Rządowy projekt ustawy o świadczeniu usług na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej
projekt dotyczy: wprowadzenia do polskiego prawa postanowienia tzw. dyrektywy usługowej, która znosi bariery w swobodnym przepływie usług między państwami członkowskimi
projekt mający na celu wykonanie prawa Unii Europejskiej
- Kadencja sejmu: 6
- Nr druku: 2590
- Data wpłynięcia: 2009-12-15
- Uchwalenie: Projekt uchwalony
- tytuł: o świadczeniu usług na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej
- data uchwalenia: 2010-03-04
- adres publikacyjny: Dz.U. Nr 47, poz. 278
2590-cz-1
użyta jako jedyne narzędzie implementacji dyrektywy o usługach.
3.3. Interwencja o charakterze legislacyjnym
Komisja Europejska wielokrotnie podkreślała, że dla osiągnięcia wyznaczonych dla
dyrektywy o usługach celów konieczna jest pełna i zgodna z harmonogramem transpozycja
dyrektywy. W marcu 2007 na Szczycie Rady Europejskiej stwierdzono: „niedawno przyj ta
dyrektywa o usługach jest podstawowym narz dziem do odblokowania pełnego potencjału
europejskiego sektora usług. Pełna, spójna, terminowa transpozycja jej przepisów powinna
stać si spraw o wysokim priorytecie”.
Art. 44 dyrektywy o usługach zobowiązuje państwa członkowskie do wprowadzenia w życie
przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych niezbędnych do wykonania
dyrektywy do 28 grudnia 2009 r.
Dodatkowo, wskazano na konieczność przyjęcia przepisów krajowych o charakterze
wiążącym po to, aby usługodawcy i usługobiorcy mogli korzystać z pełni praw przyznanych
im w dyrektywie.
Ze względu na szeroki zakres dyrektywy o usługach wydaje się wskazane, aby regulacja
implementująca dyrektywę miała charakter horyzontalny. Zagwarantuje to, że żadne przepisy
szczegółowe nie zostaną pominięte podczas analizy oraz że przepisami objęta będzie również
działalność usługowa na szczeblu krajowym. Konieczne jest również zapewnienie
nadrzędności przepisów prawa horyzontalnego nad przepisami szczegółowymi w tym
zakresie.
W polskim prawodawstwie istnieje ustawa o charakterze ogólnym zawierająca podstawowe
przepisy dotyczące działalności gospodarczej – ustawa z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie
działalności gospodarczej (SDG). Ustawa stanowiąc swego rodzaju konstytucję gospodarczą
zawiera szereg przepisów materialnych, proceduralnych i ustrojowych z zakresu prawa
administracyjnego dotyczących podejmowania i prowadzenia wszystkich rodzajów
działalności gospodarczej. W ustawie zawarte są również obowiązki organów administracji w
stosunku do podmiotów prowadzących działalność gospodarczą. W marcu 2009 r. weszła w
11
życie nowelizacja, mająca w znaczący sposób ułatwić rozpoczęcie prowadzenia działalności
gospodarczej.
Implementacja przepisów dyrektywy w zakresie swobodnego przepływu usług nie mogła być
dokonana jedynie w ustawie z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej z
uwagi na różnice zachodzące pomiędzy swobodą świadczenia usług i swobodą
przedsiębiorczości (zawiera się w SDG), jak również konieczność ich rozróżniania w
praktyce. Dodatkowo, ustawa o swobodzie działalności gospodarczej nie obejmuje swoim
zakresem podmiotów, które nie świadczą usług w celu zarobkowym, dla zysku.
Podczas projektowania niniejszej regulacji przyjęto, że regulacje dotyczące świadczenia
usług, mające charakter ogólnych zasad oraz przepisy regulujące współpracę pomiędzy
właściwymi organami krajowymi i właściwymi organami z państw członkowskich UE oraz
państw członkowskich EOG nienależących do UE, zostaną umieszczone w ustawie o
świadczeniu usług.
Jednocześnie ze względów systemowych niektóre z regulacji dyrektywy o usługach zostały
umieszczone w ustawie o swobodzie działalności gospodarczej (SDG). Wprowadzane są tutaj
regulacje dyrektywy, które są ściśle związane z działalnością gospodarczą, tj. mające związek
z procedurami szeroko rozumianej reglamentacji – obowiązku uzyskania zezwolenia, wpisu
do rejestru, licencji itp. Również przepisy regulujące działanie pojedynczego punktu
kontaktowego, zostały umieszczone w SDG z uwagi na ich związek z przepisami
regulującymi funkcjonowanie Centralnej Ewidencji Działalności Gospodarczej oraz ich ścisły
związek z podejmowaniem działalności gospodarczej.
Jednak, aby zapewnić pełną transpozycje przepisów dyrektywy do polskiego porządku
prawnego, część przepisów SDG, stanowiących transpozycję regulacji dyrektywy o usługach,
na zasadzie odesłania bezpośredniego wprowadzonego do przepisów projektu ustawy o
świadczeniu usług, będzie miała zastosowanie do świadczenia usług.
Podobnie, aby zapewnić pełną komplementarność ustaw wprowadzono odesłanie w SDG, na
mocy którego przepisy ustawy o świadczeniu usług będą stosowały się do działalności
gospodarczej o charakterze usługowym, tj. w szczególności działalności budowlanej oraz
świadczenia usług w ramach wykonywania zawodów regulowanych.
12
3.4. Konkluzja
Implementacja dyrektywy, aby osiągnąć zamierzone na poziomie europejskim i krajowym
cele, wymaga zmiany i uzupełnienia przepisów ustawowych. Stosowne zmiany należy
wprowadzić również do ustawy o swobodzie działalności gospodarczej.
