Jak wyłączyć odpowiedzialność członka zarządu spółki z o.o.?

Przeczytaj także: Nowy zarząd spółki z o.o. musi wiedzieć, na co się porywa

W spółce z ograniczoną odpowiedzialnością członek zarządu ponosi odpowiedzialność odszkodowawczą za zobowiązania tejże spółki całym swoim majątkiem solidarnie z innymi członkami zarządu. Podstawę prawną odpowiedzialności cywilnoprawnej wobec osób trzecich za zobowiązania spółki z ograniczoną odpowiedzialnością stanowi dyspozycja art. 299 Ksh. Zgodnie z nim, w przypadku bezskuteczności egzekucji przeciwko spółce, członkowie zarządu (a także likwidatorzy) odpowiadają solidarnie za jej zobowiązania. Członkowie zarządu odpowiadają na podstawie art. 299 Ksh. niezależnie od swej winy i przyczynienia się do szkody po stronie wierzycieli. Członek zarządu może jednak uwolnić się od odpowiedzialności za zobowiązania spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w kilku przypadkach.

Po pierwsze ma to miejsce w sytuacji, gdy we właściwym czasie członek zarządu złożył wniosek o ogłoszenie upadłości lub zostało wszczęte postępowanie układowe. Właściwym czasem jest złożenie wniosku w terminie 2 tygodni od chwili powstania podstawy do ogłoszenia upadłości, czyli zaistnienia niewypłacalności po stronie spółki.

Członek zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością może również uwolnić się od odpowiedzialności, gdy wykaże brak swojej winy za niezgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości albo niewszczęcie postępowania układowego. Z brakiem winy danego członka zarządu będziemy mieli do czynienia w szczególności w przypadku, gdy choroba albo nieobecność (np. urlop macierzyński) uniemożliwiała mu złożenie tego wniosku. Powody mogą być różne, jednakże brak znajomości finansów spółki nie jest powodem do niezgłoszenia wniosku. Również wewnętrzny podział obowiązków i scedowanie odpowiedzialności za gospodarkę finansową spółki na jednego członka zarządu nie uwalnia od odpowiedzialności pozostałych członków.

Ostatnią sytuacja, w której członek zarządu może uwolnić się od odpowiedzialności jest wykazanie. iż pomimo niezgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości oraz niewszczęcia postępowania układowego wierzyciel nie poniósł szkody. W doktrynie wskazuje się, że ze szkodą powstałą w wyniku niezłożenia wniosku o upadłość mamy do czynienia, gdy w/w zgłoszenie spowodowałoby, że wierzyciel zostałby zaspokojony w wysokości wyższej, niż nastąpiło to wskutek zaniechania tego zgłoszenia. W takim przypadku istotne znaczenie ma przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego sądowego z zakresu rachunkowości.

Ciężar udowodnienia, że nastąpiła aktualizacja którejś z przesłanek wyłączających odpowiedzialność obciąża członka zarządu, wobec którego kierowane jest roszczenie. Zatem to członek zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością musi wykazać się jak najwyższą zapobiegliwością w celu udowodnienia jednej z powyżej wskazanych przesłanek, a tym samym zwolnienia się od odpowiedzialności. W praktyce należy pamiętać, że nie jest to łatwe zadanie.