Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa

w wysokości 1200 zł miesięcznie przez okres czasu uzależniony od liczby urodzonych
dzieci.
Zatem świadczenie to będzie mogło być pobierane przez okres:
1) 52 tygodni – w przypadku urodzenia jednego dziecka przy jednym porodzie,
przysposobienia jednego dziecka lub w przypadku przyjęcia na wychowanie jednego
dziecka;
2) 65 tygodni – w przypadku urodzenia dwojga dzieci przy jednym porodzie,
przysposobienia dwojga dzieci lub w przypadku przyjęcia na wychowanie dwojga dzieci;
3) 67 tygodni – w przypadku urodzenia trojga dzieci przy jednym porodzie,
przysposobienia trojga dzieci lub w przypadku przyjęcia na wychowanie trojga dzieci;
4) 69 tygodni - w przypadku urodzenia czworga dzieci przy jednym porodzie,
przysposobienia czworga dzieci lub w przypadku przyjęcia na wychowanie czworga
dzieci;
5) 71 tygodni - w przypadku urodzenia pięciorga i więcej dzieci przy jednym porodzie,
przysposobienia pięciorga i więcej dzieci lub w przypadku przyjęcia na wychowanie
pięciorga i więcej dzieci.
Powyższe terminy będą liczone odpowiednio:
1) od dnia porodu;
2) od dnia przyjęcia na wychowanie dziecka, nie dłużej niż do ukończenia przez dziecko
7 roku życia, a w przypadku dziecka, wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu
obowiązku szkolnego, nie dłużej niż do ukończenia przez dziecko 10 roku życia;
3) od dnia przysposobienia dziecka, nie dłużej niż do ukończenia przez dziecko 7 roku
życia, a w przypadku dziecka, wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku
szkolnego, nie dłużej niż do ukończenia przez nie 10 roku życia.

Natomiast kryteriami podmiotowymi będą:
11

5) urodzenie dziecka;
6) przyjęcie na wychowanie dziecka, w wieku do 7 roku życia, a w przypadku dziecka,
wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego – do 10 roku życia;
7) przyjęcie na wychowanie w ramach rodziny zastępczej, z wyjątkiem rodziny zastępczej
zawodowej, dziecko w wieku do 7 roku życia, a w przypadku dziecka, wobec którego
podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego – do 10 roku życia;
8) przysposobienie dziecka w przypadku przyjęcia na wychowanie dziecka w wieku do 7
roku życia, a w przypadku dziecka, wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu
obowiązku szkolnego – do 10 roku życia.
Zasiłek macierzyński dla osób nieubezpieczonych będzie podlegał weryfikacji na
podstawie przepisów rozdziału 10 ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia
społecznego w razie choroby i macierzyństwa oraz na podstawie aktu wykonawczego
do ustawy, wydanego przez ministra właściwego do spraw zabezpieczenia społecznego,
w którym szczegółowo zostanie określony wzór wniosku dla osób ubiegających się
o przyznanie zasiłku macierzyńskiego dla osób nieubezpieczonych, tryb przyznawania
i wypłaty zasiłku.
Przepisy przejściowe w projekcie ustawy zakładają, że zasiłek macierzyński
dla osób nieubezpieczonych będzie obejmował również rodziców, których dzieci urodziły
się przed wejściem w życie ustawy.
4. Przewidywane skutki prawne, gospodarcze i społeczne.
Mając na względzie pozytywny wpływ dokonanych już zmian, należy wprowadzić
kolejne, których celem będzie maksymalne zabezpieczenie przyszłych rodziców
pod względem ekonomicznym. Bez wątpienia czynnik ten jest dziś kluczowy w decyzjach
podejmowanych przez Polki i Polaków, a dotyczących przyjęcia na siebie obowiązków
wynikających z rodzicielstwa.
Środkiem, który ma pomóc w zmniejszeniu problemu zbyt niskiej liczby urodzeń,
są przedłożone regulacje prawne. Objęte nimi są wszystkie osoby, którym nie przysługuje
dziś świadczenie rodzicielskie lub którym przysługuje dziś świadczenie w kwocie niższej
niż wskazane w proponowanej ustawie 1200 zł., m.in.:
12

