Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o rachunkowości oraz niektórych innych ustaw

– 3 –
fizycznych, spółki partnerskie, inne osoby prawne, z wyłączeniem jednostek sektora finansów
publicznych oraz oddziały przedsiębiorców zagranicznych, które w roku obrotowym, za który
sporządzają sprawozdanie finansowe oraz w roku poprzedzającym ten rok obrotowy, nie
przekroczyły dwóch z ww. trzech wielkości.
W przepisach ustawy o zmianie ustawy o rachunkowości przewidziano szereg uproszczeń dla
jednostek małych.
Jednym z nich jest wprowadzone w dodawanym art. 28b ustawy o zmianie ustawy
o rachunkowości uproszenie zwalniające je ze stosowania przepisów rozporządzenia
o instrumentach finansowych. Jest to zgodnie z wymogami dyrektywy 2013/34, która określa
zakres informacji prezentowanych przez jednostki małe.
W związku ze zmianami wprowadzonymi ustawą o zmianie ustawy o rachunkowości
konieczna jest zmiana przedmiotowego rozporządzenia.
III.
Proponowane zmiany wprowadzane projektem
1) § 1 pkt 1 rozporządzenia zmieniającego uchyla § 2 ust. 2 rozporządzenia Ministra
Finansów, który przewidywał możliwość nie stosowania przepisów rozporządzenia
o instrumentach finansowych przez jednostki, których sprawozdania finansowe nie
podlegały obowiązkowemu badaniu (zgodnie z art. 64 ust. 1 ustawy o rachunkowości),
jeżeli nie wywierało to istotnie ujemnego wpływu na realizację obowiązku, o którym
mowa w art. 4 ust. 1 ustawy o rachunkowości;
2) § 1 pkt 2 rozporządzenia zmieniającego uchyla § 2a rozporządzenia Ministra Finansów.
Zgodnie z § 2a rozporządzenia jednostki korzystające (w związku z ww. § 2 ust. 2)
z możliwości nie stosowania przepisów rozporządzenia i niewyceniające instrumentów
finansowych w wartości godziwej zobowiązane były do zamieszczania w dodatkowych
informacjach i objaśnieniach:
1) dla każdej grupy pochodnych instrumentów finansowych – informacji o:
a) wartości godziwej tych instrumentów, o ile wartość taka może być wiarygodnie
ustalona,
b) rodzaju i charakterystyce tych instrumentów,
2) dla długoterminowych aktywów finansowych wykazanych w sprawozdaniu
finansowym w wartości bilansowej przekraczającej ich wartość godziwą
– informacji o:
a) wartości bilansowej i wartości godziwej poszczególnych składników aktywów
lub odpowiednich grup składników aktywów,
– 4 –
b) przyczynach niedokonania odpisów aktualizujących wartość bilansową tych
aktywów, w tym przesłankach uzasadniających przekonanie jednostki, że wartość
bilansowa zostanie przywrócona.
Uchylane w przedmiotowym projekcie przepisy rozporządzenia o instrumentach finansowych
wymagałyby bowiem od jednostki małej szerszego zakresu ujawnień niż przewiduje to
dyrektywa 2013/34 dla tych jednostek.
Niezależnie od powyższego należy wskazać, iż obowiązujący jednostki małe obszar ujawnień
w zakresie instrumentów finansowych został określony we wzorze sprawozdania
finansowego dla tych jednostek ujętym w ustawie. Zgodnie z wzorem uproszczonego
sprawozdania finansowego dla jednostek małych (załącznik nr 5 do ustawy o zmianie ustawy
o rachunkowości), w przypadku gdy instrumenty finansowe lub składniki aktywów niebędące
instrumentami finansowymi są wyceniane według wartości godziwej, jednostki te mają
obowiązek ujawniać w „Dodatkowych informacjach i objaśnieniach” m.in.:
a) istotne założenia przyjęte do ustalenia wartości godziwej w przypadku gdy dane
przyjęte do ustalenia tej wartości nie pochodzą z aktywnego rynku,
b) dla każdej kategorii instrumentów finansowych lub składnika aktywów
niebędącego instrumentem finansowym – wartość godziwą wykazaną w bilansie,
jak również odpowiednio skutki przeszacowania zaliczone do przychodów lub
kosztów finansowych okresu sprawozdawczego lub odniesione na kapitał
z aktualizacji wyceny w okresie sprawozdawczym,
c) dla każdej klasy pochodnych instrumentów finansowych – informacje dotyczące
zakresu i charakteru instrumentów, w tym istotnych warunków mogących wpłynąć
na kwotę, termin i pewność przyszłych przepływów pieniężnych;
3) § 2 rozporządzenia zmieniającego wprowadza przepisy określające termin wejścia
w życie rozporządzenia zmieniającego.
Rozporządzenie wejdzie w życie w terminie 14 dni od dnia ogłoszenia.
Projekt nowelizacji nie zawiera przepisów technicznych w rozumieniu przepisów
rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 23 grudnia 2002 r. w sprawie sposobu
funkcjonowania krajowego systemu notyfikacji norm i aktów prawnych (Dz. U. Nr 239,
poz. 2039 oraz z 2004 r. Nr 65, poz. 597) i w związku z tym nie podlega przedmiotowej
notyfikacji.
Projekt rozporządzenia, stosownie do przepisów ustawy z dnia 7 lipca 2005 r. o działalności
lobbingowej w procesie stanowienia prawa (Dz. U. Nr 169, poz. 1414, z późn. zm.), zostanie
– 5 –
udostępniony w Biuletynie Informacji Publicznej Rządowego Centrum Legislacji.































