Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o odpadach oraz niektórych innych ustaw

W wyniku konsultacji społecznych zrezygnowano z czę ci zmian zaproponowanych
w art. 9 ustawy o odpadach. Dotyczy to w szczególno ci rezygnacji z zawężenia „zasady
blisko ci” do procesów unieszkodliwiania odpadów oraz rezygnacji z uchylenia przepisu
ograniczającego gospodarowanie zakaźnymi odpadami medycznymi i weterynaryjnymi.
Pozostawienie ust. 5 w art. 9 zapewni odpowiedni strumień odpadów dla planowanych
w
Polsce inwestycji związanych z wybudowaniem spalarni odpadów medycznych
i
weterynaryjnych. Jest to szczególnie istotne z uwagi na konieczno ć zapewnienia
efektywno ci ekonomicznej dla tych inwestycji.
Natomiast rezygnacja z usunięcia w art. 9 odniesienia do procesów odzysku związana
jest z konieczno cią pozostawienia zawężonej „zasady blisko ci” dla niesegregowanych
odpadów komunalnych, pozostało ci z sortowania odpadów komunalnych oraz komunalnych
osadów ciekowych zarówno w odniesieniu do procesów odzysku, jak i unieszkodliwiania.
Pozostawienie odniesienia w art. 9 również do procesów odzysku zapewni spójno ć
i integralno ć przepisów ustawy, nie naruszając jednocze nie przepisów dyrektywy
2006/12/WE – tak jak to ma miejsce w obecnie obowiązującym stanie prawnym.
Nieprzyjęcie uwag postulujących ograniczenie zbierania niektórych grup odpadów
do obszaru województwa oraz ograniczenie możliwo ci odzysku lub unieszkodliwiania tych
odpadów do granic obszaru związku międzygminnego wynikało z powołania do życia
w projekcie ustawy związków międzygminnych, których zadaniem jest między innymi
przejęcie przez nie zadań związanych z organizacją systemu gospodarowania odpadami
pochodzącymi z sektora komunalnego na danym obszarze. Dodatkowo ograniczenia zbierania
okre lonych grup odpadów zostały wzmocnione wprowadzeniem zakazu zbierania
wymienionych
w art. 13a sze ciu grup odpadów, których zbieranie jest nieuzasadnione ze rodowiskowego
punktu widzenia. Odpady te powinny być transportowane bezpo rednio do instalacji lub
miejsc, w których będzie dokonywany ich odzysk lub unieszkodliwianie.

W przypadku zaproponowanego w projekcie z dnia 17 października 2007 r.
ujednolicenia procedury wstrzymywania działalno ci, na skutek wniesionych uwag
odstąpiono od zwiększania kompetencji wojewódzkich inspektorów ochrony rodowiska oraz
ograniczania kompetencji organów ochrony rodowiska.
Znaczna
czę ć zgłoszonych w trakcie konsultacji społecznych uwag dotyczyła nadania
nowego kształtu systemowi planowania gospodarki odpadami w Polsce. Były to uwagi
zarówno popierające, jak i negujące przyjęte w projekcie rozwiązania.
Wszelkie uwagi dotyczące przepisów regulujących kwestie planowania gospodarki
odpadami, zmian w ustawie – Prawo ochrony rodowiska, czę ć w zakresie wprowadzenia

16
Subfunduszu gospodarki odpadami, stały się bezprzedmiotowe z powodu wycofania tych
przepisów z projektu ustawy.
W wyniku konsultacji społecznych zrezygnowano również z likwidacji obowiązku
składania informacji o wytwarzanych odpadach oraz o sposobach gospodarowania nimi oraz
likwidacji decyzji zatwierdzającej program gospodarki odpadami niebezpiecznymi. Natomiast
nie zrezygnowano z propozycji ułatwień dla wytwórców odpadów, którzy prowadzą
działalno ć usługową – przez wprowadzenie nowej decyzji – zatwierdzającej program
gospodarki odpadami.

W wyniku uwag zmodyfikowano również brzmienie przepisów dotyczących
składowania odpadów. Zmiany te mają na celu doprecyzowanie przepisów projektu,
zwłaszcza związanych z procedurą zamykania składowisk z urzędu.

W odniesieniu do zaproponowanego nowego brzmienia niektórych przepisów karnych
uwagi dotyczyły wysoko ci ustanowionych administracyjnych kar pieniężnych oraz
zasadno ci wprowadzania takiego instrumentu prawnego. Większo ć uwag nie została
przyjęta z uwagi na brak w obowiązujących przepisach silnego narzędzia mobilizującego
podmioty działające w zakresie gospodarki odpadami do przestrzegania przepisów ustawy
o odpadach. W wyniku uwag uszczegółowiono jedynie zakres kryteriów, którymi powinien
kierować się organ wymierzający wysoko ć kary.

Rozszerzenie zakresu nowelizacji ustawy o recyklingu pojazdów wycofanych
z eksploatacji spowodowało przeniesienie obowiązków dotyczących rocznego sprawozdania
o pojazdach wycofanych z eksploatacji z Narodowego Funduszu Ochrony rodowiska
i Gospodarki Wodnej do Głównego Inspektoratu Ochrony rodowiska.