- osoby nieubezpieczone;
- osoby bezrobotne;
- osoby studiujące;
- osoby zatrudnione na podstawie umów cywilnoprawnych.
Proponowane regulacje prawne obejmą ok. 130 tys. osób. W sumie w pierwszym
roku obowiązywania ustawy koszty budżetowe związane z jej wykonaniem wyniosą ok.
1.4 mld zł. Ze względu na zyski, jakie w długoletniej perspektywie przyniesie państwu
wprowadzenie tych regulacji prawnych, czyli wzrost liczby urodzeń, pomniejszenie
negatywnych skutków kryzysu demograficznego, wzrost liczby osób w wieku
produkcyjnym, pozytywny efekt ekonomiczny dla rynku pracy, jest to koszt
niewspółmierny, który warto i należy ponieść.
Niezwykle ważną kwestią jest także wspomniane powyżej wprowadzenie
antydyskryminacyjnych przepisów, które zrównają prawa wszystkich Polek i Polaków
w możliwości podjęcia obowiązków rodzicielskich, realizujących konstytucyjną zasadę
sprawiedliwości społecznej.
5. Przewidywane skutki finansowe projektu.
W pierwszym roku po wejściu w życie proponowanej nowelizacji w życie skutki
finansowe dla budżetu państwa mogą być znaczne i sięgnąć kwoty 1,4 mld zł. Szacunek
ten przyjęty został przy założeniu, że liczba osób, którym przysługiwać będzie zasiłek
macierzyński dla osób nieubezpieczonych, stanowi różnicę między prognozowaną przez
GUS liczbą urodzeń (w prognozie na rok 2016, według optymistycznego scenariusza
wynosi ona 376, 585 tysięcy) a liczbą pobierających zasiłki macierzyńskie i inne
świadczenia z tytułu przebywania na urlopie macierzyńskim i pobierających zasiłek dla
bezrobotnych, którym przysługiwałby zasiłek z tytułu pobytu na urlopie macierzyńskim.
W szacunku wydatków uwzględniono przyjęcie minimalnej wysokości zasiłku
macierzyńskiego dla osób nieubezpieczonych w kwocie 1200 zł.
Dodać należy, że w dalszej perspektywie, powyższa zmiana wpłynie korzystnie na ZUS
i wydatkowanie środków finansowych związanych z wypłatą świadczeń emerytalnych.

13

6. Założenia podstawowych aktów wykonawczych.
Projekt przedmiotowej ustawy przewiduje
konieczność wydania aktu
wykonawczego przez ministra właściwego do spraw zabezpieczenia społecznego,
w którym przedstawiony zostanie wzór wniosku dla osób ubiegających się o przyznanie
zasiłku macierzyńskiego dla osób nieubezpieczonych, tryb przyznawania i wypłaty tego
zasiłku.
7. Zgodność projektu z prawem Unii Europejskiej.
Przedmiot projektowanej regulacji nie jest sprzeczny z prawem Unii Europejskiej
i nie podlega procedurze notyfikacji w rozumieniu przepisów dotyczących notyfikacji
norm i aktów prawnych.
8. Informacje o przeprowadzonych konsultacjach.
Wnioskodawcy nie przeprowadzili konsultacji. Wymóg przeprowadzenia
konsultacji przed zgłoszeniem projektu nie dotyczy bowiem projektów poselskich,
co wynika a contrario z ostatniego zdania przepisu art. 34 ust. 2 regulaminu Sejmu,
którego brzmienie jest następujące: „W wypadku komisyjnych i poselskich projektów
ustaw, w stosunku do których nie przeprowadzono konsultacji, Marszałek Sejmu przed
skierowaniem do pierwszego czytania kieruje projekt do konsultacji w trybie i na zasadach
określonych w odrębnych ustawach”.


14