Odstąpienie od umowy w e-commerce a odszkodowanie za zużycie rzeczy

Przeczytaj także: Odstąpienie od umowy: dyskusyjne odszkodowanie od kupującego

Jakie zmiany w nowej ustawie?

Omawiane zagadnienie zostało jednoznacznie uregulowane w projekcie ustawy o prawach konsumenta, w którym wyraźnie wskazano, jakie uprawnienia przysługują przedsiębiorcy w przypadku odstąpienia konsumenta od umowy zawartej na odległość. Zgodnie z art. 34 ust. 4 projektu, konsument ponosi odpowiedzialność za zmniejszenie wartości rzeczy będące wynikiem korzystania z niej w sposób wykraczający poza konieczny do stwierdzenia charakteru, cech i funkcjonowania rzeczy, chyba że przedsiębiorca nie poinformował konsumenta o prawie odstąpienia od umowy. Wprowadzona zmiana statuuje wprost uprawnienie przedsiębiorcy do dochodzenia stosownego odszkodowania. Sprecyzowany został zakres odpowiedzialności konsumenta, które obejmować będzie nie tylko uszkodzenie rzeczy, ale generalnie zmniejszenie jej wartości.

Ponadto, ustawodawca zrezygnował z posługiwania się pojęciem „zwykły zarząd”, które wprowadzało mało komfortowy margines niepewności. Po wejściu w życie nowych przepisów stanie się jasne, że konsument nie tyle będzie miał prawo używać rzeczy zgodnie z jej przeznaczeniem, a jedynie będzie mógł sprawdzić charakter, cechy i funkcjonowanie rzeczy. Bardzo praktycznych wskazówek odnośnie zakresu dopuszczalnego korzystania z rzeczy dostarcza dyrektywa 2011/83/UE w sprawie praw konsumentów, która zostanie implementowana do polskiego porządku prawnego wspomnianą wyżej ustawą o prawach konsumenta. W myśl motywu 47 przedmiotowej dyrektywy „konsument powinien obchodzić się z towarami i sprawdzać je tylko w taki sam sposób, w jaki mógłby to zrobić w sklepie. Na przykład: konsument powinien jedynie przymierzać odzież, lecz nie powinien móc jej nosić”. Jednakże, aby żądanie odszkodowania było skuteczne, przedsiębiorcy muszą pamiętać, żeby uprzednio poinformować konsumenta o trybie, terminie oraz sposobie wykonania prawa odstąpienia, przy czym będzie to mogło nastąpić za pomocą ujednoliconego formularza, którego wzór stanowi załącznik do projektu nowej ustawy.

Będzie lepiej

Obecnie zakres dozwolonego korzystania z kupionej w Internecie rzeczy w przypadku odstąpienia przez konsumenta od umowy budzi w praktyce dość poważne wątpliwości. Dobrze więc, że ustawodawca postanowił jednoznacznie rozstrzygnąć tę kwestię, tym bardziej że projekt ustawy zasadniczo odpowiada w tym zakresie dotychczasowemu stanowisku UOKiK oraz orzecznictwu TSUE. Art. 34 ust. 4 projektu stanowi przy tym wyraz rozsądnego kompromisu pomiędzy z jednej strony potrzebą szczególnej ochrony interesów konsumentów oraz koniecznością zabezpieczenia przedsiębiorców przez nadużywaniem ochrony konsumenckiej z drugiej strony.