Ponadto w ustawie o recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji zaproponowano
zawężenie obowiązku tworzenia sieci zbierania pojazdów wycofanych z eksploatacji
do
profesjonalnych producentów, importerów i dokonujących wewnątrzwspólnotowego
nabycia pojazdów. W wyniku konsultacji społecznych przyjęto uwagi dotyczące zawężenia
działań, które zaliczane są do procesów odzysku lub recyklingu. Dodatkowo zrezygnowano
w przepisach ustawy o recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji z funkcjonowania
za wiadczeń potwierdzających odzysk i recykling; poziom odzysku i recyklingu obliczony
będzie na postawie prowadzonej przez przedsiębiorcę ewidencji odpadów. W związku ze
zmianami w podziale zadań i kompetencji w administracji terenowej przeniesiono obowiązek
wydawania decyzji dotyczących gospodarki odpadami dla stacji demontażu do marszałka
województwa.
W okresie, w którym trwały uzgodnienia międzyresortowe, Minister Rozwoju Regionalnego,
Minister Infrastruktury i Minister rodowiska podjęli decyzję o tym, że zagadnienia
dotyczące planowania gospodarki odpadami i gospodarki odpadami komunalnymi zostaną

17
wyłączone z projektu ustawy i będą uwzględnione w projekcie ustawy o zmianie ustawy
o utrzymaniu czysto ci i porządku w gminach oraz o zmianie niektórych innych ustaw.
Z ustaleń Kancelarii Prezesa Rady Ministrów, Ministerstwa Rozwoju Regionalnego oraz
Ministerstwa Infrastruktury wynika, że projekt ustawy o zmianie ustawy o odpadach oraz
o zmianie ustawy o utrzymaniu czysto ci i porządku w gminach zgłoszony do Programu Prac
Legislacyjnych Rady Ministrów na II połowę 2008 r. zostanie przygotowany po przyjęciu
przez Radę Ministrów dokumentu rządowego „Założenia nowego systemu gospodarki
odpadami komunalnymi”. Natomiast na podstawie wyżej wymienionych założeń, po
zakończeniu konsultacji społecznych i uzgodnień międzyresortowych zostaną podjęte decyzje
odno nie aktów prawnych, które należy znowelizować oraz zostanie wyznaczony organ
odpowiedzialny za przeprowadzenie powyższych prac legislacyjnych. Projekt ten będzie
obejmował w szczególno ci nowelizację przepisów ustawy o odpadach w
zakresie
dotyczącym planowania gospodarki odpadami i gospodarowania odpadami komunalnymi (art.
14, 15, 16a i 16b), które zostały wyłączone z niniejszej nowelizacji ustawy o odpadach.


Jednocze nie, w związku z przepisami ustawy z dnia 7 lipca 2005 r. o działalno ci
lobbingowej w procesie stanowienia prawa (Dz. U. Nr 169, poz. 1414 oraz z 2009 r. Nr 42,
poz. 337) Stowarzyszenie na Rzecz Rozwoju i Stosowania Bezdioksynowych Technologii
Unieszkodliwiania Niebezpiecznych Odpadów Medycznych w Krakowie, Polska Izba
Gospodarki Odpadami z siedzibą w Warszawie, Stowarzyszenie Papierników Polskich
z siedzibą w Łodzi oraz Polski Związek Przemysłu Motoryzacyjnego z siedzibą w Warszawie
zgłosiły swoje zainteresowanie pracami nad projektem niniejszej ustawy.

3. Przedstawienie wyników analizy wpływu aktu normatywnego na:

1) sektor finansów publicznych, w tym budżet państwa i budżety jednostek samorządu
terytorialnego

Dodatni wpływ na sektor finansów publicznych może nastąpić w wyniku wpływów
z tytułu zaostrzenia kar za działania niezgodne z przepisami ustawy o odpadach oraz ustawy
o recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji. Nie można jednak ocenić wysoko ci
wpływów z wprowadzenia kar pieniężnych, gdyż stosowanie tych kar uzależnione jest
od przestrzegania przepisów ustawy o odpadach przez przedsiębiorców. Ustalone w projekcie
ustawy kary pieniężne będą miały charakter prewencyjny, skłaniający raczej do realizacji
obowiązków ustawowych i tym samym unikania przez podmioty płacenia wspomnianych kar.
Warto przy tym nadmienić, że administracyjne kary pieniężne będą nowym instrumentem,
w nowelizowanych ustawach, którego skuteczno ć zarówno w odniesieniu do egzekucji tych

