Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych

Druk nr 3111


Warszawa, 2 grudnia 2014 r.
SEJM

RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
VII kadencja




Pan

Radosław Sikorski

Marszałek Sejmu

Rzeczypospolitej Polskiej

Na podstawie art. 118 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia
2 kwietnia 1997 r. i na podstawie art. 32 ust. 2 regulaminu Sejmu niżej podpisani
posłowie wnoszą projekt ustawy:

-
o zmianie ustawy o systemie
ubezpieczeń społecznych.

Do reprezentowania wnioskodawców w pracach nad projektem ustawy
upoważniamy panią poseł Iwonę Kozłowską.



(-) Elżbieta Achinger; (-) Joanna Bobowska; (-) Jerzy Borowczak;
(-) Renata Butryn; (-) Stanisław
Chmielewski; (-) Marian Cycoń;
(-) Joanna Fabisiak; (-) Jerzy Fedorowicz; (-) Krzysztof Gadowski;
(-) Elżbieta Gapińska; (-) Lidia Gądek; (-) Artur Gierada; (-) Czesław
Gluza; (-) Tomasz Głogowski; (-) Rafał Grupiński; (-) Marek Hok;
(-) Maria Małgorzata Janyska; (-) Bożena Kamińska; (-) Krystyna Kłosin;
(-) Brygida Kolenda-Łabuś; (-) Domicela Kopaczewska; (-) Sławomir
Kowalski; (-) Iwona Kozłowska; (-) Elżbieta Królikowska-Kińska; (-) Marek
Krząkała; (-) Józef Lassota; (-) Zofia Ławrynowicz; (-) Joanna Mucha;
(-) Killion Munyama; (-) Anna
Nemś; (-) Małgorzata Niemczyk;
(-) Tomasz Piotr Nowak; (-) Marzena Okła-Drewnowicz; (-) Zbigniew
Pacelt; (-) Paweł Papke; (-) Małgorzata Pępek; (-) Lucjan Marek Pietrzczyk;
(-) Mirosław Pluta; (-) Grzegorz Raniewicz; (-) Dorota Rutkowska;
(-) Bożena Sławiak; (-) Waldemar Sługocki; (-) Paweł Suski; (-) Michał
Szczerba; (-) Marcin Święcicki; (-) Ewa Wolak; (-) Ryszard Zawadzki;
(-) Ewa Żmuda-Trzebiatowska.
projekt

Ustawa
z dnia ……….. 2014 r.
o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych


Art. 1.
W ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2013
r. poz. 1442, 1623, 1650 i 1717 oraz z 2014 r. poz. 567, 598, 1146 i 1161) wprowadza się
następujące zmiany:
1) w art. 23 ust. 2 otrzymuje brzmienie:
„2. Wyegzekwowane odsetki za zwłokę oraz opłata prolongacyjna od składek, o
których mowa w art. 22 ust. 3, są, proporcjonalnie do wysokości składek,
odprowadzane do otwartego funduszu emerytalnego oraz ewidencjonowane na
subkoncie, o którym mowa w art. 40a.”;
2) art. 29 ust. 1 otrzymuje brzmienie:
„Art. 29. 1. Ze względów gospodarczych lub innych przyczyn zasługujących na
uwzględnienie Zakład może na wniosek dłużnika odroczyć termin płatności
należności z tytułu składek oraz rozłożyć należność na raty, uwzględniając możliwości
płatnicze dłużnika oraz stan finansów ubezpieczeń społecznych.”;
3) art. 30 otrzymuje brzmienie:
„Art. 30. Do składek finansowanych przez ubezpieczonych niebędących płatnikami
składek nie stosuje się art. 28.”;
4) art. 40a ust. 1 otrzymuje brzmienie:
„Art. 40a. 1. W ramach konta ubezpieczonego Zakład prowadzi subkonto, na którym
ewidencjonuje się informacje o zwaloryzowanej wysokości wpłaconych składek, o
których mowa w art. 22 ust. 3 pkt 1 lit. b i pkt 2, wraz z wyegzekwowanymi od tych
składek odsetkami za zwłokę i opłatą prolongacyjną, o których mowa w art. 23 ust. 2,
oraz kwotę środków odpowiadających wartości umorzonych przez otwarty fundusz
emerytalny jednostek rozrachunkowych po poinformowaniu przez Zakład otwartego
funduszu emerytalnego o obowiązku przekazania środków zgromadzonych na
rachunku członka otwartego funduszu emerytalnego na fundusz emerytalny FUS, o
którym mowa w art. 55 ust. 1 pkt 1, w związku z ukończeniem przez ubezpieczonego
wieku niższego o 10 lat od wieku emerytalnego, o którym mowa w="http://lexint/lex/index.rpc#hiperlinkText.rpc?hiperlink=type=tresc:nro=Powszechny.1267198:part=a24&full=1"ustawy z
dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń
Społecznych, zwane dalej "subkontem".;
5) art. 40c ust. 1 – 3 otrzymują brzmienie:
„Art. 40c. 1. Waloryzację kwot składek, środków, odsetek za zwłokę i opłaty
prolongacyjnej, zewidencjonowanych na subkoncie, przeprowadza się corocznie, od
dnia 1 czerwca każdego roku. W wyniku przeprowadzonej waloryzacji stan subkonta
nie może ulec obniżeniu.
2. Waloryzacji podlega kwota składek, środków, odsetek za zwłokę i opłaty
prolongacyjnej, zewidencjonowanych na subkoncie na dzień 31 stycznia roku, za
który jest przeprowadzana waloryzacja, powiększona o kwoty z tytułu
przeprowadzonych waloryzacji.
3. Waloryzacja polega na pomnożeniu kwoty składek, środków, odsetek za zwłokę i
opłaty prolongacyjnej zewidencjonowanych na subkoncie, przez wskaźnik rocznej
waloryzacji, o którym mowa w ust. 6.”;
6) w art. 40 d:
a)
ust. 1 otrzymuje brzmienie:
„1. Przy ustalaniu wysokości emerytury kwota składek, środków, odsetek za zwłokę i
opłaty prolongacyjnej, zewidencjonowanych na subkoncie po dniu 31 stycznia roku,
za który przeprowadzono ostatnią roczną waloryzację składek i środków, jest
waloryzowana kwartalnie.”;
b)
ust. 3 i 4 otrzymują brzmienie:
„3. Waloryzacji kwartalnej podlega kwota składek, środków, odsetek za zwłokę i
opłaty prolongacyjnej zewidencjonowanych na subkoncie na ostatni dzień pierwszego
miesiąca kwartału, za który jest przeprowadzana waloryzacja, powiększona o kwoty z
tytułu poprzednich waloryzacji kwartalnych.
4. Waloryzacja kwartalna polega na pomnożeniu kwoty składek, środków, odsetek za
zwłokę i opłaty prolongacyjnej zewidencjonowanych na subkoncie przez wskaźnik
kwartalnej waloryzacji, o którym mowa w ust. 7. W wyniku przeprowadzonej
waloryzacji stan subkonta nie może ulec obniżeniu.”;
7) w art. 40e:
a) ust. 1 otrzymuje brzmienie:
„1. Zwaloryzowane kwoty składek, środków, odsetek za zwłokę i opłaty
prolongacyjnej, zewidencjonowane na subkoncie, podlegają podziałowi w razie
rozwodu, unieważnienia małżeństwa albo w przypadku śmierci osoby, dla której
Zakład prowadzi subkonto, na zasadach określonych w przepisach o organizacji i
funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, dotyczących podziału środków
zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym w razie
rozwodu, unieważnienia małżeństwa albo śmierci.”;
b) ust. 4 otrzymuje brzmienie:
„4. Podział kwot składek, środków, odsetek za zwłokę i opłaty prolongacyjnej,
zewidencjonowanych na subkoncie, jest dokonywany w przypadku, gdy rozwód,
unieważnienie małżeństwa albo śmierć nastąpiły nie później niż w dniu:
1) złożenia wniosku o emeryturę z tytułu osiągnięcia wieku, o którym mowa w
="http://lexint/lex/index.rpc#hiperlinkText.rpc?hiperlink=type=tresc:nro=Powszechny.1267198:part=a24u1(b)&full=1"ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z
Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, oraz w art. 26b tej ustawy;
2) nabycia prawa do emerytury w wieku określonym w art. 24 ust. 1b ustawy z
dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń
Społecznych, jeżeli złożenie takiego wniosku nie jest wymagane lub
3) osiągnięcia wieku, o którym mowa w art. 24 ust. 1b ustawy z dnia 17 grudnia
1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, przez
osoby, które miały ustalone prawo do okresowej emerytury kapitałowej do
dnia poprzedzającego osiągnięcie tego wieku.”;
8) w art. 50 w ust. 1a pkt 2a otrzymuje brzmienie:
„2a)
kwot składek, środków, odsetek za zwłokę i opłaty prolongacyjnej, ogółem,
zewidencjonowanych na subkoncie, według stanu na dzień 31 grudnia poprzedniego
roku;”.

