Senacki projekt ustawy o zmianie ustawy - Prawo o ustroju sądów powszechnych

-8-
„Zgoda sądu” akcentuje definitywność poglądu i udzielenia przyzwolenia.
Ustrojodawca wymaga niebudzącej wątpliwości co do treści i znaczenia wypowiedzi sądu:
ma on „wyrazić zgodę”. Nie można uznać, że zgodne z art. 181 Konstytucji jest tymczasowe
lub prowizoryczne udzielenie zgody w sposób nieostateczny. A tak byłoby, gdyby przyjąć
pogląd, iż już nieostateczne orzeczenie sądu dyscyplinarnego w kwestii immunitetowej
powoduje uchylenie immunitetu. Każde orzeczenie nieostateczne może być w toku instancji
zmienione, a zatem zgoda udzielona „nieostatecznie” nie jest „wyrażeniem zgody”.
Problemem nie jest więc istnienie (w procedurach różnego rodzaju, normowanych w
ustawach zwykłych) możliwości wykonywania orzeczeń nieostatecznych i konstytucyjnej
dopuszczalności istnienia tego rodzaju instytucji. Problemem jest to, że Konstytucja w
art. 181 uchylenie immunitetu łączy ze stanowczą i definitywną wypowiedzią sądu o
„wyrażeniu zgody”. Tym samym brzmienie Konstytucji przesądza o rozłączności udzielania
zgody przez sąd (art. 181 Konstytucji) i problemu proceduralnego wykonalności orzeczeń
nieostatecznych, co jest przedmiotem normowania w ustawach zwykłych.
W konsekwencji ― w przekonaniu Trybunału ― art. 80a i art. 80b ustawy ―
Prawo o ustroju sądów powszechnych wprowadzające przyspieszony, nadzwyczajny tryb
uchylania immunitetu sędziowskiego, niezależnie od wadliwości sposobu uchwalenia
przepisów, są ― w zakwestionowanym zakresie ― niezgodne z art. 181 w związku z art. 42
ust. 2, art. 45, art. 176 Konstytucji.
2.7. Trybunał Konstytucyjny wyjaśnił w uzasadnieniu, że: „Stwierdzenie
niekonstytucyjności art. 80 § 2f i 2g ustawy ― Prawo o ustroju sądów powszechnych ujęte
jest wedle formuły zakresowej. Oznacza to, że niekonstytucyjność dotyczy tylko normy,
która wyklucza kontrolę sądu co do zasadności zastrzeżenia prokuratora, że dokumenty,
które zostały dołączone do wniosku o zezwolenie na pociągnięcie sędziego do
odpowiedzialności karnej (lub ich część), nie mogą być udostępnione sędziemu poddanemu
procedurze uchylania immunitetu. Dopuszczalne jest zatem, po pierwsze, składanie przez
prokuratora stosownego wniosku, po drugie, ocena jego zasadności przez sąd
dyscyplinarny.”
2.8. Wyrok wywołuje skutki prawne z dniem publikacji (11 grudnia 2007 r.).
-9-
3. Cele i zakres projektowanej ustawy
Mając na uwadze konieczność wykonania wyroku Trybunału Konstytucyjnego z
dnia 28 listopada 2007 r., kierując się brzmieniem sentencji wyroku oraz motywami jego
uzasadnienia, proponuje się, aby zmiana polegała na stworzeniu podstawy prawnej dla sądu
dyscyplinarnego, który ― stosownie do ustaleń sądu konstytucyjnego ― musi posiadać
uprawnienie do oceny zasadności zastrzeżenia prokuratora, że dokumenty załączone do
wniosku o uchylenie immunitetu sędziego nie mogą być udostępnione obwinionemu
sędziemu z uwagi na dobro postępowania przygotowawczego (zmiana art. 80 § 2f i 2g).
Dodane przez ustawę o zmianie ustawy ― Prawo o ustroju sądów powszechnych
art. 80a-80d utraciły moc obowiązującą. Oznacza to, że w całości została uchylona instytucja
„24-godzinnego” uchylania immunitetu sędziego za najcięższe przestępstwa. W tej materii
interwencja ustawodawcy nie jest konieczna.
4. Konsultacje
Projekt ustawy został skonsultowany z: Ministrem Sprawiedliwości, Prezesem Sądu
Najwyższego, Stowarzyszeniem Sędziów Polskich „Iustitia”, Stowarzyszeniem
Prokuratorów Rzeczypospolitej Polskiej. W pracach senackich komisji brał udział
przedstawiciel Krajowej Rady Sądownictwa.
Stanowiska wymienionych podmiotów zostały częściowo uwzględnione.
5. Skutki finansowe wykonania projektowanej ustawy
Ustawa nie powoduje skutków finansowych dla budżetu państwa.
6. Oświadczenie o zgodności z prawem Unii Europejskiej
Projektowana ustawa nie jest objęta prawem Unii Europejskiej.
Warszawa, 6 października 2008 r.
BAS-WAEM-2648/08
Pan
Bronisław Komorowski
Marszałek Sejmu
Rzeczypospolitej Polskiej



