianych w rozumieniu prawa polskiego
do kategorii pracowników znajdujących się w szczególnie niekorzystnej
sytuacji, określonej w art. 2 pkt 18 lit. b rozporządzenia Komisji 800/2008
(osoby, które nie mają wykształcenia ponadgimnazjalnego lub zawodowego
(ISCED 3)). Warunki przyznawania dofinansowania, przewidziane w art. 70b
ustawy o systemie oświaty (z uwzględnieniem zmian proponowanych w art. 1
pkt 19 projektu) należy ocenić jako zgodne z art. 40 rozporządzenia Komisji
800/2008. Oznacza to, że dofinansowanie kosztów kształcenia młodocianych
pracowników jest zgodne z rynkiem wewnętrznym i zwolnione z obowiązku
notyfikacji Komisji w trybie art. 108 ust. 3 TfUE. Należy jednak zauważyć, że
obowiązująca ustawa o systemie oświaty, ani projekt nie przewidują, w
przypadku dofinansowania umów z młodocianymi pracownikami, odwołania do
rozporządzenia Komisji 800/2008, co jest niezgodne z art. 3 tego
rozporządzenia.

Z drugiej strony, analiza przywołanych wyżej przepisów art. 9 ust. 1, art.
11a ust. 2, art. 15 i art. 16 ust. 1 ustawy o systemie oświaty oraz art. 1 pkt 19 i
art. 26 pkt 4 ustawy z dnia 19 marca 2009 r. o zmianie ustawy o systemie
oświaty oraz o zmianie niektórych innych ustaw wskazuje, że są możliwe
sytuacje, w których pracownik młodociany nie będzie spełniał warunków
określonych w art. 2 pkt 18 lit. b rozporządzenia Komisji 800/2008. W
szczególności, będzie posiadał wykształcenie zawodowe (po skończeniu
dwuletniej zasadniczej szkoły zawodowej, o której mowa w art. 9 ust. 1 pkt 3 lit.
a w związku z art. 11a ust. 3 pkt 2 ustawy o systemie oświaty). Dofinansowanie
szkolenia takich młodocianych pracowników nie będzie objęte wyłączeniem z

1 Wyodrębnienie znajdowało się w art. 5 w zw. z art. 2 lit. f (i) obowiązującego do 30 czerwca 2008 r.
rozporządzeniu Komisji (WE) nr 2204/2002 z dnia 12 grudnia 2002 r. w sprawie stosowania art. 87 i 88 Traktatu
WE w odniesieniu do pomocy państwa w zakresie zatrudnienia (Dz. Urz. UE L 337 z 13.12.2002., s. 3, ze zm.).

5
rozporządzenia 800/2008. Nie oznacza to jednak automatycznie niezgodności z
prawem Unii Europejskiej. Udzielanie takiej pomocy wymaga akceptacji
Komisji wyrażonej w trybie art. 108 ust. 3 TfUE w związku z art. 2 ust. 1 oraz
art. 1 lit. c rozporządzenia Rady (WE) nr 659/1999 ustanawiającego
szczegółowe zasady stosowania art. 93 Traktatu WE; Dz. Urz. WE L 83 z
27.3.1999 r., s. 1, Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne rozdz. 8, t. 1 s. 339).
Uruchomienie postępowania notyfikacyjnego następuje na podstawie
prawa krajowego, a w szczególności na podstawie art. 16a ustawy o
postępowaniu w sprawach dotyczących pomocy publicznej (Dz.U. z 2007 r. Nr
59, poz. 404, ze zm.). Zgodnie z przywołanym przepisem ustawy, w przypadku
projektu ustawy będącej programem pomocowym opracowanym przez podmiot
niebędący organem administracji publicznej (np. Sejm), o opinię i przekazanie
do Komisji projektu w celu dokonania jego notyfikacji występuje organ
właściwy na podstawie Regulaminu Sejmu. Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 2
regulaminu Sejmu organem tym jest Marszałek Sejmu. Wniosek jest kierowany
do Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów.

