Rządowy projekt ustawy o towarach paczkowanych

Załącznik nr 3
WZÓR ZNAKU „e”
Wymiary podane na rysunku są wartością względną; są one funkcją średnicy okręgu opisane-
go na małej literze „e”.

12

Załącznik nr 4

WYMAGANIA METROLOGICZNE DOTYCZĄCE BUTELEK MIAROWYCH
1. Butelki miarowe powinny charakteryzować się następującymi pojemnościami, które po-
winny być zawsze określane w temperaturze 20 °C:
a) pojemność nominalna Vn jest pojemnością oznaczoną na butelce i stanowi objętość
cieczy, którą powinna zawierać butelka napełniona w warunkach, w jakich jest wy-
korzystywana w celu, do którego jest przeznaczona,
b) pojemność brzegowa butelki jest objętością cieczy, jaką w rzeczywistości zawiera
butelka napełniona do brzegu,
c) pojemność rzeczywista butelki jest objętością cieczy, którą ona rzeczywiście zawie-
ra, jeżeli jest dokładnie napełniona zgodnie z warunkami odpowiadającymi teore-
tycznie pojemności nominalnej.
2. Dopuszcza się stosowanie dwóch metod napełniania butelek miarowych:
a) do
stałego poziomu,
b) do
stałej pustej przestrzeni w butelce.
Odległość pomiędzy teoretycznym poziomem napełnienia w przypadku pojemności no-
minalnej a poziomem brzegowym oraz różnica pomiędzy pojemnością brzegową a po-
jemnością nominalną, zwaną „pojemnością rozszerzenia lub pustą przestrzenią w butel-
ce”, powinny być jednakowe dla wszystkich butelek wykonanych według tego samego
projektu (tego samego typu).
3. W celu umożliwienia zmierzenia pojemności butelki miarowej z wystarczającą dokładno-
ścią, mając na uwadze pewne zwyczajowe niepewności, jakie mogą się pojawić przy na-
pełnianiu, a w szczególności z dokładnością wymaganą na podstawie przepisów ustawy,
maksymalnie dopuszczalne błędy (dodatni i ujemny) w pojemności butelek miarowych,
tzn. największe dopuszczalne różnice (dodatnie i ujemne) w temperaturze 20 °C oraz
w warunkach kontrolnych określonych w opisie metody referencyjnej, pomiędzy pojem-
nością rzeczywistą a nominalną Vn, powinny być zgodne z poniższą tabelą:


13

Pojemność nominalna Vn
Maksymalny dopuszczalny błąd
w ml
w procentach Vn
w ml
od 50 do 100
—
3
powyżej 100 do 200
3
—
powyżej 200 do 300
—
6
powyżej 300 do 500
2
—
powyżej 500 do 1.000
—
10
powyżej 1.000 do 5.000
1
—

Maksymalny dopuszczalny błąd w pojemności brzegowej powinien być identyczny
z maksymalnym dopuszczalnym błędem dla odpowiadającej jej pojemności nominalnej.
Tolerancja powinna być liczona zawsze od ustalonej wartości nominalnej. Systematyczne
wykorzystywanie granic błędu jest zabronione.
4. Pojemność rzeczywistą butelki miarowej należy sprawdzać przez określenie ilości wody
o temperaturze 20 °C, jaką butelka faktycznie zawiera, kiedy została napełniona do po-
ziomu odpowiadającego teoretycznie pojemności nominalnej. Pojemność rzeczywistą
można również sprawdzić pośrednio przy pomocy metody o ekwiwalentnej dokładności.
5. Błąd pomiaru podczas wyznaczania pojemności rzeczywistej butelki miarowej nie powi-
nien przekraczać 20 % maksymalnego dopuszczalnego błędu określonego w tabeli
w ust. 3.

14

Załącznik nr 5
WZÓR ZNAKU „3”



36a/02/BS

15

Załącznik nr 6

OPIS METODY REFERENCYJNEJ KONTROLI BUTELEK MIAROWYCH
A. Metoda pobierania próbek
1. Próbka butelek miarowych tego samego wzoru oraz tej samej produkcji powinna być
pobrana w losowy sposób z partii odpowiadającej w zasadzie godzinowej produkcji.
2. Jeżeli wynik pierwszej kontroli przeprowadzonej na partii odpowiadającej godzinowej
produkcji jest niezadowalający, można przeprowadzić drugą kontrolę, opartą na innej
próbce pobranej z partii odpowiadającej dłuższemu okresowi produkcji albo w opar-
ciu o wyniki zanotowane na kartach kontroli wewnętrznej producenta.
3. Liczba butelek miarowych stanowiących próbkę powinna wynosić 35 lub 40 w zależ-
ności od tego, która z dwóch metod stosowania wyników określonych w punkcie C
została wybrana przez producenta butelek miarowych lub właściwe terytorialne or-
gany administracji miar.
B. Pomiar pojemności butelek miarowych stanowiących próbkę
1. Błąd pomiaru pojemności nie powinien przekraczać jednej piątej dopuszczalnego błędu
granicznego odpowiadającego nominalnej pojemności butelki miarowej.
2. Butelki miarowe należy najpierw zważyć w stanie pustym.
3. Następnie należy napełnić je wodą o temperaturze 20 °C i znanej gęstości do poziomu
napełnienia odpowiedniego dla zastosowanej metody kontroli.
4. Następnie butelki należy zważyć w stanie napełnionym.
C. Opracowanie wyników pomiarów
C1. Metoda odchylenia standardowego
Liczba butelek miarowych w próbce wynosi 35.
1) Obliczyć średnią x pojemności rzeczywistych butelek znajdujących się w próbce xi
wg wzoru: