Komisyjny projekt ustawy o zmianie ustawy - Prawo budowlane

Druk nr 2641

Warszawa, 5 listopada 2009 r.
SEJM
RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
VI kadencja
Komisja Nadzwyczajna "Przyjazne

Państwo" do spraw związanych z
ograniczaniem biurokracji
NPP-020-126-2009



Pan

Bronisław Komorowski
Marszałek Sejmu
Rzeczypospolitej
Polskiej



Na podstawie art. 32 ust. 2 regulaminu Sejmu Komisja Nadzwyczajna
"Przyjazne Państwo" do spraw związanych z ograniczaniem biurokracji wnosi
projekt ustawy:

- o zmianie ustawy - Prawo budowlane.

Do reprezentowania stanowiska Komisji w pracach nad projektem ustawy
został upoważniony poseł Piotr Tomański.


Przewodniczący Komisji


(-) Janusz Palikot






projekt
USTAWA

z dnia …………………… 2009 r.

o zmianie ustawy – Prawo budowlane



Art. 1. W ustawie z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane (Dz.U. z 2006 r. Nr 156, poz.
1118, z późn. zm.) art. 82a otrzymuje brzmienie:

„Art. 82a. Starosta może powierzyć gminom, w drodze porozumienia, prowadzenie
spraw z zakresu swojej właściwości jako organu administracji architektoniczno-budowlanej, z
wyjątkiem spraw, w których inwestorem jest gmina, gminna osoba prawna, inna gminna
jednostka organizacyjna, związek międzygminny lub gmina wykonująca zadania objęte
porozumieniem międzygminnym.”

Art. 2. Ustawa wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.


1) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ="http://10.1.2.26/cgi-bin/genhtml?id=z4af3dcdc1592&&pspdate=2009.11.06&psphas=1&comm=spistr&akt=nr17298172&ver=-1"zostały ogłoszone w Dz. U. z 2006 r. Nr 170, poz.
1217, z 2007 r. Nr 88, poz. 587, Nr 99, poz. 665, Nr 127, poz. 880, Nr 191, poz. 1373 i Nr 247, poz.
1844, z 2008 r. Nr 145, poz. 914, Nr 199, poz. 1227, Nr 206, poz. 1287, Nr 210, poz. 1321 i Nr 227,
poz. 1505 oraz z 2009 r. Nr 18, poz. 97, Nr 31, poz. 206 i Nr 161, poz. 1279.
UZASADNIENIE


Jednym z filarów demokratycznego państwa prawa jest zasada subsydiarności, z której
wynika, że zadania, które mogą być realizowane przez jednostkę nie powinny być
realizowane przez państwo oraz że organy wyższe mogą wykonywać określone zadania
wówczas, gdy organy niższe nie są w stanie samemu ich realizować. W zakresie administracji
publicznej przestrzeganie zasady pomocniczości daje z jednej racjonalizację systemu
administracji, zaś z drugiej – maksymalne przybliżenie do obywatela miejsca świadczenia
usług administracyjnych. Przedłożony projekt ustawy ma za zadanie uzyskać wspomniany
efekt w zakresie administracji architektoniczno-budowlanej.

Zgodnie z obecnym brzmieniem art. 82a ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo
budowlane starosta nie może powierzyć gminom, w drodze porozumienia, spraw z zakresu
swojej właściwości jako organu administracji architektoniczno-budowlanej. Do tych
przypadków nie stosuje się również przepisu art. 5 ust. 2 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o
samorządzie powiatowym, dopuszczającego zawieranie przez powiat porozumień w sprawie
powierzenia prowadzenia zadań publicznych z jednostkami lokalnego samorządu
terytorialnego, a także z województwem, na którego obszarze znajduje się terytorium
powiatu.
Powołane brzmienie zostało wprowadzone ustawą z dnia 27 maja 2003 r. o zmianie
ustawy – Prawo budowlane oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz.U. Nr 80, poz. 718)
w miejsce dotychczasowego unormowania dopuszczającego przekazywanie powołanego
zakresu spraw do prowadzenia wójtowi (burmistrzowi, prezydentowi). Choć nie wynika to
bezpośrednio z uzasadnienia ustawy, w doktrynie wskazuje się, że zmiana ta była
podyktowana przede wszystkim wynikami kontroli przeprowadzonej przez Najwyższą Izbę
Kontroli, która wskazała na wiele nieprawidłowości w realizowaniu zadań administracji
architektoniczno-budowlanej przez gminy (por. A.Wiśniewski et al., Prawo budowlane.
Komentarz). Wskazuje się również, że celem nowelizacji było niedopuszczenie do sytuacji, w
której wójt (burmistrz, prezydent miasta) będzie równocześnie wydawał decyzje o warunkach
zabudowy oraz decyzje z zakresu procesu budowlanego (np. pozwolenie budowlane), w
szczególności gdy przedmiotem decyzji byłyby nieruchomości należące do gminy (por.
Prawo budowlane. Komenatarz, p.zb. p.red. Z.Niewiadomskiego, Warszawa 2006, s. 725-
726).

