Rządowy projekt ustawy o nasiennictwie

12. Podział roślin kapustowatych na grupy w zależności od możliwości przekrzyżowania się

Grupa I
Brukselka
Kapusta pastewna
Kapusta
przekrzyżowanie możliwe z każdym gatunkiem w
Kalafior
grupie, nie krzyżują się z gatunkami z grupy II i III
Brokuł
Dzika kapusta
Grupa II
Kapusta chińska
Brukiew
Rzepak oleisty
przekrzyżowanie możliwe z każdym gatunkiem w
Rzepik
grupie, nie krzyżują się z gatunkami z grupy I i III
Rzepa
Gorczyca sarepska
Gorczyca czarna
Grupa III
Gorczyca biała
przekrzyżowanie łatwe z każdym gatunkiem w grupie,
Rzodkiew
nie krzyżują się z gatunkami z grupy I i II
Rzodkiewka



IV. Wymagania dotyczące wytwarzania materiału siewnego buraka cukrowego i
pastewnego
1. Materiał siewny buraka może być wytwarzany metodą bezwysadkową, wyłącznie z
materiału siewnego uznanego w urzędowej ocenie w kategorii elitarny.
2. Materiał siewny buraka wytworzony metodą bezwysadkową uznaje się w najniższym
stopniu kwalifikacji (dla buraka jest to C/1).
3. Nazwy gatunków buraków i obowiązujący najniższy stopień kwalifikacji
Najniższy stopień
Lp.
Nazwa polska
Nazwa łacińska
kwalifikacji dla buraków
Beta vulgaris L. ssp. vulgaris convar. vulgaris
1 Burak cukrowy
C/1
var. altissima Doll
Beta vulgaris L. ssp. vulgaris convar. vulgaris
2 Burak pastewny
C/1
var. rapacea K. Koch

4. Odmiany mieszańcowe:
1) materiał siewny składników rodzicielskich odmian mieszańcowych powinien być
uznany w urzędowej ocenie jako spełniający wymagania dla materiału bazowego
(B);

36
2) materiał siewny odmian mieszańcowych powinien być uznany w urzędowej ocenie
lub ocenie pod urzędowym nadzorem jako spełniający wymagania dla materiału
kwalifikowanego pierwszego rozmnożenia (C/1).

5. Ocena stanu plantacji
Lp.
Wyszczególnienie
Obowiązują dwie oceny stanu plantacji
1
dla metody tradycyjnej wytwarzania materiału siewnego buraków odmian ustalonych:
pierwsza
w pierwszym roku uprawy (wytwarzanie wysadków), w pierwszej połowie września
w drugim roku uprawy (wytwarzanie nasion) w okresie od pełni kwitnienia do początku
druga
dojrzewania nasion
2
dla metody bezwysadkowej wytwarzania materiału siewnego buraków odmian ustalonych:
pierwsza
w pierwszym roku uprawy na przełomie września i października
w drugim roku uprawy (wytwarzanie nasion) w okresie od pełni kwitnienia do początku
druga
dojrzewania nasion
3
dla metody bezwysadkowej wytwarzania materiału siewnego buraków odmian mieszańcowych:
pierwsza
w drugim roku uprawy w okresie pełni kwitnienia
druga
w drugim roku uprawy w okresie dojrzewania nasion
Obowiązują trzy oceny stanu plantacji
4
dla metody tradycyjnej wytwarzania materiału siewnego buraków odmian mieszańcowych:
pierwsza
w pierwszym roku uprawy (wytwarzanie wysadków), w pierwszej połowie września
druga
w drugim roku uprawy w okresie pełni kwitnienia
trzecia
w drugim roku uprawy w okresie dojrzewania nasion

6. Przedplon:
1) plantacje nasienne buraka zakłada się na polu, na którym w ostatnim roku lub kilku
latach poprzedzających rok założenia ocenianej plantacji nie były uprawiane rośliny
wykluczające możliwość produkcji materiału siewnego, w szczególności, na którym
w ciągu ostatnich czterech lat uprawiano buraki lub występowały burakochwasty,
albo
2) w roku poprzedzającym rok założenia ocenianej plantacji były uprawiane gatunki
roślin z rodziny Brassicaceae.

37
7. Izolacja przestrzenna1)
Minimalna
Lp.
Wyszczególnienie
odległość (w m)
nie mniejsza niż
Od źródeł pyłku z rodzaju Beta wynosi:
1) dla
materiału elitarnego
1 000
2) dla
materiału kwalifikowanego, z wyjątkiem podanego poniżej:
1 000
a) jeżeli zapylacz lub jeden z zapylaczy jest diploidem, od źródeł pyłku buraków
600
tetraploidalnych
b) jeżeli zapylacz jest wyłącznie tetraploidem:
1
– od źródeł pyłku buraków diploidalnych
600
– -od źródeł pyłku buraków o nieznanej ploidalności2)
600
c) jeżeli zapylacz lub jeden z zapylaczy jest diploidem, od źródeł pyłku buraków
300
diploidalnych
d) jeżeli zapylacz lub jeden z zapylaczy jest tetraploidem, od źródeł pyłku buraków
300
tetraploidalnych
e) pomiędzy plantacjami nasiennymi, na których nie est stosowana męska
300
sterylność
Nie jest wymagana izolacja przestrzenna między plantacjami nasiennymi buraka odmian mieszańcowych,
2 dla których stosowany jest ten sam zapylacz
Objaśnienia
1) Na plantacji, na której wytwarzane są wysadki buraków, izolację przed zamieszaniem mechanicznym
podczas wegetacji oraz zbioru stanowi pas technologiczny o szerokości nie mniejszej niż 2 m.
2) Jeżeli nie jest określona ploidalność odmiany buraka, należy stosować izolację jak dla buraka o nieznanej
ploidalności.

8. Czystość odmianowa:
1) plantacja nasienna buraka powinna być wolna od roślin innych odmian i typów
użytkowych buraka;
2) obecność roślin pylących w męskosterylnym składniku odmiany mieszańcowej jest
niedopuszczalna.
9. Czystość gatunkowa:
1) plantacje nasienne powinny być praktycznie wolne od gatunków innych niż
uprawiany;
2) występowanie roślin należących do innych gatunków, w szczególności
burakochwastów, których nasiona są trudne do odróżnienia podczas badania
laboratoryjnego od nasion uprawianej odmiany, stanowi podstawę do dyskwalifikacji
plantacji.
10. Zachwaszczenie:
1) plantacja nasienna buraka powinna być praktycznie wolna od chwastów;
2) wystąpienie chwastów w ilości utrudniającej dobre wykształcenie nasion lub
dokonanie oceny polowej może być podstawą do dyskwalifikacji plantacji.
11. Choroby i szkodniki
Występowanie na plantacji nasiennej chorób i szkodników w stopniu mogącym
pogorszyć jakość nasion lub uniemożliwiającym dokonanie oceny jest podstawą do
dyskwalifikacji plantacji.


