Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie informacji w ochronie zdrowia oraz niektórych innych ustaw

przekazywanie danych, o których mowa w art. 11 ust. 2–4 ustawy o systemie, ma
charakter fakultatywny.
3. Przepisy art. 18–27 projektu mają na celu umożliwienie zapewnienia ciągłości
funkcjonowania systemu kształcenia lekarzy i lekarzy dentystów w okresie
przejściowym oraz sprawne wprowadzenie SMK. Są to w szczególności przepisy
umożliwiające przekazywanie danych koniecznych do rozpoczęcia funkcjonowania
SMK oraz określające procedury postępowania wobec osób, które rozpoczęły
proces kształcenia przed dniem wejścia w życie SMK, a ukończą go pod rządami
nowych przepisów.
4. Przepisy art. 28–35 projektu mają na celu umożliwienie kontynuowania
rozpoczętych szkoleń specjalizacyjnych diagnostów laboratoryjnych na
dotychczasowych zasadach z uwzględnieniem nowych zasad dotyczących PESDL.
Ponadto przepisy te umożliwiają przeniesienie danych niezbędnych do
prowadzenia i monitorowania szkoleń w tym zakresie do SMK. Projektowane
przepisy skracają także termin składania wniosków do PESDL, który odbywać się
będzie w sesji jesiennej w 2016 r. Skrócenie ww. terminów umożliwi składanie
wniosków w SMK, co zgodnie z przyjętymi rozwiązaniami, możliwe będzie po
dniu 30 kwietnia 2016 r. Przepis art. 35 umożliwia osobom, które zdały tylko część
teoretyczną egzaminu PESDL po dniu 1 czerwca 2014 r. (tj. zgodnie ze
znowelizowanymi przepisami w tym zakresie, zmieniającymi tryb i organizację
tego egzaminu), przystąpienie do części praktycznej tego egzaminu w sześciu
kolejnych sesjach egzaminacyjnych.
5. Przepisy art. 36–43 projektu mają na celu umożliwienie kontynuowania
rozpoczętych szkoleń specjalizacyjnych farmaceutów na dotychczasowych
zasadach z uwzględnieniem nowych dotyczących PESF. Ponadto przepisy te
umożliwiają przeniesienie danych niezbędnych do prowadzenia i monitorowania
szkoleń w tym zakresie do SMK. Projektowane przepisy skracają także termin
składania wniosków do PESF, który odbywać się będzie w sesji jesiennej w 2016 r.
Skrócenie ww. terminów umożliwi składanie wniosków w SMK, co zgodnie z
przyjętymi rozwiązaniami, możliwe będzie po dniu 30 kwietnia 2016 r. Z uwagi na
zmianę trybu przeprowadzania egzaminu PESF wprowadzono przepis
umożliwiający wyłącznie osobom, które po dniu 1 maja 2016 r. pozytywnie złożą
38
część teoretyczną egzaminu PESF, przystąpienie tylko do części praktycznej tego
egzaminu w sześciu kolejnych sesjach egzaminacyjnych.
6. Przepis art. 44 projektu wskazuje, że umowy upoważniające, o których mowa w
art. 48 ustawy o refundacji wygasają z dniem wejścia w życie niniejszej ustawy,
natomiast do ich kontroli stosuje się przepisy dotychczasowe.
7. Z kolei regulacja art. 45 projektu wskazuje, że dane w Systemie Statystyki w
Ochronie Zdrowia, SEZOZ, SMZ oraz w ZSMOPL, których przetwarzanie nie
rozpoczęło się przed dniem wejścia w życie ustawy, przetwarzane będą od dnia
1 grudnia 2015 r. W odniesieniu do SMK ww. termin określono na 1 maja 2016 r.
8. W przepisie art. 46 projektu wskazano, że przepisy dotyczące wystawiania recept
przez uprawnione pielęgniarki i położne stosuje się od dnia 1 stycznia 2016 r.
9. Z kolei w przepisie art. 47 wskazano, że rejestr jednostek współpracujących z
systemem PRM będzie mógł być prowadzony w postaci papierowej lub
elektronicznej do dnia 31 lipca 2017 r.
10. Zgodnie z art. 49 projektu ratownicy medyczni i dyspozytorzy medyczni, którzy
rozpoczęli realizację obowiązku doskonalenia zawodowego przed wejściem w
życie ustawy, kontynuują go na podstawie dotychczas obowiązujących przepisów.
11. W art. 50 wskazano termin na dostosowanie systemu monitorowania programów
lekowych do programów lekowych, nieobjętych tym systemem w dniu wejścia w
życie ustawy.
12. W art. 51 wskazano, że recepty „pro auctore” i „pro familia” będą od 1 stycznia
2026 r. wystawiane w postaci elektronicznej.
13. Dodatkowa zmiana art. 56 ust. 1 ustawy o systemie polegająca na doprecyzowaniu,
że do dnia 31 grudnia 2017 r. elektroniczna dokumentacja medyczna może być
wystawiana w postaci papierowej lub elektronicznej oraz wykreślenie z projektu
ustawy art. 48 regulującego kwestię wystawiania elektronicznej dokumentacji
medycznej, w tym recept, skierowań i zleceń w postaci papierowej lub w postaci
elektronicznej wynika z konieczności dostosowania przedmiotowej regulacji
dotyczącej e-recepty, e-skierowania oraz e-zlecenia do ustawy z dnia 15 maja
2015 r. o zmianie ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia
społecznego w razie choroby i macierzyństwa oraz niektórych innych ustaw, która
39
wprowadza okres przejściowy dla wystawiania e-zwolnień właśnie do 31 grudnia
2017 r. Obecnie z uwagi na planowane wyposażenie pracowników medycznych,
przede wszystkim lekarzy w podpis elektroniczny umieszczony na Karcie
Specjalisty Medycznego (KSM), wejście w życie przepisów wprowadzających e-
receptę i pozostałe dokumenty było skorelowane z przepisami dotyczącymi kart
(KSM). W związku jednak z rezygnacją z regulowania przedmiotowej kwestii na
tym etapie w projekcie ustawy, konieczne jest wydłużenie okresu przejściowego, w
którym możliwe będzie wystawianie przedmiotowych dokumentów zarówno w
postaci papierowej, jak i elektronicznej. Jeżeli bowiem lekarz zdecyduje się na
zakup podpisu elektronicznego na rynku komercyjnym, w przypadku wszystkich
dokumentów, które będzie wystawiał, w tym e-zwolnienia, powinna obowiązywać
go ta sama data dostosowania się.
Zakłada się, że projekt wejdzie w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia, z
wyjątkami wskazanymi w art. 52 projektu. Niejednolite terminy wdrożenia
poszczególnych rozwiązań wynikają ze złożoności tych propozycji, uwarunkowań
informatycznych oraz potrzeby zapewnienia spójności rozwiązań technicznych i
regulacji prawnych.
Przedkładany projekt ustawy jest zgodny z prawem Unii Europejskiej.
Projektowana ustawa nie podlega notyfikacji zgodnie z trybem przewidzianym w
przepisach dotyczących sposobu funkcjonowania krajowego systemu notyfikacji norm i
aktów prawnych.
40

