Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o komercjalizacji, restrukturyzacji i prywatyzacji przedsiębiorstwa państwowego "Polskie Koleje Państwowe"

4. Prawa z nabytych przez Skarb Państwa akcji PLK SA wykonuje minister właściwy do
spraw transportu.”.

Art. 2. Ustawa wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.
1) Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2001 r. Nr 100, poz. 1086 i Nr 154, poz. 1802,
z 2002 r. Nr 205, poz. 1730 i Nr 240, poz. 2055, z 2003 r. Nr 6, poz. 63, Nr 80, poz. 720 i Nr 203, poz. 1966,
z 2004 r. Nr 96, poz. 959 i Nr 120, poz. 1252, z 2005 r. Nr 157, poz. 1315 i Nr 184, poz. 1539, z 2006 r.
Nr 12, poz. 63 i Nr 157, poz. 1119, z 2008 r. Nr 97, poz. 624 i Nr 206, poz. 1289, z 2009 r. Nr 6, poz. 33 oraz
z 2010 r. Nr 108, poz. 686.
2) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2004 r. Nr 281, poz. 2782,
z 2005 r. Nr 130, poz. 1087, Nr 169, poz. 1420 i Nr 175, poz. 1459, z 2006 r. Nr 104, poz. 708 i Nr 220,
poz. 1600 i 1601, z 2007 r. Nr 173, poz. 1218, z 2008 r. Nr 59, poz. 369 i Nr 220, poz. 1412, z 2009 r. Nr 19,
poz. 100, Nr 42, poz. 335 i 340, Nr 98, poz. 817, Nr 161, poz. 1279 i 1281 i Nr 206, poz. 1590 oraz z 2010 r.
Nr 28, poz. 146 i Nr 47, poz. 278.
3) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2005 r. Nr 85, poz. 727, Nr 86,
poz. 732 i Nr 143, poz. 1199, z 2006 r. Nr 66, poz. 470, Nr 104, poz. 708, Nr 217, poz. 1590 i Nr 225,
poz. 1635, z 2007 r. Nr 105, poz. 721, Nr 112, poz. 769, Nr 120, poz. 818, Nr 192, poz. 1378 i Nr 225,
poz. 1671, z 2008 r. Nr 118, poz. 745, Nr 141, poz. 888, Nr 180, poz. 1109 i Nr 209, poz. 1316, 1318 i 1320,
z 2009 r. Nr 18, poz. 97, Nr 44, poz. 362, Nr 57, poz. 466, Nr 131, poz. 1075, Nr 157, poz. 1241, Nr 166,
poz. 1317, Nr 168, poz. 1323, Nr 213, poz. 1652 i Nr 216, poz. 1676 oraz z 2010 r. Nr 40, poz. 230 i Nr 57,
poz. 355.
4) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2000 r. Nr 60, poz. 700 i 703,
Nr 86, poz. 958, Nr 103, poz. 1100, Nr 117, poz. 1228 i Nr 122, poz. 1315 i 1324, z 2001 r. Nr 106,
poz. 1150, Nr 110, poz. 1190 i Nr 125, poz. 1363, z 2002 r. Nr 25, poz. 253, Nr 74, poz. 676, Nr 93, poz. 820,
Nr 141, poz. 1179, Nr 169, poz. 1384, Nr 199, poz. 1672, Nr 200, poz. 1684 i Nr 230, poz. 1922, z 2003 r.
Nr 45, poz. 391, Nr 96, poz. 874, Nr 137, poz. 1302, Nr 180, poz. 1759, Nr 202, poz. 1957, Nr 217, poz. 2124
i Nr 223, poz. 2218, z 2004 r. Nr 6, poz. 39, Nr 29, poz. 257, Nr 54, poz. 535, Nr 93, poz. 894, Nr 121,
poz. 1262, Nr 123, poz. 1291, Nr 146, poz. 1546, Nr 171, poz. 1800, Nr 210, poz. 2135 i Nr 254, poz. 2533,
z 2005 r. Nr 25, poz. 202, Nr 57, poz. 491, Nr 78, poz. 684, Nr 143, poz. 1199, Nr 155, poz. 1298, Nr 169,
poz. 1419 i 1420, Nr 179, poz. 1484, Nr 180, poz. 1495 i Nr 183, poz. 1538, z 2006 r. Nr 94, poz. 651, Nr 107,
poz. 723, Nr 136, poz. 970, Nr 157, poz. 1119, Nr 183, poz. 1353, Nr 217, poz. 1589 i Nr 251, poz. 1847,
z 2007 r. Nr 165, poz. 1169, Nr 171, poz. 1208 i Nr 176, poz. 1238, z 2008 r. Nr 141, poz. 888 i Nr 209,
poz. 1316, z 2009 r. Nr 3, poz. 11, Nr 19, poz. 100, Nr 42, poz. 341, Nr 65, poz. 545, Nr 69, poz. 587, Nr 79,
poz. 666, Nr 125, poz. 1035, Nr 127, poz. 1052, Nr 157, poz. 1241, Nr 165, poz. 1316 i Nr 215, poz. 1664 oraz
z 2010 r. Nr 75, poz. 473.
06/06/BS

