Rządowy projekt ustawy o rozwoju lokalnym z udziałem lokalnej społeczności

Nazwa projektu
Data sporządzenia
Projekt ustawy o rozwoju lokalnym z udziałem lokalnej społeczności
23.01.2015 r.
Ministerstwo wiodące i ministerstwa współpracujące

Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi
oraz Ministerstwo Źródło:
Infrastruktury i Rozwoju
Prawo UE
Osoba odpowiedzialna za projekt w randze Ministra, Sekretarza

Stanu lub Podsekretarza Stanu
Nr w wykazie prac
Tadeusz Nalewajk, Podsekretarz Stanu w MRiRW
UC148
Kontakt do opiekuna merytorycznego projektu
Dyrektor Departamentu Rozwoju Obszarów Wiejskich MRiRW,
tel. 22 623-18-42
OCENA SKUTKÓW REGULACJI
1. Jaki problem jest rozwiązywany?
Brak krajowych przepisów ustawowych pozwalających na wprowadzenie do porządku prawnego regulacji niezbędnych
do realizacji „rozwoju lokalnego kierowanego przez społeczność” (RLKS), który z kolei umożliwi wdrożenie działania
„Wsparcie dla rozwoju lokalnego w ramach inicjatywy LEADER” (działanie LEADER) w ramach Programu Rozwoju
Obszarów Wiejskich 2014–2020 (PROW 2014–2020). Konieczność realizacji RLKS została wskazana w rozporządzeniu
Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1303/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r. ustanawiającym wspólne przepisy
dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego, Funduszu Spójności,
Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich oraz Europejskiego Funduszu Morskiego
i Rybackiego oraz ustanawiające przepisy ogólne dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego,
Europejskiego Funduszu Społecznego, Funduszu Spójności i Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego oraz
uchylającym rozporządzenie Rady (WE) nr 1083/2006 (Dz. Urz. UE L 347 z 20.12.2013, str. 320), zwanym dalej
„rozporządzeniem nr 1303/2013”.
2. Rekomendowane rozwiązanie, w tym planowane narzędzia interwencji, i oczekiwany efekt
Utworzenie na gruncie prawa krajowego ram ustawowych do realizacji zadań z zakresu RLKS określonych
w rozporządzeniu nr 1303/2013. Stworzenie regulacji prawnych dających podstawę wdrażania RLKS w szczególności
poprzez określenie zadań oraz właściwości organów i jednostek organizacyjnych w zakresie dokonywania wyboru
strategii rozwoju lokalnego kierowanego przez społeczność (LSR), stworzenie systemu instytucjonalnego i określenie
szczegółowych zadań poszczególnych podmiotów, określenie procesu wyboru LSR oraz zasad nadzoru nad tym
procesem, zasad realizacji RLKS oraz ich kontroli.
Projektowana ustawa nie reguluje kwestii dotyczących przyznawania pomocy ze środków poszczególnych Programów
właściwych dla funduszy objętych instrumentem RLKS, pozostawiając tę kwestię do uregulowania w przepisach
dotyczących tych Programów.
Stworzenie podstaw prawnych realizacji RLKS umożliwi dokonanie wyboru LSR oraz w szczególności wdrożenie
działania LEADER w ramach PROW 2014–2020. Ponadto możliwa będzie realizacja LSR finansowanych ze środków
wielu funduszy, nie tylko Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW)
objętych instrumentem RLKS.
3. Jak problem został rozwiązany w innych krajach, w szczególności krajach członkowskich OECD/UE?
Stanowienie przez pozostałe kraje członkowskie Unii Europejskiej (UE) wewnętrznych przepisów prawa na podstawie
wskazanych w pkt 1 przepisów prawa unijnego trwa równolegle do procesu prowadzonego w Polsce. Biorąc pod uwagę
fakt, że unijne rozporządzenia, stanowiące podstawę wdrażania programów rozwoju obszarów wiejskich, zostały
opublikowane w grudniu 2013 r., trudno oczekiwać, aby wprowadzono już na ich podstawie odpowiednie regulacje
prawne w porządku prawnym krajów członkowskich UE.
4. Podmioty, na które oddziałuje projekt
Grupa
Wielkość
Źródło danych
Oddziaływanie
Podmioty zaangażowane
W zależności od
Konsultacje z podmiotami
Wpływ na zatrudnienie
w realizację RLKS –
szczegółowych
zaangażowanymi we
i organizację tych podmiotów
MRiRW, MIiR, samorządy rozwiązań ≥ 20
wdrażanie Programu
z uwagi na przypisane im
województw, Agencja
Rozwoju Obszarów
zadania związane
Restrukturyzacji
Wiejskich na lata 2007–2013
z zarządzaniem, wdrażaniem
i Modernizacji Rolnictwa
oraz MIiR
lub kontrolą RLKS, którym na
(ARiMR)
wykonywanie ich zadań
zostaną zapewnione środki
w ramach poszczególnych
Programów właściwych dla
funduszy objętych
instrumentem RLKS. Kwestia
ta zostanie uregulowania
w przepisach dotyczących tych
Programów)
Lokalne grupy działania
W zależności od
Konsultacje z podmiotami
Wpływ na zatrudnienie
(LGD)
wyników wyboru
zaangażowanymi we
i organizację tych podmiotów
lokalnych strategii
wdrażanie rozwoju lokalnego z uwagi na przypisane im
rozwoju ≥300
kierowanego przez
zadania związane z realizacją
społeczność
LSR
Wnioskodawcy ubiegający
Szczegółowe informacje Rozporządzenie nr 1303/2013 Umożliwienie LGD realizacji
się o wybór LSR
na temat zasad wyboru
LSR finansowanych ze

