Komisyjny projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych

Druk nr 1010

Warszawa, 9 lipca 2008 r.
SEJM
RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
VI kadencja
Komisja Nadzwyczajna "Przyjazne

Państwo" do spraw związanych z
ograniczaniem biurokracji
NPP-020-50-2008



Pan

Bronisław Komorowski
Marszałek Sejmu
Rzeczypospolitej
Polskiej
Na podstawie art. 32 ust. 2 regulaminu Sejmu Komisja Nadzwyczajna
"Przyjazne Państwo" do spraw związanych z ograniczaniem biurokracji wnosi
projekt ustawy:


-
o zmianie ustawy o podatku
dochodowym od osób fizycznych oraz
ustawy o podatku dochodowym od osób
prawnych.

Do reprezentowania stanowiska Komisji w pracach nad projektem ustawy
został upoważniony poseł Michał Marcinkiewicz.

Przewodniczący Komisji

(-) Janusz Palikot






projekt


USTAWA
z dnia ………………2008 r.

o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy
o podatku dochodowym od osób prawnych

Art. 1.
W ustawie z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000
r. Nr 14 poz. 176, z późn. zm.)) w art. 23 w ust. 1 pkt 6 otrzymuje brzmienie:
„6) strat powstałych w wyniku likwidacji nie w pełni umorzonych środków
trwałych, jeżeli środki te utraciły przydatność gospodarczą na skutek zmiany
rodzaju działalności – o ile suma odpisów amortyzacyjnych dokonanych od
wartości początkowej tych środków trwałych przed likwidacją nie przekracza
połowy wartości początkowej tych środków trwałych,”.

Art. 2.
W ustawie z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz.U. z 2000
r. Nr 54 poz. 654, z późn. zm.)) w art. 16 w ust. 1 pkt 6 otrzymuje brzmienie:

1) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz.U. z 2000 r. Nr 22, poz. 270, Nr 60,
poz. 703, Nr 70, poz. 816, Nr 104, poz. 1104, Nr 117, poz. 1228 i Nr 122, poz. 1324, z 2001 r. Nr 4, poz. 27,
Nr 8, poz. 64, Nr 52, poz. 539, Nr 73, poz. 764, Nr 74, poz. 784, Nr 88, poz. 961, Nr 89, poz. 968, Nr 102,
poz. 1117, Nr 106, poz. 1150, Nr 110, poz. 1190, Nr 125, poz. 1363 i 1370 i Nr 134, poz. 1509, z 2002 r. Nr
19, poz. 199, Nr 25, poz. 253, Nr 74, poz. 676, Nr 78, poz. 715, Nr 89, poz. 804, Nr 135, poz. 1146, Nr 141,
poz. 1182, Nr 169, poz. 1384, Nr 181, poz. 1515, Nr 200, poz. 1679 i Nr 240, poz. 2058, z 2003 r. Nr 7, poz.
79, Nr 45, poz. 391, Nr 65, poz. 595, Nr 84, poz. 774, Nr 90, poz. 844. Nr 96, poz. 874, Nr 122, poz. 1143, Nr
135, poz. 1268, Nr 137, poz. 1302, Nr 166, poz. 1608, Nr 202, poz. 1956, Nr 222, poz. 2201, Nr 223, poz.
2217 i Nr 228, poz. 2255, z 2004 r. Nr 29, poz. 257, Nr 54, poz. 535, Nr 93, poz. 894, Nr 99, poz. 1001, Nr
109, poz. 1163, Nr 116, poz. 1203, 1205 i 1207, Nr 120, poz. 1252, Nr 123, poz. 1291, Nr 151, poz. 1596, Nr
162, poz. 1691, Nr 210, poz. 2135, Nr 263, poz. 2619 i Nr 281, poz. 2779 i 2781, z 2005 r. Nr 25, poz. 202, Nr
30, poz. 262, Nr 85, poz. 725, Nr 86, poz. 732, Nr 90, poz. 757, Nr 102, poz. 852, Nr 143, poz. 1199 i 1202,
Nr 155, poz. 1298, Nr 164, poz. 1365 i 1366, Nr 169, poz. 1418 i 1420, Nr 177, poz. 1468, Nr 179, poz. 1484,
Nr 180, poz. 1495 i Nr 183, poz. 1538, z 2006 r. Nr 46, poz. 328, Nr 104, poz. 708 i 711, Nr 107, poz. 723, Nr
136, poz. 970, Nr 157, poz. 1119, Nr 183, poz. 1353 i 1354, Nr 217, poz. 1588, Nr 226, poz. 1657 i Nr 249,
poz. 1824 oraz z 2007 r. Nr 35, poz. 219, Nr 99, poz. 658, Nr 115, poz. 791 i 793, Nr 176, poz. 1243, Nr 181,
poz. 1288, Nr 191, poz. 1361 i 1367, Nr 192, poz. 1378 i Nr 211, poz. 1549.
2) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2000 r. Nr 60, poz. 700 i 703, Nr
86, poz. 958, Nr 103, poz. 1100, Nr 117, poz. 1228 i Nr 122, poz. 1315 i 1324, z 2001 r. Nr 106, poz. 1150, Nr
110, poz. 1190 i Nr 125, poz. 1363, z 2002 r. Nr 25, poz. 253, Nr 74, poz. 676, Nr 93, poz. 820, Nr 141, poz.
1179, Nr 169, poz. 1384, Nr 199, poz. 1672, Nr 200, poz. 1684 i Nr 230, poz. 1922, 2003 r. Nr 7, poz. 79, Nr
45, poz. 391, Nr 96, poz. 874, Nr 137, poz. 1302, Nr 180, poz. 1759, Nr 202, poz. 1957, Nr 217, poz. 2124 i
Nr 223, poz. 2218, z 2004 r. Nr 6, poz. 39, Nr 29, poz. 257, Nr 54, poz. 535, Nr 93, poz. 894, Nr 116, poz.
1203, Nr 121, poz. 1262, Nr 123, poz. 1291, Nr 146, poz. 1546, Nr 171, poz. 1800, Nr 210, poz. 2135 i Nr
254, poz. 2533, z 2005 r. Nr 25, poz. 202, Nr 57, poz. 491, Nr 78, poz. 684, Nr 143, poz. 1199, Nr 155, poz.
1298, Nr 169, poz. 1419 i 1420, Nr 179, poz. 1484, Nr 180, poz. 1495 i Nr 183, poz. 1538, z 2006 r. Nr 94,
„6) strat powstałych w wyniku likwidacji nie w pełni umorzonych środków
trwałych, jeżeli środki te utraciły przydatność gospodarczą na skutek zmiany
rodzaju działalności – o ile suma odpisów amortyzacyjnych dokonanych od
wartości początkowej tych środków trwałych przed likwidacją nie przekracza
połowy wartości początkowej tych środków trwałych,”.

Art. 3.
Podatnicy podatku dochodowego od osób prawnych, u których rok podatkowy jest inny niż
rok kalendarzowy i rozpoczął się przed dniem 1 stycznia 2009 r., stosują do końca przyjętego
przez siebie roku podatkowego przepisy ustawy wymienionej w art. 2 w brzmieniu
obowiązującym przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy.

Art. 4.
Ustawa wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2009 r.






poz. 651, Nr 107, poz. 723, Nr 136, poz. 970, Nr 157, poz. 1119, Nr 183, poz. 1353, Nr 217, poz. 1589 i Nr
251, poz. 1847 oraz z 2007 r. Nr 165, poz. 1169, Nr 171, poz. 1208 i Nr 176, poz. 1238.




UZASADNIENIE

1. Wyjaśnienie celu ustawy

Celem nowelizacji jest rozszerzenie katalogu wydatków, które mogą stanowić koszty
uzyskania przychodów. Zmierza ona do usunięcia ograniczenia w zaliczaniu do kosztów strat
powstałych w wyniku likwidacji środków trwałych spowodowanej zmianą rodzaju
podejmowanej działalności. Zmiany mają doprowadzić do usunięcia barier w prowadzeniu
działalności gospodarczej i regulacji hamujących rozwój przedsiębiorstw.

2. Przedstawienie stanu obecnego

W obecnym stanie prawnym przedsiębiorcy, którzy ze względów ekonomicznych
zmieniają rodzaj prowadzonej działalności i rozpoczynają działalność gospodarczą w nowym
sektorze, nie mają możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów strat
wynikających z likwidacji środków trwałych, które w wyniku tej zmiany utraciły przydatność
dla przedsiębiorcy i nie będą wykorzystywane w ramach prowadzenia działalności w nowym
obszarze rynku. Oznacza to, że w sytuacji, gdy przedsiębiorca zlikwiduje (np. dokona
złomowania) środek trwały, który nie będzie przydatny w nowym rodzaju działalności, a
który nie został w całości zamortyzowany, nie może zaliczyć do kosztów uzyskania
przychodów tej nie zamortyzowanej części wartości środka trwałego.

Przepisy, w obecnym brzmieniu, stanowią barierę dla przedsiębiorców w
dostosowaniu się do zmieniających się warunków i potrzeb rynkowych. Przyczyniają się do
hamowania innowacyjności i rozwoju przedsiębiorstw. Obecnie, przedsiębiorca, który ze
względów ekonomicznych (np. dążąc do zwiększenia dochodów, poprzez rozpoczęcie
działalności w bardziej opłacalnym segmencie rynku) planuje choćby częściowe wycofanie
się z dotychczasowej działalności i rozpoczęcie jej w innym obszarze, musi liczyć się z
dodatkowym obciążeniem wynikającym z niemożliwości uwzględnienia w swoim wyniku
podatkowym wartości zlikwidowanego środka trwałego w części niepokrytej dokonanymi
odpisami amortyzacyjnymi.
Jednocześnie trzeba zwrócić uwagę, że tego rodzaju negatywnych konsekwencji
przepisy ustaw podatkowych nie przewidują w sytuacji, gdy po zmianie rodzaju
podejmowanej działalności nieprzydatne środki trwałe zostaną odpłatnie zbyte. W takim
przypadku do kosztów uzyskania przychodów można zaliczyć wartość środków trwałych
pomniejszoną o dotychczas dokonane odpisy. Przepisy nie przewidują takich niekorzystnych
skutków nawet wówczas, gdy środek trwały ulegnie likwidacji, ale z innych przyczyn niż
zmiana rodzaju działalności.

Dostrzegalna jest w tych przypadkach daleko idąca niekonsekwencja w skutkach
podatkowych zbliżonych do siebie sytuacji. W obecnym stanie prawnym przepisy, poprzez
wykluczenie zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów nie zamortyzowanej wartości
środków trwałych, de facto przewidują więc sankcję za dokonywanie zmian w zakresie
rodzaju działalności podejmowanej przez przedsiębiorców. W efekcie nowelizowane
przepisy, w ich obecnym brzemieniu krępują rozwój przedsiębiorstw.

3. Różnice między dotychczasowym a przewidywanym stanem prawnym

Proponowane zmiany polegają na umożliwieniu, w wybranych przypadkach,
zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów strat powstałych w wyniku likwidacji środków
trwałych wynikających ze zmiany rodzaju działalności

Nowelizacja utrzymuje obecnie obowiązującą zasadę, że do kosztów nie można
zaliczać strat wynikających z likwidacji środków trwałych, jeżeli likwidacja ta spowodowana
jest zmianą rodzaju działalności i w jej efekcie – utratą przydatności przez dany środek
trwały. Jednocześnie, wprowadza jednak ograniczenie stosowania tej zasady wyłącznie do
tych środków trwałych, które zostały już co najmniej w połowie umorzone.

W konsekwencji, przedsiębiorcy, którzy w wyniku zmiany rodzaju działalności
zlikwidują nieprzydatne środki trwałe, od których suma dokonanych odpisów
amortyzacyjnych przekracza 50% ich wartości, będą mogli zaliczyć do kosztów uzyskania
przychodów pozostałą nie zamortyzowaną część ich wartości. Likwidacja środków trwałych
zamortyzowanych w mniejszym stopniu traktowana będzie na dotychczasowych zasadach
(bez możliwości zaliczenia tak powstałej straty do kosztów uzyskania przychodów).

Zmiana ta spowoduje redukcję bariery hamującej innowacyjność przedsiębiorstw.

Zmiana w proponowanym kształcie zmierza w kierunku osiągnięcia pewnego
niezbędnego z punktu widzenia przedsiębiorców minimum, choć ustawodawca może
rozważyć całkowite zniesienie omawianej bariery – poprzez usunięcie analizowanego
wyłączenia z kosztów uzyskania przychodów.

4. Oczekiwane skutki społeczne, gospodarcze, finansowe i prawne
Podstawowym skutkiem wprowadzenia zmiany jest zawężenie katalogu wydatków,
które nie mogą stanowić kosztów uzyskania przychodów i tym samym obniżenie podstawy
opodatkowania w przedsiębiorstwach, które dokonują takiej likwidacji. Tym samym należy