5
U Z A S A D N I E N I E

W celu realizacji „Strategii dla transportu kolejowego do roku 2013”, jest niezbędne
dokończenie procesu wyposażania spółek, które PKP SA utworzyła na podstawie ustawy
z dnia 8 września 2000 r. o komercjalizacji, restrukturyzacji i prywatyzacji przedsiębiorstwa
państwowego „Polskie Koleje Państwowe” (Dz. U. Nr 84, poz. 948, z późn. zm.).
Proponowany art. 18d ma na celu ułatwienie gminom przejęcie (na ich wniosek) na własność
dworców kolejowych wraz z gruntami w celu wykonania remontu (odnowy) tych dworców.
Warunkiem przekazania jest zachowanie na terenie budynku dworca funkcji związanych
z obsługą podróżnych. W zamian za przekazaną nieruchomość, zobowiązania PKP SA
z tytułu podatku od nieruchomości wobec przejmującej gminy wygasają. Dla pewności, że
przebudowa lub remont dworca będzie zrealizowany, umowa przeniesienia jego własności
określi termin i zakres przebudowy.
Użyty w projektowanym art. 18d ust. 1 zwrot „w granicach niezbędnych do prawidłowego
z nich korzystania” nie spowoduje, wbrew podnoszonym wątpliwościom, przeniesienia
własności linii kolejowych. Określanie w projektowanej ustawie zasad ustalania granic
nieruchomości jest niecelowe ponieważ każdorazowo będzie to wynik uzgodnień między
PKP SA a gminą zainteresowaną przejęciem nieruchomości w trybie zaproponowanym
w projekcie ustawy. Dodatkowo minister właściwy do spraw transportu, wydając w trybie
art. 18 ust. 2 ustawy o komercjalizacji, restrukturyzacji i prywatyzacji przedsiębiorstwa
państwowego „Polskie Koleje Państwowe” zgodę na przekazanie przez PKP SA
nieruchomości każdorazowo będzie badał, czy elementem przekazywanej nieruchomości nie
są grunty zajęte pod liniami kolejowymi. Ponadto, w celu zapewnienia sprawnego
funkcjonowania przejść granicznych, w projektowanej ustawie zaproponowano wyłączenie
możliwości przejmowania przez gminy dworców kolejowych znajdujących się w zasięgu
terytorialnym kolejowych przejść granicznych.
Zaproponowana zmiana art. 24a ust. 1 ma na celu dostosowanie brzmienia tego przepisu
w związku z nowymi art. 24b i 24c. Proponowane nowe art. 24b i 24c są uzasadnione
skutkami podatkowymi w zakresie:
– podatku dochodowego od osób prawnych związanymi z wnoszeniem aportów do
określonych w tych przepisach spółek zależnych PKP SA oraz rozliczeniem czynszu
z