Art. 2.
Ustawa wchodzi w życie pierwszego dnia siódmego miesiąca następującego po miesiącu
ogłoszenia.





UZASADNIENIE

Projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych przewiduje zmianę
przepisów art. 29 ust. 1 i art. 30 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń
społecznych (Dz. U. z 2013 r., poz. 1442, z późn. zm.), zwanej dalej „ustawą
o s.u.s.”, przez dopuszczenie odroczenia terminu płatności lub rozłożenia na raty całej
zaległości dłużnika z tytułu składek na ubezpieczenia, w tym należności finansowanej przez
ubezpieczonego.
Ponadto w projekcie wprowadza się zmiany związane z ewidencjonowaniem opłaty
prolongacyjnej na subkoncie ubezpieczonego oraz na rachunku w otwartym funduszu
emerytalnym w celu zabezpieczenia interesu ubezpieczonego i uzyskania przez niego
rekompensaty związanej ze spłatą należności z tytułu składek.
W obecnym stanie prawnym Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS) może na wniosek
płatnika składek (dłużnika) – ze względów gospodarczych lub innych przyczyn zasługujących
na uwzględnienie – odroczyć termin płatności składek lub rozłożyć spłatę należności na raty,
uwzględniając możliwości płatnicze dłużnika oraz stan finansów ubezpieczeń społecznych.
Powyższe ulgi mogły dotyczyć jedynie należności z tytułu składek finansowanych przez
płatnika składek. Nie dotyczyły one składek finansowanych przez ubezpieczonych,
niebędących płatnikami składek potrącanych przez płatnika z ich wynagrodzenia. Stanowi to
często barierę uniemożliwiającą spłatę zadłużenia.
Należy podkreślić, że obecnie płatnik składek, który chciał zawrzeć układ ratalny lub
skorzystać z odroczenia terminu płatności składki musiał przed zawarciem umowy dokonać
opłacenia części składki finansowanej przez ubezpieczonego. Dla dużej grupy płatników był
to warunek uniemożliwiający zawarcie takiej umowy z ZUS. W latach 2010 – 2011, spośród
wniosków, które wpłynęły do Zakładu i pozostały bez rozpatrzenia blisko 90% z nich
związane było z nieopłaceniem składek w części finansowanej przez ubezpieczonych.
Wskazać należy, iż spłata należności w systemie ratalnym jest jedną z najskuteczniejszych
form odzyskiwania należności z tytułu składek. Zawarcie układu ratalnego pozwala
płatnikowi na dalsze prowadzenie działalności gospodarczej oraz zawieszenie wszelkich
dotychczas prowadzonych działań egzekucyjnych, zarówno w ramach egzekucji własnej
prowadzonej przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych jak i poprzez Urzędy Skarbowe. Zmiana
przepisów umożliwiająca spłatę w układzie ratalnym całości zobowiązań względem ZUS