Poselski projekt ustawy - Prawo spółdzielcze

zlecenia, umowy o dzieło lub na innej podstawie, jeżeli jest to uzasadnione rodzajem dzia-
łalności spółdzielni. Spółdzielnia ma obowiązek równomiernie rozdzielać pracę między
tych członków, z uwzględnieniem ich kwalifikacji.
2. Do członków spółdzielni, o których mowa w ust. l, stosuje się odpowiednio przepisy art.
99 ust. l, art. 100 ust. 2 i 3, art. 101 i art. 104 ust. 1.
3. Do członków zatrudnionych na podstawie umowy o pracę nakładczą stosuje się również
odpowiednio przepisy art. 102, 103, 104 ust. 2, art. 105-114 i art. 117.
4. W sprawach nieuregulowanych, o których mowa w ust. 1-3, stosuje się w zakresie wypo-
wiedzenia umowy o pracę nakładczą, jej rozwiązania bez wypowiedzenia i jej wygaśnię-
cia odpowiednio przepisy prawa pracy dotyczące umowy o pracę. W pozostałym zakresie
stosuje się przepisy tego prawa dotyczące umowy o pracę nakładczą.
5. Statut powinien określać szczegółowo prawa i obowiązki członków, o których mowa w
ust. l, oraz przyczyny uzasadniające ich wykluczenie lub wykreślenie.

Art. 117.
1. Statut
spółdzielni może uzależnić przyjęcie w poczet członków od odbycia okresu kandy-
dackiego. W tym przypadku statut wskazuje organ uprawniony do przyjmowania kandy-
datów i określa czas trwania okresu kandydackiego.
2. Do kandydatów na członków stosuje się odpowiednio przepisy Kodeksu pracy dotyczące
osób zatrudnionych na podstawie umowy o pracę zawartej na czas określony. Stosunek
pracy między kandydatem a spółdzielnią może być jednak rozwiązany wcześniej, z za-
chowaniem terminów i zasad przewidzianych w przepisach Kodeksu pracy o rozwiązaniu
umowy zawartej na czas nieokreślony.
3. Kandydatom mogą przysługiwać określone w statucie prawa i obowiązki członków spół-
dzielni, z wyjątkiem obowiązku wnoszenia udziałów i wkładów.

Art. 118.
Przepisów niniejszego dziani nie stosuje się do stosunku zatrudnienia dyrektora przedsiębior-
stwa spółdzielni.

Dział IV
SPÓŁDZIELNIE RZEMIE LNICZE

Art. 119.
1. Celem działalności gospodarczej spółdzielni rzemieślniczej jest świadczenie pomocy i
organizowanie współdziałania członków w zakresie ich działalności wytwórczej i usłu-
gowej, zaopatrywania w maszyny, surowce i materiały, organizowania zbytu towarów i
usług oraz wspierania postępu technicznego.
2. W celu wykonania zadań określonych w ust. l spółdzielnia rzemieślnicza może prowadzić
w interesie swoich członków również inną działalność gospodarczą.
3. Spółdzielnia może zawierać umowy w imieniu swoich członków i reprezentować ich przy
czynnościach prawnych w innych sprawach, a w szczególności w postępowaniu oferto-

40
wym i w negocjacjach, uczestniczyć w przetargach lub aukcjach, a także wystawach i po-
kazach. Statut określa zakres i formę dopuszczalnego umocowania spółdzielni przez
członka.

Art. 120.
1. Członkami spółdzielni mogą być wyłącznie rzemieślnicy w rozumieniu ustawy z dnia 22
marca 1989 r. o rzemiośle (Dz. U. z 2002 r. Nr 12, poz. 979 oraz z 2003 r. Nr 137 poz.
1304).
2. Przepis ust. l nie wyłącza stosowania art. 9 ust. 3.

Dział V
SPÓŁDZIELNIE UCZNIOWSKIE

Art. 121.
1. Spółdzielnia uczniowska może być założona w publicznej lub niepublicznej szkole pod-
stawowej, w gimnazjum i w szkole ponadgimnazjalnej, zwanej dalej „szkołą”, oraz w pla-
cówce oświatowo-wychowawczej dla dzieci i młodzieży, zwanej dalej „placówką”.
2. Założycielami spółdzielni mogą być uczniowie szkół i wychowankowie placówek, o któ-
rych mowa w ust. l, którzy ukończyli 13 lat. Założycieli nie może być mniej niż 10.
3. Założenie spółdzielni uczniowskiej wymaga zgody dyrektora szkoły lub placówki, w któ-
rej spółdzielnia ma być założona.
4. Spółdzielnia uczniowska nie ma osobowości prawnej i nie podlega wpisowi do Rejestru.
Jednakże w zakresie swojej statutowej działalności spółdzielnia może zawierać umowy,
zaciągać zobowiązania i dokonywać innych czynności prawnych oraz mieć prawa i obo-
wiązki; może też pozywać i być pozywana.
5. Spółdzielnia uczniowska może być członkiem innej spółdzielni lub związku spółdzielcze-
go na zasadach przewidzianych dla osób prawnych.