09/03/BS
Projekt
R O Z P O R Z Ą D Z E N I E
M I N I S T R A F I N A N S Ó W 1)
z dnia
zmieniaj ce rozporz dzenie w sprawie szczególnych zasad rachunkowości zakładów
ubezpieczeń i zakładów reasekuracji
Na podstawie art. 81 ust. 2 pkt 6 lit. a ustawy z dnia 29 września 1994 r.
o rachunkowości (Dz. U. z 2013 r. poz. 330, z późn. zm.2)) zarządza się, co następuje:
§ 1. W rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 28 grudnia 2009 r. w sprawie
szczególnych zasad rachunkowości zakładów ubezpieczeń i zakładów reasekuracji (Dz. U.
Nr 226, poz. 1825) wprowadza się następujące zmiany:
1)
w § 58:
a)
w ust. 1 pkt 5 otrzymuje brzmienie:
„5) ze skonsolidowanego zestawienia zmian w kapitale własnym;”,
b) w ust. 5 pkt 4 wprowadzenie do wyliczenia otrzymuje brzmienie:
„w skonsolidowanym zestawieniu zmian w kapitale własnym wyodrębnia się
dodatkowo pozycje:”;
2)
w załączniku nr 4 do rozporządzenia w pozycji II:
a)
po pkt 2 wprowadza się pkt 2a w brzmieniu:
„2a) w odniesieniu do innych składników aktywów należy wykazać w informacji
dodatkowej własne udziały nabyte, zbyte lub umorzone w okresie
sprawozdawczym w przypadku towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych albo
towarzystwa reasekuracji wzajemnej; ”,
b) w pkt 7 uchyla się lit d;
§ 2. Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

MINISTER FINANSÓW

1) Minister Finansów kieruje działem administracji rządowej – finanse publiczne, na podstawie § 1 ust. 2 pkt 2
rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 22 września 2014 r. w sprawie szczegółowego zakresu
działania Ministra Finansów (Dz. U. poz. 1256).
2) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2013 r. poz. 613, z 2014 r.
poz. 768 i 1100 oraz z 2015 r. poz. 4 i ... .
– 2 –

UZASADNIENIE

I.
Cel nowelizacji
Zaproponowane w przedmiotowym projekcie zmiany są następstwem regulacji zawartych
w ustawie z dnia ... o zmianie ustawy o rachunkowości oraz niektórych innych ustaw
(Dz. U. poz. ... – zwanej dalej „ustawą o zmianie ustawy o rachunkowości”). Wprowadzone tą
ustawą zmiany wynikają z obowiązku implementacji dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady
2013/34/UE z dnia 26 czerwca 2013 r. w sprawie rocznych sprawozdań finansowych,
skonsolidowanych sprawozdań finansowych i powiązanych sprawozdań niektórych rodzajów
jednostek, zmieniającej dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2006/43/WE oraz uchylającej
dyrektywy Rady 78/660/EWG i 83/349/EWG (Dz. Urz. UE L 182 z 29.06.2013, s. 19), zwanej
dalej „dyrektywą 2013/34”.
II.
Obecny stan prawny
Obecnie obowiązuje rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 28 grudnia 2009 r. w sprawie
szczególnych zasad rachunkowości zakładów ubezpieczeń i zakładów reasekuracji (Dz. U. Nr 226,
poz. 1825). Określa ono szczególne zasady rachunkowości zakładów ubezpieczeń i zakładów
reasekuracji, w tym tworzenie rezerw techniczno-ubezpieczeniowych, zakres informacji
wykazywanych w informacji dodatkowej, zasady sporządzania skonsolidowanych sprawozdań
finansowych grup kapitałowych, w tym zakres informacji wykazywanych w skonsolidowanych
sprawozdaniach finansowych grup kapitałowych oraz w sprawozdaniach z działalności.
III.
Proponowane zmiany wprowadzane projektem
1) § 1 pkt 1 rozporządzenia zmieniającego wprowadza zmiany w brzmieniu § 58 rozporządzenia
Ministra Finansów.
Dokonano zmiany w § 58 rozporządzenia polegającej na zmianie dotychczasowej nazwy
zestawienia zmian w skonsolidowanym kapitale własnym. W związku ze zmianą nazwy tego
zestawienia (wprowadzoną w art. 55 ust. 2 pkt 4 ustawy o zmianie ustawy o rachunkowości),
w projekcie posłużono się jego nowym tytułem tj. skonsolidowane zestawienie zmian w kapitale
własnym. Wynika to z faktu, iż w przeciwieństwie do aktywów i zobowiązań podmiotów
konsolidowanych – ich kapitałów własnych nie konsoliduje się;
2) § 1 pkt 2 rozporządzenia zmieniającego wprowadza zmiany w załączniku nr 4 do
rozporządzenia Ministra Finansów.
W związku z koniecznością dostosowania do przepisów art. 10 dyrektywy 2013/34 w przepisach
ustawy o zmianie ustawy o rachunkowości przyjęto, iż zgodnie ze treścią załącznika III i IV