Data sporządzenia
Nazwa projektu
Projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie informacji w ochronie 14.07.2015 r.
zdrowia oraz niektórych innych ustaw


Ministerstwo wiodące i ministerstwa współpracujące
Źródło
Ministerstwo Zdrowia
założenia do projektu ustawy o zmianie ustawy o

systemie informacji w ochronie zdrowia oraz
Osoba odpowiedzialna za projekt w randze Ministra, Sekretarza
niektórych innych ustaw przyjęte przez Radę
Stanu lub Podsekretarza Stanu
Sławomir Neumann
Ministrów w dniu 24 czerwca 2014 r.
– Sekretarz Stanu w Ministerstwie Zdrowia

Kontakt do opiekuna merytorycznego projektu
Nr w wykazie prac Rządu:
Agnieszka Kister – Zastępca Dyrektora Departamentu Funduszy
Europejskich, 22 530 03 60, a.kister@mz.gov.pl
UD177
OCENA SKUTKÓW REGULACJI
1. Jaki problem jest rozwiązywany?
1. Niewystarczające podstawy prawne dla finalizacji prac dotyczących wdrożenia rozwiązań w zakresie
elektronizacji systemu informacji w ochronie zdrowia w celu m.in. stworzenia stabilnego systemu informacji w
ochronie zdrowia oraz warunków informacyjnych, które pozwolą w dłuższej perspektywie podejmowanie
optymalnych decyzji bez względu na przyjęty model organizacyjny i zasady finansowania, a także zwiększenie
funkcjonalności i zmniejszenia obciążeń administracyjnych oraz kosztów gromadzenia i wymiany informacji w
ochronie zdrowia;
2. Wątpliwości interpretacyjne w zakresie podstaw prawnych dla telemedycyny, stwarzające bariery dla jej
rozwoju;
3. Zróżnicowane procedury w zakresie kształcenia kadr medycznych, uniemożliwiające wprowadzenie Systemu
Monitorowania Kształcenia;
4. Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 18 grudnia 2014 r., sygn. akt K 33/13 (Dz. U. 2015 r. poz. 16).
2. Rekomendowane rozwiązanie, w tym planowane narzędzia interwencji, i oczekiwany efekt
1. Doprecyzowane zostaną przepisy ustawy o systemie informacji w ochronie zdrowia oraz inne ustawy w sposób
umożliwiający zakończenie budowy oraz wdrożenie ogólnokrajowego systemu teleinformatycznego w ochronie
zdrowia Elektronicznej Platformy Gromadzenia, Analizy i Udostępniania zasobów cyfrowych o Zdarzeniach
Medycznych, za pomocą którego realizowane będą takie e-usługi dla obywateli, jak: e-recepta, e-skierowanie, e-
zlecenie czy Internetowe Konto Pacjenta, a także wdrożenie niezbędnych systemów na poziomie regionalnym i
lokalnym oraz dostosowanie świadczeniodawców do prowadzenia elektronicznej dokumentacji medycznej.
Szczególnie istotne jest wprowadzenie rozwiązań w zakresie wystawiania i realizacji recepty, zlecenia i
skierowania w postaci elektronicznej.

W zakresie badania poziomu informatyzacji przeprowadzono badanie projektów regionalnych, mających na celu
stworzenie platform regionalnych z zakresu e-zdrowia. Podczas badania zidentyfikowano 434 projekty o łącznej
wartości 1 647 166 792,64 zł. Z uzyskanych wyników badania do dnia 1 sierpnia 2014 r., do prowadzenia
dokumentacji w postaci elektronicznej, gotowych było 76% projektów poddanych analizie, tj. łącznie
92 Projekty Regionalne. Powyższe świadczy o tym, iż działania związane z informatyzacją ochrony zdrowia są
podejmowane zarówno na poziomie centralnym, jak również regionalnym i dotyczą informatyzacji placówek
ochrony zdrowia na prawie wszystkich poziomach świadczonych usług medycznych. Ponad 80% objętych
badaniem systemów przetwarza lub deklaruje przetwarzanie podstawowych danych medycznych oraz informacji
o zdarzeniach medycznych. Dodatkowo przetwarzanie danych krytycznych i statystycznych oraz informacje z
e-WUŚ deklaruje ok. 50-60% badanych.

Ponadto przeprowadzono badanie mające na celu zbadanie stopnia przygotowania podmiotów wykonujących
działalność leczniczą do wypełnienia obowiązków wynikających z ustawy z dnia 28 kwietnia 2011 r. o systemie
informacji w ochronie zdrowia, które zostało skierowane do wszystkich podmiotów. Przedmiotowe badanie
składało się z szeregu szczegółowych pytań pozwalających określić stopień zinformatyzowania podmiotów
leczniczych. W ankiecie znalazły się pytania dotyczące m.in.: dostępu do komputera określonych grup
pracowników, Internetu, rodzaju łącza zapewniającego podmiotowi leczniczemu dostęp do Internetu oraz jego
41
szybkości, rodzaju usług elektronicznych udostępnianych przez podmiot za pośrednictwem wyszukiwarki
WWW, posiadanych rozwiązań informatycznych umożliwiających prowadzenie dokumentacji medycznej w
postaci elektronicznej, stosowanych standardów elektronicznej dokumentacji medycznej, wykorzystywanych
kanałów komunikacji elektronicznej do umawiania wizyt lekarskich lub sprawdzania wyników badań,
komunikacji systemów z innymi systemami teleinformatycznymi ochrony zdrowia, integracji rozwiązań
informatyki medycznej w danym podmiocie, diagnostyki obrazowej w postaci cyfrowej/zdigitalizowanej,
możliwości przesyłania danych obrazowych innym świadczeniodawcom oraz wiele innych pytań
umożliwiających realizację celu badania.

