Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz o zmianie niektórych innych ustaw

szkołach i placówkach, w których zgodnie z rozporządzeniem wydanym na
podstawie art. 55 ust. 6 ustawy o systemie oświaty, nie tworzy się samorządu
uczniowskiego (art. 51 ust. 1a). Ponadto w gimnazjach dla dzieci i młodzieży
udział uczniów w radzie szkoły nie będzie obowiązkowy (art. 51 ust. 1b). Udział
rodziców w radzie szkoły lub placówki nie będzie obowiązkowy w szkołach
i placówkach, w których nie tworzy się rad rodziców (art. 51 ust. 1c).

14) do art. 1 pkt 20 (warunki zakładania publicznych szkół i placówek przez osoby
prawne inne niż jednostki samorządu terytorialnego i osoby fizyczne)
Zmiana przepisu art. 58 ust. 3 ustawy o systemie oświaty polega na wprowadzeniu
obowiązku uzyskania pozytywnej opinii ministra właściwego do spraw rolnictwa
oraz ministra właściwego do spraw środowiska w celu uzyskania zezwolenia na
założenie odpowiednio publicznej szkoły i placówki rolniczej oraz publicznej
szkoły leśnej przez osobę prawną inną niż jednostka samorządu terytorialnego lub
osobę fizyczną. W dotychczasowym stanie prawnym ministrowie ci posiadają
kompetencje do wydawania opinii w sprawie likwidacji szkoły czy zawodu (art. 59
ust. 1 ustawy o systemie oświaty), nie posiadają natomiast kompetencji do
wydawania
opinii
w sprawie
zakładania publicznej szkoły rolniczej

i placówki rolniczej oraz szkoły leśnej. Nowe brzmienie przepisu art. 58
ust. 3 ustawy umożliwia ministrowi właściwemu do spraw środowiska oraz
ministrowi właściwemu do spraw rolnictwa wpływanie na kształtowanie sieci
publicznych szkół leśnych oraz szkół i placówek rolniczych. Zmiana ta skutkować
będzie lepszym dostosowaniem kształcenia zawodowego do potrzeb rynku pracy
oraz zapewnieniem warunków do pełniejszej realizacji oferty edukacyjnej
odpowiadającej standardom kształcenia w zawodach dla leśnictwa i rolnictwa.

15) do art. 1 pkt 21 lit. a-c (likwidacja szkoły lub placówki, likwidacja warsztatu
szkolnego)
Zmiana art. 59 ust. 1 ustawy o systemie oświaty polega na doprecyzowaniu przepisu
w części dotyczącej likwidacji szkoły dla dorosłych. O zamiarze likwidacji takiej
szkoły powiadamiani będą bezpośrednio uczniowie.

9
Natomiast zmiana art. 59 ust. 2 ustawy o systemie oświaty polega na wprowadzeniu
obowiązku uzyskiwania przez organ prowadzący odpowiednio szkołę leśną lub
szkołę morską, w przypadku zamiaru likwidacji szkoły, pozytywnej opinii
odpowiednio ministra właściwego do spraw środowiska lub ministra właściwego do
spraw gospodarki morskiej. Rozwiązanie to będzie służyć – analogicznie jak to ma
miejsce w dotychczasowym stanie prawnym w przypadku ministra właściwego do
spraw rolnictwa w odniesieniu do likwidacji szkół rolniczych – wzmocnieniu roli
tych ministrów i ich zaangażowania w sprawy kształcenia zawodowego. Wyrażanie
pozytywnej opinii przez wymienionych ministrów jest szczególnie uzasadnione z
punktu widzenia współodpowiedzialności tych ministrów za sprawy zapewnienia
dopływu kadr dla potrzeb kierowanych przez nich sektorów.
W nowym brzmieniu art. 59 ust. 2a ustawy o systemie oświaty proponuje się
zobowiązanie kuratora oświaty, aby w toku postępowania w sprawie likwidacji
szkoły lub zawodu, dla których zgodnie z klasyfikacją zawodów szkolnictwa
zawodowego ministrem właściwym jest minister właściwy do spraw zdrowia, oraz
szkoły prowadzącej kształcenie w zawodach dla żeglugi śródlądowej, zasięgał
opinii odpowiednio ministra właściwego do spraw zdrowia i ministra właściwego
do spraw transportu. W ten sposób ministrom tym umożliwia się zabranie głosu w
sprawie racjonalizacji sieci szkół, tak aby była ona zgodna z potrzebami rynku
pracy.
Dodanie w art. 59 ustawy o systemie oświaty nowego ust. 2c ma na celu
rozszerzenie stosowania rozwiązań dotyczących likwidacji szkoły lub zawodu na
likwidację warsztatu szkolnego lub gospodarstwa pomocniczego. Ponieważ warsztat
szkolny i gospodarstwo pomocnicze są integralnymi częściami szkoły, ich
likwidacja faktycznie skutkuje przekształceniem szkoły. Przepis zapobiegnie
ponadto podejmowaniu przez organy prowadzące szkoły pochopnych decyzji w
sprawie likwidacji bazy organizacyjnej służącej realizacji praktycznej nauki
zawodu.

