Komisyjny projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych

Warszawa, 1 kwietnia 2009 r.
SEJM
RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
VI kadencja
Prezes Rady Ministrów

DSPA-140-72(3)/09


Pan

Bronisław Komorowski
Marszałek Sejmu
Rzeczypospolitej
Polskiej






Przekazuję przyjęte przez Radę Ministrów stanowisko wobec
komisyjnego projektu ustawy



- o zmianie ustawy o podatku
dochodowym od osób fizycznych (druki
nr 1406 i 1406-A).


Jednocześnie informuję, że Rada Ministrów upoważniła Ministra
Finansów do reprezentowania Rządu w tej sprawie w toku prac parlamentarnych.


(-) Donald Tusk










Stanowisko Rządu
do komisyjnego projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób
fizycznych (druki nr 1406 i 1406-A)


Projektowana ustawa wprowadza zmianę do art. 21 ust. 1 pkt 67 ustawy z dnia 26 lipca
1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176, ze zm.).
W obecnym stanie prawnym, wolna od podatku dochodowego jest wartość rzeczowych
świadczeń otrzymywanych przez pracownika, sfinansowanych w całości ze środków
zakładowego funduszu świadczeń socjalnych lub funduszy związków zawodowych - do
wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 380 zł; rzeczowymi świadczeniami
nie są bony, talony i inne znaki, uprawniające do ich wymiany na towary lub usługi.
Z literalnego brzmienia przepisu wynika, że bony, talony i inne znaki, uprawniające do ich
wymiany na towary lub usługi, nie mieszczą się w zakresie zwolnienia określonego w tym
przepisie, a ich wartość zaliczana jest do przychodów ze stosunku pracy i opodatkowana na
zasadach określonych w art. 32 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Projektodawcy proponują nadanie nowego brzmienia pkt 67 w art. 21 w ust. 1 ww. ustawy,
stosownie do którego wolne od podatku dochodowego byłyby świadczenia pochodzące ze
środków zakładowego funduszu świadczeń socjalnych lub funduszy związków zawodowych
przeznaczone na cele określone w art. 2 pkt 1 ustawy z dnia 4 marca 1994 r. o zakładowym
funduszu świadczeń socjalnych (Dz.U. z 1996 r. Nr 70, poz. 335, ze zm.) - do wysokości
nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 380 zł.
Propozycja zmierza zatem do:
9 objęcia zwolnieniem nie tylko świadczeń udzielanych pracownikom, ale także innym
osobom uprawnionym do korzystania z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych (np.
członkom rodzin pracownika),
9 objęcia zwolnieniem jedynie świadczeń przeznaczonych na działalność socjalną, tj. na
usługi świadczone przez pracodawców na rzecz różnych form wypoczynku, działalność
kulturalno-oświatową, sportowo-rekreacyjną, opiekę nad dziećmi w żłobkach,
przedszkolach oraz innych form wychowania przedszkolnego, udzielanie pomocy
materialnej - rzeczowej lub finansowej, a także zwrotnej lub bezzwrotnej pomocy na cele
mieszkaniowe na warunkach określonych umową,
9 przywrócenia w przepisach podatkowych zwolnienia obejmującego bony (poprzez
rezygnację z obecnie obowiązującego wyłączenia zawartego w nowelizowanym przepisie),
9 objęcia zwolnieniem także świadczeń o charakterze pieniężnym.
Projektodawcy proponują zachowanie obowiązującego obecnie ograniczenia, do którego
otrzymane świadczenie jest zwolnione z opodatkowania. Limit ten wynosi 380 zł rocznie.
Projekt przewiduje wejście w życie tej zmiany z dniem 1 stycznia 2009 r.
Rada Ministrów pozytywnie ocenia proponowane w projekcie ustawy zmiany.
Przepisy podatkowe, w latach ubiegłych, przewidywały możliwość zwolnienia z
opodatkowania bonu (jako rzeczowego świadczenia). Jednakże ustawa z dnia 12 listopada
2003 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych
ustaw (Dz.U. Nr 202, poz. 1956, ze zm.) zmieniła zakres zwolnienia przedmiotowego
dotyczącego rzeczowych świadczeń otrzymywanych przez pracownika. Zmiana ta weszła w
życie od dnia 1 stycznia 2004 r.
Nie można zgodzić się z arbitralnym stwierdzeniem zawartym w uzasadnieniu (dołączonym
do druku nr 1406), iż „projektowana zmiana będzie miała neutralny wpływ na dochody
budżetowe, ponieważ w żaden sposób nie wpłynie na podstawę opodatkowania pracownika i
pracodawcy.” Faktyczny skutek finansowy zwolnienia od opodatkowania proponowanych
świadczeń jest natomiast trudny do określenia z uwagi na brak danych w tym zakresie.
Zakładając, że 10% pracowników (ok. 945 tys. osób) otrzymuje obecnie świadczenia wolne
od opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 67 ww. ustawy w wysokości
obowiązującego limitu, tj. 380 zł, łączna wartość otrzymanych przez tę grupę świadczeń
wynosi 359,1 mln zł, a skutek zwolnienia - 68 mln zł.
Trudno jest przewidzieć przyszłe zachowania pracodawców, czy związków zawodowych oraz
to czy ich sytuacja finansowa pozwoli na ponoszenie zwiększonych świadczeń na rzecz
pracowników, czy członków związków zawodowych. Ponadto nowy zakres zwolnienia
zawężony jedynie do świadczeń przeznaczonych na działalność socjalną może oznaczać, iż
wydatki na ten cel nie będą większe, o tych które są obecnie dokonywane.
Należy zauważyć, iż projekt przewiduje, iż ustawa ma wejść w życie z dniem 1 stycznia
2009 r. Nie wydaje się uzasadnione, aby projektowanym normom nadawać wsteczną moc
wejścia w życie. Jeżeli projektodawcy chcą, aby nowe regulacje dotyczyły dochodów
uzyskanych przez podatnika od początku roku, powinni - przed przepisem normującym
wejście w życie - dodać normę, z której wynikać będzie, iż ustawa ma zastosowanie do
dochodów uzyskanych od dnia 1 stycznia 2009 r.
Przedstawiając powyższe Rada Ministrów proponuje kontynuowanie prac nad projektem w
zaproponowanym powyżej kształcie, przyznającym zwolnienie jedynie w odniesieniu do
świadczeń o charakterze socjalnym określonym w ustawie o zakładowym funduszu
świadczeń socjalnych.