eGospodarka.pl
eGospodarka.pl poleca

eGospodarka.plPrawoPrawo gospodarcze › Podwyższenie kapitału zakładowego bez zmiany umowy spółki z o.o.

Podwyższenie kapitału zakładowego bez zmiany umowy spółki z o.o.

2013-04-23 10:44

Podwyższenie kapitału zakładowego bez zmiany umowy spółki z o.o.

Podwyższenie kapitału zakładowego bez zmiany umowy spółki z o.o. © milan2099 - Fotolia.com

W dniu 17 stycznia 2013 r. Sąd Najwyższy podjął istotną uchwałę, zgodnie z którą podwyższenie kapitału zakładowego na podstawie dotychczasowych postanowień umowy spółki z o.o. może nastąpić przez podwyższenie wartości nominalnej udziałów już istniejących lub przez ustanowienie nowych udziałów. W uchwale tej Sąd Najwyższy zajął także stanowisko, zgodnie z którym nowe udziały w kapitale zakładowym podwyższonym na podstawie dotychczasowych postanowień umowy spółki mogą być objęte jedynie przez dotychczasowych wspólników w stosunku do ich dotychczasowych udziałów (sygn. akt III CZP 57/12).

Przeczytaj także: Podwyższenie kapitału zakładowego spółki z o.o. bez zmiany umowy spółki

Sąd Najwyższy we wskazanej uchwale odniósł się, jak wynika z wyżej przytoczonych tez, do dwóch praktycznych problemów z zakresu podwyższania kapitału zakładowego w spółce z o.o. na podstawie dotychczasowych postanowień umowy spółki.

Pierwszy z ww. problemów sprowadzał się do pytania, czy w takim przypadku podwyższenie kapitału zakładowego może być dokonane tylko poprzez utworzenie nowych udziałów, czy też może się odbyć także poprzez zmianę wartości nominalnej udziałów dotychczas istniejących. W omawianej uchwale Sąd Najwyższy potwierdził jednoznacznie możliwość podwyższenia kapitału zakładowego w sp. z o.o. bez zmiany umowy spółki nie tylko w drodze utworzenia nowych udziałów, ale i podwyższenia wartości nominalnej już istniejących udziałów.

Druga praktyczna kwestia, którą zajął się Sąd Najwyższy w omawianej uchwale sprowadza się do pytania, czy przy podwyższaniu kapitału zakładowego bez zmiany umowy spółki dopuszczalne jest wyłączenie prawa pierwszeństwa dotychczasowych wspólników do objęcia udziałów w podwyższonym kapitale zakładowym i przeznaczenie takich udziałów do objęcia przez podmioty trzecie niebędące wspólnikami.

Sąd Najwyższy zajął się tą drugą, bardzo istotną dla praktyki kwestią, ponieważ w dotychczasowym orzecznictwie pojawiał się pogląd, że w przypadku tzw. uproszczonego podwyższenia kapitału (tzn. podwyższenia bez zmiany umowy spółki) nowe udziały przysługują tylko dotychczasowym wspólnikom w stosunku do ich dotychczasowych udziałów. Zaaprobowanie takiej wykładni prowadzi do wykluczenia możliwości skierowania uproszczonego podwyższenia do podmiotów trzecich (niebędących dotychczas wspólnikami). Wykładnia taka, która pojawiła się już wcześniej w orzecznictwie, była jednak szeroko krytykowana w literaturze. Część autorów zwracała uwagę na istotne argumenty przemawiające za wykładnią, zgodnie z którą nowe udziały przysługują dotychczasowym wspólnikom w stosunku do ich dotychczasowych udziałów wówczas, jeśli podwyższenie jest skierowane do dotychczasowych wspólników. Zdaniem tych autorów, powyższa reguła nie wyklucza jednak możliwości skierowania uproszczonego podwyższenia kapitału także do zewnętrznych inwestorów (tzn. innych niż dotychczasowi wspólnicy), z jednoczesnym wyłączeniem tzw. prawa pierwszeństwa dotychczasowych wspólników. Najistotniejsze jest przy tym, że rozwiązanie takie funkcjonowało także w praktyce, w tym bywało akceptowane przez sądy rejestrowe.

fot. milan2099 - Fotolia.com

Podwyższenie kapitału zakładowego bez zmiany umowy spółki z o.o.

Podwyższenie kapitału zakładowego na podstawie dotychczasowych postanowień umowy spółki z o.o. może nastąpić zarówno przez podwyższenie wartości nominalnej udziałów już istniejących, jak i przez ustanowienie nowych udziałów.


W omawianej uchwale Sąd Najwyższy jednoznacznie wskazał, że w przypadku ustanowienia nowych udziałów w związku z podwyższeniem kapitału zakładowego bez zmiany umowy spółki, nowe udziały obejmować mogą jedynie dotychczasowi wspólnicy spółki w sposób proporcjonalny do udziałów już posiadanych. Sąd Najwyższy w uzasadnieniu uchwały nie podzielił wyżej wskazanych, odmiennych poglądów wyrażanych szeroko w literaturze (opartych o potrzeby praktyki). Jeśli zatem obecnie, również w orzecznictwie sądów rejestrowych, utrwali się praktyka zgodna z przedmiotową uchwałą, nie będzie możliwe wykorzystywanie uproszczonego podwyższenia kapitału zakładowego do pozyskiwania nowych inwestorów w spółkach z o.o.

Przydatne linki:
- Kodeks Spolek Handlowych


Podsumowując, zgodnie z omawianą uchwałą, podwyższenie kapitału zakładowego na podstawie dotychczasowych postanowień umowy spółki z o.o. może nastąpić zarówno przez podwyższenie wartości nominalnej udziałów już istniejących, jak i przez ustanowienie nowych udziałów. Jednocześnie, Sąd Najwyższy zajął stanowisko, zgodnie z którym nowe udziały w kapitale zakładowym podwyższonym bez zmiany umowy spółki mogą być objęte jedynie przez dotychczasowych wspólników w stosunku do ich dotychczasowych udziałów. Dla praktyki najistotniejsze znaczenie ma ta druga teza, ponieważ jeśli utrwali się praktyka sądów rejestrowych zgodna z omawianą uchwała, nie będzie możliwe dopuszczanie do spółki z o.o. nowych wspólników w trybie uproszczonego podwyższenia kapitału.

Przeczytaj także

Skomentuj artykuł Opcja dostępna dla zalogowanych użytkowników - ZALOGUJ SIĘ / ZAREJESTRUJ SIĘ

Komentarze (0)

DODAJ SWÓJ KOMENTARZ

Eksperci egospodarka.pl

1 1 1

Wpisz nazwę miasta, dla którego chcesz znaleźć jednostkę ZUS.

Wzory dokumentów

Bezpłatne wzory dokumentów i formularzy.
Wyszukaj i pobierz za darmo: