Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o udziale Rzeczypospolitej Polskiej w Systemie Informacyjnym Schengen oraz Systemie Informacji Wizowej oraz niektórych innych ustaw

W dniu 24 sierpnia 2007 r. została uchwalona ustawa o udziale Rzeczypospolitej Polskiej
w Systemie Informacyjnym Schengen oraz Systemie Informacji Wizowej, która zawiera przepisy
umożliwiające udział Polski w SIS, SIS II i VIS. Przedmiotowy akt prawny ma na celu
zapewnienie sprawnej realizacji określonych w przepisach unijnych kompetencji związanych
z SIS, SIS II i VIS przez organy krajowe. W związku z powyższym w dokumencie wskazano,
jakie kompetencje przysługują poszczególnym, wymienionym w ustawie organom. Dzięki
uchwaleniu wyżej cytowanej ustawy zagwarantowano zgodność polskiego prawa z zasadami
i środkami ochrony systemu i danych przewidzianych w przepisach europejskich,

w szczególności w zakresie przetwarzania danych osobowych, w tym kontroli dostępu
do sprzętu, kontroli nośników danych, kontroli gromadzenia danych, kontroli użytkownika,
kontroli dostępu do danych, kontroli transmisji danych oraz kontroli dostarczania danych.
Przepisy ustawy przewidziały również odpowiedzialność Skarbu Państwa za szkody
spowodowane niezgodnym z prawem działaniem lub zaniechaniem związanym
z wykorzystywaniem danych SIS lub VIS.
III. Przyczyny wprowadzenia zmian do ustawy
Po przeszło rocznym okresie obowiązywania ustawy doświadczenia związane
z jej stosowaniem wskazują na konieczność podjęcia procesu legislacyjnego zmierzającego
do zapewnienia jednolitej interpretacji przepisów oraz pełnej zgodności prawa polskiego
z prawem wspólnotowym.
Ustawa nowelizująca wprowadza szereg zmian, których celem jest dostosowanie ustawy do
prawa unijnego/wspólnotowego, tak aby w większym stopniu polskie przepisy odpowiadały
założeniom i celom aktów wspólnotowych w zakresie SIS II i VIS. Wszystkie zmiany były
konsultowane z organami uprawnionymi do udziału w SIS i VIS – podmiotami na co dzień
wykonującymi przepisy ustawy w praktyce.
Warto zauważyć, że szereg zmian jest podyktowanych również koniecznością
dostosowania przepisów ustawy w zakresie umożliwiającym udział w Systemie Informacyjnym
Schengen drugiej generacji (SIS II), który ma zastąpić SIS I. Proponowane w ustawie
nowelizującej zmiany mają charakter merytoryczny i zostały opisane w dalszej części
uzasadnienia.

5

IV. Wykazanie różnic pomiędzy dotychczasowym a proponowanym stanem prawnym –
omówienie przepisów ustawy nowelizującej
Art. 1 pkt 1 ustawy nowelizującej – zmiana tytułu ustawy
Zmiana tytułu ustawy ma związek z dostosowaniem użytych w ustawie pojęć
do nazewnictwa wspólnotowego i polega na zastąpieniu pojęcia „System Informacji Wizowej”
przez termin „Wizowy System Informacyjny”.
Art. 1 pkt 2 ustawy nowelizującej – zmiana art. 1 ustawy
Zmiana art. 1 ustawy polegająca na zastąpieniu zwrotu „tryb udziału” przez zwrot „sposób
realizacji udziału” ma na celu usunięcie wątpliwości interpretacyjnych odnośnie do zakresu
przedmiotowego ustawy, w szczególności braku przepisów proceduralnych.
Dodatkowo art. 1 ustawy określający przedmiot regulacji ustawowej w obecnym brzmieniu
okazał się niejasny i niespójny. Wyrażenie „organów uprawnionych do dostępu do danych
w zakresie wykorzystywania informacji” zastąpiono wyrażeniem „organów uprawnionych do
wglądu do danych”. Dotychczas obowiązujący zapis był niespójny z przepisami ustawy, które
definiują zakres dostępu poszczególnych organów do Krajowego Systemu Informatycznego,
zwanego dalej „KSI” – przez określenie uprawnień do dokonywania wpisów i wglądu do danych,
nie zaś w zakresie wykorzystywania informacji. Treść przedmiotowego przepisu uzupełniono
również przez dodanie po słowie „obowiązki” wyrażenia „i uprawnienia”, jako że ustawa w
swojej treści odwołuje się nie tylko do obowiązków, ale także szeroko do uprawnień
poszczególnych organów państwowych, wskazanych w szczególności w art. 3 – 4 i art. 7 ustawy.
Art. 1 pkt 3 lit. a ustawy nowelizującej – zmiana art. 2 pkt 1 i 2 ustawy
Art. 2 pkt 1 ustawy określa pojęcie „bezpośredniego dostępu”. Zaproponowane nowe
brzmienie wynika z konieczności jasnego rozróżnienia pojęć stosowanych w przepisach ustawy.
Należy zauważyć, że różnice pomiędzy pojęciami „dostęp do danych” a „wgląd do danych” nie
zostały wystarczająco jasno sprecyzowane w ramach poszczególnych przepisów ustawy

6
i dlatego też niniejsza kwestia, aby nie powodować nieporozumień, powinna zostać ujęta
w definicji pojęcia „bezpośredniego dostępu”.
Wprowadzona zmiana do art. 2 pkt 2 ustawy ma związek z dostosowaniem użytych
w ustawie pojęć do nazewnictwa wspólnotowego. Ponadto istotnym jest, żeby określenie
używane w obrębie całej ustawy znalazło swoje odzwierciedlenie w definicji, tak aby jego
brzmienie nie budziło wątpliwości.
Art. 1 pkt 3 lit. b ustawy nowelizującej – zmiana art. 2 pkt 5 i 6 ustawy
Art. 2 pkt 5 ustawy definiuje „dane SIS” poprzez odesłanie do art. 94 KWS, który
przewidywał istnienie jedynie SIS I. Zmiana polega na powiązaniu definicji „danych SIS”
z aktami prawa wspólnotowego dotyczącymi SIS II, tj. z art. 20 rozporządzenia (WE)
nr 1987/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 20 grudnia 2006 r. w sprawie utworzenia,
funkcjonowania i użytkowania Systemu Informacyjnego Schengen drugiej generacji (SIS II)
oraz z art. 20 decyzji Rady 2007/533/WSiSW z dnia 12 czerwca 2007 r. w sprawie utworzenia,
funkcjonowania i użytkowania Systemu Informacyjnego Schengen drugiej generacji (SIS II).
W związku z tym, że SIS I ma zostać zastąpiony przez SIS II, ustawa nowelizująca dostosowuje
przepisy ustawy pod kątem możliwości wykonywania swoich uprawnień przez zaangażowane
podmioty również po uruchomieniu SIS II bez konieczności dokonywania ponownych zmian.
Należy jednakże podkreślić, że zgodnie z art. 5 ustawy nowelizującej zmiana art. 2 pkt 5 ustawy
wchodzi w życie dopiero w momencie określonym w decyzji Rady zgodnie z art. 55 ust.
2 rozporządzenia (WE) nr 1987/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 20 grudnia 2006 r.
w sprawie utworzenia, funkcjonowania i użytkowania Systemu Informacyjnego Schengen drugiej
generacji (SIS II).
Art. 2 pkt 6 ustawy zawiera definicję „danych VIS”. Zmiana wprowadzona przez ustawę
nowelizującą polega na powiązaniu definicji „danych VIS” z art. 5 rozporządzenia (WE)
nr 767/2008 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 9 lipca 2008 r. w sprawie Wizowego
Systemu Informacyjnego (VIS) oraz wymiany danych pomiędzy państwami członkowskimi
na temat wiz krótkoterminowych (rozporządzenie w sprawie VIS). Dotychczasowa regulacja
nie zwierała takiego odniesienia z uwagi na brak odpowiedniej podstawy w prawie
wspólnotowym. W 2008 r. ustawodawca wspólnotowy usunął lukę w prawie, uchwalając

7
wskazane rozporządzenie. Nawiązanie w ustawie do nowego ustawodawstwa wspólnotowego
usuwa jakiekolwiek wątpliwości interpretacyjne dotyczące definicji „danych VIS”.
Art. 1 pkt 2 lit. c ustawy nowelizującej – uchylenie art. 2 pkt 9 stawy
Uchylenie art. 2 pkt 9 ustawy definiującego pojęcie „jednostka centralna Systemu
Informacyjnego Schengen” przez odwołanie do art. 92 ust. 3 KWS nastąpi z dniem określonym
w decyzji Rady, zgodnie z art. 55 ust. 2 rozporządzenia (WE) nr 1987/2006 Parlamentu
Europejskiego i Rady z dnia 20 grudnia 2006 r. w sprawie utworzenia, funkcjonowania i
użytkowania Systemu Informacyjnego Schengen drugiej generacji (SIS II), poprzez zastąpienie
przez definicję „systemu centralnego SIS II” odwołującą się do aktów prawa wspólnotowego
dotyczących SIS II, tj. art. 4 ust. 1 lit. a rozporządzenia (WE) nr 1987/2006 Parlamentu
Europejskiego i Rady z dnia 20 grudnia 2006 r. w sprawie utworzenia, funkcjonowania i
użytkowania Systemu Informacyjnego Schengen drugiej generacji (SIS II)

