Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o indywidualnych kontach emerytalnych oraz ustawy o pracowniczych programach emerytalnych

8
oraz Polska Izba Ubezpieczeń (PIU). Natomiast swoje uwagi przedstawiła Izba
Zarządzających Funduszami i Aktywami (IZFiA).
IZFiA zaproponowała zmianę polegającą na wykreśleniu z definicji wypłaty
transferowej określonej w art. 2 pkt 4 ustawy o IKE, treści odnoszącej się do konwersji, czyli
wyrażenia: „lub jednoczesne odkupienie jednostek uczestnictwa w jednym funduszu
inwestycyjnym i nabycie jednostek uczestnictwa w innym funduszu inwestycyjnym
zarządzanym przez to samo towarzystwo za środki pieniężne uzyskane z odkupienia
jednostek uczestnictwa (konwersja), pod warunkiem, że jednostki odkupywane, jak

i nabywane są rejestrowane na IKE oszczędzającego”. W konsekwencji powyższej propozycji
zaproponowano również dalsze zmiany w ustawie o IKE (art. 24, art. 35 ust. 5 oraz uchylenie
art. 39 ust. 4 pkt 10). Za pozostawieniem dotychczasowego brzmienia definicji wypłaty
transferowej przemawia to, iż na mocy art. 21 ust. 1 pkt 58a lit. c ustawy

z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.
U.

z 2000 r. Nr 14, poz. 176, z późn. zm.) dochody z tytułu wypłaty transferowej środków
zgromadzonych na IKE są zwolnione z podatku dochodowego.
W przypadku wyłączenia konwersji spod reżimu wypłaty transferowej nabycie
jednostek uczestnictwa danego funduszu za środki pochodzące z odkupienia jednostek
uczestnictwa w innym funduszu, spowodowałoby konieczność naliczenia i zapłaty podatku.
Dlatego też uwaga nie została uwzględniona.
Również nie uwzględniono propozycji dotyczącej wykreślenia z umowy o prowadzenie
IKE liczby rat. IZFiA podnosiła, iż obowiązek określenia w umowie liczby rat, szczególnie
w odniesieniu do funduszy inwestycyjnych, może okazać się zabiegiem niemożliwym do
wykonania, z uwagi chociażby na to, że spadek jednostki uczestnictwa spowoduje
konieczność zmniejszenia liczby rat. W tym miejscu należy wskazać, iż obowiązek, o którym
mowa w art. 9 ust. 1 pkt 7a, a więc określenie w umowie warunków wypłaty w ratach, w tym
liczby rat, należy odczytywać jako zobowiązanie do określenia zakresu ich minimalnej
i maksymalnej ilości lub do określenia tej liczby w inny sposób, np. jako stosunek wartości
środków zgromadzonych na IKE w dniu wypłaty danej raty oraz wysokości raty, a nie jako
wymóg ustalenia w umowie o prowadzenie IKE określonej ich liczby. Ponadto opcja wypłaty
w ratach może być różnie skonstruowana (np. rata jako stała kwota lub jako stała liczba
jednostek uczestnictwa).


9
IZFiA postuluje, aby inaczej określić katalog środków podlegających częściowemu
zwrotowi z IKE. Proponując wprowadzenie zmian w art. 21 ust. 2 pkt 6 i art. 22 ust. 3 pkt 6
ustawy o IKE, polegających na poszerzeniu informacji o sumie składek podstawowych
o składki podstawowe wpłacone po dniu 31 maja 2004 r., IZFiA jednocześnie przedstawia
propozycję, aby częściowemu zwrotowi nie podlegała kwota równa sumie składek
podstawowych i dodatkowych wpłaconych do programu emerytalnego, przekazanych wypłatą
transferową na IKE oszczędzającego. Pod wpływem złożonej uwagi, oraz wątpliwości
przekazywanych przez niektóre z instytucji finansowych, projektodawca w inny sposób
rozwiązał ten problem i w art. 1 pkt 5 lit. b oraz w art. 2 projektu ustawy proponuje zmiany,
polegające na zobowiązaniu instytucji finansowych oraz zarządzającego programem
emerytalnym do umieszczenia w informacji przekazywanej przy transferze środków,
informacji o aktualnej wartości środków pochodzących z wpłat na IKE.
W projekcie nie uwzględniono dalszych propozycji, które wykraczały poza zakres
projektowanych zmian.