16) do art. 1 pkt 21 lit. d (przeniesienie kształcenia w zawodzie do innej szkoły)
Dodanie w art. 59 ustawy o systemie oświaty nowego ust. 7 ma na celu
wprowadzenie możliwości przenoszenia kształcenia w zawodzie z jednej szkoły do
innej, w związku z racjonalizacją sieci szkół, a także w zamiarze poprawy

10
warunków realizacji procesu dydaktycznego. W przypadku zmiany lokalizacji
kształcenia w określonym zawodzie, nie będzie stosowało się procedury likwidacji,
przewiduje się jedynie obowiązek zawiadomienia o przeniesieniu kształcenia
kuratora oświaty oraz rodziców uczniów lub samych uczniów (w przypadku szkoły
dla dorosłych). Przeniesienie kształcenia nie powinno mieć wpływu na zmianę
warunków nauki uczniów i pracy nauczycieli.

17) do art. 1 pkt 22 i 23 (akredytacja placówek doskonalenia nauczycieli)
W dotychczasowym stanie prawnym przepisy art. 77a ust. 5 i art. 78 ust. 2 ustawy o
systemie oświaty, wyłączające stosowanie przepisów w sprawie akredytacji,
dotyczyły tylko placówek doskonalenia nauczycieli o zasięgu ogólnokrajowym
prowadzonych przez ministra właściwego do spraw oświaty i
wychowania.
Proponowana zmiana powoduje rozciągnięcie tego wyłączenia
również na placówki, które są zakładane i prowadzone przez ministra właściwego
do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego oraz ministra właściwego do
spraw rolnictwa, tak aby placówki doskonalenia nauczycieli prowadzone przez
ministrów były traktowane z punktu widzenia przepisów dotyczących akredytacji w
jednakowy sposób.

18) do art. 1 pkt 24 i 27 oraz art. 5 (dotowanie szkół publicznych prowadzonych przez
inne niż jednostki samorządu terytorialnego osoby prawne oraz osoby fizyczne;
dotowanie zajęć wczesnego wspomagania rozwoju dziecka)
Zmiana brzmienia art. 80 ust. 3 ustawy o systemie oświaty ma na celu
doprecyzowanie przepisów regulujących kwestię dotowania szkół publicznych
prowadzonych przez inne niż jednostki samorządu terytorialnego osoby prawne oraz
osoby fizyczne. Nowa regulacja zapobiegnie przypadkom przekazywania przez
jednostki samorządu terytorialnego podmiotom prowadzącym szkoły publiczne
dotacji na jednego ucznia w kwocie niższej niż kwota otrzymana w ramach części
oświatowej subwencji ogólnej dla jednostek samorządu terytorialnego.
Ponadto projektowane przepisy art. 80 ust. 2c i art. 90 ust. 1a doprecyzowują ustawę
o systemie oświaty w zakresie dotyczącym udzielania dotacji publicznym i
niepublicznym przedszkolom, szkołom, poradniom psychologiczno-pedagogicznym

