Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy Kodeks wykroczeń oraz ustawy Prawo o ruchu drogowym

Druk nr 3156


Warszawa, 3 grudnia 2014 r.
SEJM

RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
VII kadencja









Pan

Radosław Sikorski

Marszałek Sejmu

Rzeczypospolitej Polskiej




Na podstawie art. 118 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2
kwietnia 1997 r. i na podstawie art. 32 ust. 2 regulaminu Sejmu niżej podpisani
posłowie wnoszą projekt ustawy:


- o zmianie ustawy Kodeks wykroczeń
oraz ustawy Prawo o ruchu drogowym.


Do reprezentowania wnioskodawców w pracach nad projektem ustawy
upoważniamy pana posła Józefa Rackiego.



(-) Bartłomiej Bodio; (-) Krzysztof Borkowski; (-) Artur Bramora; (-) Jan
Bury;
(-) Dariusz Cezar Dziadzio; (-) Marek Gos; (-) Stanisław
Kalemba;
(-) Mieczysław
Kasprzak; (-) Jan Łopata; (-) Krystyna
Ozga;
(-) Mirosław
Pawlak;
(-) Józef Racki; (-) Henryk
Smolarz; (-) Zbigniew Sosnowski; (-) Genowefa Tokarska; (-) Stanisław
Żelichowski.
Projekt
USTAWA
z dnia …… 2014 r.
o zmianie ustawy Kodeks wykroczeń oraz ustawy Prawo o ruchu drogowym
Art. 1.
W ustawie z dnia 20 maja 1971 r. - Kodeks wykroczeń (Dz. U. z 2013 r. poz. 482, z
późn.zm.) w art. 94 dodaje się § 3-5 w brzmieniu:
㤠3. Kto na drodze publicznej, w strefie zamieszkania lub strefie ruchu prowadzi
pojazd mechaniczny, nie mając do tego uprawnienia, podlega karze aresztu, ograniczenia
wolności albo grzywny nie niższej niż 3.000 zł.
§ 4. Jeśli sprawca popełni wykroczenie, o którym mowa w § 3, będąc uprzednio
ukaranym za prowadzenie pojazdu mechanicznego na drodze publicznej, w strefie
zamieszkania lub w strefie ruchu bez posiadania uprawnienia, można orzec także zakaz
prowadzenia pojazdów.
§ 5. W razie popełnienia wykroczenia określonego w § 4 można orzec przepadek
pojazdu mechanicznego którym kierował sprawca. Orzeczenie przepadku pojazdu
mechanicznego nie stanowiącego własności sprawcy jest możliwe jedynie wtedy, gdy
kierował nim nie mając do tego uprawnień za zgodą właściciela.”.

Art. 2.
W ustawie z dnia 20 czerwca 1997 r. - Prawo o ruchu drogowym (Dz. U. z 2012 r. poz.
1137, z późn. zm.) wprowadza się następujące zmiany:
1) w art. 100a po ust. 2 dodaje się ust. 3 w brzmieniu:
„3. W ewidencji gromadzi się także dane o osobach, które kierowały pojazdami
mechanicznymi bez odpowiednich uprawnień.”;
2) w art. 100b:
a) w ust. 1 w pkt 10 w lit. d średnik zastępuje się przecinkiem i dodaje się lit. e:
1

„e) prowadzenia na drodze publicznej, w strefie zamieszkania lub strefie ruchu
pojazdu mechanicznego bez odpowiedniego uprawnienia – daty popełnienia
wykroczenia;”,
b) w ust. 2 w pkt 2 w lit. d średnik zastępuje się przecinkiem i dodaje się lit. e w
brzmieniu:
„e) w lit. e – odpowiednio do swoich kompetencji: organy kontroli ruchu
drogowego, prokurator lub sąd;”.
Art. 3.

Ustawa wchodzi w życie po upływie 6 miesięcy od dnia ogłoszenia.


