Rządowy projekt ustawy o rolnictwie ekologicznym

Art. 31 określa termin wejścia w życie ustawy na 14 dni od dnia ogłoszenia. Z dniem
1 stycznia 2009 r. weszło w życie rozporządzenie nr 834/2007 oraz rozporządzenie
nr 889/2008. Zgodnie z art. 39 rozporządzenia nr 834/2007 odesłania do uchylonego
rozporządzenia nr 2092/91 traktuje się jako odesłania do rozporządzenia nr 834/2007.
Dodatkowo zgodnie z art. 96 rozporządzenia nr 889/2008 odniesienia do wymienionych
w tym artykule rozporządzeń, które utraciły moc, i do rozporządzenia nr 2092/91 rozumiane
są jako odniesienia do rozporządzenia nr 889/2008 i są odczytywane zgodnie z tabelą
korelacji przedstawioną w załączniku XIV do rozporządzenia nr 889/2008. W celu
zapewnienia jasności przepisów konieczne jest jak najszybsze wejście w życie projektowanej
ustawy, a nie wyłącznie odczytywanie wymogów dotyczących produkcji ekologicznej, biorąc
pod uwagę tę tabelę korelacji.
Biorąc pod uwagę, iż do dnia 31 grudnia 2010 r. kontrola, o której mowa w art. 7 ust. 1
projektu ustawy, może być prowadzona przez osoby, które nie zostały wpisane do rejestru
inspektorów rolnictwa ekologicznego, wprowadzono odpowiedni okres przejściowy na
możliwość nakładania kar za nieprzestrzeganie tego wymogu. W związku z powyższym
art. 24 ust. 2 pkt 7 wejdzie w życie z dniem 1 stycznia 2011 r.
Projekt ustawy jest zgodny z prawem Unii Europejskiej.
Projekt ustawy wykonuje przepisy Unii Europejskiej i w związku z tym nie podlega
procedurze notyfikacji w rozumieniu przepisów rozporządzenia Rady Ministrów z dnia
23 grudnia 2002 r. w sprawie sposobu funkcjonowania krajowego systemu notyfikacji norm
i aktów prawnych (Dz. U. Nr 239, poz. 2039 oraz z 2004 r. Nr 65, poz. 597).

Projekt ustawy został zawarty w Programie prac legislacyjnych Rady Ministrów na 2009 r.
(styczeń – czerwiec 2009 r.).
Zgodnie z art. 5 ustawy z dnia 7 lipca 2005 r. o działalności lobbingowej w procesie
stanowienia prawa (Dz. U. Nr 169, poz. 1414) projekt ustawy został zamieszczony na
stronach Biuletynu Informacji Publicznej Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Dotychczas
nie zgłoszono zainteresowania pracami nad projektem ustawy w trybie art. 7 tej ustawy.
30
OCENA SKUTKÓW REGULACJI


1. Podmioty, na które będzie oddziaływać projektowana ustawa
Projektowana ustawa swoim zakresem będzie obejmowała producentów ekologicznych oraz
producentów zamierzających podjąć działalność w zakresie rolnictwa ekologicznego,
jednostki certyfikujące, Inspekcję Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych,
Państwową Inspekcję Ochrony Roślin i Nasiennictwa, Inspekcję Weterynaryjną, Inspekcję
Handlową, Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa oraz Ministerstwo Rolnictwa
i Rozwoju Wsi, a ponadto będzie miała wpływ na konsumentów żywności ekologicznej.

2. Wpływ projektowanej ustawy na dochody i wydatki budżetu państwa i budżetów jednostek
samorządu terytorialnego
Wejście w życie projektowanej ustawy nakłada nowe obowiązki na jednostki sektora
finansów publicznych.
Na Główny Inspektorat Inspekcji Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych zostały
nałożone nowe zadania i obowiązki związane z pełnieniem zadań urzędu nadzoru. Są to nowe
lub rozszerzone zadania w zakresie:
1) współuczestnictwa w upoważnianiu jednostek certyfikujących,
2) nadzoru nad prawidłowością realizacji zadań wykonywanych przez wojewódzkie
inspektoraty jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych, który wymaga
przygotowania i aktualizacji trybu postępowania, jednolitych procedur, instrukcji
i wzorów formularzy,
3) wydawania decyzji dotyczących dopuszczenia nieekologicznych składników żywności
pochodzenia rolniczego przez państwo członkowskie do stosowania w rolnictwie
ekologicznym,
4) współpracy z Inspekcją Weterynaryjną, Państwową Inspekcją Ochrony Roślin
i Nasiennictwa oraz Inspekcją Handlową,
5) przeprowadzania egzaminów i prowadzenia rejestru inspektorów rolnictwa
ekologicznego,

