Poselski projekt ustawy o formach opieki nad dziećmi w wieku do 5 lat

Unia Europejska przyczynia się do rozwoju edukacji o wysokiej jakości,
poprzez zachęcanie do współpracy między państwami członkowskimi oraz, jeśli
jest to niezbędne, poprzez wspieranie i uzupełnianie ich działalności, w pełni
szanując odpowiedzialność państw członkowskich za treść nauczania i
organizację systemów edukacyjnych, jak również ich różnorodność kulturową i
językową. TfUE określa różne formy współpracy między państwami
członkowskimi w zakresie edukacji. Współpraca ta jednak zakłada, że treść
programów nauczania jak i organizacja systemu edukacji (której dotyczy
opiniowany projekt ustawy) należy do wyłącznej kompetencji państwa
członkowskiego.
Ponadto należy wskazać dyrektywę 2005/36/WE Parlamentu
Europejskiego i Rady z dnia 7 września 2005 r. w sprawie uznawania
kwalifikacji zawodowych (Dz. Urz. WE L 255 z 30.9.2005 r., str. 22, ze
zmianami; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne rozdz. 13, t. 29, str. 349).

3. Analiza przepisów projektu pod kątem ustalonego stanu prawa
Unii Europejskiej
Proponowana ustawa określa różne formy opiekuńczo-edukacyjne
mające zastosowanie do dzieci które nie ukończyły 5 roku życia. Prawo Unii
Europejskiej nie reguluje kwestii dotyczących form opieki nad dziećmi. Projekt
zawiera jednak przepisy odnoszące się do wymagań (w tym kwalifikacji
zawodowych) stawianych podmiotom prowadzącym określoną działalność.
Projekt podlega więc ocenie w zakresie zgodności z dyrektywą 2005/36/WE.
Projekt przewiduje utworzenie rejestru podmiotów prowadzących formy
opiekuńczo-edukacyjne dla dzieci, które nie ukończyły 5 roku życia (art. 6).
Zgodnie z art. 7 ust. 2 pkt 7 projektu wpis do rejestru powinien zawierać kopię
dokumentu potwierdzającego ukończenie kursu nadającego odpowiednie
kwalifikacje do prowadzenia formy opiekuńczo-edukacyjnej lub równorzędny
dyplom wydany przez państwo członkowskie UE. Zgodnie z art. 40 ust. 1 i 11
konsultantem grupy zabawowej i opiekunem w określonej formie opiekuńczo-
edukacyjnej może zostać osoba, która uzyskała za granicą wykształcenie uznane
za równorzędne w Rzeczypospolitej Polskiej.
Dyrektywa 2005/36/WE wprowadza zasadę równego traktowania
kwalifikacji zawodowych uzyskanych w państwach członkowskich UE i określa
zasady ich uznawania. Zgodnie z art. 12 dyrektywy każdy dokument
potwierdzający posiadanie kwalifikacji wydany przez właściwy organ państwa
członkowskiego UE, potwierdzający ukończenie w UE kształcenia, którego
poziom został uznany przez państwo członkowskie za równoważny i
przyznający posiadaczowi dokumentu potwierdzającego posiadanie kwalifikacji
te same prawa w zakresie dostępu do zawodu lub jego wykonywania albo które
przygotowuje do wykonywania tego zawodu, jest traktowany jako dokument
potwierdzający posiadanie kwalifikacji zawodowych na odpowiednim poziomie.

2
Zasady uznawania kwalifikacji zawodowych na poszczególnych poziomach
określają przepisy dyrektywy.
Proponowana ustawa nie narusza dyrektywy 2005/36/WE.

4. Konkluzje
Projekt ustawy o formach opieki nad dziećmi w wieku do 5 lat, w wersji
uwzględniającej autopoprawkę z dnia 28 maja 2010 r., nie narusza prawa Unii
Europejskiej.
p.o. Szefa Kancelarii Sejmu


Lech Czapla







3
Warszawa, 14 czerwca 2010 r.
BAS-WAPEiM-976/10

Pan
Bronisław Komorowski
Marszałek Sejmu
Rzeczypospolitej Polskiej

Opinia prawna
w sprawie stwierdzenia – w trybie art. 95a ust. 3 Regulaminu Sejmu – czy
poselski projekt ustawy o formach opieki nad dziećmi w wieku do 5 lat
(przedstawiciel wnioskodawców: poseł Joanna Kluzik-Rostkowska), w
wersji uwzględniającej autopoprawkę z dnia 28 maja 2010 r., jest
projektem ustawy wykonującej prawo Unii Europejskiej