Z perspektywy czasu można ocenić, że ingerencja prawodawcy była niewspółmierna
do skali zdiagnozowanych problemów. Zwrócić zresztą należy uwagę na fakt, iż informacja o
wynikach powołanej kontroli – mimo że zawierała listę proponowanych zmian legislacyjnych
– nie wskazywała bezpośrednio na konieczność zmiany art. 82a ustawy z dnia 7 lipca 1994 r.
– Prawo budowlane. Nie dała też spodziewanych rezultatów – o czym mogę świadczyć
chociażby wyniki kontroli NIK w zakresie prawidłowości wydawania decyzji o warunkach
zabudowy i zagospodarowania terenu oraz pozwoleń na budowę na terenie województwa
mazowieckiego w okresie 2004-2006 (I kwartał) (sygn. 160/2006). Doprowadziła natomiast
do oddalenia od obywatela miejsca rozpatrywania wnoszonych przez niego spraw z zakresu
budownictwa. Celem przeciwdziałania temu efektowi w niektórych rejonach kraju przy
urzędach gmin powstawały wydziały zamiejscowe starostwa, które prowadziły lokalnie
sprawy z zakresu budownictwa i architektury – wiązały się z tym jednak liczne problemy
organizacyjne.

Projekt niniejszy przywraca możliwość powierzania przez starostę wójtom
(burmistrzom, prezydentom) swoich kompetencji z zakresu administracji architektoniczno-
budowlanej. Dzięki temu zadania te będą mogły być realizowane – o ile tylko jest to
uzasadnione okolicznościami lokalnymi, w szczególności poziomem merytorycznym kadry
urzędniczej – bezpośrednio w gminach. Celem uniknięcia sytuacji, w której gmina
wydawałaby decyzję na swoją własną rzecz, ustawa przewiduje katalog wyłączeń, które
obligatoryjnie pozostają w gestii powiatu.

Dopuszczenie do przekazywania wykonywania zadań z zakresu administracji
architektoniczno-budowlanej na szczebel gmin, wywrze – po wykorzystaniu tworzonych
możliwości – pozytywne skutki społeczne przejawiające się w konsekwencjach przybliżenia
miejsca realizacji określonych usług administracyjnych do obywatela.
Skutków finansowych upatrywać należy w ewentualnej zmianie sposobu i podmiotów
rozliczających pobierane opłaty. Ocenia się, że przedłożona regulacja nie powinna wywrzeć
skutków gospodarczych i prawnych.

Projekt ustawy nie pociąga za sobą obciążenia ani budżetu państwa, ani jednostek
samorządu terytorialnego. Skorzystanie z regulacji przewidzianych projektem będzie się
wiązało z przekazaniem odpowiednich środków z budżetu powiatu do budżetów gmin
realizujących określone zadania. Będzie to jednak konsekwencją samodzielnych ustaleń
zainteresowanych podmiotów.
Projektowane zmiany nie wymagają wydania nowych aktów wykonawczych, ani też
nowelizacji aktów już wydanych.

Przedmiot projektowanej regulacji nie jest objęty prawem Unii Europejskiej.
Warszawa, 16 listopada 2009 r.
BAS-WAL-2369/09

Pan Bronisław Komorowski
Marszałek Sejmu RP
Rzeczypospolitej Polskiej

Opinia prawna o zgodności komisyjnego projektu ustawy o zmianie ustawy
– Prawo budowlane (przedstawiciel wnioskodawców: poseł Piotr Tomański)
z prawem Unii Europejskiej

Na podstawie art. 34 ust. 9 uchwały Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 30 lipca 1992
roku – Regulamin Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej (M.P. z 2009 r. Nr 5, poz. 47) sporządza
się następującą opinię:

1. Przedmiot projektowanej regulacji
Projekt zmierza do wprowadzenia zmian do ustawy z dnia 7 lipca 1994 r.
– Prawo budowlane (Dz.U. z 2006 r. Nr 156, poz. 1118 z późn. zm.).
Proponowana zmiana polega na wprowadzeniu do ustawy przepisu, zgodnie z
którym „starosta może powierzyć gminom, w drodze porozumienia,
prowadzenie spraw z zakresu swojej właściwości jako organu administracji
architektoniczno-budowlanej, z wyjątkiem spraw, w których inwestorem jest
gmina, gminna osoba prawna, inna gminna jednostka organizacyjna, związek
międzygminny lub gmina wykonująca zadania objęte porozumieniem
międzygminnym.”
Ustawa ma wejść w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

2. Stan prawa Unii Europejskiej w materii objętej proponowaną
regulacją

Prawo Unii Europejskiej nie reguluje kwestii, o których mowa w
projekcie.
3. Analiza założeń projektu pod kątem prawa Unii Europejskiej

Materie, o których mowa w projekcie, nie są objęte prawem Unii
Europejskiej.
4. Konkluzja

Przedmiot projektu nie jest objęty prawem Unii Europejskiej.

Opracował: Zespół Prawa Europejskiego i Międzynarodowego
Akceptował: Dyrektor Biura Analiz Sejmowych

Michał Królikowski


Deskryptory bazy Rex: Unia Europejska, projekt ustawy, budownictwo