31
6) możliwości nakładania kar pieniężnych na jednostki certyfikujące oraz wydawania
innych decyzji przewidzianych w przepisach projektu ustawy dotyczących zgodności
prowadzonej działalności z przepisami dotyczącymi rolnictwa ekologicznego,
7) koordynacji działań podejmowanych przez wojewódzkich inspektorów jakości
handlowej artykułów rolno-spożywczych w zakresie stosowania nowych przepisów,
w tym prowadzenia szkoleń dla pracowników wojewódzkich inspektoratów jakości
handlowej artykułów rolno-spożywczych wydających decyzje,
8) występowania jako organ drugiej instancji w przypadku decyzji wydawanych przez
wojewódzkich inspektorów, w tym prowadzenie postępowań odwoławczych
w przypadku decyzji odmownych i rozstrzyganie kwestii problematycznych.
Na wojewódzkie inspektoraty jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych zostały
nałożone nowe zadania związane z nadzorem nad produkcją ekologiczną. Są to nowe lub
rozszerzone zadania w zakresie:
1) uczestnictwa w procesie wydawania pozwoleń w sprawach dotyczących
uznawania części okresu konwersji, odbudowywania stad i szczególnego sposobu
postępowania w sytuacji wystąpienia przypadków siły wyższej, odstępstw
dotyczących warunków w pomieszczeniach inwentarskich oraz obsady zwierząt
czy w odniesieniu do takich czynności, jak mocowanie elastycznej taśmy do
ogonów owiec, przycinanie ogona i piłowanie zębów, kształtowanie dziobów lub
usuwanie rogów i trzymanie zwierząt gospodarskich na uwięzi,
2) bezpośredniej współpracy z Inspekcją Handlową,
3) nakładania kar pieniężnych za znakowanie z naruszeniem przepisów dotyczących
rolnictwa ekologicznego,
4) możliwości powierzenia wybranych czynności w ramach nadzoru przez Głównego
Inspektora Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych wojewódzkiemu
inspektorowi.
Nowe zadania nałożone na Inspekcję Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych,
Główny Inspektorat Weterynarii, Główny Inspektorat Ochrony Roślin i Nasiennictwa oraz
Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów są również związane z koniecznością
współpracy i koordynacją nadzoru nad jednostkami certyfikującymi i produkcją ekologiczną.
Wejście w życie projektowanej ustawy będzie wymagać ścisłej współpracy między Inspekcją