LSR oraz jego realizacji
środków wielu funduszy
zostaną doprecyzowane
objętych instrumentem RLKS
w przepisach wydanych
na podstawie
projektowanej regulacji
5. Informacje na temat zakresu, czasu trwania i podsumowanie wyników konsultacji
Projekt ustawy został przesłany do konsultacji publicznych, uzgodnień i opiniowania stosownie do postanowień uchwały
nr 190 Rady Ministrów z dnia 29 października 2013 r. – Regulamin pracy Rady Ministrów (M.P. poz. 979).
W szczególności, poza członkami Rady Ministrów, Szefem Kancelarii Prezesa Rady Ministrów oraz Prezesem
Rządowego Centrum Legislacji, projekt otrzymali: Generalny Inspektor Ochrony Danych Osobowych, Komisja Wspólna
Rządu i Samorządu Terytorialnego, Krajowa Rada Sądownictwa, Naczelny Sąd Administracyjny, Naczelny Dyrektor
Archiwów Państwowych, Agencja Rynku Rolnego, Agencja Nieruchomości Rolnych, Agencja Restrukturyzacji
i Modernizacji Rolnictwa, Prezes Urzędu Zamówień Publicznych, Pełnomocnik Rządu do Spraw Zwalczania
Nieprawidłowości Finansowych na Szkodę Rzeczypospolitej Polskiej lub Unii Europejskiej, Prokuratoria Generalna
Skarbu Państwa oraz samorządy województw.
Ponadto projekt został przekazany również do: Ogólnopolskiego Porozumienia Związków Zawodowych, Sekretariatu
Rolnictwa Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność”, Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego Rolników
Indywidualnych „Solidarność”, Związku Zawodowego Rolnictwa „Samoobrona”, Krajowego Związku Rolników, Kółek
i Organizacji Rolniczych, Federacji Związków Pracodawców – Dzierżawców i Właścicieli Rolnych, Związku
Zawodowego Centrum Narodowe Młodych Rolników, Federacji Branżowych Związków Producentów Rolnych,
Krajowej Rady Izb Rolniczych, Krajowej Izby Gospodarczej: Komitet Rolnictwa i Obrotu Rolnego, Związku
Zawodowego Rolników „Ojczyzna”, Forum Aktywizacji Obszarów Wiejskich, Krajowej Rady Spółdzielczej,
Ogólnopolskiego Porozumienia Związków Zawodowych Rolników i Organizacji Rolniczych, Związku Zawodowego
Rolników Rzeczpospolitej „Solidarni”, Związku Zawodowego Pracowników Rolnictwa w RP, Krajowego Związku
Rewizyjnego Rolniczych Spółdzielni Produkcyjnych; Rady Gospodarki Żywnościowej, Polskiej Konfederacji
Pracodawców Prywatnych „Lewiatan”, Związku Rzemiosła Polskiego, Business Centre Club, Forum Związków
Zawodowych, Związku Zawodowego Rolnictwa i Obszarów Wiejskich „REGIONY”, Związku Polskich Plantatorów
Chmielu, Pracodawców Rzeczypospolitej Polskiej, Związku Zawodowego Wsi i Rolnictwa „Solidarność Wiejska”,
Krajowego Związku Grup Producentów Rolnych, Rady Działalności Pożytku Publicznego.
W ramach konsultacji publicznych swoje stanowisko przedstawiły następujące podmioty: Forum Aktywizacji Obszarów
Wiejskich, Krajowa Rada Izb Rolniczych, Dolnośląska Sieć Partnerstw LGD, Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania
„Dorzecze Mleczki”, Fundacja Partnerstwo Dorzecze Słupi, Stowarzyszenie „Partnerstwo dla Krajny i Pałuk”,
Kujawsko-Pomorska Sieć LEADER, Podlaska Sieć Lokalnych Grup Działania, Polska Sieć LGD Federacja
Regionalnych Sieci LGD, Związek Stowarzyszeń Pomorska Sieć Leader.
Opinię przedstawiły także: Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, Generalny Inspektor Ochrony Danych
Osobowych, Prezes Naczelnego Sądu Administracyjnego oraz samorządy województw.
6. Wpływ na sektor finansów publicznych
(ceny stałe z …… r.)
Skutki w okresie 10 lat od wejścia w życie zmian [mln zł]
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10 Łącznie (0–10)
Dochody ogółem












budżet środków europejskich












budżet państwa












JST












pozostałe jednostki (oddzielnie)












Wydatki ogółem












24

budżet środków europejskich












budżet państwa












JST












pozostałe jednostki (oddzielnie)












Saldo ogółem (dochody –












wydatki)
budżet środków europejskich












budżet państwa












JST












pozostałe jednostki (oddzielnie)












Źródła finansowania
Projekt ustawy nie wymaga określenia źródeł finansowania wobec neutralności w zakresie

dochodów i wydatków jednostek sektora finansów publicznych.
Dodatkowe informacje,
Wprawdzie projekt przewiduje wspólne zasady mające zastosowanie do wsparcia udzielanego
w tym wskazanie
z udziałem poszczególnych funduszy UE, jednak podstawą udzielania tego wsparcia będą
źródeł danych
odrębne ustawy, tj.:
i przyjętych do obliczeń 1) ustawa z dnia 11 lipca 2014 r. o zasadach realizacji programów w zakresie polityki spójności
założeń
finansowanych w perspektywie finansowej 2014–2020 (Dz. U. poz. 1146), zwana dalej „ustawą
w zakresie polityki spójności”, w odniesieniu do pomocy udzielanej w ramach regionalnych
programów operacyjnych finansowanych przez Europejski Fundusz Społeczny i Europejski
Fundusz Rozwoju Regionalnego;
2) projektowana ustawa o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich z udziałem środków
Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich w ramach Programu
Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014–2020, zwana dalej „ustawą PROW 2014–2020”,
oraz
3) projektowana ustawa o wspieraniu zrównoważonego rozwoju sektora rybackiego z udziałem
Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego, zwana dalej „ustawą EFMR”.
Tym samym projekt ustawy nie powoduje skutków finansowych dla jednostek sektora finansów
publicznych, w tym budżetu państwa i budżetów jednostek samorządu terytorialnego,
polegających na zwiększeniu wydatków lub zmniejszeniu dochodów tych jednostek w stosunku
do wielkości wynikających z obowiązujących przepisów bądź przepisów projektowanych ale
odrębnych ustaw.
Mając na uwadze projekty programów operacyjnych i programu rozwoju obszarów wiejskich
na lata 2014–2020, na realizację RLKS planuje przeznaczyć się:
1) w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014–2020 – 434 416 805 euro
wkładu z EFRROW oraz 248 324 614 euro krajowego wkładu publicznego – kwoty
uwzględnione w OSR projektowanej równolegle ustawy PROW 2014–2020;
2) w ramach Programu Operacyjnego „Rybactwo i Morze” – 79 700 000 euro wkładu
z Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego (EFMR) oraz 14 064 705,88 euro
krajowego wkładu publicznego – kwoty, które powinny być uwzględnione w OSR projektu
ustawy EFMR;
3) w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Kujawsko-Pomorskiego na
lata 2014–2020 – 89 623 551 euro, w tym 49 854 560 euro z Europejskiego Funduszu
Społecznego (EFS) oraz 39 768 991 euro z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego
(EFRR) – kwoty uwzględnione w OSR projektu ustawy w zakresie polityki spójności;
4) w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podlaskiego na lata
2014–2020 – 58 960 000 euro, w tym 28 960 000 euro z EFS oraz 30 000 000 euro z EFRR
– kwoty uwzględnione w OSR projektu ustawy w zakresie polityki spójności.
Z kolei w ramach poprzedniej perspektywy finansowej Unii Europejskiej (2007–2013) na
wsparcie realizowane według metody LEADER (będącej podstawą RLKS) przewidziano
787 500 000 euro, w tym 630 000 000 euro wkładu EFRROW w ramach Programu Rozwoju
Obszarów Wiejskich na lata 2007–2013 oraz 253 429 963 euro, w tym 190 072 472 euro
wkładu Europejskiego Funduszu Rybackiego w ramach Programu Operacyjnego
„Zrównoważony rozwój sektora rybołówstwa i nadbrzeżnych obszarów rybackich 2007–2013”.
Mając na uwadze, że RLKS realizowany jest w ramach poszczególnych programów (których
projekty nie zostały jeszcze przyjęte przez Komisję Europejską), jednak poprzez LSR wdrażane
w okresie wieloletnim (o nieznanym obecnie rozkładzie wsparcia w poszczególnych latach),
niemożliwe jest przedstawienie skwantyfikowanych skutków w okresie 10 lat od wejścia
25

w życie projektowanych regulacji.
W ramach RLKS ze środków EFS realizowane będą działania w zakresie:
1) dostępu do zatrudnienia dla osób poszukujących pracy i osób biernych zawodowo, w tym
długotrwale bezrobotnych oraz oddalonych od rynku pracy, także poprzez lokalne
inicjatywy na rzecz zatrudnienia oraz wspierania mobilności pracowników;
2) aktywnego włączenia, w tym z myślą o promowaniu równych szans oraz aktywnego
uczestnictwa i zwiększania szans na zatrudnienie;
3) ułatwiania dostępu do przystępnych cenowo, trwałych oraz wysokiej jakości usług, w tym
opieki zdrowotnej i usług socjalnych świadczonych w interesie ogólnym;
4) wspierania przedsiębiorczości społecznej i integracji zawodowej w przedsiębiorstwach
społecznych oraz ekonomii społecznej i solidarnej w celu ułatwiania dostępu do
zatrudnienia.
Ze środków EFRR realizowane będą działania w zakresie wspierania rewitalizacji fizycznej,
gospodarczej i społecznej ubogich społeczności na obszarach miejskich i wiejskich.
Z udziałem środków EFRROW realizowane będą przedsięwzięcia mające na celu:
1) wspieranie włączenia społecznego, ograniczania ubóstwa i rozwoju gospodarczego na
obszarach wiejskich;
2) poprawę konkurencyjności głównych producentów w drodze lepszego ich zintegrowania
z łańcuchem rolno-spożywczym poprzez systemy zapewnienia jakości, dodawanie wartości
do produktów rolnych, promocję na rynkach lokalnych i krótkie cykle dostaw, grupy
i organizacje producentów i organizacje międzybranżowe; w ramach podejścia LEADER
wspierane będą operacje z zakresu małego przetwórstwa oraz tworzenie sieci w zakresie
utworzenia krótkich łańcuchów dostaw i rynków lokalnych oraz działań promocyjnych
i marketingowych;
3) ułatwiania różnicowania działalności, zakładania i rozwoju małych przedsiębiorstw
i tworzenia miejsc pracy; w ramach podejścia LEADER realizowane będą operacje
w zakresie przedsiębiorczości, a także inwestycje w infrastrukturę do świadczenia usług dla
ludności (techniczną, w zakresie turystyki, rekreacji, kultury, dziedzictwa kulturowego
i przyrodniczego);
4) zwiększania dostępności technologii informacyjno-komunikacyjnych (TIK) na obszarach
wiejskich oraz podnoszenia poziomu korzystania z nich i poprawiania ich jakości;
w ramach podejścia LEADER wspierane będą operacje z zakresu wykorzystania
technologii informacyjnych w rozwoju pozarolniczych miejsc pracy czy udostępniania
zasobów kulturowych, przyrodniczych i turystycznych obszarów wiejskich.
Z udziałem środków EFMR realizowane będą przedsięwzięcia mające na celu:
1) promowanie wzrostu gospodarczego, włączenia społecznego, tworzenia miejsc pracy oraz
wspieranie mobilności na rynku pracy w społecznościach obszarów przybrzeżnych
i śródlądowych zależnych od rybołówstwa i akwakultury oraz
2) różnicowanie działalności związanej z rybołówstwem również w kierunku innych sektorów
gospodarki morskiej.
Źródłem finansowania zadań wykonywanych w ramach RLKS przez właściwe instytucje jest
Pomoc techniczna właściwych funduszy EFSI. W przypadku EFRROW mechanizm
finansowania zadań delegowanych do samorządów województwa w ramach PROW 2014–2020
będzie analogiczny do przypadku PROW 2007–2013 i polegać będzie na wyprzedzającym
finansowaniu wydatków kwalifikowalnych ze środków publicznych. W związku z tym, jak
określono w OSR równolegle projektowanej ustawy PROW 2014–2020, w projektowanej
ustawie o finansowaniu wspólnej polityki rolnej zostaną wprowadzone odpowiednie przepisy
w tym zakresie.
Powyższe wyjaśnienia mają również zastosowanie do pkt 7 OSR.
7. Wpływ na konkurencyjność gospodarki i przedsiębiorczość, w tym funkcjonowanie przedsiębiorców oraz na
rodzinę, obywateli i gospodarstwa domowe
Skutki
Czas w latach od wejścia w życie zmian
0
1
2
3
5
10
Łącznie (0–10)
W ujęciu
duże przedsiębiorstwa
-
-
-
-
-
-
-
pieniężnym
sektor mikro-, małych
-
-
-
-
-
-
-
(w mln zł,
i średnich
ceny stałe
przedsiębiorstw
z …… r.)
rodzina, obywatele oraz
-
-
-
-
-
-
-
gospodarstwa domowe
(dodaj/usuń)







