Poselski projekt ustawy o państwowych egzaminach prawniczych

PODZIAŁ WYDATKÓW NA POSZCZEGÓLNE CZ
CI Z BUD ETU PA STWA:

I. Część 37 „Sprawiedliwość”:

A. Egzamin I stopnia:
- wynagrodzenie zespołu do przygotowania testu - 73 955,52 zł.
- koszt obsługi administracyjnej zespołu - 15 000 zł.
- koszt wydrukowania i doręczenia testu – 500 000 zł.

Łączne wydatki: 588 955,52 zł.

B. Egzamin II stopnia:
- wynagrodzenie zespołu do przygotowania testu i zadań - 73 955,52 zł.
- koszt obsługi administracyjnej zespołu - 15 000 zł.
- koszt wydrukowania i doręczenia testu – 500 000 zł.

Łączne wydatki: 588 955,52 zł.

C. Elektroniczny system rejestracji i wyboru aplikacji:
- koszt budowy i wdrożenia systemu (wytworzenie oprogramowania, zakup
urządzeń, zabezpieczenie systemu, szkolenia)- ok. 700 000,00 zł.
- koszt rocznej obsługi tego systemu (obsługa informatyczna, utrzymanie
łącz, aktualizacja systemu) - ok. 100 000,00 zł.


Łączne wydatki: ok. 800 000,00 zł.

D. Nowe etaty (4) w służbie cywilnej: 288 000,00 zł.

Koszt utworzenia nowych stanowisk w służbie cywilnej: 60 000,00 zł.

Skutki finansowe dla budżetu państwa, które zostaną pokryte z budżetu
państwa z części 37 „Sprawiedliwość” wyniosą: 2 325 911,04 zł.

II. Część 15 „Sądy powszechne”:
A. Egzamin I stopnia:
- wynagrodzenie komisji I stopnia - 2 316 964,46 zł.
- wydatki związanych

59
z obsługą administracyjną i techniczną
działalności komisji I stopnia – 2 000 000 zł.

Łączne wydatki: 4 316 964,46 zł.

B. Egzamin II stopnia:
- wynagrodzenie komisji II stopnia - 1 355 851,20 zł.
- wydatki związanych
z obsługą administracyjną i techniczną
działalności komisji II stopnia – 600 000 zł.
- wynagrodzenie komisji odwoławczej - 126 340,68 zł.

Łączne wydatki: 2 082 191,88 zł.

C. Nowe etaty (11) dla sądów apelacyjnych: 501 600,00 zł.

Skutki finansowe dla budżetu państwa, które zostaną pokryte z budżetu
państwa z części 15 „Sądy powszechne” wyniosą 6 900 756,43 zł.

Porównanie kosztów przeprowadzenia egzaminów na aplikacje prawnicze,
egzaminów zawodowych:
2008
r. 2009
r.

PEP
5 388 288,28 zł.

9 522 666,80 zł.


9 166 667,38 zł.
Porównując powyższe, należy zatem wskazać, że wprowadzenie ustawy
o państwowych egzaminach prawniczych obniży koszty związane z organizacją i
przeprowadzeniem egzaminów na aplikacje oraz egzaminów zawodowych.
Oszczędności spowoduje również usunięcie dublujących się podmiotów, bowiem
poprzez reformę systemu np. test i zadania na egzamin II stopnia będzie układał
tylko jeden zespół, a nie trzy zespoły, jak dotychczas.
Wpływy:
Regulacja spowoduje także wzrost dochodów budżetu państwa.
Szacowana kwota dochodów będzie wynosiła około 11 741 550,00 zł., a
po 2 latach od wejścia w życie ustawy o państwowych egzaminach
prawniczych około 18 674 880,00 zł. Na te kwoty będą składały się dochody z
tytułu:


60
• egzaminu I stopnia:
Założenia:
- szacuje się, że do egzaminu I stopnia przystąpi łącznie ok. 14 000 osób. Powyższe
szacunki oparto na danych z 2008 r., tj. liczba osób, które złożyły w 2008 r. wnioski
o dopuszczenie do egzaminów konkursowych na aplikację adwokacką, radcowską,
notarialną, czyli ok. 13.000 osób. oraz osoby, które dotychczas przystępowały do
egzaminu na aplikację: sądową, prokuratorską, referendarską i komorniczą, tj. ok.
1000 osób.
Opłata za egzamin I stopnia – 3 081,48 zł. x 25% = 770,37 zł. za 1 osobę.
14 000 osób x 770,37 zł. = 10 785 180,00 zł.