38
ZAŁ CZNIK Nr 3
SZCZEGÓŁOWE WYMAGANIA DOTYCZ CE WYTWARZANIA I JAKO CI MATERIAŁU
SIEWNEGO (SADZENIAKÓW) ZIEMNIAKA
Najniższy stopień kwalifikacji – materiał kwalifikowany klasy B (C/B)
1. Materiał siewny ziemniaka może być wytwarzany według dwóch systemów kwalifikacji:
1) krajowego albo
2) EKG/ONZ (Europejskiego Komitetu Gospodarczego Organizacji Narodów
Zjednoczonych).
2. Wyboru systemu kwalifikacji dokonuje składający wniosek o dokonanie oceny materiału
siewnego ziemniaka.
3. Oceny polowej, pobierania prób, oceny weryfikacyjnej oraz oceny cech zewnętrznych
dokonuje się zgodnie z metodykami określonymi przez ministra właściwego do spraw
rolnictwa.
4. W ocenie polowej oraz ocenie weryfikacyjnej wyróżnia się następujące porażenia
wirusami:
1) łagodne, objawiające się różnego rodzaju zmianami na liściach, takimi jak lekkie
mozaiki, plamistości czy deformacje;
2) w stopniu ostrym, charakteryzujące się:
a) smugowatymi lub plamistymi nekrozami na liściach,
b) wyraźnymi mozaikami i przebarwieniami liści,
c) deformacjami i zwijaniem liści,
d) kruchością i łamliwością liści,
e) karłowatością roślin.
5. Porażenie w stopniu ostrym uznaje się, jeżeli objawy, o których mowa w ust. 4, wywołane
są przez:
1) wirusy:
a) wirus liściozwoju ziemniaka (PLRV) lub
b) wirus Y ziemniaka (PVY), lub
c) mozaika A ziemniaka (PVA), lub
d) wiroza M ziemniaka (PVM);
2) kombinacje wirusów:
a) wirus Y ziemniaka (PVY) łącznie z mozaiką X ziemniaka (PVX) lub
b) mozaika A ziemniaka (PVA) łącznie z mozaiką X ziemniaka (PVX), lub
c) mozaika X ziemniaka (PVX) łącznie z wirozą S ziemniaka (PVS).
6. Plantacje nasienne ziemniaka podlegają obowiązkowi chemicznego, mechanicznego lub
mieszanego niszczenia naci zwanego dalej „defoliacją”.

39
7. Termin wykonania defoliacji powinien być przeprowadzony w uzgodnieniu z wojewódzkim
inspektorem ochrony roślin i nasiennictwa i uwzględniać w szczególności:
1) wczesność odmiany;
2) stan rozwoju fizjologicznego roślin;
3) warunki pogodowe.
8. Ocena polowa:
1) ocena stanu plantacji dla plantacji, na których są wytwarzane sadzeniaki ziemniaka,
przeprowadza się nie mniej niż dwie oceny stanu plantacji:
– pierwszą - kiedy rośliny osiągną wysokość około 20cm,
– drugą - w okresie od pełni kwitnienia plantacji do dwóch tygodni po kwitnieniu, przed
tym zabiegiem defoliacji; o przewidywanym terminie desykacji powiadamia się
wojewódzkiego inspektora;
2) przedplon
Plantacji nasiennych ziemniaka nie zakłada się na polu, na którym w ostatnich trzech
latach poprzedzających rok założenia ocenianej plantacji uprawiano rośliny z rodziny
Solanaceae, w szczególności ziemniak, pomidor, tytoń;
3) izolacja przestrzenna:
a) minimalna odległość plantacji nasiennych ziemniaka od innych plantacji ziemniaka
oraz tytoniu lub pomidorów powinna wynosić nie mniej niż:
– dla sadzeniaków kategorii elitarne – 100 m,
– dla sadzeniaków kategorii kwalifikowane – 50 m,
b) odległość określona w lit. a może być zmniejszona do dwóch redlin, w przypadku
gdy plantacja sadzeniaków:
– elitarnych
sąsiaduje z plantacją podlegającą ocenie i spełniającą wymagania
określone dla sadzeniaków kwalifikowanych klasy C/A,
– kwalifikowanych sąsiaduje z plantacją podlegającą ocenie i spełniającą
wymagania określone dla sadzeniaków kwalifikowanych klasy C/B.
4) jeżeli nie zostały spełnione wymagania określone w pkt 3 lit. b:
a) tiret pierwsze – plantację degraduje się do kategorii kwalifikowany klasy C/B,
b) tiret drugie – plantację dyskwalifikuje się;
5) czystość gatunkowa i zachwaszczenie:
a) plantacje, na których jest wytwarzany materiał siewny ziemniaka, powinny być
praktycznie wolne od roślin innych gatunków uprawnych,
b) występowanie chwastów, szczególnie z rodziny psiankowatych, w ilościach
mogących pogorszyć jakość wytwarzanych sadzeniaków lub stan ich
zdrowotności, a także utrudniających właściwe wykonanie oceny stanowi
podstawę do dyskwalifikacji plantacji;
6) występowanie chorób i szkodników:

40