oraz art. 4 ust.1 lit. a decyzji Rady 2007/533/WSiSW z dnia 12 czerwca 2007 r. w sprawie
utworzenia, funkcjonowania i użytkowania Systemu Informacyjnego Schengen drugiej generacji
(SIS II). Zgodnie z przepisami art. 5 ustawy nowelizującej zmiana art. 2 pkt 9 ustawy wchodzi w
życie dopiero w momencie określonym w decyzji Rady zgodnie z art. 55 ust. 2 rozporządzenia
(WE) nr 1987/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 20 grudnia 2006 r. w sprawie
utworzenia, funkcjonowania i użytkowania Systemu Informacyjnego Schengen drugiej generacji
(SIS II).
Art. 1 pkt 2 lit. d ustawy nowelizującej – zmiana art. 2 pkt 10 i 11 ustawy
Artykuł 2 pkt 10 ustawy definiuje pojęcie „kopia krajowa” przez odesłanie do jednostki
centralnej Systemu Informacyjnego Schengen. Zmiana polega na powiązaniu definicji „kopia
krajowa” z aktami prawa wspólnotowego dotyczącymi SIS II, tj. art. 4 ust. 1 lit. b rozporządzenia
(WE) nr 1987/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 20 grudnia 2006 r. w sprawie
utworzenia, funkcjonowania i użytkowania Systemu Informacyjnego Schengen drugiej generacji
(SIS II) oraz powiązaniu z art. 4 ust. 1 lit. b decyzji Rady 2007/533/WSiSW z dnia 12 czerwca
2007 r. w sprawie utworzenia, funkcjonowania i użytkowania Systemu Informacyjnego Schengen
drugiej generacji (SIS II). Zgodnie z art. 5 ustawy nowelizującej zmiana art. 2 pkt 10 ustawy
wchodzi w życie dopiero w momencie określonym w decyzji Rady zgodnie z art. 55 ust. 2

8
rozporządzenia (WE) nr 1987/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 20 grudnia 2006 r.
w sprawie utworzenia, funkcjonowania i użytkowania Systemu Informacyjnego Schengen drugiej
generacji (SIS II).
Dotychczasowa treść art. 2 pkt 11 ustawy była niejasna, jeśli chodzi o zakres użycia
zasobów KSI przez uprawnione organy. Pojęcie „dostęp do danych” zastosowane w ustawie
obejmuje zarówno przekazywanie danych (wpisy), jak też wgląd do danych. Użyte
w przedmiotowej definicji sformułowanie „przekazywanie oraz dostęp do danych” okazało
się niejasne i zostało zastąpione pojęciem zdefiniowanym w ustawie, a mianowicie
„wykorzystywanie danych”.
Ponadto dokonano zmiany definicji KSI poprzez ujęcie słowa „oprogramowania” w nawias
i umieszczenie za sformułowaniem „narzędzi programowych”. Taka konstrukcja jest uzasadniona
z punktu widzenia tożsamego znaczenia obu ww. określeń.
Art. 1 pkt 2 lit. e ustawy nowelizującej – uchylenie art. 2 pkt 12 ustawy
Uchylenie art. 2 pkt 12 ustawy definiującego pojęcie „moduł krajowy” poprzez odwołanie
do art. 92 ust. 2 KWS, z dniem określonym w decyzji Rady, zgodnie z art. 55 ust. 2
rozporządzenia (WE) nr 1987/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 20 grudnia 2006 r. w
sprawie utworzenia, funkcjonowania i użytkowania Systemu Informacyjnego Schengen drugiej
generacji (SIS II), nastąpi przez zastąpienie go definicją „systemu krajowego N.SIS II”
odwołującą się do aktów prawa wspólnotowego dotyczących SIS II, tj. art. 4 ust. 1
lit. b rozporządzenia (WE) nr 1987/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 20 grudnia
2006 r. w sprawie utworzenia, funkcjonowania i użytkowania Systemu Informacyjnego Schengen
drugiej generacji (SIS II) oraz art. 4 ust. 1 lit. b decyzji Rady 2007/533/WSiSW z dnia
12
czerwca 2007 r. w sprawie utworzenia, funkcjonowania i użytkowania Systemu
Informacyjnego Schengen drugiej generacji (SIS II).
Art. 1 pkt 2 lit. f ustawy nowelizującej – zmiana art. 2 pkt 14 ustawy
Niniejsza zmiana art. 2 pkt 14 ustawy jest konsekwencją nadania nowego brzmienia
pojęciu „bezpośredniego dostępu”, o którym mowa w art. 1 pkt 3 lit. a ustawy nowelizującej.

9