Rządowy projekt ustawy - Prawo geologiczne i górnicze

§ 182. W każdej studni pompowej powinna być zapewniona możliwość dokonywania pomiarów
poziomu zwierciadła wody oraz odpowiednie zabezpieczenie wylotu studni. Studnie lub grupy studni
powinny posiadać możliwość dokonywania kontrolnych pomiarów ilości pompowanej wody.
§ 183. Dla zapewnienia ciągłości pracy studni zakład górniczy powinien posiadać niezbędną
rezerwę pomp oraz urządzenia do ich wymiany w ilości ustalonej przez kierownika ruchu zakładu
górniczego.
§ 184. Warunki wykonywania i eksploatacji studni pompowych w wyrobisku odkrywkowym i w
rejonach zagrożonych występowaniem zapadlisk lub osuwisk ustala kierownik ruchu zakładu
górniczego.
Rozdział 9
Geologia górnicza i miernictwo górnicze
§ 185. 1. Przedsiębiorca zapewnia obsługę geologiczną i mierniczą,
2. Służba geologiczna i miernicza zakładu górniczego podlegają bezpośrednio kierownikowi
ruchu zakładu górniczego.
3. Zakres zadań wykonywanych przez pracowników służby geologicznej i mierniczej ustala
kierownik ruchu zakładu górniczego.
§ 186. 1. Dokumentację mierniczo-geologiczną przechowuje się w zakładzie górniczym, w
sposób zapewniający jej właściwe zabezpieczenie przed uszkodzeniem i dostępem osób
nieupoważnionych.
2. Za zgodą kierownika ruchu zakładu górniczego dokumentacja mierniczo-geologiczna może
być przechowywana poza zakładem górniczym pod warunkiem spełnienia wymogów, o których
mowa w ust.1.
3. O fakcie przechowywania dokumentacji mierniczo-geologicznej poza zakładem górniczym
powiadamia się właściwy organ nadzoru górniczego.
4. Dokumentację mierniczo-geologiczną sporządzoną z zastosowaniem technik informatycznych
zabezpiecza się dodatkowo poprzez wykonanie trwałych kopii zapasowych.
§ 187. 1. Służba geologiczna i miernicza zakładu górniczego prowadzi książkę uwag.
2. Książka uwag powinna zawierać informacje dotyczące zakładu górniczego, a w
szczególności:
1) prowadzenia robót niezgodnie z warunkami określonymi w koncesji lub z planem ruchu;
2) uchybień w zakresie racjonalnej gospodarki złożem;
3) zauważonych zagrożeń mających wpływ na bezpieczeństwo ruchu zakładu górniczego;
4) stwierdzonych istotnych zmian warunków geologicznych lub hydrogeologicznych.
3. Każda informacja wpisana do książki uwag powinna być niezwłocznie przedłożona
kierownikowi ruchu zakładu górniczego, który wyznaczy termin oraz osoby odpowiedzialne za
usunięcie zgłoszonych nieprawidłowości.
§ 188. Służba geologiczna zakładu górniczego:

27
1) kontroluje roboty górnicze i wiertnicze wykonywane na potrzeby zakładu górniczego;
2) kartuje, profiluje i opróbowywuje roboty górnicze i wiertnicze;
3) bada budowę geologiczną górotworu oraz wykonuje obserwacje i pomiary hydrogeologiczne,
łącznie z prowadzeniem ewidencji ich wyników;
4) prowadzi badania strukturalne, mineralogiczne i petrograficzne, niezbędne do określenia zjawisk
geologicznych;
5) sporządza podstawowe dokumenty związane z pracami geologicznymi i górniczymi;
6) prowadzi okresową aktualizację treści geologicznej map podstawowych, przeglądowych i
specjalnych;
7) sporządza operat ewidencyjny zmian zasobów złoża, w terminach i na zasadach określonych
odrębnymi przepisami;
8) dokonuje klasyfikacji zasobów bilansowych do zasobów przemysłowych i nieprzemysłowych
oraz do strat;
9) bada stosunki wodne na terenie górniczym;
10)
kontroluje i bada jakość złoża oraz zmienności parametrów jakościowych w procesie
wydobywania kopalin;
11) kontroluje zabezpieczenie kopalin towarzyszących przed zniszczeniem;
12) kontroluje wykorzystanie kopalin towarzyszących i mas ziemnych lub skalnych powstałych w
związku z prowadzeniem eksploatacji kopalin;
13) kontroluje wykorzystanie zasobów kopaliny w procesie eksploatacji;
14) kontroluje zgodność prowadzenia robót górniczych z koncesją, z dokumentacją geologiczną
i zatwierdzonym planem ruchu;
15) kontroluje selektywną eksploatację i zwałowanie złóż wielosurowcowych;
16) uzupełnia dokumentację mierniczo-geologiczną wynikami badań i pomiarów geologicznych
hydrogeologicznych i geologiczno-inżynierskich oraz wynikami badań laboratoryjnych;
17) prowadzi badania geologiczne wyprzedzające i rozpoznawcze, nieprzewidziane w planie ruchu;
18) analizuje i prognozuje zagrożenia naturalne.
§ 189. Służba miernicza zakładu górniczego:
1) kontroluje zgodność prowadzonych robót górniczych z zatwierdzonym planem ruchu i wymogami
określonymi w koncesji;
2) wykonuje prace geodezyjne związane z budową, rozbudową i ruchem zakładu górniczego, w tym
pomiaru zdjętego nadkładu i wydobytej kopaliny;
3) sporządza i uzupełnia dokumentację mierniczo-geologiczną;
4)
wyznacza obszar górniczy, filary, pasy i półki ochronne oraz kontroluje ewentualne
przekroczenie eksploatacją ich granic, jak i granic udokumentowanego złoża;
5) wykonuje pomiary określające wpływ robót górniczych na powierzchnię terenu górniczego;
6) wykonuje pomiary uzupełniające i kontrolne;
7) prognozuje i określa deformację powierzchni w granicach terenu górniczego;
8) przygotowuje wnioski dotyczące utworzenia, zmiany lub zniesienia granic obszaru górniczego
lub terenu górniczego;

28
9)sporządza dokumentację mierniczą dla prowadzenia rekultywacji;
10)
kontroluje sposób zagospodarowania terenów oraz opracowuje wnioski dotyczące sposobu
zagospodarowania lub przekazywania terenów zbędnych;
11) sporządza dokumentację mierniczą zjawisk osuwiskowych, występujących w wyrobiskach
górniczych i w rejonie zwałowisk;
12)
wykonuje okresowe kontrole metrologiczne sprzętu geodezyjnego stosowanego w pracach
mierniczych;
13) przygotowuje dokumentację mierniczo-geologiczną likwidowanych zakładów górniczych do
przekazania jej Prezesowi Wyższego Urzędu Górniczego.
§ 190. 1.W przypadkach wydobywania kopaliny na podstawie koncesji udzielonej przez starostę
w zakładzie górniczym powinna znajdować się mapa sytuacyjna powierzchni w skali nie mniejszej
niż 1:2 000 z oznaczeniem granic obszaru i terenu górniczego, granic zakładu górniczego, granic
nieruchomości gruntowych, do których przedsiębiorcy przysługuje tytuł prawny oraz granic filarów i
pasów ochronnych.
2. Punkty załamania granic obszaru górniczego zastabilizuje się w sposób trwały w gruncie lub
oznacza w inny sposób, umożliwiający ich identyfikację z punktami, których położenie określono
w koncesji.
Rozdział 10
Zagrożenia
§ 191. Kierownik ruchu zakładu górniczego powinien w szczególności:
1) ocenić zagrożenia występujące w zakładzie górniczym i dokonać zaliczenia złoża lub jego części
do odpowiedniego stopnia zagrożenia wodnego lub osuwiskowego;
2) w przypadku dokonania zaliczenia złoża lub jego części do zagrożenia wodnego lub do II stopnia
zagrożenia osuwiskowego albo uznania za konieczne z innych przyczyn, powołać zespoły do
rozpoznawania i zapobiegania zagrożeniom oraz ustalić zasady działalności tych zespołów,
3) na podstawie opinii zespołu do rozpoznawania i zapobiegania zagrożeniom, określić zasady
prowadzenia ruchu zakładu górniczego w warunkach zagrożeń;
4) określić w zakładzie górniczym, w którym przewiduje się lub zostało stwierdzone występowanie
zagrożeń dla zdrowia ludzi lub bezpieczeństwa ruchu, zagrożone rejony, strefy lub stanowiska
pracy;
5) zapewnić zgodność warunków środowiska pracy z wymogami przepisów dotyczących zapylenia,
hałasu, drgań i mikroklimatu.
§ 192. Zasady prowadzenia ruchu zakładu górniczego, o których mowa w § 186 pkt 3, powinny
zawierać ustalenia dotyczące:
1) technologii wykonywania robót górniczych, w tym stosowanych maszyn i przyjętych parametrów
skarp i zboczy;
2) nadzoru nad prowadzonymi robotami;
3) systemów odwodnienia;
4) wykonywania pomiarów i kontroli.
§ 193. 1. W częściach złoża zaliczonych do II stopnia zagrożenia osuwiskowego należy w
szczególności:

29
1) oznaczyć odpowiednio na mapach wyrobisk górniczych rejony, w których mogą wystąpić
zjawiska osuwiskowe;
2) prognozować na podstawie bieżącego rozpoznania warunków geologiczno-górniczych możliwość
wystąpienia stref, w których będą istniały warunki sprzyjające ruchom osuwiskowym;
3) dokumentować w rejonach zagrożenia osuwiskowego litologię odsłoniętych utworów, sposób ich
ułożenia, spękania, obrywy, szczeliny oraz występowanie stref zawilgocenia, wycieków wody,
zjawisk suffozyjnych i krasowych, konsystencję utworów spoistych, występowanie warstw
słabszych o podwyższonej wilgotności i stopniu plastyczności oraz wypływów wody ze skarp.
2. Udokumentowane osuwiska lub objawy niestateczności skarp i zboczy spowodowane przez
czynniki geologiczne powinny być oznaczone na mapie dokumentacyjnej osuwisk odrębnie dla
poszczególnych poziomów.
§ 194. Kierownik ruchu zakładu górniczego określa na podstawie opinii geologa górniczego
warunki stateczności oraz parametry skarp i zboczy.
§ 195. W przypadku wystąpienia wstrząsów sejsmicznych kierownik ruchu zakładu górniczego
powołuje specjalistyczne służby kontrolne oraz określa zasady organizacji badań i interpretacji
skutków tych zjawisk.
§ 196. Studnie odwadniające i otwory wiertnicze, w których stwierdzono występowanie gazów
szkodliwych i wybuchowych przekraczających wartości dopuszczalne określone w przepisach
ustawy z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpożarowej (Dz. U. z 2002 r. Nr 147, poz. 1229,
z późn. zm.5) oraz w przepisach wydanych na podstawie art. 227 § 2 ustawy – Kodeks pracy (Dz. U.
z 1998 r. Nr 21, poz. 94, z późn. zm.6), uznaje się za zagrożone.
§ 197. Strefy zagrożenia gazowego powinny posiadać zabezpieczenia przed wstępem osób
niezatrudnionych. Sposób zabezpieczenia ustala kierownik ruchu zakładu górniczego.
§ 198. Pracownicy zatrudnieni w strefach zagrożenia gazowego powinni być wyposażeni
w środki ochrony indywidualnej oraz w aparaturę do kontrolnych pomiarów stężeń gazów.
§ 199. 1. W zakładzie górniczym, w którym występują pyły grożące zapłonem, powinien być
opracowany sposób zapobiegania i zwalczania ich zapłonów.
2. Miejsca zagrożone zapłonem pyłów powinny być trwale oznakowane tablicami
ostrzegawczymi o zakazie używania ognia.
§ 200. W przypadku wystąpienia pożarów endogenicznych kierownik ruchu zakładu górniczego
określa wielkość pola pożarowego oraz sposoby zabezpieczenia i likwidacji tych pożarów.
§ 201. Instalacje, urządzenia lub obiekty, które w przypadku uszkodzenia lub awarii mogłyby
stać się źródłem zagrożenia dla otoczenia, powinny być zlokalizowane w sposób umożliwiający
likwidację zagrożenia.

5) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2003 r. Nr 52, poz. 452, z 2004 r. Nr 96, poz. 959, z 2005 r. Nr 100,
poz. 835 i 836, z 2006 r. Nr 191, poz. 1410 oraz z 2007 r. Nr 89, poz. 590.
6) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 1998 r. Nr 106, poz. 668 i Nr 113, poz. 717, z 1999 r. Nr 99, poz. 1152,
z 2000 r. Nr 19, poz. 239, Nr 43, poz. 489, Nr 107, poz. 1127 i Nr 120, poz. 1268, z 2001 r. Nr 11, poz. 84, Nr 28, poz. 301, Nr 52, poz. 538, Nr 99, poz.
1075, Nr 111, poz. 1194, Nr 123, poz. 1354, Nr 128, poz. 1405 i Nr 154, poz. 1805, z 2002 r. Nr 74, poz. 676, Nr 135, poz. 1146, Nr 196, poz. 1660, Nr
199, poz. 1673 i Nr 200, poz. 1679, z 2003 r. Nr 166, poz. 1608 i Nr 213, poz. 2081, z 2004 r. Nr 96, poz. 959, Nr 99, poz. 1001, Nr 120, poz. 1252 i Nr
240, poz. 2407, z 2005 r. Nr 10, poz. 71, Nr 68, poz. 610, Nr 86, poz. 732 i Nr 167, poz. 1398, z 2006 r. Nr 104, poz. 708 i 711, Nr 133, poz. 935, Nr
217, poz. 1587 i Nr 221, poz. 1615 oraz z 2007 r. Nr 64, poz. 426, Nr 89, poz. 589, Nr 176, poz. 1239, Nr 181, poz. 1288 i Nr 225, poz. 1672, z 2008 r.
Nr 93, poz. 586.

30
Rozdział 11
Specjalistyczne zabezpieczenie przeciwpożarowe
§ 202. 1. W zakładzie górniczym powinna być odpowiednio zorganizowana i wyposażona w
środki do zapobiegania i zwalczania pożarów służba ochrony przeciwpożarowej, a w przypadku
zakładów górniczych wydobywających kopaliny palne – jednostka ochrony przeciwpożarowej.
2. Przedsiębiorca może spełnić obowiązek, o którym mowa w ust. 1, poprzez stałą
zorganizowaną współpracę służb przeciwpożarowych kilku przedsiębiorców lub zlecenie wykonania
tych zadań wyspecjalizowanym w tym zakresie jednostkom ochrony przeciwpożarowej.
§ 203. Kierownik ruchu zakładu górniczego określa w regulaminie ochrony przeciwpożarowej
zasady funkcjonowania ochrony przeciwpożarowej w zakładzie górniczym.
§ 204. Służba ochrony przeciwpożarowej organizuje ochronę przeciwpożarową w zakładzie
górniczym oraz nadzór nad stanem zabezpieczenia przeciwpożarowego terenu, obiektów i urządzeń,
a w szczególności:
1) organizuje i prowadzi akcję ratowniczą podczas walki z pożarami, klęskami żywiołowymi i
innymi miejscowymi zagrożeniami;
2) ustala podstawowe kierunki i metody profilaktyki przeciwpożarowej i nadzór nad ich realizacją;
3)
prowadzi nadzór i kontrolę stanu zabezpieczenia przeciwpożarowego obiektów i urządzeń,
zgodnie z harmonogramem kontroli zatwierdzonym przez kierownika ruchu zakładu górniczego;
4) współdziała w zakresie postępu technicznego w zabezpieczeniu przeciwpożarowym obiektów i
urządzeń;
5) bierze udział w postępowaniach wyjaśniających okoliczności i przyczyny powstania pożarów
oraz rozprzestrzeniania się pożarów, a także opracowuje wnioski zmierzające do poprawy
sytuacji pożarowej;
6)
ustala programy i zasady prowadzenia szkoleń przeciwpożarowych oraz bierze udział w
szkoleniach, a także prowadzi nadzór nad ich realizacją;
7) ustala potrzeby i zasady zabezpieczenia obiektów, maszyn i urządzeń w sprzęt i instalacje
przeciwpożarowe;
8) współdziała z terenowymi komendami straży pożarnych w zakresie zabezpieczenia operacyjnego
zakładu górniczego;
9) opiniuje programy modernizacyjno-rozwojowe zakładu górniczego w zakresie ich zgodności z
wymaganiami ochrony przeciwpożarowej oraz uczestniczy w komisjach odbioru technicznego
nowych lub modernizowanych obiektów i urządzeń;
10)
opracowuje analizy stanu zabezpieczenia przeciwpożarowego zakładu górniczego oraz
przedkłada kierownikowi ruchu zakładu górniczego wnioski w zakresie poprawy stanu
bezpieczeństwa przeciwpożarowego.
§ 205. 1. Akcję ratowniczą na terenie zakładu górniczego organizuje komendant zakładowej
straży pożarnej (kierownik innej jednostki ratowniczej) lub inna osoba wyznaczona przez kierownika
ruchu zakładu górniczego.
2. W zakładowej straży pożarnej (innej jednostce ratowniczej) podczas akcji ratowniczej stosuje
się regulaminy i zasady obsługi sprzętu obowiązujące w Państwowej Straży Pożarnej.

31