Procedury udzielania zamówień publicznych

Przeczytaj także: Tryby udzielania zamówień publicznych - zmiany

Trybunał uznał, że prawo wspólnotowe sprzeciwia się ustanowieniu przepisu krajowego, który wprowadza całkowity zakaz równoczesnego i konkurencyjnego udziału w tym samym postępowaniu przetargowym przedsiębiorstw, między którymi istnieje stosunek dominacji lub które są ze sobą powiązane, bez pozostawienia im możliwości wykazania, że taki stosunek nie miał wpływu na ich zachowanie w ramach tego postępowania.

Wyrok zapadł na kanwie postępowania toczącego się we Włoszech. Izba handlowa z Mediolanu ogłosiła przetarg na usługi kurierskie - odbiór i dostarczanie korespondencji. Do przetargu przystąpiły m.in. spółki, które były ściśle powiązane. Włoskie prawo przewiduje w przypadku zamówień na roboty budowlane zakaz udziału w postępowaniu powiązanym ze sobą przedsiębiorstwom udziału na zasadach konkurencji.

Uzasadnieniem tego zakazu była chęć ograniczenia zmów przetargowych między filiami zależnymi. Mimo, iż norma ta dotyczy robót budowlanych, włoskie orzecznictwo traktuje je jako normę powszechnie obowiązująca i rozciąga jej działanie na usługi i dostawy. Mając na względzie tę interpretację, inna biorąca udział w postępowaniu spółka Assitur wniosła o wykluczenie wspomnianych spółek powiązanych. Ponieważ zarzuty te zostały oddalone przez zamawiającego, spółka Assitur wystąpiła na drogę sądową. Sąd krajowy, mając wątpliwości co do zgodności przepisów krajowych z prawem wspólnotowym skierował pytanie prejudycjalne do ETS.

ETS w swym wyroku uznał za sprzeczny z prawem wspólnotowym bezwzględny obowiązek wykluczenia z przetargu przedsiębiorstw, które przedstawiają konkurencyjne oferty, jeżeli pozostają one względem siebie w stosunku dominacji. Taka regulacja zdaniem ETS ogranicza konkurencje i narusza zasadę proporcjonalności.

Polskie prawo zamówień publicznych nie rozstrzygają kwestii dotyczących powiązań wykonawców ubiegających się o zamówienia publiczne. Z tego należy wnioskować, że w polskim prawie brak jest podstaw prawnych wykluczających z postępowania przetargowego przedsiębiorców powiązanych. Na tle zapadłego wyroku ETS nie należy się także spodziewać, aby ograniczenie takie zostało wprowadzone do polskiego prawa w przyszłości.