32
Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych a Inspekcją Weterynaryjną, Państwową
Inspekcją Ochrony Roślin i Nasiennictwa i nadzorowaną przez Prezesa Urzędu Ochrony
Konkurencji i Konsumentów Inspekcją Handlową.
Jeżeli okaże się niezbędne zwiększenie zatrudnienia w jednostkach sektora finansów
publicznych, które będą zaangażowane w realizację przepisów projektowanej ustawy, to
dodatkowe wnioski o zwiększenie zatrudnienia będą mogły być wówczas rozpatrzone
przez Radę Ministrów w ramach planowanej w ustawie budżetowej rezerwy płacowej na
zmiany organizacyjne i nowe zadania.
Wejście w życie projektowanej ustawy jest związane z dodatkowymi kosztami, jakie będzie
ponosić Inspekcja Weterynaryjna. Zakładając, iż Inspekcja Weterynaryjna uwzględni
w ramach wykonywanej kontroli badania i analizy bezpośrednio mające wpływ na rolnictwo
ekologiczne, to jest przeprowadzanie analizy w celu wykrycia materiałów paszowych z roślin
genetycznie modyfikowanych (300 próbek i koszcie badania jednej próbki około 1 000 zł)
oraz koszty związane z oznaczaniem obecności kokcydiostatyków jonofrowych w paszach
(300 próbek i koszcie badania jednej próbki ok. 200 zł), wejście w życie projektowanej
ustawy będzie wymagało wydatkowania dodatkowych środków w wysokości 360 tys. zł
rocznie.
Na obecnym etapie prac nie planuje się zwiększenia wydatków publicznych w związku
z wejściem w życie art. 23 projektowanej ustawy. Planuje się, iż wysokość wypłacanej
pomocy na prowadzenie badań dotyczących rolnictwa ekologicznego oraz na dofinansowanie
kosztów kontroli gospodarstw rolnych, w których produkcja jest prowadzona metodami
ekologicznymi, realizowanych na mocy rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi
z dnia 13 kwietnia 2007 r. w sprawie stawek dotacji przedmiotowych dla różnych podmiotów
wykonujących zadania na rzecz rolnictwa, pozostanie na dotychczasowym poziomie. rodki
na ten cel zostały zapewnione w ustawie budżetowej na 2009 r.
Nie przewiduje się dodatkowych wydatków w 2009 r. w związku z wejściem w życie
projektowanej ustawy wynikających z prowadzenia działań promocyjnych i informacyjnych
dotyczących rolnictwa ekologicznego, dofinansowania prowadzenia koordynacji badań
dotyczących rolnictwa ekologicznego oraz dofinansowania badań związanych z uznaniem
środka do produkcji ekologicznej za spełniający wymagania określone w przepisach
dotyczących rolnictwa ekologicznego.

33
Projektowana ustawa wprowadza egzamin uprawniający do dokonywania kontroli przez
inspektorów rolnictwa ekologicznego. Za przeprowadzenie egzaminu pobiera się opłatę, która
stanowi dochód budżetu państwa. Szacuje się, iż dochody budżetu państwa z tytułu tej opłaty
wyniosą w 2009 r. około 20 tys. zł, a w 2010 r. około 50 tys. zł.
Szacunkowe wpływy do budżetu państwa w związku z wprowadzeniem kar pieniężnych,
o których mowa w art. 24 i 25 projektowanej ustawy, wyniosą około 100 tys. zł.

3. Wpływ projektowanej ustawy na rynek pracy
Wejście w życie projektowanej ustawy będzie związane z wprowadzeniem obowiązku (od
dnia 1 stycznia 2011 r.) potwierdzania kwalifikacji osób do oceny zgodności prowadzonej
produkcji z przepisami dotyczącymi rolnictwa ekologicznego. Szacuje się, iż przy obecnym
tempie rozwoju rynku rolnictwa ekologicznego w 2011 r. kwalifikacjami potwierdzonymi
tym egzaminem będzie się musiało wykazać około 370 osób, a począwszy od 2011 r. liczba ta
będzie wzrastać o około 10 – 20 inspektorów rocznie.

4. Wpływ projektowanej ustawy na konkurencyjność gospodarki i przedsiębiorczość, w tym
na funkcjonowanie przedsiębiorstw
Wejście w życie projektowanej ustawy wpłynie pozytywnie na poziom konkurencyjności
krajowych podmiotów działających na rynku rolnictwa ekologicznego.
Zapewnienie
efektywnego nadzoru nad produkcją ekologiczną i nad jednostkami certyfikującymi ma na
celu zagwarantowanie odpowiedniej wiarygodności systemu kontroli. Przyjęte rozwiązania
mają również na celu zapewnienie wykorzystania przewidzianych w przepisach
wspólnotowych odstępstw, co zapewni równoważne warunki konkurowania z podmiotami
zagranicznymi. Ponadto rozwój rynku rolnictwa ekologicznego daje możliwość zmiany
sposobu konkurowania – zamiast wytwarzania dużej ilości produktów homogenicznych –
produkowane są wyroby o wysokiej jakości. Uczestnictwo w systemie żywności ekologicznej
jest również podstawą do korzystania z nowych instrumentów finansowych przewidzianych
w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007 – 2013.
Wprowadzenie odstępstwa dotyczącego obowiązku zgłaszania podjęcia działalności
w zakresie rolnictwa ekologicznego i poddawania się kontroli jednostek certyfikujących
przez podmioty sprzedające produkty bezpośrednio konsumentowi lub użytkownikowi
końcowemu, pod warunkiem że podmioty te nie wytwarzają, nie przygotowują ani nie

34