Projekt określa rodzaje form opiekuńczo-edukacyjnych przewidywanych
dla dzieci, które nie ukończyły 5 roku życia i których choćby jeden rodzic lub
opiekun prawny nie przebywa na urlopie wychowawczym. Projekt zawiera
przepisy regulujące organizację form opiekuńczo-edukacyjnych, w tym warunki
ich tworzenia, prowadzenia i finansowania, oraz kwalifikacje osób realizujących
działalność form opiekuńczo-edukacyjnych. Ponadto projekt przewiduje zmianę
art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku
publicznego i o wolontariacie (Dz. U. Nr 96, poz. 873, ze zmianami). Zmiana
polega na zaliczeniu działalności opiekuńczo-wychowawczej nad dziećmi do lat
5 do sfery zadań publicznych objętych tą ustawą.
Projekt ustawy nie narusza prawa Unii Europejskiej.
Projekt ustawy o formach opieki nad dziećmi w wieku do 5 lat nie jest
projektem ustawy wykonującej prawo Unii Europejskiej.

p.o. Szefa Kancelarii Sejmu


Lech Czapla

Uzupełnienie do poselskiego projektu ustawy
o formach opieki nad dziećmi w wieku do 5 lat.



CZĘŚĆ I
1). W odniesieniu do uwagi braku wykazania uzasadnienia i merytoryki różnic
odpowiednich wersji projektu ustawy o formach opieki nad dziećmi w wieku do 5 lat,
wskazać trzeba, co następuje:


Po pierwsze;
Przepis art. 10 stanowi, że Podmiot wpisany do rejestru jest obowiązany do
zawiadomienia organu prowadzącego rejestr o zmianie danych, objętych obowiązkiem
wpisu do rejestru, w terminie 14 dni od dnia ich powstania (ust. 1). Zmiany danych
objętych rejestrem dokonuje organ prowadzący właściwy rejestr na wniosek podmiotu
wpisanego do rejestru albo z urzędu w przypadku uzyskania aktualnych danych z innego
rejestru publicznego, w terminie 14 dni od dnia wpływu wniosku albo od dnia pozyskania
przez wójta, burmistrza lub prezydenta miasta informacji o zmianach z innego rejestru
publicznego (ust. 2). Zaniechanie poinformowania organu prowadzącego rejestr o
okolicznościach wskazanych w ust. 1 skutkuje nałożeniem kary grzywny w wysokości
1000 zł., którą nakłada organ prowadzący rejestr (ust. 3).
Ratio tego przepisu polega na uporządkowaniu postępowania rejestracyjnego.
Określono w tym przepisie obowiązek zawiadomienia organu prowadzącego rejestr o
wszelkiej zmianie danych objętych obowiązkiem rejestracyjnym.
Aktualność prowadzonego rejestru jest ważnym atrybutem dla wiarygodności
całego systemu stworzonego na bazie ustawy o formach opieki nad dziećmi w wieku do 5
lat. Dlatego przewidziano szczegółowe wymagania rejestracyjne do powołania każdej z
form opiekuńczo – edukacyjnych. Zajmuje się tym konkretnie przepis art. 7 ustawy
określając, że wpisu do rejestru dokonuje się na wniosek podmiotów określonych w art.5
tej ustawy (wójt, burmistrz, osoby fizyczne etc.), zaś wpis do rejestru powinien zawierać:
wyciąg z rejestru publicznego odpowiadający rodzajowi podmiotu określonego w art. 5, o
ile taki rejestr jest prowadzony; w przypadku osoby prawnej aktualny wyciąg z
Krajowego Rejestru Sądowego; w przypadku osoby fizycznej kopię dowodu osobistego
lub innego dokumentu potwierdzającego tożsamość oraz informację o niekaralności za
przestępstwo popełnione umyślnie; numer NIP, siedzibę i adres wnioskodawcy; tytuł
prawny do lokalu, w którym ma być prowadzona forma opiekuńczo – edukacyjna; kopię
dokumentu potwierdzającego ukończenie kursu nadającego odpowiednie kwalifikacje do
prowadzenia formy opiekuńczo – edukacyjnej lub równorzędny dyplom wydany przez
kraj członkowski Unii Europejskiej, certyfikat jakości o którym mowa w art. 42 tej
ustawy.
Każdy z wymogów określonych w przepisie art. 7 ustawy ma znaczenie dla
prawidłowego – zgodnego z założeniami ustawy – funkcjonowania każdej z form
opiekuńczo – edukacyjnej. Wymogi rejestracyjne prezentowane w art. 7 maja charakter
przedmiotowy (tytuł prawny do lokalu, etc.). i podmiotowy (NIP, kopia dowodu
osobistego, kwestia karalności etc.). Jest to o tyle ważne, że w każdej z form będą
uczestniczyły dzieci, którym trzeba zapewnić bezpieczeństwo i odpowiednie warunki
opiekuńczo - osobowe jak i lokalowe.
Aktualizacja danych rejestrowych ma na celu ciągłą weryfikacje prawidłowości
prowadzenia przez uprawniony podmiot którejś z form opieki.
Kara przewidziana za zaniechanie poinformowania organu prowadzącego rejestr o
okolicznościach rejestrowych w wysokości 1000 zł., jest uzasadniona subordynacją
podmiotu prowadzącego jedną z form opieki nad dziećmi.
Brak jakiejkolwiek sankcji czyniłby ten przepis bezproduktywnym i dość prostym
w obejściu. Każdy rejestr musi posiadać niezależne zabezpieczenie, które będzie
motywowało osoby prowadzące placówki do ciągłej aktualizacji danych. Przez to
prowadzenie tego rejestru stanie się efektywne i nie będzie tworzyło jedynie
zabezpieczenia fasadowego. Kwota na poziome 1.000 zł. szacunkowo jest odpowiednią
kwotą założeniową i obiektywną. Zbyt większe lub zbyt mniejsze obciążenie finansowe
(sankcyjne) narażałoby na krytykę wygórowanej wysokości lub nie byłoby respektowane
przez osoby niesubordynowane lekceważące sobie obowiązek rejestracyjny.