W ramach badania spłynęło ponad 4000 wypełnionych ankiet. Z analizy wyników badania wynika m.in., że
1565 ankietowanych podmiotów leczniczych posiada strategię informatyzacji placówki w perspektywie
najbliższych lat. Dodatkowo, 742 podmioty korzystają z outsourcingu usług IT lub współdzielenia Data Center,
aplikacji i serwerów z innymi placówkami, a w 495 podmiotach rozważana jest taka możliwość. 932 podmioty
lecznicze posiadają rozwiązania informatyczne umożliwiające prowadzenie dokumentacji medycznej w postaci
elektronicznej, a 1213 podmiotów jest częściowo przygotowanych do prowadzenia ww. dokumentacji
(z 3937 ankietowanych podmiotów). Wśród dokumentacji medycznej prowadzonej obecnie w postaci
elektronicznej podmioty wdrożyły najczęściej/w większości przypadków elektroniczną historię choroby
(968 podmiotów) oraz kartę informacyjną z leczenia szpitalnego (350 podmiotów). 588 ankietowanych
podmiotów posiada diagnostykę obrazową w postaci cyfrowej/zdigitalizowaną, a 337 częściowo
ucyfryzowało/zdigitalizowało ten proces (z 3394 podmiotów, które udzieliły odpowiedzi na powyższe pytanie).
79
podmiotów umożliwia konsultacje telemedyczne np.: za pośrednictwem telekonferencji,
obejmujących/zawierających/w zakresie m.in. procedury z zakresu: badań klinicznych, konsultacji
neurochirurgicznych, kardiochirurgii, teleradiologii, teleekg, opisu badań CT.

2. W zakresie telemedycyny wprowadza się przepisy ułatwiające udzielanie świadczeń zdrowotnych oraz
niektórych usług farmaceutycznych, za pośrednictwem teleinformatycznych systemów łączności. Rozwiązania
takie już obecnie funkcjonują na rynku, dlatego też konieczne jest rozwianie pojawiających się w tym zakresie
wątpliwości prawnych. Dzięki wprowadzeniu rozwiązań prawnych spodziewany jest wzrost rynku usług
telemedycznych, w pierwszej kolejności finansowanych ze środków prywatnych. W długiej perspektywie usługi
telemedyczne, w tym w szczególności teleopieka i telemonitoring, przyczynić się mogą do zmniejszenia
obciążenia profesjonalistów w podstawowej opiece zdrowotnej.

3. Dla wprowadzenia teleinformatycznego systemu monitorowania kształcenia pracowników medycznych
konieczne jest dokonanie zmian w systemie kształcenia lekarzy, lekarzy dentystów, diagnostów laboratoryjnych,
farmaceutów, umożliwiających w szczególności przepływ informacji, na każdym z etapów kształcenia, w
postaci elektronicznej, a nie jak do tej pory, głównie w postaci papierowej. Osiągnięcie powyższego celu
poprzedzone musi być także uporządkowaniem i uproszczeniem procedur, tak aby mogły one właściwie
funkcjonować w obrocie elektronicznym.

W zakresie kształcenia przeddyplomowego ratowników medycznych przewiduje się wprowadzenie egzaminu
państwowego dla ratowników medycznych (PERM), którzy rozpoczną po dniu 30 września 2016 r. studia
licencjackie. Ponadto doprecyzowano przepisy regulujące kształcenie podyplomowe ratowników medycznych
(doskonalenie zawodowe).

4. Określenie zakresu przedmiotowego rejestrów medycznych oraz sprecyzowanie, jakie dane mogą być w tych
rejestrach przetwarzane, co ma na celu wykonanie wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 18 grudnia
2014 r., sygn. akt K 33/13 (Dz. U. 2015 r. poz. 16).
3. Jak problem został rozwiązany w innych krajach, w szczególności krajach członkowskich OECD/UE?
W odniesieniu do recepty, skierowań oraz zleceń w postaci elektronicznej:
W wielu krajach Unii Europejskiej (np. Hiszpania, Szwecja, Dania) wprowadzono elektroniczną wersję recepty i
skierowania. W krajach skandynawskich około 90% recept wystawianych jest w postaci elektronicznej. W Szwecji
już w 2007 r. około 81% recept było wystawionych w postaci elektronicznej. Najbardziej zbliżonym do polskiego jest
system wprowadzony w Hiszpanii (Andaluzja), gdzie funkcjonuje już od kilkunastu lat – w 2010 r. obejmował 99,3%
mieszkańców. Po wprowadzeniu elektronicznej recepty liczba wizyt w tamtejszej podstawowej opiece zdrowotnej
(POZ) zmniejszyła się o 15,28% rocznie w związku z brakiem potrzeby wizyt u lekarza w celu odnowienia recepty.
W wyniku wykorzystania elektronicznej recepty skumulowane oszczędności w latach 2001–2010 oszacowano na
ponad 446 milionów euro. W Szwecji natomiast zarówno lekarze, jak i farmaceuci szacują, że w związku z
42