Opinia prawna
w sprawie zgodności z prawem Unii Europejskiej senackiego projektu
ustawy o zmianie ustawy – Prawo o ustroju sądów powszechnych
(przedstawiciel wnioskodawców: senator Leon Kieres)



Na podstawie art. 34 ust. 9 uchwały Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 30 lipca
1992 roku – Regulamin Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej (Monitor Polski z 2002 r. Nr 23,
poz. 398, ze zmianami) sporządza się następującą opinię:

1. Przedmiot projektu ustawy
Projekt przewiduje zmianę § 2f i §2g w artykule 80 ustawy z dnia 27
lipca 2001 r. – Prawo o ustroju sądów powszechnych (Dz. U. Nr 98, poz. 1070,
ze zmianami). Zmiana zmierza do uwzględnienia wyroku Trybunału
Konstytucyjnego z dnia 28 listopada 2007 r. (sygn. akt K 39/07; Dz. U. Nr 230,
poz. 1698), przewidując kontrolę sądową zastrzeżeń składanych przez
prokuratora, dotyczących nieudostępnienia sędziemu dokumentów
postępowania dyscyplinarnego.
Proponowana ustawa ma wejść w życie po upływie 14 dni od dnia
ogłoszenia.

2. Stan prawa Unii Europejskiej w materii objętej projektem
Prawo Unii Europejskiej nie zawiera przepisów regulujących
zagadnienia będące przedmiotem projektu ustawy.

3. Analiza przepisów projektu pod kątem ustalonego stanu prawa
Unii Europejskiej
Przepisy projektu nie należą do materii regulacji prawa UE.

2
4. Konkluzja
Przedmiot projektu ustawy – Prawo o ustroju sądów powszechnych nie
jest objęty prawem Unii Europejskiej.

Sporządził: Zespół Prawa Europejskiego

Akceptował: Dyrektor Biura Analiz Sejmowych

Michał Królikowski



Deskryptory bazy REX: Unia Europejska, projekt ustawy, sądownictwo, sędziowie,
postępowanie dyscyplinarne

Warszawa, 6 października 2008 r.
BAS-WAEM-2649/08



Pan
Bronisław Komorowski
Marszałek Sejmu
Rzeczypospolitej Polskiej


Opinia prawna
w sprawie stwierdzenia – w trybie art. 95a ust. 3 Regulaminu Sejmu – czy
senacki projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo o ustroju sądów
powszechnych (przedstawiciel wnioskodawców: senator Leon Kieres) jest
projektem ustawy wykonującej prawo Unii Europejskiej

Projekt przewiduje zmianę § 2f i §2g w artykule 80 ustawy z dnia 27
lipca 2001 r. – Prawo o ustroju sądów powszechnych (Dz. U. Nr 98, poz. 1070,
ze zmianami). Zmiana zmierza do uwzględnienia wyroku Trybunału
Konstytucyjnego z dnia 28 listopada 2007 r. (sygn. akt K 39/07; Dz. U. Nr 230,
poz. 1698), przewidując kontrolę sądową zastrzeżeń składanych przez
prokuratora, dotyczących nieudostępnienia sędziemu dokumentów
postępowania dyscyplinarnego.
Przedmiot projektu ustawy nie jest objęty prawem Unii Europejskiej.
Projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo o ustroju sądów
powszechnych nie jest projektem ustawy wykonującej prawo Unii
Europejskiej.

Sporządził: Zespół Prawa Europejskiego
Akceptował: Dyrektor Biura Analiz Sejmowych




Michał Królikowski
Deskryptory bazy REX: Unia Europejska, projekt ustawy, sądownictwo, sędziowie,
postępowanie dyscyplinarne