umowy o oddaniu do odpłatnego korzystania linii kolejowych oraz innych
nieruchomości niezbędnych do zarządzania liniami kolejowymi zawartej w 2001 r.
między PKP SA i PLK SA. Umowa o oddaniu do odpłatnego korzystania linii
kolejowych została zawarta między PKP SA a PLK SA na podstawie art. 17 ust. 5
ustawy o PKP w brzmieniu pierwotnym.
Wprowadzenie art. 24b umożliwi zapłatę zobowiązań podatkowych, z tytułu podatku
dochodowego od osób prawnych, powstałych w wyniku realizacji obowiązków
ustawowo nałożonych na PKP SA przez przeniesienie własności akcji PLK SA na
rzecz Skarbu Państwa.
PKP SA została bowiem zobowiązana do wnoszenia wkładów niepieniężnych do
spółek zależnych. W wyniku wniesienia tych aportów powstanie wysoki przychód, zaś
koszt uzyskania przychodu będzie stosunkowo niski – co będzie się wiązało
z koniecznością zapłaty wysokiego podatku dochodowego od osób prawnych.
Dodatkowo w PKP SA w momencie wniesienia aportem linii kolejowych do PLK SA
powstanie wysoki przychód z tytułu czynszu z umowy Nr D50-KN-1L/01 z dnia
27 września 2000 r. o oddaniu do odpłatnego korzystania linii kolejowych oraz innych
nieruchomości niezbędnych do zarządzania liniami kolejowymi. Konstrukcja umowy,
oparta na regulacji art. 17 ustawy z dnia 8 września 2000 r. (w brzmieniu pierwotnym),
przewiduje, że czynsz (wierzytelności) za korzystanie ze składników linii kolejowych
jest niewymagalny do czasu wniesienia tych składników aportem do PLK SA. Czynsz
ten jest liczony jako różnica między wartością skorygowaną aktywów netto przedmiotu
umowy w chwili zawarcia a wartością skorygowaną aktywów netto przedmiotu umowy
w chwili jego wniesienia aportem do PLK SA.
W momencie wniesienia linii kolejowych do PLK SA powstanie wysoka kwota
czynszu, który PKP SA jest zobowiązana zaliczyć do przychodów podatkowych.
Jednocześnie konstrukcja przepisów w zakresie podatku dochodowego od osób
prawnych nie pozwala na naliczenie żadnych kosztów uzyskania przychodów, co
skutkuje tym, iż całość wymagalnego czynszu z umowy jest dla PKP SA dochodem do
opodatkowania.
W art. 24b ust. 1 wprowadzono zasadę, iż zobowiązania podatkowe z tytułu podatku
dochodowego od osób prawnych będą podlegały spłacie w trybie wynikającym z tego
przepisu do wysokości podatku, jaki wygenerują operacje wniesienia wkładów
niepieniężnych do spółek, o których mowa w art. 24b ust. 2, oraz powstałe w wyniku

2
rozliczenia czynszu z umowy o oddaniu do odpłatnego korzystania linii kolejowych
oraz innych nieruchomości niezbędnych do zarządzania liniami kolejowymi zawartej
między PKP SA i PLK SA. Wprowadzone zostało również ograniczenie czasowe –
spłata zobowiązań podatkowych na podstawie art. 24b ust. 1 będzie dotyczyła
zobowiązań powstałych za lata 2011 – 2015.
W ust. 3 art. 24b wprowadzono zasadę, iż w latach 2011 – 2015 PKP SA nie będzie
zobowiązana do wpłaty zaliczek na podatek dochodowy od osób prawnych do
wysokości kwoty obliczonej zgodnie z ust. 2 art. 24b. Wprowadzenie tego przepisu jest
konieczne z uwagi na fakt, iż zapłata w trakcie roku podatkowego zaliczki na podatek
powoduje wygaśnięcie zobowiązania podatkowego w tej części, co z kolei
skutkowałoby brakiem możliwości zapłaty podatku, wygenerowanego przez wniesienie
aportów do spółek, o których mowa w ust. 2 art. 24b, akcjami PLK SA po zakończeniu
roku podatkowego. W art. 24b ust. 4 wprowadzono zasadę, iż PKP SA zachowa prawo
dokonania spłaty podatku należnego akcjami PLK SA również w sytuacji dokonania
zapłaty w ciągu roku podatkowego zaliczek z tytułu bieżącej działalności w wysokości,
która uniemożliwiłaby spłatę podatku należnego akcjami PLK SA na zasadach
ogólnych, wynikających z ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. W takiej
sytuacji nadwyżka zaliczek nad kwotą różnicy podatku należnego nad podatkiem
podlegającym spłacie akcjami PLK SA, zgodnie z art. 24b ust. 1, będzie podlegać
zwrotowi w terminie przewidzianym w Ordynacji podatkowej dla zwrotu nadpłaty,
– podatku od towarów i usług wynikającymi z umowy D50-KN-1L/01 zawartej między
PKP SA a PLK SA na podstawie art. 17 ust. 5 ustawy w brzmieniu pierwotnym.
Z uwagi na fakt, iż czynsz z powyższej umowy jest liczony jako różnica między
wartością skorygowaną aktywów netto przedmiotu umowy w chwili zawarcia
a wartością skorygowaną aktywów netto przedmiotu umowy w chwili jego wniesienia
aportem do PLK SA, w momencie wniesienia linii kolejowych do PLK SA powstanie
wysoka kwota czynszu opodatkowana podatkiem od towarów i usług. Wg szacunków z
2009 r. kwota podatku od towarów i usług, należna od czynszu z umowy D50-KN-
1L/01, może wynieść około 242 mln zł. W przypadku wniesienia aportem składników
linii kolejowych w okresach późniejszych kwota podatku VAT do zapłaty ulegnie
zwiększeniu. Zmiana kwoty podatku VAT do zapłaty z tytułu rozliczenia umowy
D50-KN-1L/01 wynika ze stopniowego wzrostu czynszu w związku z upływem czasu

