Zmiana warunków wynagrodzenia przez pracodawcę

Przeczytaj także: Wypowiedzenie zmieniające: co musi zawierać?

Powyższy wyrok został wydany w następującym stanie faktycznym: powód Jarosław T. był zatrudniony u pozwanego od 23 września 2003 r. na podstawie umowy o pracę na czas określony na stanowisku naczelnika wydziału. W dniu 19 marca 2004 r. przeniesiono powoda za jego zgodą na stanowisko dyrektora jednego z departamentów z wynagrodzeniem 11.535,08 zł. Z dniem 23 marca 2005 r. umowa o pracę powoda na czas określony przekształciła się z mocy prawa w umowę o pracę na czas nieokreślony. W piśmie z dnia 20 listopada 2006 r., pozwany poinformował powoda o przeniesieniu go w trybie art. 81 ust. 1 ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o państwowym zasobie kadrowym i wysokich stanowiskach państwowych (Dz. U. z 2006 r. Nr 170, poz. 1217 z późn. zm., dalej „ustawa”) na stanowisko głównego specjalisty z wynagrodzeniem 6.464,88 zł.

Powód powyższe pismo potraktował jako wypowiedzenie zmieniające i oświadczył, że nie wyraża zgody na zaproponowane warunki pracy i płacy. W związku z nieprzyjęciem nowych warunków, umowa o pracę, zdaniem powoda, rozwiązała się z dniem 28 lutego 2007 r.

W związku z powyższymi okolicznościami, powód wniósł przeciwko pracodawcy powództwo o odszkodowanie. Sąd Rejonowy wyrokiem z dnia 25 czerwca 2008 r. oddalił powództwo, co powód zaskarżył apelacją. Na skutek rozpoznania apelacji, Sąd Okręgowy wyrokiem z dnia 4 lutego 2009 r. oddalił apelację powoda od ww. wyroku. Sąd Okręgowy uznał, że przeniesienie powoda w trybie art. 81 ust. 1 ustawy na nowe stanowisko pracy nie stanowiło wypowiedzenia zmieniającego w rozumieniu art. 42 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (tekst jednolity: Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm., dalej „Kodeks pracy”), ponieważ są to dwie różne instytucje prawa pracy.

Należy wskazać, że zgodnie z przepisami Kodeksu pracy, wypowiedzenie zmieniające, zwane także wypowiedzeniem warunków pracy i płacy jest całkowicie zależne od woli pracodawcy i polega na zmianie podstawowych warunków pracy (np. dotychczasowego stanowiska, czy wysokości wynagrodzenia) bez rozwiązywania umowy o pracę. Istotą wypowiedzenia zmieniającego nie jest więc rozwiązanie stosunku pracy, lecz dalsze jego trwanie na zmienionych warunkach. Brak zgody pracownika na nowe warunki zaproponowane mu przez pracodawcę w wypowiedzeniu zmieniającym skutkuje rozwiązaniem stosunku pracy.
Natomiast, art. 81 ust. 1 ustawy zobowiązywał pracodawcę do określonego zachowania wobec pracownika (np. przeniesienia go na inne stanowisko), co powodowało w zasadzie automatyczną zmianę treści stosunku pracy, bez konieczności stosowania wypowiedzenia zmieniającego. Zdaniem Sądu Okręgowego, przepis art. 81 ust. 1 ustawy stanowił regulację szczególną, która wyłączyła stosowanie przepisów Kodeksu pracy dotyczących wypowiedzenia zmieniającego. W konsekwencji, w przedstawionym stanie faktycznym zmiana treści stosunku pracy nie stanowiła wypowiedzenia zmieniającego.

Wyrok Sądu Okręgowego powód zaskarżył skargą kasacyjną, w wyniku której Sąd Najwyższy uchylił zaskarżony wyrok i przekazał sprawę Sądowi Okręgowemu do ponownego rozpoznania. Sąd Najwyższy stwierdził, że pojęcie „przeniesienie” użyte w art. 81 ust. 1 ustawy nie oznacza odwołania się do art. 42 Kodeksu pracy i konieczności zastosowania przez pracodawcę wypowiedzenia zmieniającego. Przepis ten ma zastosowanie jedynie w drodze analogii - w zakresie wynagrodzenia, co oznacza, że pozaumowna, niekorzystna i jednostronna zmiana warunków wynagrodzenia przez pracodawcę jest możliwa po uprzedzeniu, równym okresowi wypowiedzenia.