Po drugie;

Przepisy art. 15 ust. 3, art. 20 ust. 3, art. 24 ust. 3, art. 29 ust. 3, art. 33 ust. 3,
art. 37 ust. 3, analizowanej ustawy, określają obowiązek prowadzenia rejestru
godzinowego, w którym byłyby zapisywane godziny przebywania dziecka w danej formie
opiekuńczo – edukacyjnej, zaś na organ nadzorczy nad daną formą nałożony jest
obowiązek sporządzenia wzoru karty rejestrów.
Przepis
ten
ma
ścisłe powiązanie z przepisami regulującymi czas przebywania
dziecka w odpowiedniej formie opieki. Z natury rzeczy czas ten musi być
udokumentowany. Dlatego karta rejestru godzinowego ma na celu udokumentowanie
pobytu dziecka, bo przecież dziecko powierzane jest pod opiekę często osobom obcym
oraz czas trwania pobytu dziecka, bo jest on limitowany w zależności od rodzaju formy
opieki nad dziećmi.
Ważne będzie tu udokumentowanie również osób, które przyprowadzają
dziecko do formy opieki i zabierają dziecko z formy opieki.

Generalnie karta ma charakter porządkowy i dokumentacyjny.


Po trzecie;
Zgodnie z art. 2 analizowanej ustawy gmina zapewnia organizację form
opiekuńczo – edukacyjnych dla dzieci, które nie ukończyły 5 roku życia w przypadku
braku na terenie gminy przedszkola lub innej formy edukacyjnej, przewidzianej w
przepisach o systemie oświaty lub, gdy dostęp do tych form jest utrudniony.
Podobnie jest m.in. z organem prowadzącym rejestr, którym jest odpowiednio
wójt, burmistrz lub prezydent miasta właściwy ze względu na miejsce prowadzenia formy
opiekuńczo – edukacyjnej.
Dlatego słuszna jest rezygnacja z ministra właściwego do spraw rodziny jako
organu nadzorczego nad formami opiekuńczo – edukacyjnymi, który jest organem
ministerialnym znacznie oddalonym merytorycznie od struktur samorządu terytorialnego.
Funkcjonowanie form opieki nad dziećmi jako alternatywna forma np. dla przedszkoli etc.
dotyczy dzieci mieszkańców wspólnoty gminnej, dlatego wszystkie prerogatywy raczej
powinny się znaleźć na tym niższym szczeblu tj. w ramach administracji samorządowej (z
ewentualnie zachowanymi decyzjami wojewody).