11
i ośrodkom, o których mowa w art. 2 pkt 5 tej ustawy, na każde dziecko
uczestniczące w zajęciach wczesnego wspomagania rozwoju organizowanego w
tych jednostkach.
Z rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 21 grudnia 2007 r.
w sprawie sposobu podziału części oświatowej subwencji ogólnej dla jednostek
samorządu terytorialnego w roku 2008 (Dz. U. Nr 247, poz. 1825) wynika, że część
oświatowa subwencji ogólnej jest dzielona między poszczególne jednostki
samorządu terytorialnego, z uwzględnieniem zakresu realizowanych przez te
jednostki zadań oświatowych, m.in. wymienionego w §
2
pkt 9 tego
rozporządzenia finansowania wczesnego wspomagania rozwoju dzieci, o których
mowa w art. 71b ust. 2a ustawy o systemie oświaty. Zgodnie z algorytmem
podziału części oświatowej subwencji ogólnej, stanowiącym załącznik do
rozporządzenia, dla każdej jednostki samorządu terytorialnego będącej organem
prowadzącym lub dotującym szkoły podstawowe, gimnazja, szkoły
ponadgimnazjalne i szkoły ponadpodstawowe oraz placówki funkcjonujące w
systemie oświaty ustalono wagę P38 = 0,840 dla dzieci objętych wczesnym
wspomaganiem rozwoju w przedszkolach, oddziałach przedszkolnych w szkołach
podstawowych, szkołach podstawowych, specjalnych ośrodkach szkolno-
-wychowawczych, specjalnych ośrodkach wychowawczych, ośrodkach
rewalidacyjno-wychowawczych, poradniach psychologiczno-pedagogicznych (na
podstawie opinii, o których mowa w art. 71b ust. 3 i 3a ustawy o systemie oświaty).

19) do art. 1 pkt 25 i 26 (zakładanie szkół niepublicznych – opinia ministra właściwego
do spraw zdrowia)
Nadanie nowego brzmienia art. 82 ust. 2a oraz art. 85 ust. 3 ustawy o systemie
oświaty ma charakter doprecyzowujący. Dotychczasowe, niezdefiniowane w
ustawie, określenie „szkoła medyczna” zastępuje się określeniem „szkoła
prowadząca kształcenie w zawodach, dla których zgodnie z klasyfikacją zawodów
szkolnictwa zawodowego, o której mowa w art. 24 ust. 1, ministrem właściwym
jest minister właściwy do spraw zdrowia”.

20) do art. 1 pkt 28 (okres przyznawania stypendium szkolnego)

12
Zmiana art. 90d ust. 10 ustawy o systemie oświaty, zgodnie z którą stypendium
szkolne będzie przyznawane uczniowi na okres od jednego miesiąca do dziesięciu
miesięcy w danym roku szkolnym, ma na celu zlikwidowanie dotychczasowych
wątpliwości dotyczących okresu, na jaki może być przyznawane stypendium
szkolne. Projektowana zmiana umożliwi organowi przyznającemu pomoc
materialną dla uczniów, podczas rozpatrywania wniosków o przyznanie stypendium
szkolnego, uwzględnianie indywidualnych potrzeb edukacyjnych uczniów.

21)
do art. 1 pkt 29 (warunki przyznawania stypendium za wyniki w nauce
i stypendium za osiągnięcia sportowe)
Zmiana przepisów dotyczących stypendium za wyniki w nauce i stypendium za
osiągnięcia sportowe polega na wprowadzeniu jako warunku uzyskania tych
stypendiów otrzymania co najmniej dobrej oceny zachowania

(art. 90g ust. 2 i 2a ustawy o systemie oświaty). Zmiana przyczyni się do
wzmocnienia wychowawczego wymiaru tych stypendiów.

22) do art. 1 pkt 30 (tryb przyznawania świadczeń pomocy materialnej o charakterze
socjalnym)
Dotychczasowe brzmienie przepisu art. 90n ust. 2 pkt 1 ustawy o systemie oświaty
powodowało wątpliwości na tle Kodeksu postępowania administracyjnego
dotyczące formy, w jakiej dyrektor szkoły wyraża opinię o potrzebie przyznania
uczniowi pomocy materialnej. Celem projektowanej zmiany jest odformalizowanie i
w konsekwencji uproszczenie procedury przyznawania uczniom świadczeń pomocy
materialnej o charakterze socjalnym.

23) do art. 1 pkt 31 (kierowanie za granicę uczniów w celu kształcenia i nauczycieli w
celu doskonalenia)
Projektowana zmiana art. 94 ust. 1 ustawy o systemie oświaty rozszerza podstawy
kierowania za granicę uczniów w celu kształcenia i nauczycieli w

celu
doskonalenia o porozumienia o współpracy bezpośredniej zawierane przez szkoły,
organy prowadzące szkoły, jednostki samorządu terytorialnego, organy
administracji rządowej lub zakłady kształcenia nauczycieli i placówki doskonalenia

13