Przewóz żywności a umowa ATP

Przeczytaj także: Umowa przewozu: o czym należy pamiętać?

Mówiąc o umowie ATP, mamy na myśli Umowę o międzynarodowych przewozach szybko psujących się artykułów żywnościowych i o specjalnych środkach transportu przeznaczonych do tych przewozów (ATP), sporządzoną w Genewie dnia 1 września 1970 roku.

Umowę ATP stosuje się do każdego przewozu: głęboko zamrożonych lub zamrożonych artykułów żywnościowych, wymienionych w załączniku 2 do Umowy, artykułów żywnościowych wymienionych w Załączniku 3 do Umowy, nawet gdy nie są one głęboko zamrożone lub zamrożone, jeżeli miejsca załadowania i wyładowania ładunku znajdują się w dwóch różnych państwach i jeżeli miejsce wyładowania ładunku znajduje się na terytorium jednej ze stron umowy.

Jaka temperatura?

Zgodnie z Załącznikiem 2 do Umowy (w przekładzie na język polski, zawartym w Dzienniku Ustaw Nr 49 poz. 254 z dnia 26 października 1984 r.), najwyższa temperatura w dowolnym miejscu ładunku w czasie załadunku, przewozu i wyładunku, dla zamrożonych artykułów żywnościowych nie powinna przekraczać:

• zamrożone lub głęboko zamrożone śmietana i koncentraty soków owocowych: −20°C
• zamrożone i głęboko zamrożone ryby: −18°C
• dowolne inne głęboko zamrożone artykuły żywnościowe: −18°C
• zamrożone masło oraz inne tłuszcze: −14°C
• zamrożone podroby, żółtka jaj, drób i dziczyzna: −12°C
• zamrożone mięso: −10°C
• dowolne inne zamrożone artykuły żywnościowe: −10°C

Jeżeli jednak niektóre operacje techniczne, jak np. rozmrażanie parownika środka transportu − chłodni powodują na krótki okres ograniczone podwyższenie temperatury w jakiejkolwiek części ładunku, dopuszcza się wzrost o 3°C temperatur podanych powyżej dla odpowiednich artykułów żywnościowych.

Zgodnie z Załącznikiem 3, podczas przewozu poniższych artykułów żywnościowych temperatury nie powinny przekraczać:

• podroby: +3°C3)
• masło: +6°C
• dziczyzna: +4°C
• mleko w cysternie (surowe lub pasteryzowane) przeznaczone do bezpośredniego spożycia: +4°C3)
• mleko przemysłowe: +6°C3)
• mleczne produkty (jogurty, kefiry, śmietana i twaróg): +4°C3)
• ryby1) (powinny być zawsze przewożone w lodzie): +2°C
• gotowe produkty mięsne2): +6°C
• mięso (z wyjątkiem podrobów): +7°C
• drób i króliki: +4°C

____________

1) Z wyjątkiem ryb wędzonych, solonych, suszonych lub żywych.
2) Z wyjątkiem produktów w stanie stabilizowanym metodą solenia, wędzenia, suszenia lub sterylizacji.
3) W zasadzie czas przewozu nie powinien przekraczać 48 godzin.

Z punktu widzenia wymogów prawnych, międzynarodowy przewóz wymienionych powyżej szybko psujących się artykułów żywnościowych, podlega zatem umowie ATP. Polska przystąpiła do Umowy ATP na mocy Oświadczenia rządowego z dnia 24 września 1984 roku. Przekład z oryginalnej angielskiej wersji Umowy został ogłoszony w Dzienniku Ustaw Nr 49 poz. 254 dnia 26 października 1984 roku. Jednakże w polskiej wersji Umowy ATP, Załączniki 2 i 3 uwzględniają jedynie zapisy, jakie zostały zawarte w oryginalnym brzmieniu Umowy sporządzonej w Genewie dnia 1 września 1970 roku i nie uwzględniają późniejszych zmian, które mogą być istotne przy ustalaniu szkód w przewożonych artykułach żywnościowych i określaniu odpowiedzialności przewoźników za te szkody.

Dodatkowo, kilka zapisów znajdujących się w angielskiej wersji Umowy ATP zostało błędnie przetłumaczonych na język polski. Między innymi, takim przykładem jest określenie „Ice cream”, które według słownika stosowanego przez ówczesnego ustawodawcę oznaczało „zamrożona lub głęboko zamrożona śmietana”. Jako ciekawostkę należy również podać, że w rosyjskim przekładzie Umowy ATP, określenie „Ice cream” oznaczało „сливки”, czyli po polsku „śmietana”, ale we francuskiej wersji oznaczało już „lody”. Widać kapitalistyczny wynalazek, jakim były lody, nie mógł się znaleźć w demo-ludowych aktach prawnych.