Rządowy projekt ustawy o publicznym transporcie zbiorowym

i w związku z tym wprowadzono w projekcie ust. 3 w art. 15, odsyłający wprost do ww.
rozporządzenia.

Zgłoszone przez poszczególne organizacje i jednostki samorządu terytorialnego uwagi
redakcyjne zostały uwzględnione w tekście projektu. Duża część uwag odnoszących się do
treści merytorycznej została omówiona i wyjaśniona na spotkaniach z organizacjami, które
uczestniczyły w Zespole ds. dialogu społecznego w zakresie przewozu osób. Część z nich
jednak, jak np. postulat, aby wydłużyć okres, na jaki można zawrzeć umowę o świadczenie
usług w zakresie publicznego transportu zbiorowego, nie mogła być uwzględniona z uwagi na
ograniczenia, jakie przewiduje rozporządzenie (WE) nr 1370/2007.

W związku z przekazaniem projektu do zaopiniowania Komisji Wspólnej Rządu
i Samorządu Terytorialnego w dniu 16 lutego 2009 r. miało miejsce posiedzenie Zespołu ds.
Infrastruktury, którego przedmiotem było omówienie zgłoszonych uwag. Zasadne propozycje
dotyczące m.in. takich kwestii, jak doprecyzowanie przepisu mówiącego, jakie zmiany
operator i przewo nik obowiązani są zgłaszać organizatorowi, zostały uwzględnione w treści
projektu. W dniu 25 lutego 2009 r. odbyło się posiedzenie plenarne KWRiST, które
zakończyło się zaakceptowaniem projektu ustawy.

Zgodnie z art. 5 ustawy z dnia 7 lipca 2005 r. o działalności lobbingowej w procesie
stanowienia prawa (Dz. U. Nr 169, poz. 1414 oraz z 2009 r. Nr 42, poz. 337), projekt został
udostępniony w Biuletynie Informacji Publicznej na stronach internetowych Ministerstwa
Infrastruktury. aden podmiot nie zgłosił zainteresowania pracami nad projektem ustawy.
Projekt ustawy nie podlega procedurze notyfikacji w rozumieniu przepisów dotyczących
notyfikacji norm i aktów prawnych.

3. Wpływ regulacji na:

a) sektor finansów publicznych, w tym budżet państwa i budżety jednostek samorządu
terytorialnego
Wejście w życie projektu ustawy w odniesieniu do transportu kolejowego osób nie spowoduje
żadnych skutków finansowych. Projekt ustawy zakłada kontynuację istniejących rozwiązań

56
prawnych w sferze organizacji i finansowania przewozów kolejowych osób. W celu
wykonania obowiązku nałożonego na ministra właściwego do spraw transportu dotyczącego
przekazywania określonych w projekcie ustawy informacji do Komisji Europejskiej,
niezbędne jest utworzenie w Ministerstwie Infrastruktury systemu informatycznego, w tym
bazy danych, a także stosowne jej zabezpieczenie. Realizacja tego zadania, jak również
opracowanie projektu planu transportowego o zasięgu krajowym, w szczególności w zakresie
analizy i badania potrzeb przewozowych, wymagające wiedzy eksperckiej, będzie wymagała
dodatkowych środków z budżetu państwa.

Ponadto uchwalenie projektowanej ustawy spowoduje skutki finansowe dla jednostek
samorządu terytorialnego. Obowiązujący obecnie w transporcie drogowym system zezwoleń
na krajowe przewozy regularne osób, zgodnie z projektem, zostanie zastąpiony
w perspektywie 5 lat od dnia wejścia w życie ustawy, systemem umów na świadczenie usług
publicznych. Z danych resortu transportu wynika, że na dzień 31 grudnia 2007 r. w krajowych
przewozach drogowych osób wydano 26,4 tys. zezwoleń na przewozy regularne oraz 111,1
tys. wypisów z tych zezwoleń. Opłaty za wydanie zezwoleń i wypisów z tych zezwoleń
stanowią dochód właściwej jednostki samorządu terytorialnego. Wysokość tych opłat jest
zróżnicowana w zależności od okresu ważności (od 1 do 5 lat), a także zasięgu
wykonywanych przewozów i wynosi: w przewozach na obszarze jednej gminy: 100 – 300 zł,
na obszarze powiatu: 250 – 550 zł, na obszarze jednego województwa: 350 – 600 zł i na
obszarze więcej niż jednego województwa: 500 – 700 zł. Projekt ustawy wprowadza opłatę za
zaświadczenie oraz za potwierdzenie zgłoszenia przewozu – dokumenty potwierdzające
posiadanie uprawnień do wykonywania publicznego transportu zbiorowego. Opłata za ich
wydanie będzie wynosić maksymalnie 1 000 zł, natomiast opłata za ich zmianę, wydanie
wtórnika oraz za wydanie wypisu – 10 zł. Opłaty te będą stanowić dochód właściwego
organizatora (budżet państwa albo budżet jednostek samorządu terytorialnego). Przy czym
należy podkreślić, że określając wysokość opłat należy uwzględnić m.in. koszty związane
z organizacją publicznego transportu zbiorowego.
Zatem opłaty ponoszone przez przedsiębiorców za wskazane wyżej dokumenty, jak również
dochód z kar pieniężnych nakładanych przez organizatora, powinny umożliwić samorządom
wykonywanie czynności związanych z publicznym transportem zbiorowym.
Ponadto należy zauważyć, że zadania w zakresie przewozów regularnych osób na szczeblu
samorządu, zarówno w transporcie drogowym, kolejowym, jak i pozostałych rodzajach

