Rządowy projekt ustawy o rybołówstwie

.
4. Statuty nadane okręgowym inspektoratom rybołówstwa morskiego na podstawie
przepisów dotychczasowych zachowują moc do dnia wejścia w życie statutów nadanych na
podstawie art. 76 ust. 3 niniejszej ustawy, nie dłużej jednak niż przez 6 miesięcy od dnia
wejścia w życie niniejszej ustawy.

Art. 100. Akty prawa miejscowego wydane na podstawie art. 18, 32 i 55 ustawy
wymienionej w art. 102 zachowują moc do dnia wejścia w życie aktów prawa miejscowego
wydanych na podstawie art. 32, 55 i 79 niniejszej ustawy, a w przypadku aktów prawa
miejscowego wydanych na czas określony – przez okres w nich określony.

Art. 101. Przepisy wykonawcze wydane na podstawie art. 3, art. 13, art. 16 ust. 10,
art. 17, art. 28 ust. 7, art. 31, art. 42 ust. 5, art. 44, art. 46, art. 48 ust. 3, art. 51 ust. 4, art. 57
ust. 3 ustawy wymienionej w art. 102 zachowują moc do dnia wejścia w życie przepisów
wykonawczych wydanych na podstawie art. 3, art. 26, art. 30, art. 31, art. 49 ust. 4, art. 54
ust. 2, art. 66, art. 67 ust. 5, art. 69 ust. 3, art. 72 ust. 3, art. 75 ust. 4 i art. 81 ust. 3 niniejszej
ustawy, jednak nie dłużej niż przez okres 18 miesięcy od dnia jej wejścia w życie.

Art. 102. Traci moc ustawa z dnia 19 lutego 2004 r. o rybołówstwie (Dz. U. Nr 62,
poz. 574, z 2005 r. Nr 96, poz. 807, z 2006 r. Nr 220, poz. 1600, z 2007 r. Nr 21, poz. 125
oraz z 2009 r. Nr 18, poz. 97, Nr 92, poz. 753 i Nr 168, poz. 1323).

Art. 103. Ustawa wchodzi w życie po upływie 30 dni od dnia ogłoszenia.
01/06rch
60


