Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o finansach publicznych oraz ustawy o podatku od towarów i usług

Druk nr 927

Warszawa, 30 listopada 2012 r.
SEJM
RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
VII kadencja
Prezes Rady Ministrów

RM 10-95-12



Pani

Ewa Kopacz

Marszałek Sejmu

Rzeczypospolitej Polskiej



Szanowna Pani Marszałek
Na podstawie art. 118 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia
2 kwietnia 1997 r. przedstawiam Sejmowi Rzeczypospolitej Polskiej projekt
ustawy


- o zmianie ustawy o finansach
publicznych oraz ustawy o podatku od
towarów i usług.

W załączeniu przedstawiam także opinię dotyczącą zgodności
proponowanych regulacji z prawem Unii Europejskiej.
Ponadto uprzejmie informuję, że do prezentowania stanowiska Rządu
w tej sprawie w toku prac parlamentarnych został upoważniony Minister
Finansów.

Z poważaniem

(-) Donald Tusk
Projekt
U S T A W A
z dnia
o zmianie ustawy o finansach publicznych oraz ustawy o podatku od towarów i usług
Art. 1. W ustawie z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. Nr 157,
poz. 1240, z późn. zm.)) wprowadza się następujące zmiany:
1)
po art. 38 dodaje się art. 38a w brzmieniu:
„Art. 38a. Minister Finansów ogłasza, w terminie do dnia 31 maja roku
następnego, w drodze obwieszczenia, w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej
Polskiej „Monitor Polski”:
1) kwotę ustaloną w wyniku zastosowania art. 86 ust. 3 pkt 1, według stanu na koniec
roku budżetowego;
2) kwotę wolnych środków na koniec roku budżetowego służących finansowaniu
potrzeb pożyczkowych budżetu państwa w następnym roku budżetowym;
3) kwotę ustaloną w wyniku zastosowania art. 86 ust. 3 oraz relację tej kwoty do
produktu krajowego brutto, według stanu na koniec roku budżetowego.”;
2)
w art. 86 dodaje się ust. 3 w brzmieniu:
„3. W przypadku określonym w ust. 1 pkt 1 i 2, procedur, o których mowa w tych
przepisach nie stosuje się jeżeli relacja kwoty ustalonej w wyniku:
1)
przeliczenia kwoty państwowego długu publicznego ogłoszonej zgodnie z art. 38
na walutę polską z zastosowaniem dla zobowiązań wyrażonych w walutach obcych
średniej arytmetycznej ze średnich kursów każdej z walut obcych ogłaszanych
przez Narodowy Bank Polski i obowiązujących w dni robocze roku budżetowego,
za który ogłaszana jest relacja, o której mowa w art. 38 pkt 1 lit. a,
2)
pomniejszenia kwoty, o której mowa w pkt 1, o wolne środki finansowe na koniec
roku budżetowego służące finansowaniu potrzeb pożyczkowych budżetu państwa
w kolejnym roku budżetowym
– do produktu krajowego brutto nie przekracza odpowiednio 50% lub 55%.”.

1) Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2010 r. Nr 28, poz. 146, Nr 96, poz. 620, Nr 123,
poz. 835, Nr 152, poz. 1020, Nr 238, poz. 1578 i Nr 257, poz. 1726 oraz z 2011 r. Nr 185, poz. 1092, Nr 201,
poz. 1183, Nr 234, poz. 1386, Nr 240, poz. 1429 i Nr 291, poz. 1707.


– 2 –
Art. 2. W ustawie z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U.
z 2011 r. Nr 177, poz. 1054) w art. 146f dodaje się ust. 4 w brzmieniu:
„4. W przypadku gdy relacja kwoty ustalonej w wyniku zastosowania art. 86 ust. 3
ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. Nr 157, poz. 1240,
z późn. zm.)) do produktu krajowego brutto według stanu odpowiednio na dzień
31 grudnia 2012 r. lub 31 grudnia 2013 r. nie przekracza 55%, przepisów ust. 2 i 3 nie
stosuje się.”.
Art. 3. Art. 86 ustawy, o której mowa w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą,
stosuje się po raz pierwszy do relacji kwoty państwowego długu publicznego do produktu
krajowego brutto ogłoszonej za rok 2012.
Art. 4. Ustawa wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2013 r.









2) Patrz odnośnik nr 1.