3. Wpływ regulacji na sektor finansów publicznych, w tym budżet państwa i budżety
jednostek samorządu terytorialnego.
Na obecnym etapie trudno jest ocenić, czy wejście w życie projektowanej ustawy
wpłynie na sektor finansów publicznych, w tym na budżet państwa i budżety jednostek
samorządu terytorialnego.
Na rynku IKE w 2008 r. następował spadek przyrostu zakładania nowych IKE, którego
początek dało się zaobserwować już w 2007 r. Można przypuszczać, iż zjawisko to jest
powodowane kryzysem finansowym panującym na rynkach światowych, pod wpływem
którego spada wartość akcji, jednostek uczestnictwa w funduszach inwestycyjnych itp.
Ponadto część osób z obecnie oszczędzających na IKE, obawiając się dalszego spadku
zgromadzonego kapitału, wycofuje się z tego systemu oszczędzania. W wyniku tego na
koniec grudnia 2008 r. prowadzonych było ponad 853,8 tys. kont, a wartość środków
zgromadzonych na tych kontach wyniosła ponad 1 613,7 mln zł.
Projekt ustawy zakłada rozszerzenie grona uprawionych do zakładania IKE

o nierezydentów. Jednakże, zdaniem projektodawcy, nie należy oczekiwać, że powyższa
zmiana spowoduje, iż wyżej wymienione osoby będą masowo zakładać IKE i dokonywać
wpłat na to konto. Z reguły osoby te przebywają na terytorium RP przez krótki okres i ich
zainteresowanie przystąpieniem do IKE należy uznać za znikome.


10
W praktyce zmiana ta ma znaczenie dla Polaków, którzy wyemigrowali na niezbyt długi
czas do pracy w innym kraju. W myśl obowiązujących przepisów osoby takie, podczas
pobytu za granicą, nie mogły wpłacać na IKE. Obecnie przedłożony projekt, przez
umożliwienie dokonywania wpłat na IKE również nierezydentom, spowoduje, iż część osób,
w przeszłości zainteresowana wpłacaniem na IKE, a nie mogąca skorzystać z tego prawa
z uwagi na brak statusu rezydenta polskiego, będzie mogła wpłacać na to konto.
Jak wynika z Badania Aktywności Ekonomicznej Ludności (BAEL) z krótszej lub
dłuższej emigracji powróciło 1.280 tys. osób. Około 72 % osób, które powróciły, wyjechało
za granicę w celach zarobkowych. Natomiast nie jest wiadome ile z tych osób miało
wcześniej założone IKE, na które nie mogło dokonywać wpłat podczas pobytu za granicą.
Również nie jest wiadome ile z takich osób byłoby zainteresowane otwarciem konta IKE.
Podsumowując, na obecnym etapie trudno jest ocenić skutki finansowe dla budżetu
państwa, jakie nastąpią w wyniku rozszerzenia grona uprawnionych do zakładania IKE
o nierezydentów. Jednakże biorąc pod uwagę powyższe argumenty oraz zmniejszającą się
liczbę zakładanych kont przez rezydentów, należy przypuszczać, iż zmiana polegająca na
rozszerzeniu kręgu osób uprawnionych do zakładania IKE będzie miała minimalne skutki
finansowe dla budżetu państwa.
W myśl art. 3 ust. 2 ustawy z dnia 13 listopada 2003 r. o dochodach jednostek
samorządu terytorialnego (Dz. U. z 2008 r. Nr 88, poz. 539, z późn. zm.), jednostki
samorządu terytorialnego mają udział we wpływach z podatku dochodowego od osób
fizycznych. Wysokość udziału we wpływach z podatku dochodowego od osób fizycznych
wynosi odpowiednio: 39,34 % – dla gminnych jednostek budżetowych (art. 4 ust. 2),
10,25 % – dla powiatowych jednostek budżetowych (art. 5 ust. 2) oraz 1,60 % – dla
wojewódzkich jednostek budżetowych (art. 6 ust. 2).
Z analogicznych, jak wyżej wskazane dla budżetu państwa, względów, równie trudno jest
ocenić jaki wpływ będzie miała zmiana polegająca na rozszerzeniu grona uprawnionych do
zakładania IKE na budżety jednostek samorządu terytorialnego.
Biorąc jednak pod uwagę wysokość udziału tych jednostek we wpływach do budżetu
państwa, proponowane rozwiązania będą miały również znikomy wpływ na budżety
samorządów.



11
4. Wpływ regulacji na rynek pracy
Proponowana zmiana nie będzie miała wpływu na rynek pracy.
5. Wpływ regulacji na konkurencyjność gospodarki i przedsiębiorczość, w tym na
funkcjonowanie przedsiębiorstw
Brak bezpośredniego wpływu.
6. Wpływ regulacji na sytuację i rozwój regionalny
Brak bezpośredniego wpływu.
Stosownie do art. 5 ustawy z dnia 7 lipca 2005 r. o działalności lobbingowej
w procesie stanowienia prawa (Dz. U. Nr 169, poz. 1414 oraz z 2009 r. Nr 42, poz. 337)
projekt został zamieszczony na stronie internetowej Biuletynu Informacji Publicznej
Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej.
W trakcie uzgodnień projektu nie wpłynęło żadne zgłoszenie o zainteresowaniu
pracami nad projektem ustawy na podstawie ustawy o działalności lobbingowej w procesie
stanowienia prawa.



16-09-aa