U Z A S A D N I E N I E

Obowiązująca ustawa z dnia 19 lutego 2004 r. o rybołówstwie (Dz. U. Nr 62, poz. 574)
była kilkakrotnie nowelizowana.
Pierwsza zmiana, dokonana ustawą z dnia 6 maja 2005 r. o zmianie ustawy
o rybołówstwie (Dz. U. Nr 96, poz. 807), dotyczyła wprowadzenia możliwości przekazywania
kwot połowowych określonych gatunków organizmów morskich przez armatorów statków
rybackich, pod warunkiem że armatorom tym przyznano w
specjalnych zezwoleniach
połowowych prawo do połowu organizmów morskich, których dotyczy przekazanie.
Kolejna nowelizacja, dokonana ustawą z dnia 18 października 2006 r. o zmianie
i uchyleniu niektórych upoważnień do wydawania aktów wykonawczych (Dz. U. Nr 220,
poz. 1600), wprowadziła upoważnienie ustawowe dla ministra właściwego do spraw rolnictwa
do określenia potencjału połowowego floty lub poszczególnych segmentów floty
z uwzględnieniem ochrony żywych zasobów morza oraz umożliwieniem uzyskiwania dochodów
przez armatorów wykonujących rybołówstwo morskie.
Trzecia zmiana, dokonana ustawą z dnia 12 stycznia 2007 r. o zmianie ustawy o działach
administracji rządowej oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 21, poz. 125), wiązała się
z wydzieleniem, z istniejącego działu administracji rządowej – rolnictwo, nowego działu –
rybołówstwo. Na podstawie tej ustawy przekazano sprawy obejmujące swym zakresem
rybołówstwo morskie, które dotychczas były w kompetencjach ministra właściwego do spraw
rolnictwa – ministrowi właściwemu do spraw rybołówstwa.
Czwarta zmiana została wprowadzona ustawą z dnia 19 grudnia 2008 r. o zmianie ustawy
o swobodzie działalności gospodarczej oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2009 r.
Nr 18, poz. 97). W wyniku tej nowelizacji został uchylony przepis dotyczący możliwości
określenia przez Radę Ministrów, w drodze rozporządzenia, współpracy okręgowych
inspektorów z innymi organami, inspekcjami i służbami (art. 56 ust. 3 ustawy o rybołówstwie),
a także zostały wprowadzone zmiany dotyczące sposobu przeprowadzania kontroli przez
okręgowych inspektorów rybołówstwa morskiego.
Ostatnie dwie nowelizacje dokonane w 2009 r. zmieniały art. 55 i art. 56 ust. 2 ustawy
dotyczące zakresu działania inspektorów rybołówstwa morskiego.
Z uwagi na fakt, że z dotychczasowych doświadczeń obowiązywania ustawy z dnia
19 lutego 2004 r. o rybołówstwie wynika, iż wymienione nowelizacje były niewystarczające do
zapewnienia właściwego funkcjonowania i wykonywania rybołówstwa, został opracowany
projekt nowej ustawy o rybołówstwie.
Funkcjonowanie przedmiotowych przepisów pokazało, że wciąż pozostają zagadnienia
wymagające doprecyzowania bądź zmiany, czy też włączenia do przedmiotowej ustawy.
Mając na względzie, że zakres projektowanych zmian, uzupełnień i uaktualnień obecnie
obowiązujących przepisów jest szeroki i dotyczy różnych fragmentów ustawy, jak również przez
wzgląd na przejrzystość i czytelność przepisów oraz zapewnienie spójności ustawy,
postanowiono, że korzystniejszym rozwiązaniem będzie opracowanie i przedłożenie nowego
projektu ustawy niż dokonywanie kolejnej nowelizacji obecnie obowiązującej ustawy.
Istotny jest fakt, że wykonywanie rybołówstwa morskiego w dużym stopniu jest
regulowane przez przepisy Unii Europejskiej, przede wszystkim dotyczące Wspólnej Polityki
Rybackiej. Przepisy te mogą być wprawdzie stosowane wprost, jednakże często wymagają
doprecyzowania przez państwo członkowskie Unii Europejskiej. W związku z powyższym
zachodzi potrzeba usystematyzowania w jednym akcie prawa krajowego zagadnień ujętych
w szeregu rozporządzeń Unii Europejskiej, co również ułatwi stosowanie tych przepisów.
Ponadto należy mieć na względzie, że rybołówstwo jest objęte zintegrowaną polityką
morską Unii Europejskiej (Niebieska Księga – COM (2007) 575) oraz polityką morską
Rzeczypospolitej Polskiej (Założenia polityki morskiej Rzeczypospolitej Polskiej, przyjęte przez
Międzyresortowy Zespół do spraw polityki morskiej Rzeczypospolitej Polskiej).
Projektowana ustawa będzie regulować te zagadnienia z zakresu prawa wspólnotowego,
które są pozostawione do rozstrzygnięcia państwu członkowskiemu Unii Europejskiej, jak
również określać właściwość organów i tryb postępowania w
sprawach uregulowanych
w przepisach wspólnotowych.
Rozdział pierwszy projektu – Przepisy ogólne, wskazuje zakres przedmiotowy
i podmiotowy projektowanej ustawy, czyli zadania, właściwość organów oraz tryb postępowania
w sprawach związanych z rybołówstwem morskim. Zamieszczono również słowniczek,
2