Zgodnie z zaleceniami Komisji i specyfiką niektórych zobowiązań wynikających z dyrektywy
konieczne będą również działania pozalegislacyjne uzupełniające prawidłową implementację
dyrektywy.
13
4. KONSULTACJE
Projekt dyrektywy o usługach wraz ze stanowiskiem rządu był wielokrotnie konsultowany z
partnerami społecznymi przed przyjęciem dyrektywy o usługach. Przygotowane w marcu
2008 r. założenia do ustawy transponującej przepisy dyrektywy oraz wstępna ocena skutków
regulacji, ze względu na złożoną tematykę oraz kluczowe zmiany wprowadzane w przepisach
o podejmowaniu i wykonywaniu działalności gospodarczej (usługowej) wymagały
przeprowadzenia szerokich konsultacji na wczesnym etapie procesu implementacji
dyrektywy. Ministerstwo Gospodarki we współpracy z Komisją Europejską zorganizowało
konferencję dot. implementacji dyrektywy, która rozpoczęła proces konsultacji społecznych.
„Założenia ustawy transponującej przepisy dyrektywy 2006/123/WE dot. usług na rynku
wewnętrznym” oraz „Ocena Skutków Regulacji wdrożenia dyrektywy 2006/123/WE o
usługach na rynku wewnętrznym” zostały przekazane do 149 podmiotów. Wśród adresatów
znalazły się zarówno wszystkie podmioty reprezentowane w Komisji Trójstronnej ds.
Społeczno-Gospodarczych jak również przedstawiciel małych i średnich przedsiębiorstw,
organizacje branżowe przedsiębiorców i samorządy zawodowe, organizacje pozarządowe,
Europejskie Centrum Konsumenckie i Centra Euro Info.
Poniższa tabela zawiera listę uwag zgłoszonych do implementacji dyrektywy o usługach:
Podmiot – organizacja
Uwagi Stanowisko
MG
przedsiębiorców
(uwzględniona/nieuwzglę-
dniona)
Polska Izba Ochrony Osób i
Poparcie dla działań dot.
Stanowisko zostanie
Mienia
uproszczenia i liberalizacji zasad przekazane MSWiA, resortu
reglamentacji dostępu do
wiodącego w sprawie ustawy
wykonywania działalności o ochronie osób i mienia
gospodarczej,
Postulat zastąpienia koncesji na
wykonywanie działalności
usługowej w zakresie ochrony
mienia i osób wpisem do rejestru
działalności regulowanej.
Izba Gospodarcza Wodociągi
Poparcie dla idei uproszczenia zasad
Polskie
prowadzenia działalności usługowej
i zniesienia barier w swobodzie
przedsiębiorczości. Założenia mają
charakter zbyt ogólny, izba czeka na
na projekt ustawy oraz propozycje
zmian do ustawy o zbiorowym
zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym
odprowadzaniu ścieków.
14
Krajowa Izba Biegłych
Opinia pozytywna
Rewidentów
Konfederacja Pracodawców
Brak w założeniach odniesienia do Kwestie usług interesu
Polskich
sektorowych aspektów usług ogólnego powinny zostać
interesu ogólnego - obawa, że uwzględnione w projektach
zostaną one pominięte w
zmieniających ustawy
przygotowywaniu zmian w ustawach szczegółowe, za które
szczegółowych
odpowiadają poszczególne
Opinia pozytywna w zakresie resorty
wprowadzanych uproszczeń
administracyjnych i zmniejszenia
kosztów rozpoczynania i
prowadzenia działalności
gospodarczej jak również przepisów
o transgranicznym świadczeniu
usług i jakości usług.
Związek Producentów Audio
ZPAV stoi na stanowisku, że Zarządzanie prawami
Video
działalność organizacji zbiorowego autorskimi zgodnie z
zarządzania prawami autorskimi i Podręcznikiem do
prawami pokrewnymi nie stanowi implementacji dyrektywy o
działalności usługowej pozostającej usługach pozostaje w zakresie
w zakresie dyrektywy.
dyrektywy. Nie ma tu
znaczenia fakt, że w prawie
krajowym nie jest to
działalność gospodarcza.
Krajowa Izba Gospodarcza
Pozytywna opinia
Realizacja postulatów
przedsiębiorców w zakresie zmian w
systemach reglamentacji i
stworzeniu pojedynczych punktów
kontaktowych
Zrzeszenie
Pozytywna opinia.
Przepisy dotyczące
Międzynarodowych
Postulat objęcia przepisami PPK
pojedynczych punktów
Przewoźników Drogowych w
również przewoźników
kontaktowych w założeniu
Polsce.
obejmą całość działalności
usługowej..
Implementacja dyrektywy wymagała zmian wielu ustaw, w tym dotyczących prowadzenia
określonych form działalności gospodarczej (usługowej). Konieczne jest opracowanie
przepisów w sposób jak najbardziej przyjazny dla przedsiębiorców, zgodnie z głównymi
celami dyrektywy. Dlatego też, Ministerstwo Gospodarki opracowało i rozesłało drogą
elektroniczną „ankietę dla przedsiębiorców i partnerów społecznych w sprawie założeń
ustawy transponującej przepisy dyrektywy 2006/123/WE dot. usług na rynku wewnętrznym.
Ankieta została rozesłana na 190 adresów e-mail równych podmiotów zidentyfikowanych
jako potencjalnie zainteresowanych implementacją dyrektywy. Ankieta została również
umieszczona na stronie internetowej Ministerstwa Gospodarki. MG otrzymało 24 wypełnione
ankiety. Ankieta zawierała 32 pytania. Część z nich miała charakter opisowy. Szczegółowy
opis konsultacji został ujęty w oddzielnym dokumencie pt. „Szczegółowe wyniki konsultacji
15