3
korzystania ze składników majątku objętych tą umową oraz ich stopniowego
zużywania się.
Wprawdzie polskie prawo podatkowe dopuszcza regulowanie podatków w trybie innym
niż gotówkowym, jednakże zgodnie z art. 66 Ordynacji podatkowej, do skorzystania
z możliwości uregulowania podatku przez przeniesienie własności rzeczy lub praw
majątkowych, jest konieczne powstanie zaległości podatkowej. Na dodatek jest to
skomplikowana i długotrwała procedura przeniesienia własności rzeczy lub praw
majątkowych, co może skutkować powstaniem po stronie PKP SA dodatkowych
kosztów (odsetki za zwłokę w zapłacie podatku VAT), a także wiązać się może
z dużym ryzykiem finansowym. W związku z tym, aby uniknąć dodatkowych kosztów
oraz w celu przyspieszenia procesu restrukturyzacji majątkowej, proponuje się art. 24c.
Umożliwi on zapłatę zobowiązań podatkowych, z tytułu podatku od towarów i usług,
powstałych w wyniku realizacji obowiązków ustawowo nałożonych na PKP SA przez
przeniesienie własności akcji PLK SA na rzecz Skarbu Państwa. Przewiduje się
ograniczenie czasowe spłaty zobowiązań w trybie art. 24c – możliwość dokonania
spłaty będzie dotyczyła zobowiązań z tytułu podatku od towarów i usług powstałych do
dnia 31 grudnia 2015 r.
Uzasadnieniem projektowanego art. 24d, tj. wprowadzenia przepisów przewidujących
regulowanie przez PKP SA zobowiązań podatkowych przez ich zapłatę akcjami PLK SA są
zapisy „Strategii dla transportu kolejowego do roku 2013” przyjętej, przez Radę Ministrów
w dniu 17 kwietnia 2007 r. Z dokumentu tego wynika, iż po zakończeniu procesów
przemieszczeń majątkowych po byłym przedsiębiorstwie państwowym PKP jedynym
właścicielem PLK SA będzie Skarb Państwa. Przewidziane rozwiązanie przyspieszy ponadto
proces wydzielenia i uniezależnienia zarządcy infrastruktury – PLK SA od Grupy PKP.
Zmiany art. 33a mają na celu doprecyzowanie, iż środki finansowe pochodzące z kredytów,
pożyczek i obligacji przeznaczone na cele wymienione w art. 32 ust. 2 oraz na spłatę objętych
poręczeniami lub gwarancjami Skarbu Państwa zobowiązań wraz z odsetkami oraz innymi
kosztami bezpośrednio związanymi z tymi zobowiązaniami, a także środki finansowe
gromadzone przez PKP SA na specjalnych rachunkach bankowych przeznaczone na spłatę
tych kredytów, pożyczek i wykup obligacji wraz z odsetkami, nie podlegają egzekucji.
Propozycja nowego art. 33b1 wynika z faktu, że Skarb Państwa posiada, wg stanu na koniec
2009 r., wierzytelności od PKP SA na łączną kwotę 109 012 619,02 zł z tytułu

4