Przedstawiony przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej projekt ustawy o świadczeniu substytucyjnym przysługującym osobom represjonowanym w latach 1939-1956 przez Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich

4
będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego. Postępowanie
dotyczące przyznania lub odmowy przyznania świadczenia substytucyjnego,
w zakresie nieuregulowanym w ustawie, toczyć się będzie w oparciu o przepisy
Kodeksu postępowania administracyjnego.
Wypłaty świadczenia z uwagi na jego jednorazowy charakter dokonywał
będzie Urząd do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych w terminie
trzech miesięcy od dnia wydania decyzji przyznającej świadczenie i określającej
jego wysokość. Jednocześnie w art. 7 ust. 3 projektu przewidziano delegację dla
ministra właściwego do spraw zabezpieczenia społecznego do wydania
rozporządzenia określającego sposób oraz tryb wypłaty świadczenia.
Projekt przewiduje również zmiany w ustawie z dnia 23 lutego 1991 r.
o uznaniu za nieważne orzeczeń wydanych wobec osób represjonowanych
za działalność na rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego oraz w ustawie
z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Zmiany wprowadzone w wymienionych ustawach wynikają
z konieczności uwzględnienia w obowiązującym ustawodawstwie postanowień
projektowanej ustawy. Zmiana wprowadzona w ustawie z dnia 23 lutego 1991 r.
o uznaniu za nieważne orzeczeń wydanych wobec osób represjonowanych
za działalność na rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego ma uniemożliwić
dublowanie się świadczeń uzyskanych z tytułu doznanych represji. Natomiast
zmiana projektowana w ustawie z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym
od osób fizycznych, zmierza do zwolnienia z podatku dochodowego od osób
fizycznych świadczenia substytucyjnego przewidzianego w projekcie ustawy.
Ustawa ma wejść w życie z dniem 1 stycznia 2010 r. uwzględniając
konieczność dokonania stosownych zmian w budżecie, za wyjątkiem art. 5
ust. 2, który wejdzie w życie z dniem ogłoszenia ustawy.
Wejście w życie przedmiotowego projektu ustawy pociągnie za sobą
skutki dla budżetu państwa, będącego źródłem finansowania proponowanych


5
rozwiązań, których dokładne oszacowanie na obecnym etapie nie jest w pełni
możliwe. Biorąc jednak pod uwagę, że obecnie żyje w Polsce ok. 48 000 osób,
które uzyskały decyzję Kierownika Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób
Represjonowanych potwierdzającą fakt ich deportacji lub uwięzienia w ZSRR
oraz fakt, iż duża część z tych osób otrzymała już odszkodowania na podstawie
ustawy o uznaniu za nieważne orzeczeń wydanych wobec osób
represjonowanych za działalność na rzecz niepodległego bytu Państwa
Polskiego liczbę osób, które uzyskają świadczenie substytucyjne należy
szacować na ok. 35 000. redni czas przebywania na deportacji lub w obozie
w ZSRR wynosi dla tych osób 69 miesięcy, co oznacza, że koszty wejścia w
życie ustawy należy szacować na ok. 966 mln zł.
Wejście w życie projektowanej ustawy nie spowoduje skutków
gospodarczych, przewiduje się natomiast pozytywny efekt społeczny – w postaci
długo oczekiwanego zaspokojenia społecznego poczucia sprawiedliwości.
W ramach konsultacji społecznych projekt ustawy został skierowany do
zaopiniowania przez Kierownika Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób
Represjonowanych oraz organizację kombatancką Związek Sybiraków.
Przedmiot regulacji niniejszej ustawy nie jest objęty zakresem prawa Unii
Europejskiej.