57
transportu, o których mówi projekt ustawy, są już dziś wykonywane przez poszczególne
samorządy (gminy, powiaty, województwa) i będą mogły być nadal wykonywane w ramach
posiadanych etatów. Nowym zadaniem jest budowa i remont przystanków komunikacyjnych,
których właścicielem lub zarządzającym jest gmina oraz wiat przystankowych lub innych
budynków służących pasażerom, posadowionych na miejscu przeznaczonym do wsiadania
i wysiadania pasażerów lub przylegających do tego miejsca, usytuowanego przy drogach
publicznych bez względu na kategorię tych dróg. Realizowanie tego zadania powinno być
finansowane ze ródeł wskazanych powyżej (opłaty ponoszone przez przedsiębiorców
w związku z wydawaniem stosownych dokumentów oraz dochód z kar pieniężnych
nakładanych przez właściwego organizatora).

Proponowane w projekcie ustawy rozwiązania dotyczące m.in. obowiązku przekazywania
oraz publikowania informacji dotyczących finansowania publicznego transportu zbiorowego
ze środków publicznych zwiększy poziom kontroli administracji nad zarządzaniem środkami
publicznymi oraz zwiększy jawność i przejrzystość finansów publicznych. Zagwarantują one
również możliwość oceny efektywności wydatkowania środków publicznych.

Wprowadzenie proponowanych w ustawie przepisów skutkuje finansowaniem przez
samorządy województw kolejowych przewozów transgranicznych w kwocie ok. 55 mln zł
rocznie. Obecnie przewozy te są finansowane z budżetu państwa w ramach ogólnej kwoty
przeznaczonej na finansowanie przewozów międzynarodowych i międzywojewódzkich.
Wdrożenie przepisów ustawy spowoduje konieczność przeznaczenia tej kwoty z rezerwy
celowej budżetu dla przygranicznych województw.

Przyznanie ulgi przejazdowej, wprowadzonej w art. 5 ust. 3 zmienianej ustawy z dnia
20 czerwca 1992 r. o uprawnieniach do ulgowych przejazdów środkami publicznego
transportu zbiorowego, będzie miało znikomy wpływ na budżet państwa. Przedmiotowa
zmiana dotyczy bowiem dzieci i młodzieży w liczbie ok. 600 osób,

b) rynek pracy
Projekt ustawy będzie miał wpływ na rynek pracy przez zmianę zasad dostępu do
wykonywania usług przewozowych, zwłaszcza w transporcie drogowym. W myśl tych zasad

58
przewo nik będzie mieć zapewnioną rentowność usług oraz pewność ich wykonywania przez
okres zgodny z zawartą umową. Takie warunki pozwolą przewo nikom na stabilizację
zatrudnienia, czego nie gwarantuje obecnie funkcjonujący system,
c) konkurencyjność gospodarki i przedsiębiorczość, w tym na funkcjonowanie
przedsiębiorstw
Zgodnie z projektem ustawy świadczenie usług w zakresie publicznego transportu
zbiorowego ma się odbywać na zasadach konkurencji regulowanej polegającej na określeniu
zasad dostępu przedsiębiorców do wykonywania publicznego transportu zbiorowego,

mającej na celu zapewnienie przejrzystych i porównywalnych warunków świadczenia usług
przez wszystkich przedsiębiorców. Nowe zasady wykonywania usług pozwolą na
wyeliminowanie z rynku przewozów nieuczciwej konkurencji w tym przewo ników
działających w szarej strefie,

d) sytuację i rozwój regionalny
Projekt ustawy będzie miał pozytywny wpływ na rozwój regionalny przez wprowadzenie
obowiązku opracowania planu rozwoju transportu publicznego. Ponadto wprowadzenie usług
użyteczności publicznej w przewozach osób w transporcie drogowym zwiększy mobilność
mieszkańców w regionach,

e) środowisko naturalne
Projekt ustawy daje możliwości znacznego podniesienia poziomu jakości oferty
przewozowej, co powinno skutkować zwiększeniem ilości osób korzystających ze
zbiorowego transportu publicznego w tym osób, które zrezygnują z podróży samochodem
osobowym na rzecz transportu zbiorowego. Efektem takich zmian powinno być:
– zmniejszenie poziomu emisji zanieczyszczeń i hałasu do środowiska,
– zmniejszenie zatłoczenia dróg,
– poprawa bezpieczeństwa ruchu drogowego – zmniejszenie liczby ofiar wypadków.
59


02/53rch

60