IV. Konkluzja

Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz o
zmianie niektórych innych ustaw:
a)
w zakresie w jakim przewiduje dofinansowanie kosztów kształcenia
młodocianych pracowników, którzy nie mają wykształcenia
ponadgimnazjalnego lub zawodowego (art. 1 pkt 19 w związku z art. 11
projektu) jest niezgodny z prawem Unii Europejskiej, gdyż nie zawiera
odwołania do rozporządzenia Komisji (WE) nr 800/2008,
b)
w zakresie w jakim w zakresie w jakim przewiduje dofinansowanie
kosztów kształcenia młodocianych pracowników, którzy mają wykształcenie
ponadgimnazjalne lub zawodowe (art. 1 pkt 19 w związku z art. 11 projektu)
wymaga notyfikacji Komisji w trybie art. 108 ust. 3 TfUE,
c) w
pozostałym zakresie projekt nie jest sprzeczny z prawem Unii
Europejskiej.









Dyrektor
Biura
Analiz
Sejmowych
Michał Królikowski


6
Warszawa, 17 czerwca 2011 r.
BAS–WAPEiM–1318 /11

Pan Grzegorz Schetyna
Marszałek Sejmu
Rzeczypospolitej Polskiej


Opinia w sprawie stwierdzenia, czy poselski projekt ustawy o zmianie
ustawy o systemie oświaty oraz o zmianie niektórych innych ustaw
(przedstawiciel wnioskodawców: poseł Tadeusz Sławecki) jest projektem
ustawy wykonującej prawo Unii Europejskiej w rozumieniu art. 95a
Regulaminu Sejmu



Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz o
zmianie niektórych innych ustaw przewiduje nowelizację czterech ustaw:
• z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256,
poz. 2572, ze zm.),
• z dnia 22 marca 1989 r. o rzemiośle (Dz. U. z 2002 r. Nr 112, poz. 979, ze
zm.),
• z dnia 19 lutego 2004 r. o systemie informacji oświatowej (Dz. U. Nr 49,
poz. 463, ze zm.),
• z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku
pracy (Dz. U. z 2008 r. Nr 69, poz. 415, ze zm.).
Proponowane zmiany dotyczą m.in. zmian definicji oraz dodania nowych
definicji w ustawie o systemie oświaty, rozszerzenie zakresu zadań oświatowych
powiatu, likwidacji niektórych typów szkół – np. liceów profilowanych,
tworzenia centrów kształcenia ustawicznego i zawodowego, form działalności
dydaktyczno-wychowawczej, zasad organizowania kształcenia ustawicznego,
dofinansowania kosztów kształcenia młodocianych pracowników, dotacji dla
podmiotów prowadzących kwalifikacyjne kursy zawodowe, klasyfikacji
zawodów szkolnictwa zawodowego, podstawy programowej kształcenia w
zawodach.
Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz o
zmianie niektórych innych ustaw (art. 1 pkt 19 w zw. z art. 11) w zakresie w
jakim przewiduje dofinansowanie kosztów kształcenia młodocianych
pracowników, którzy nie mają wykształcenia ponadgimnazjalnego lub
zawodowego jest niezgodny z prawem Unii Europejskiej, gdyż nie zawiera
odwołania do rozporządzenia Komisji (WE) nr 800/2008, a
w
zakresie
w
jakim przewiduje dofinansowanie kosztów kształcenia młodocianych
pracowników, którzy mają wykształcenie ponadgimnazjalne lub zawodowe
wymaga notyfikacji Komisji w trybie art. 108 ust. 3 TfUE,
Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz o
zmianie niektórych innych ustaw nie jest projektem ustawy wykonującej prawo
Unii Europejskiej w rozumieniu art. 95a Regulaminu Sejmu.



Dyrektor Biura Analiz Sejmowych

Michał Królikowski
2