2

UZASADNIENIE

Wprowadzenie ustawą z dnia 5 stycznia 2011 r. o kierujących pojazdami
zwiększonych wymogów dotyczących kwalifikacji osób ubiegających się o uprawnienia do
kierowania pojazdami mechanicznymi, a także stosunkowo niskie sankcje za prowadzenie
pojazdów bez odpowiednich uprawnień (art. 94 § 1 ustawy Kodeks wykroczeń
przewidujący karę grzywny w wysokości od 20 do 5.000 zł) prowadzą do znacznego
zwiększenia zjawiska coraz większej liczby osób zatrzymywanych przez organy kontroli
ruchu drogowego w trakcie prowadzenia pojazdów bez posiadania stosownych uprawnień.
Taka sytuacja jest powodem wielu negatywnych zjawisk społecznych, przede wszystkim
znacznego pogorszenia stanu bezpieczeństwa w ruchu drogowym.
W związku z powyższym projektodawcy proponują zwiększenie sankcji za
kierowanie pojazdem mechanicznym bez posiadania wymaganych uprawnień (np. prawa
jazdy, pozwolenia na kierowanie tramwajem czy karty motorowerowej) na drodze
publicznej, w strefie zamieszkania lub w strefie ruchu, w postaci kary aresztu,
ograniczenia wolno albo grzywny nie niższej niż 3.000 zł.

Ponadto, w stosunku do osoby, która kierowała pojazdem mechanicznym bez
posiadania stosownych uprawnień po raz kolejny, co zostało stwierdzone przez właściwe
organy kontroli ruchu drogowego, wobec takiego sprawcy będzie mógł być orzeczony
środek karny w postaci zakazu prowadzenia pojazdów, który zgodnie z art. 29 ustawy
Kodeks wykroczeń może zostać orzeczony na okres od 6 miesięcy do 3 lat.
Wprowadzenie takiej możliwości stanowi reakcję na naganne zjawisko nagminnego
prowadzenia pojazdów mechanicznych bez prawa jazdy, wskutek stosunkowo niskiej kary,
jaka grozi za tego rodzaju czyn. Istnieje bowiem grupa sprawców, którzy celowo nie
decydują się przystąpić do kursu i egzaminu na prawa jazdy, gdyż jest to dla nich bardziej
opłacalne (ryzyko zatrzymania jest w opini takich osób o wiele mniejszej niż koszt
ekonomiczny i emocjonalny przystąpienia do kursu oraz egzaminu na prawo jazdy, który
muszą ponieść). Przedmiotem ochrony wprowadzanej regulacji jest bezpieczeństwo ruchu
drogowego na drodze publicznej, w strefie zamieszkania lub strefie ruchu, które jest
zagrożone przez kierującego pojazdem nieposiadającego umiejętności bezpiecznego
prowadzenia pojazdu mechanicznego.

Niniejsza regulacja wprowadza również dodatkowe narzędzia, w które wyposaża
sąd orzekający w sprawie kierowania pojazdem mechanicznym bez posiadania
3

stosownych uprawnień: po pierwsze sprawca w okresie zakazu nie będzie mógł uzyskać
uprawnień do kierowania pojazdami, po drugie zaś co może być ważniejsze w świetle
faktu, iż wielu takich sprawców w ogóle nie decyduje się na zdobycie uprawnień -
prowadzenia pojazdu w okresie zakazu będzie stanowiło czyn zabroniony określony w art.
244 Kodeksu karnego, zagrożony karą pozbawienia wolności do lat 3.

Jednak zdaniem projektodawców najbardziej „dotkliwą” dla sprawców sankcją w
przypadku popełnienia wykroczenia kierowania pojazdem mechanicznym bez posiadania
uprawnień będzie stosunkowo wysoka kara.

Skutkiem społecznym wprowadzenia niniejszej ustawy w życie będzie spadek liczby
zatrzymań osób, które kierują pojazdami mechanicznymi na drodze publicznej, w strefie
zamieszkania lub w strefie ruchu bez posiadania odpowiednich uprawnień ze względu na
znaczne zwiększenie sankcji pieniężnej grożącej za taki czyn. Dodatkowy skutek powinna
odnieść również obawa przed orzeczeniem zakazu prowadzenia pojazdów na przyszłość.

Konsekwencją proponowanych zmian ustawy Kodeks wykroczeń jest również
konieczność zmiany ustawy Prawo o ruchu drogowym w zakresie ewidencji osób wobec
których zostało stwierdzone, iż prowadziły pojazd bez posiadania stosownych uprawnień.




Przedmiotowy projekt ustawy nie pociąga za sobą skutków dla budżetu państwa,
ani jednostek samorządu terytorialnego.


Niniejszy projekt ustawy jest zgodny z prawem Unii Europejskiej.

4