Ustawa o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy a obowiązki fundacji

Przeczytaj także: Działalność fundacji - rejestracja

Ustawa w art. 9d ust. 1 wymienia w szczególności następujące przypadki:

• gdy klient jest podmiotem świadczącym usługi finansowe, mającym siedzibę na terytorium państwa członkowskiego Unii Europejskiej albo państwa równoważnego;
• transakcje z organami administracji rządowej, organami samorządu terytorialnego oraz organami egzekucyjnymi.

Przy klasyfikacji danej czynności warto zwrócić uwagę na szeroki zakres pojęcia „przeniesienia własności lub posiadania wartości majątkowych”. Należy wskazać, że również darowizna na rzecz fundacji będąc „przeniesieniem własności” podlega obowiązkowi rejestracji. Wszelkie formy pomocy udzielanej przez samą fundację (np. dofinansowanie określonych działań ) będą podlegały obowiązkowi rejestracji. Dotyczy to także sytuacji, gdy jedna fundacja przyznaje drugiej fundacji darowiznę na realizację określonego projektu.

Przykładowe stany faktyczne

Przykład 1: transakcja realizowana za pomocą banku

W praktyce działania fundacji zdarzają się trudniejsze do zakwalifikowania sytuacje. Z takim problemem styka się fundacja, gdy udziela ona pomocy finansowej za pośrednictwem banku, którego sama jest klientem.

W ocenie Ministerstwa Finansów bank taki również zobowiązany jest do rejestracji transakcji podlegających reżimowi ustawy, co jednak nie zwalnia fundacji z obowiązku wpisania transakcji do swojego rejestru.

Zdaniem Ministerstwa Finansów w opisywanym wypadku przeprowadzenie transakcji przez fundację składać się będzie z dwóch elementów:

• przeprowadzenia transakcji przez fundację poprzez podjęcie decyzji o przyznaniu wsparcia finansowego określonemu podmiotowi (klientowi fundacji);
• przeprowadzenia transakcji przez bank (na zlecenie fundacji) poprzez przekazanie środków
  finansowych beneficjentowi pomocy.

W opinii Ministerstwa Finansów: "Zarejestrowanie transakcji przez fundację powinno nastąpić po przeprowadzeniu transakcji przez bank. W przeciwnym wypadku zarejestrowana przez fundację transakcja nie będzie odzwierciedlała stanu faktycznego – do czasu realizacji transakcji przez bank, beneficjent pomocy (klient fundacji) nie otrzyma faktycznego wsparcia finansowego".

W związku z tym "Departament Informacji Finansowej nie może podzielić stanowiska (...), że fundacja nie jest podmiotem przeprowadzającym transakcje, w związku z czym nie dotyczy jej obowiązek rejestrowania transakcji".

Przykład 2: transakcja realizowana w transzach

Kolejnym przykładem budzącym wątpliwości jest sytuacja w której fundacja udziela pożyczki, np. w wysokości 300 tys. złotych, wypłacanej w transzach. Pożyczkobiorca rozlicza się z otrzymanych środków i otrzymuje kolejną transzę. Tylko część transz nie przekracza progu 15 tys. euro. W przedstawionym stanie faktycznym wątpliwym jest czy należy:

• zgłaszać jako transakcje powiązane transze o wartości poniżej ustawowego progu (wartość całej pożyczki przekracza 15 tys. euro); albo
• tylko rejestrować transze o wartości powyżej ustawowego progu (jako niepowiązane).

Na podstawie art. 8 ust. 1 ustawy „transakcję powiązaną” można określić jako „transakcję, przeprowadzaną za pomocą więcej niż jednej operacji, których okoliczności wskazują, że są one ze sobą powiązane i zostały podzielone na operacje o mniejszej wartości z zamiarem uniknięcia obowiązku rejestracji”.

Zdaniem Ministerstwa Finansów w powyższym stanie faktycznym:

„Podział transz pożyczki wynika z umowy zawartej pomiędzy Fundacją, a pożyczkobiorcą zatem nie cechuje się kryterium celowości dzielenia kwoty ponadprogowej [ponad 15 tys. euro] w celu uniknięcia rejestracji. Jeśli jednak w uznaniu Fundacji pożyczkobiorca celowo w ww. sposób skonstruował umowę aby uniknąć rejestracji transakcji, powinna ona zarejestrować ją jako powiązaną.”