w którym wyjaśniono definicje niektórych pojęć stosowanych w projekcie ustawy, które
generalnie odzwierciedlają definicje ujęte w obecnie obowiązującej ustawie. Niemniej
wprowadzono również definicję określenia „organizacje społeczno-zawodowe rybaków”,
obejmując nią organizacje producentów, o których mowa w art. 5 rozporządzenia Rady (WE)
nr 104/2000 z dnia 17 grudnia 1999 r. w sprawie wspólnej organizacji rynków produktów
rybołówstwa i akwakultury (Dz. Urz. WE L 17 z 21.01.2000, str. 22, z późn. zm.; Dz. Urz. UE
Polskie wydanie specjalne, rozdz. 4, t. 4, str. 198) oraz stowarzyszenia w rozumieniu ustawy
z dnia 7 kwietnia 1989 r. – Prawo o stowarzyszeniach (Dz. U. z 2001 r. Nr 79, poz. 855,
z 2003 r. Nr 96, poz. 874, z 2004 r. Nr 102, poz. 1055 oraz z 2007 r. Nr 112, poz. 766), do
którego celów statutowych należy działanie na rzecz rybołówstwa i zrzeszające co najmniej
20
armatorów statków rybackich o polskiej przynależności, wykonujących rybołówstwo.
Kryterium zrzeszania przez stowarzyszenie co najmniej 20 armatorów wprowadzono z uwagi na
specyfikę struktury własności polskiej floty rybackiej, charakteryzującej się dużym stopniem
rozdrobnienia. Wprowadzony próg pozwoli na stworzenie reprezentatywnej grupy wyrażającej
opinię środowiska przy jednoczesnym zachowaniu proporcji wynikających z potencjału
ekonomicznego.
Wskazano także, że w sprawach indywidualnych rozstrzyganych w drodze decyzji stosuje
się co do zasady przepisy Kodeksu postępowania administracyjnego. A ponadto określono,
w celu zapewnienia spójności systemu, że przepisy projektowanej ustawy nie naruszają
przepisów o ochronie przyrody. Ze względu na fakt, że regulacje zarówno przepisów
o rybołówstwie, jak i o ochronie przyrody dotyczą częstokroć wspólnych obszarów,
przedmiotowy przepis powinien ułatwiać ich stosowanie przez adresatów.
Rozdział drugi – rejestr statków rybackich i zdolność połowowa oraz rozdział trzeci –
wykonywanie rybołówstwa w wodach morskich określają szczegółowo sposób wykonywania
rybołówstwa, w tym przede wszystkim rybołówstwa morskiego.
Rozdziały te obejmują określenie podmiotów, które są uprawnione do wykonywania
rybołówstwa, warunków, jakie trzeba spełniać, aby wykonywać rybołówstwo, oraz dokumentów,
jakie należy uzyskać.
Zasadnicze zmiany w stosunku do obecnie obowiązującej ustawy są związane
z koniecznością:
3


1) wprowadzenia regulacji prawnych w zakresie zarządzania zdolnością połowową polskiej floty
rybackiej (rozdział 2) oraz
2) dostosowania ustawy o rybołówstwie do nowych lub zmienionych, w okresie po uzyskaniu
przez Polskę członkowstwa w Unii Europejskiej, przepisów unijnych, zwłaszcza do regulacji
zawartych w rozporządzeniu Komisji (WE) nr 1281/2005 z dnia 3 sierpnia 2005 r. w sprawie
zarządzania licencjami połowowymi oraz minimum informacji, jakie mają być w nich zawarte
(Dz. Urz. UE L 203 z 4.08.2005, str. 3; Dz. Urz. UE L 57 z 1.03.2008, str. 38), zwanym dalej
„rozporządzeniem nr 1281/2002”, (rozdział 3).
Zgodnie z rozporządzeniem Rady (WE) nr 2371/2002 (Dz. Urz. UE L 358 z 31.12.2002,
str. 59; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 4, t. 5, str. 460), zwanym dalej
„rozporządzeniem nr 2371/2002”, zdolność połowowa jest określana pojemnością brutto (GT)
i mocą napędu statku rybackiego (kW).
Rozporządzenie nr 1281/2005 zmienia charakter licencji połowowej w porównaniu
z licencją, której dotyczyły poprzednio obowiązujące przepisy, wprowadzając ścisły związek
między licencją połowową a zdolnością połowową, która jest jednym z zasadniczych
wskaźników wykorzystywanych w realizacji założeń Wspólnej Polityki Rybackiej. Wielkość
zdolności połowowej warunkuje wpis statku rybackiego do rejestru statków rybackich
Wspólnoty, którego częścią jest rejestr polskich statków rybackich.
Na podstawie rozporządzenia nr 1281/2005 właściciel statku rybackiego ma prawo do
wykorzystywania zdolności połowowej, określonej w licencji połowowej, do wykonywania
rybołówstwa morskiego przy użyciu statku, na który została wydana licencja. Tym samym
przepisy rozporządzenia wiążą licencję połowową, poprzez wspomnianą relację do zdolności
połowowej, która jest określona wyżej wymienionymi parametrami statku rybackiego,
z właścicielem tego statku i jednocześnie wprowadzają właściciela statku do licencji połowowej,
obok dotychczas wymienionego w niej jedynie armatora tego statku. W związku z tym projekt
ustawy określa, że to właściciel statku rybackiego występuje o wydanie licencji połowowej, a nie
– jak to jest w obecnie obowiązującej ustawie – armator (art. 23 projektu).
Łączna zdolność połowowa floty rybackiej państwa członkowskiego Unii Europejskiej,
określona w wydanych licencjach połowowych, która jest wykorzystywana do wykonywania
rybołówstwa morskiego, nie może przekraczać dopuszczalnej wielkości zdolności połowowej
4