• egzaminu II stopnia:
Opłata za egzamin II stopnia – 3 081,48 zł. x 50% = 1 540,40 zł.
a) przez pierwsze 2 lata od wejścia w życie ustawy o państwowych egzaminach
prawniczych – ok. 500 uczestników egzaminu.
500 osób x 1 540,74 zł. = 770 370,00 zł.
b) po 2 latach od wejścia w życie ustawy o państwowych egzaminach
prawniczych – ok. 5000 uczestników egzaminu.
5000 osób x 1 540,74 zł. = 7 703 700,00 zł.

Ponadto wskazana wyżej roczna kwota dochodów budżetu państwa zostanie
zwiększona o wpływ z tytułu opłaty za wniesienie odwołania od egzaminu –
maksymalna wysokość 10% przeciętnego wynagrodzenia. Przyjmując liczbę
odwołań z 2008 r. z egzaminów na aplikacje samorządowe – ok. 880, dochód z
budżetu za odwołania od egzaminu I stopnia wzrósłby o ok. 271,170 zł., dochód z
budżetu państwa za odwołania od egzaminu II stopnia przy określeniu maksymalnej
wysokości opłaty - ok. 50 osób po 308.148 zł, co daje sumę 15.407,4 zł.

4. Wpływ regulacji na konkurencyjność, rynek pracy.
Ustawa wpłynie również na rynek pracy i konkurencyjność gospodarki,
albowiem poprzez poszerzenie dostępu do zawodów prawniczych zmniejszy
bezrobocie oraz zwiększy konkurencyjność na rynku usług prawniczych.

5. Wpływ regulacji na sytuację i rozwój regionalny.
Projektowana regulacja nie wpłynie na przedsiębiorczość, w tym na
funkcjonowanie przedsiębiorstw, a także na sytuację i rozwój regionalny.

61
Warszawa, 4 czerwca 2010 r.
BAS – WAPEiM – 889/10

Pan
Bronisław Komorowski
Marszałek Sejmu
Rzeczypospolitej Polskiej

Opinia
w sprawie zgodności z prawem Unii Europejskiej poselskiego projektu
ustawy o państwowych egzaminach prawniczych (przedstawiciel
wnioskodawców: poseł Witold Pahl)

Na podstawie art. 34 ust. 9 uchwały Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 30 lipca 1992
roku – Regulamin Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej (Monitor Polski z 2009 r. Nr 5, poz. 47,
ze zmianami) sporządza się następującą opinię:


1. Przedmiot projektu ustawy

Projektowana ustawa ma regulować warunki przystępowania do
państwowych egzaminów prawniczych I i II stopnia, zasady przeprowadzania
tych egzaminów, uprawnienia przysługujące po ich zdaniu oraz zasady
wykonywania podstawowych czynności prawniczych przez doradców prawnych
(art. 1 ust. 1 projektu). Zgodnie z projektem wprowadza się państwowe
egzaminy prawnicze I i II stopnia. Zdanie egzaminu I stopnia jest warunkiem
przyjęcia na aplikacje prawnicze oraz daje uprawnienie do wykonywania
podstawowych czynności prawniczych (tj. udzielania porad prawnych,
sporządzania opinii prawnych, pism procesowych i umów oraz występowania
przed organami administracji publicznej i zastępstwa procesowego przed sądami
powszechnymi w sprawach należących do właściwości sądów rejonowych, z
wyłączeniem spraw z zakresu prawa karnego, karnego skarbowego, wykroczeń,
rodzinnego i opiekuńczego). Uzyskanie pozytywnego wyniku egzaminu II
stopnia uprawnia do wpisu na listę adwokatów lub radców prawnych albo
powołania na stanowisko asesora notarialnego bądź powołania na stanowisko
asesora powszechnej jednostki organizacyjnej prokuratury. Ustawa ma ponadto
regulować:

1) tryb i zasady prowadzenia elektronicznego systemu rejestracji
kandydatów przystępujących do państwowych egzaminów prawniczych I i II
stopnia;

2) zasady powoływania i działania komisji i zespołów właściwych w
sprawach państwowych egzaminów prawniczych I i II stopnia;

3) zasady przeprowadzania państwowych egzaminów prawniczych I i II
stopnia;

4) zasady finansowania wydatków związanych z przeprowadzaniem
państwowych egzaminów prawniczych;

5) zasady wykonywania podstawowych czynności prawniczych.

Projekt zawiera ponadto przepisy zmieniające obowiązujące ustawy oraz
przepis karny.

Ustawa ma wejść w życie po upływie 3 miesięcy od dnia ogłoszenia.


2. Stan prawa Unii Europejskiej w materii objętej projektem

Projekt reguluje materie objęte zakresem obowiązywania:
1) dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2006/123/WE z dnia 12
grudnia 2006 r. dotyczącej usług na rynku wewnętrznym (Dz. Urz. UE L 376 z
27.12.2006 r., str. 36; dalej: dyrektywa 2006/123/WE);
2) dyrektywy 95/46/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 24
października 1995 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w zakresie
przetwarzania danych osobowych i swobodnego przepływu tych danych (Dz.
Urz. WE L 281 z 23.11.1995 r., str. 31, ze zmianami; Dz. Urz. UE Polskie
wydanie specjalne: rozdz. 13, t. 15 str. 355; dalej dyrektywa 95/46/WE).


3. Analiza przepisów projektu pod kątem ustalonego stanu prawa
Unii Europejskiej

3.1. Projekt ustawy wprowadza obowiązek uzyskania wpisu na listę
doradców prawnych dla osób, które zamierzają świadczyć usługi w zakresie
podstawowych czynności prawnych (art. 48 ust. 1 projektu). Ustawa określa
warunki, jakie musi spełnić osoba, która występuje z wnioskiem o wpis na listę,
w tym obowiązek zdania państwowego egzaminu prawniczego I stopnia. Usługi
prawnicze nie są wyłączone z zakresu zastosowania dyrektywy 2006/123/WE.
Zgodnie z art. 9 dyrektywy 2006/123/WE państwa członkowskie nie uzależniają
możliwości podejmowania lub prowadzenia działalności usługowej od
jakiegokolwiek systemu zezwoleń, chyba że spełnione są następujące warunki:

a) system zezwoleń nie dyskryminuje danego usługodawcy;

b) potrzeba wprowadzenia systemu zezwoleń jest uzasadniona
nadrzędnym interesem publicznym;

c) wyznaczonego celu nie można osiągnąć za pomocą mniej
restrykcyjnych środków, w szczególności z uwagi na fakt, iż kontrola następcza
miałaby miejsce zbyt późno, by odnieść rzeczywisty skutek.
Charakter
usługi jaką jest świadczenie usług prawnych, a szczególnie
występowanie przed sądem w imieniu klienta, spełnia przesłankę nadrzędnego
interesu publicznego jako uzasadnienia dla wprowadzenia wymogu zezwolenia
na prowadzenie działalności w zakresie świadczenia usług prawniczych oraz
przesłankę adekwatnej restrykcyjności środków, jakimi są wprowadzenie
wymogu zdania państwowego egzaminu prawniczego i wpis na listę doradców
prawnych. Warunki, które muszą spełnić osoby przystępujące do państwowego
egzaminu prawniczego, określone w artykułach 18 i 30 projektu ustawy, nie

2