18
kar, jak i w zakresie mobilizacji podmiotów do przestrzegania przepisów, w pełni będzie
można ocenić dopiero po wej ciu w życie omawianych przepisów.
Ponadto w kwestii ewentualnych kosztów ponoszonych przez jednostki samorządu
terytorialnego w związku z wprowadzoną w projekcie procedurą zamykania składowisk
z urzędu warto zwrócić uwagę, że nadzór taki istnieje już obecnie na mocy obowiązujących
przepisów. Organy ochrony rodowiska sprawują nadzór nad wykonaniem przez podmioty
obowiązków wynikających z decyzji administracyjnych wydanych przez te organy. Obecnie
próby zamknięcia składowisk przy braku współpracy zarządzającego składowiskiem
powodują przeciąganie się tego procesu – de facto generowanie obciążeń. Ustalenie
wyraźnych przesłanek do zamknięcia składowiska oraz wskazanie procedury zamknięcia
składowiska powinno przyczynić się do zmniejszenia tych obciążeń. Stąd nie powinny
wystąpić dodatkowe skutki finansowe z wprowadzenia tych przepisów,

2) rynek pracy


Zaproponowane w projekcie zmiany będą miały pozytywny wpływ na rynek pracy.
Wprowadzone ustawą przepisy zmieniające ustawę o recyklingu pojazdów wycofanych
z eksploatacji mają na celu skierowanie większego strumienia wyeksploatowanych pojazdów
do stacji demontażu, co może przyczynić się do zwiększenia zatrudnienia w tej branży
gospodarki odpadami,

3) konkurencyjno ć gospodarki i przedsiębiorczo ć, w tym na funkcjonowanie
przedsiębiorstw

Skutki regulacji wynikające z projektu ustawy będą dotyczyły przede wszystkim
zarządzających składowiskami, którzy zobowiązani zostaną do wystąpienia z wnioskami
o nowe decyzje zatwierdzające instrukcje eksploatacji składowiska oraz w celu dostosowania
do nowych przepisów, o zmianę zezwoleń na prowadzenie działalno ci w zakresie odzysku
lub unieszkodliwiania odpadów.
Wprowadzenie nowego rodzaju decyzji administracyjnej – decyzji zatwierdzającej
program gospodarki odpadami powinno wpłynąć pozytywnie na działalno ć podmiotów
wiadczących usługi w zakresie budowy, rozbiórki, remontu obiektów, czyszczenia
zbiorników lub urządzeń oraz sprzątania, konserwacji i napraw. Wspomniane rozwiązanie
polegające na
wprowadzeniu możliwo ci uzyskania jednej decyzji administracyjnej
w zakresie wytwarzania odpadów, która może być ważna na terenie całego kraju, zmniejszy
w sposób istotny ilo ć czynno ci administracyjnych związanych z prowadzeniem wyżej

19
wymienionej działalno ci. Omawiana regulacja stanowi więc duże ułatwienie dla wielu
podmiotów gospodarczych, prowadzących działalno ć taką, jak np. usuwanie azbestu
z budynków lub oczyszczanie zbiorników zanieczyszczonych substancjami niebezpiecznymi.
Wpływ na funkcjonowanie przedsiębiorstw może nastąpić w wyniku zaostrzenia kar
za działania niezgodne z przepisami ustawy o odpadach oraz ustawy o recyklingu pojazdów
wycofanych z eksploatacji. Nie można jednak ocenić wysoko ci ewentualnych kosztów
ponoszonych przez przedsiębiorców, gdyż stosowanie tych kar uzależnione jest od
przestrzegania przepisów ustawy o odpadach przez przedsiębiorców. Ustalone w projekcie
ustawy kary pieniężne będą miały charakter prewencyjny, skłaniający raczej do realizacji
obowiązków ustawowych i tym samym unikania prowadzenia działań usankcjonowanych
wysokimi karami.
Ze względu na fakt, że niniejszy projekt nie wprowadza nowych obowiązków
sprawozdawczych dla przedsiębiorców, również z tego tytułu nie przewiduje się dodatkowych
obciążeń finansowych związanych z funkcjonowaniem przedsiębiorstw,

4) sytuację i rozwój regionalny

Brak
wpływu,

5) ochronę rodowiska


Projekt ustawy pozytywnie wpłynie na ochronę rodowiska, w szczególno ci
w zakresie ochrony przed uciążliwo ciami związanymi z gospodarką odpadami. Stworzenie
możliwo ci zamykania niektórych składowisk z urzędu powinno przyczynić się do
ograniczenia ich negatywnego oddziaływania na rodowisko. Jednocze nie umożliwi to
rozpoczęcie procesów rekultywacji tych obiektów, które nie spełniają wymogów prawa lub
nie realizują obowiązków nałożonych decyzjami administracyjnymi. Zmiana przepisów
karnych ma na celu poprawę przestrzegania przepisów ustawy, a także poprawę jako ci
prowadzonej przez posiadaczy odpadów ewidencji odpadów. Dobra jako ć prowadzonej
ewidencji jest niezbędna do tworzenia funkcjonalnej statystyki danych dotyczących odpadów
zarówno na poziomie województw, jak i poziomie centralnym.

Zaproponowane w projekcie ujednolicenie procedury wstrzymywania działalno ci
z zakresu gospodarki odpadami miało na celu ułatwienie Inspekcji Ochrony rodowiska
realizacji nałożonych na nią działań polegających na kontroli przestrzegania przepisów
ochrony rodowiska.
20