26

W ujęciu
duże przedsiębiorstwa
-
niepieniężnym
sektor mikro-, małych
Stworzenie podstaw prawnych do wdrożenia RLKS będzie miało pośredni
i średnich
pozytywny wpływ na sektor mikro i małych przedsiębiorstw oraz
przedsiębiorstw
gospodarstwa rolne poprzez umożliwienie wdrażania lokalnych strategii
rozwoju, realizujących m.in. działania wspierające rozwój małego
przetwórstwa i przedsiębiorczości na obszarach wiejskich.
rodzina, obywatele oraz
Stworzenie podstaw prawnych do wdrożenia RLKS będzie miało pośredni
gospodarstwa domowe
pozytywny wpływ na obywateli oraz gospodarstwa domowe poprzez
umożliwienie wdrażania lokalnych strategii rozwoju, realizujących m.in.
działania aktywizujące społeczność lokalną obszarów wiejskich oraz
działania wpływające na wzrost poziomu jakości życia na obszarach
wiejskich.
Zgodnie z założeniami PROW 2014–2020 planuje się, że lokalnymi
strategiami rozwoju, w ramach których wspierany będzie RLKS z udziałem
środków EFRROW, objęty zostanie obszar zamieszkały przez ponad 80%
mieszkańców Polski, wyłączając z tego mieszkańców miast o liczbie
ludności większej niż 20 tys.


Niemierzalne


(dodaj/usuń)

Dodatkowe informacje,
w tym wskazanie
źródeł danych
i przyjętych do obliczeń
założeń
8. Zmiana obciążeń regulacyjnych (w tym obowiązków informacyjnych) wynikających z projektu
X nie dotyczy
Wprowadzane są obciążenia poza bezwzględnie
tak
wymaganymi przez UE (szczegóły w odwróconej
nie
tabeli zgodności).
nie dotyczy
zmniejszenie liczby dokumentów
zwiększenie liczby dokumentów
zmniejszenie liczby procedur
zwiększenie liczby procedur
skrócenie czasu na załatwienie sprawy
wydłużenie czasu na załatwienie sprawy
inne:
inne:

Wprowadzane obciążenia są przystosowane do ich
tak
elektronizacji.
nie
nie dotyczy

Komentarz:


9. Wpływ na rynek pracy
Wejście w życie projektowanej ustawy poprzez stworzenie podstaw wdrażania instrumentu RLKS będzie miało
pozytywny wpływ na rynek pracy przez m.in. aktywizację mieszkańców obszarów wiejskich w ramach realizacji
lokalnych strategii rozwoju.
Zgodnie z PROW 2014–2020 zakłada się, że w ramach działania LEADER utworzonych zostanie ok. 5 900 miejsc
pracy.
10. Wpływ na pozostałe obszary



środowisko naturalne
demografia
informatyzacja
 sytuacja i rozwój regionalny
mienie państwowe
zdrowie
inne:
Realizacja RLKS przyczyni się do rozwoju regionalnego zgodnie z jego specyfiką, ponieważ
Omówienie wpływu
w ramach tego instrumentu realizowane będą lokalne strategie rozwoju przygotowywane przez
społeczności lokalne i zawierające analizę obszaru, jego słabych i mocnych stron oraz
27