04/11/BS
U Z A S A D N I E N I E

Potrzeba i cel uchwalenia projektowanej ustawy oraz aktualny stan prawny
Przedmiotem projektowanej ustawy jest zmiana ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r.
o finansach publicznych (Dz. U. Nr 157, poz. 1240, z późn. zm.) w zakresie
odnoszącym się do przepisów regulujących stosowanie procedur ostrożnościowych
i sanacyjnych oraz nowelizacja ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów
i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054) stanowiąca konsekwencję dokonania zmian
w zakresie stosowania ww. procedur. Proponowane zmiany zakładają wprowadzenie
regulacji dotyczących niestosowania w określonych sytuacjach ograniczeń
wynikających z przekroczenia przez relację państwowego długu publicznego (PDP) do
produktu krajowego brutto (PKB) progu 50% lub 55%.
Zgodnie z art. 86 ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy przekroczenie przez relację PDP do PKB progu
50% lub 55% powoduje konieczność wdrożenia procedur ostrożnościowych, które
stanowią ograniczenia wpływające bezpośrednio lub pośrednio na wszystkie jednostki
sektora finansów publicznych. Natomiast dodatkowe ograniczenia – obciążenia fiskalne
w postaci wzrostu stawki podatku od towarów i usług, w przypadku gdy wartość relacji
kwoty PDP do PKB za lata 2012 i 2013 przekroczy 55% przewiduje art. 146f ust. 2 i 3
ustawy o podatku od towarów i usług.
Potrzeba przyjęcia proponowanych zmian wynika z dążenia do ograniczenia wpływu
wahań kursów walut obcych oraz prefinansowania potrzeb pożyczkowych budżetu
państwa następnego roku budżetowego na stosowanie ograniczeń zawartych
w procedurach ostrożnościowo-sanacyjnych.
Istotny wpływ na wzrost długu, a przez to na relację do PKB, może mieć przyrost
zadłużenia zagranicznego powstałego w wyniku osłabienia złotego w stosunku do
walut, w jakich został zaciągnięty dług zagraniczny. Zgodnie z rozporządzeniem
Ministra Finansów z dnia 30 marca 2010 r. w sprawie szczegółowego sposobu ustalania
wartości zobowiązań zaliczanych do państwowego długu publicznego, długu Skarbu
Państwa, wartości zobowiązań z tytułu poręczeń i gwarancji (Dz. U. Nr 57, poz. 366) na
koniec roku zobowiązania zaliczane do długu publicznego wyrażone w walutach
obcych podlegają przeliczeniu na walutę polską według średniego kursu walut obcych,
ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski, obowiązującego w ostatnim dniu roboczym
danego roku. W obecnym stanie prawnym możliwa jest zatem sytuacja, w której
zmiany kursów walut w ostatnim dniu roboczym roku, często wynikające
z uwarunkowań zewnętrznych, niezwiązanych z polską gospodarką, mogą być
przyczyną przekroczenia progów ostrożnościowych 50% lub 55%, a zatem wymuszać
zmiany w polityce fiskalnej, nie zawsze w danym momencie zasadne z punktu widzenia
ekonomicznego. Co więcej, przeliczanie zadłużenia zagranicznego dla celów procedur
ostrożnościowych kursem z ostatniego dnia roku może zachęcać do ataków
spekulacyjnych na walutę polską oraz budzić niepokój uczestników rynku o ewentualne
próby podejmowane przez Ministra Finansów czy Narodowy Bank Polski w celu
wpływu na poziom kursu rynkowego na koniec roku.
W ramach zarządzania długiem Skarbu Państwa w IV kwartale danego roku
budżetowego następuje zaciąganie zobowiązań na finansowanie potrzeb pożyczkowych
następnego roku w celu zmniejszenia ryzyka refinansowania długu. Takie działania
wpływają pozytywnie na stabilność finansów publicznych. Są to standardowe działania
w ramach finansowania pożyczkowych potrzeb budżetu państwa i zarządzania długiem,
które powodują jednak zwiększenie długu brutto i ryzyko przekroczenia progów
ostrożnościowych – 50% lub 55%. Zwiększenie zobowiązań finansowych z
powyższego tytułu powoduje jednocześnie zwiększenie aktywów w postaci lokat (wg
terminologii z ESA 95 – depozytów). Dlatego też takie działania powinny być brane
pod uwagę przy uruchamianiu mechanizmów ostrożnościowych i sanacyjnych.
Projektowane ustawą zmiany służą wyeliminowaniu omówionych powyżej
negatywnych aspektów działania procedur ostrożnościowych.
Należy podkreślić, że przedmiotowe zmiany nie prowadzą w żaden sposób do zmiany
metodologii obliczania kwoty państwowego długu publicznego, a jedynie tworzą nowy
miernik (nową relację wielkości obliczonej w sposób określony ustawowo do PKB),
stanowiący punkt odniesienia dla uruchomienia ograniczeń w przypadku przekroczenia
przez relację kwoty państwowego długu publicznego do PKB odpowiednio progu 50%
lub 55%.
W projektowanej materii nie istnieją regulacje czy też inne alternatywne środki
w
stosunku do uchwalenia projektowanej ustawy, umożliwiające osiągnięcie
zakładanego celu.


2