Art. 122.
1. Celem spółdzielni uczniowskich jest popularyzowanie w środowiskach młodzieżowych
idei i wiedzy o spółdzielczości, kształtowanie umiejętności życia i działania w zbiorowo-
ści społecznej, rozwijanie u uczniów zaradności i przedsiębiorczości, umiejętności racjo-
nalnego gospodarowania środkami pieniężnymi oraz przygotowywanie ich do życia oby-
watelskiego w warunkach demokracji.
2. Przedmiotem
działalności spółdzielni uczniowskiej może być wyłącznie:
1) prowadzenie szkolnej kasy oszczędności;
2) nabywanie i wytwarzanie oraz sprzedaż na terenie szkoły lub placówki artykułów
służących zaspokajaniu potrzeb uczniów lub wychowanków placówki;
3) świadczenie usług na rzecz szkoły lub placówki;
4) uprawa roślin oraz chów drobnego inwentarza;

41
5) zbieranie runa leśnego i surowców wtórnych oraz ich sprzedaż;
6) podejmowanie działań na rzecz ekologii i środowiska lokalnego;
7) organizowanie imprez kulturalnych, turystycznych i sportowych z udziałem
uczniów szkoły;
8) wytwarzanie i sprzedaż twórczości artystycznej i rękodzieła uczniów szkoły lub
wychowanków placówki.
3. Spółdzielnia uczniowska prowadzi szkolną kasę oszczędności pod opieką i we współpracy
ze spółdzielczą kasą oszczędnościowo-kredytową lub bankiem spółdzielczym. Zakres i
warunki opieki i współpracy oraz zasady prowadzenia rachunku określa umowa, którą dy-
rektor szkoły lub placówki zawiera ze spółdzielczą kasą oszczędnościowo-kredytową lub
bankiem spółdzielczym.
4. Statut
określa przedmiot działalności spółdzielni uczniowskiej oraz prawa i obowiązki j ej
członków.

Art. 123.
1. Członkami spółdzielni uczniowskiej mogą być uczniowie szkoły lub wychowankowie
placówki, w której spółdzielnia została założona, bez względu na to, czy mają zdolność do
czynności prawnych, z tym że w stosunkach ze spółdzielnią:
1) członkom mającym pełną lub ograniczoną zdolność do czynności prawnych przy-
sługują wszystkie prawa i obowiązki członków określone w ustawie i statucie;
2) członkom nie mającym zdolności do czynności prawnych przysługują prawa i
obowiązki członków spółdzielni określone w ustawie i w statucie; nie przysługuje
im bierne prawo wyborcze do organów wybieralnych spółdzielni.
2. Członkowie, o których mowa w ust. l pkt l, składają oświadczenia woli wobec spółdzielni
w sprawach majątkowych samodzielnie, a członkowie, o których mowa w ust. l pkt 2, za
zgodą przedstawiciela ustawowego.
3. Przepis ust. 2 stosuje się odpowiednio do oświadczeń woli składanych przez uczniów w
sprawie założenia spółdzielni oraz przystąpienia do spółdzielni lub wystąpienia z niej.

Art. 124.
1. Dyrektor szkoły lub placówki wyznacza spośród nauczycieli opiekuna spółdzielni
uczniowskiej, który sprawuje nad nią nadzór.
2. Walne zgromadzenie i zebrania grup członkowskich oraz posiedzenia rady nadzorczej i
zarządu są zwoływane w uzgodnieniu z opiekunem spółdzielni.
3. Opiekun
spółdzielni może także z własnej inicjatywy zwołać walne zgromadzenie, zebra-
nie grupy członkowskiej lub posiedzenie rady albo zarządu w celu rozpatrzenia wskaza-
nych przez niego spraw.
4. Opiekun
spółdzielni może uczestniczyć w posiedzeniach jej organów.
5. Oświadczenia woli za spółdzielnię uczniowską składają łącznie dwaj członkowie zarządu
i opiekun spółdzielni.


42
Art. 125.
1. Rada
szkoły może, na wniosek dyrektora lub opiekuna spółdzielni, uchylić u-chwałę każ-
dego jej organu.
2. Rada
szkoły, po zasięgnięciu opinii dyrektora szkoły i opiekuna spółdzielni może uchylić
uchwałę walnego zgromadzenia także na wniosek zebrania grupy członkowskiej, rady, za-
rządu lub co najmniej 1/10 liczby członków spółdzielni.
3. Uchwały rady szkoły, o których mowa w ust. l i 2, są ostateczne i nie podlegają zaskarże-
niu w postępowaniu sądowym i administracyjnym.

Art. 126.
1. Spółdzielnia uczniowska prowadzi rachunkowość według zasad określonych w odrębnych
przepisach pod nadzorem opiekuna spółdzielni lub innej osoby wyznaczonej przez dyrek-
tora szkoły lub placówki.
2. Dyrektor szkoły lub placówki udostępnia nieodpłatnie pomieszczenie na terenie szkoły
dla działalności spółdzielni uczniowskiej i posiedzeń jej organów.
Art. 127.
Spółdzielnia uczniowska przechodzi w stan likwidacji z przyczyn określonych w art. 59 ust. l
pkt 1-4, albo na podstawie uchwały rady szkoły podjętej na wniosek dyrektora szkoły lub
placówki i po zasięgnięciu opinii Krajowej Rady Spółdzielczej.

Art. 128.
Rada pedagogiczna wykonuje określone w niniejszym dziale uprawnienia rady szkoły w
szkołach i placówkach, w których nie ma takiej rady.

TYTUŁ III
LUSTRACJA

Dział l
ZASADY LUSTRACJI

Art. 129.
1. Działalność spółdzielni podlega lustracji.
2. Lustracja obejmuje badanie legalności, gospodarności, rzetelności i sprawności działania
spółdzielni, przestrzegania praw jej członków oraz udzielanie organizacyjnej i instrukta-
żowej pomocy w usuwaniu stwierdzonych nieprawidłowości oraz w usprawnianiu dzia-
łalności spółdzielni.

Art. 130.
1. W spółdzielni przeprowadza się lustrację co 4 lata. Obejmuje ona okres od poprzedniej

43
lustracji.
2. W pierwszych dwóch latach działalności spółdzielni oraz w spółdzielni w stanie likwida-
cji, lustrację przeprowadza się co roku. W spółdzielni mieszkaniowej w okresie realizo-
wania przez nią i rozliczania inwestycji lustrację przeprowadza się co roku, w zakresie
prawidłowości realizowania przez spółdzielnię zadania inwestycyjnego i rozliczania kosz-
tów budowy.
3. Lustrację przeprowadza się w terminach ustalonych w rocznych planach lustracji właści-
wego związku spółdzielczego oraz Krajowej Rady Spółdzielczej.
4. Zarząd lub inny organ spółdzielni może także w każdym czasie zażądać przeprowadzenia
lustracji całej działalności spółdzielni (lustracji pełnej) lub określonej jej części (lustracji
częściowej). Lustrację pełną lub częściową może również, z własnej inicjatywy lub na
wniosek 1/10 liczby członków spółdzielni, przeprowadzić związek spółdzielczy, w któ-
rym spółdzielnia jest zrzeszona, lub Krajowa Rada Spółdzielcza.
5. O terminie przeprowadzenia lustracji zawiadamia się pisemnie zarząd i radę spółdzielni co
najmniej na 2 tygodnie przed rozpoczęciem lustracji.
6. Zarząd zawiadamia członków o terminie przeprowadzenia planowanej lustracji w sposób
określony w statucie.

Art. 131.
1. Lustrację przeprowadza związek spółdzielczy, w którym spółdzielnia jest zrzeszona. W
spółdzielni niezrzeszonej w związku spółdzielczym, lustrację przeprowadza Krajowa Ra-
da Spółdzielcza albo wskazany przez nią związek spółdzielczy.
2. Związek spółdzielczy albo Krajowa Rada Spółdzielcza upoważnia w formie pisemnej
wyznaczonego przez siebie lustratora do wykonania czynności lustracyjnych w spółdziel-
ni. W przypadkach wymagających wiadomości specjalnych, w tej formie można upoważ-
nić do wykonania określonych czynności rzeczoznawcę współdziałającego z lustratorem.
3. W
czynnościach lustracyjnych mogą uczestniczyć upoważnieni przez radę jej członkowie,
a w spółdzielniach, w których nie powołuje się rady, każdy członek spółdzielni. Przy
czynnościach lustracyjnych mogą być obecni oraz składać oświadczenia i wyjaśnienia
członkowie zarządu.
4. Krajowa Rada Spółdzielcza określa tryb przeprowadzania lustracji i postępowania polu-
stracyjnego oraz treść ślubowania lustratora.

Art. 132.
1. Lustrator jest uprawniony do przeglądania ksiąg i wszelkich dokumentów spółdzielni oraz
do bezpośredniego sprawdzania jej stanu majątkowego. Członkowie spółdzielni i człon-
kowie jej organów oraz pracownicy spółdzielni są obowiązani udzielać lustratorowi żąda-
nych przez niego wyjaśnień i informacji oraz pomocy niezbędnej do przeprowadzenia
czynności lustracyjnych.
2. Z przeprowadzonej lustracji lustrator sporządza protokół, który oprócz niego podpisuje
zarząd. Przy podpisaniu protokołu zarząd może wnieść zastrzeżenia i uwagi do jego treści.
3. Zarząd, rada i przeprowadzający lustrację związek spółdzielczy lub Krajowa Rada Spół-
dzielcza otrzymują protokół z lustracji. Protokół z lustracji ma moc dokumentu urzędo-

44