Rządowy projekt ustawy o ratyfikacji Drugiego Protokołu do Konwencji o ochronie dóbr kulturalnych w razie konfliktu zbrojnego, podpisanej w Hadze dnia 14 maja 1954 r., sporządzonego w Hadze dnia 26 marca 1999 r.

Mając na względzie, że część zadań związanych z realizacją postanowień Drugiego Protokołu
będzie wykonywana przez Ministra Obrony Narodowej, niezbędne jest uwzględnienie
w ramach części 29 budżetu państwa: obrona narodowa – skutków finansowych związanych
z uzupełnieniem szkoleń i innych przygotowań Wojska Polskiego o nowe elementy dotyczące
ochrony dóbr kultury w razie konfliktu zbrojnego. Należy jednak podkreślić, że Drugi
Protokół nie jest całkowicie nową umową międzynarodową, a jedynie uzupełnia zasady
określone w Konwencji o ochronie dóbr kulturalnych w razie konfliktu zbrojnego. Zasady te
Minister Obrony Narodowej określił w Wojsku Polskim przez wydanie Decyzji
Nr 250/MON z dnia 4 sierpnia 2005 r. w sprawie przestrzegania zasad ochrony dóbr kultury
w działaniach Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. Urz. MON Nr 15, poz. 135).
Skutki prawne: związanie Rzeczypospolitej Polskiej Drugim Protokołem nie spowoduje
konieczności zmian w polskim ustawodawstwie. Jest ono dostosowane do wymagań
Drugiego Protokołu, w niektórych przypadkach, odwołując się do niego wprost, pomimo
jeszcze braku związania jego postanowieniami – art. 218 ustawy o powszechnym obowiązku
obrony Rzeczypospolitej Polskiej. Przystąpienie do Drugiego Protokołu spowoduje natomiast
po stronie polskiej potrzebę uwzględnienia nowych przesłanek w działaniach planistycznych
i organizacyjnych dotyczących ochrony dóbr kultury w razie konfliktów zbrojnych.

IV.
Wyjaśnienie wyboru trybu związania Rzeczypospolitej Polskiej Konwencją oraz
wyjaśnienia końcowe

Drugi Protokół dotyczy spraw uregulowanych w ustawie, tym samym związanie
Rzeczypospolitej Polskiej jego postanowieniami nastąpi w drodze ratyfikacji za uprzednią
zgodą wyrażoną w ustawie, zgodnie z art. 89 ust. 1 pkt 5 Konstytucji Rzeczypospolitej
Polskiej.
Konwencja dotyczy organów władzy państwowej odpowiedzialnych za tworzenie
prawa i prowadzenie polityki kulturalnej, zobowiązując te organy do starań w zakresie
wprowadzania takich uregulowań oraz prowadzenia takiej polityki, aby postanowienia
Drugiego Protokołu były realizowane. Organami odpowiedzialnymi za wprowadzenie
Drugiego Protokołu w życie będą: minister właściwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa
narodowego, minister właściwy do spraw wewnętrznych i administracji, minister właściwy do

8
spraw edukacji, Minister Obrony Narodowej, wojewódzcy konserwatorzy zabytków,
konserwatorzy samorządowi oraz dyrektorzy instytucji kultury.
Drugi Protokół dotyczy w szczególności instytucji posiadających znaczną ilość dóbr
kultury: muzeów, bibliotek, archiwów, centrów wystawienniczych oraz innych instytucji
kultury.
Drugi Protokół nie dotyczy podmiotów prawa prywatnego – osób fizycznych
i prawnych, w szczególności nie nakłada nowych obowiązków na te podmioty.

05/38rch

9